Nieuws P.V. pagina 78

meest recente bericht bovenaan

28 juli 2011 - 29 augustus 2011

Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm

29 augustus 2011: Duitsland - eerste schatting 1e helft 2011: bijna 21% hernieuwbare elektriciteit; PV > hydro. Voor wie nog steeds, na al die jaren niet snapt dat er ter oosterzijde van de "Grüne Grenze" tussen Nederland en Duitsland een tweede Wirtschaftswunder plaatsvindt, heeft het Bundesverband der Energie- und Wasserwirtschaft (BDEW) voor de zoveelste maal goed nieuws.

Want voor het eerst in de historie van het zwaar geïndustrialiseerde Duitsland is het aandeel hernieuwbare elektriciteit in de totale consumptie van stroom door de magische 20 procent barrière heen gebroken. En niet zo'n beetje ook, er werden maar liefst 57,3 miljard kWh (= 57,3 TWh, dat is de jaarproductie van dik 14 Borssele kernsplijters) volledig geijkt bemeten opgewekt in dat ene halve jaartje (NB: eerste schatting, kan nog worden aangepast). Waarmee het aandeel zelfs op 20,8 procent van de consumptie kwam, aldus het BDEW. Dat was in het eerste half jaar van 2010 volgens het BDEW persbericht nog maar 50,4 miljard kWh resp. 18,3%. Er is dus, in verhouding tot de stroomconsumptie, een 2,5% hoger aandeel gerealiseerd van op Duits grondgebied geproduceerde hernieuwbare stroom. De fysieke productie groei is zelfs 13,7% geweest t.o.v. 2010-I.

Die forse toename heeft wel, knoop dat s.v.p. goed in uw oren, deels klimatologische oorzaken, namelijk een uitzonderlijk zonnig voorjaar (met name april en mei 2011), relatief hoger windaanbod dan in het zeer windarme 2010, doch tegelijkertijd bij een lager aanbod aan neerslag, wat een negatief effect had op de waterkracht productie. Voor het eerst in de Duitse geschiedenis is daardoor in een half jaar tijd het aandeel zonnestroom hoger geworden dan het aandeel hernieuwbare elektriciteit uit waterkracht. Dit heeft natuurlijk niet alleen te maken met het genoemde zonnige voorjaar. Het heeft vooral te maken met de werkelijk fenomenale bijbouw in de tweede helft van 2010, waarbij de wereld record maand juni eigenlijk meegerekend dient te worden omdat er in die maand zelf natuurlijk nog relatief weinig "extra" zonnestroom geproduceerd kon worden bovenop het aandeel van de al aanwezige capaciteit aan installaties. Ook al omdat het grootste deel van die nieuwe juni 2010 capaciteit (een spectaculaire 2,1 GWp...) werd bijgeplaatst in de laatste dagen van die spektakel maand.

De verhoudingen bij hernieuwbare elektriciteit productie liggen als volgt (nogmaals: eerste schatting BDEW):

* Uitsluitend de hernieuwbare (biogene) fractie.
** Optelling (meeste data) volgens BDEW (kan afwijken van optelling hier sterk afgeronde cijfers voor de verschillende opties).
Let op dat niet alle hernieuwbare stroom onder de EEG condities valt! (o.a. grootschalige waterkracht niet).
1 TWh = 1 Terawattuur = 1.000 GWh = 1 miljard kilowattuur (10 tot de macht 9 kWh = 10 tot de macht 12 Wh). 1 kWh is de hoeveelheid elektrische energie die wordt verbruikt als een gloeilamp van 60 Watt (= 0,06 kilowatt) 16,7 uur lang [continu] staat te branden.
Kleine correctie in tabel toegevoegd (waterkracht aandeel aanvankelijk per ongeluk verwisseld, nu correct).

Gegevens afkomstig van © BDEW (deel berekeningen gedaan door Polder PV).

"Zonnestroom stelt niets voor..."
Zo hoor je maar al te vaak uit de flink gistende onderbuiken van bepaalde belanghebbenden of de bekende internet relschoppers als een ongemakkelijke waarheid geponeerd worden zonder bewijsmateriaal of vergelijkingen met "hoe de situatie enkele jaren geleden nog was". Let op dat zonnestroom productie in de eerste jaarhelft van 2011 in Duitsland al bijna 17% van de totale hernieuwbare stroom productie omvatte! Al 3,5% van de stroom consumptie in Duitsland bestond in die eerste 6 maanden van dit jaar uit de meest decentrale optie die we momenteel hebben (5 jaar geleden, in heel 2006, was dat nog maar 0,4%). En die een ieder die over een dak beschikt, of die van Rijkswege in staat wordt gesteld (via een helaas nog steeds niet in Nederland ingevoerd nationaal feed-in tarief systeem) om in een lokaal opgestelde, financieel renderende installatie te participeren mee zou kunnen helpen vergroten bij de oosterburen. Let wel: dit alles met een energie modus die volledig schaalbaar is (van superklein - een paar modules op een burger dak - tot megagroot - PV-centrales van vele tientallen MWp-en). En die voor het grootste deel van de afzet markt (kristallijne modules) bestaat uit zonnecellen die slechts een paar honderd micrometer dik zijn, en die tussen de 100 en 244 vierkante centimeter groot zijn. Vergelijk dat maar eens met de eerste de beste hopelijk nooit af te bouwen kolencentrale die meestal zo ver mogelijk van de "beschaving" wordt gepland aan een enorme plas onder Unesco bescherming staand koelwater...

Waarschuwing
Bij deze cijfers past uiteraard wel een waarschuwing. Niet alleen vanwege het feit dat het hier voorlopige cijfers betreft (NB: het BDEW jaarrapport 2010, door accountants te controleren cq. te verifiëren, is nog steeds niet uit en wordt eind september 2011 verwacht). Maar vooral ook om u hier niet blind op te staren. Het kan namelijk best zijn dat de tweede jaarhelft bijvoorbeeld een matige windopbrengst zal hebben, wat uiteraard direct repercussies op de nu nog belangrijkste "kWh opbrengende" optie binnen de hernieuwbare stroom opties zal geven. En dus zeker een impact op het totaal zal hebben. Wel zal door de immer toenemende bijbouw van PV-installaties het aandeel zonnestroom verder kunnen groeien, zelfs als de tweede jaarhelft relatief somber zal zijn (er staat gewoon gigantisch veel meer capaciteit dan in het begin van vorig jaar, en alle nieuwe installaties die in de eerste helft van 2011 zijn bijgebouwd zullen de tweede jaarhelft natuurlijk ook volledig produceren). Als er relatief weinig regen valt, zullen vooral de "stromingscentrales" in rivierbeddingen daar last van gaan ondervinden. Ik neem aan dat de zeer beperkte opslag capaciteit in kleine waterbekkens inmiddels (zeer natte zomer) wel gevuld zal zijn. Biomassa is een relatief constante factor. Als de capaciteit van nieuwe installaties blijft groeien, zal het aandeel meegroeien. Alleen blijkt die optie (met het op-een-na-grootste aandeel in de totale productie) relatief "matig" te zijn toegenomen t.o.v. 2010.

Tot slot: vanwege het feit dat "aandelen" van alle opties altijd gerelateerd worden aan de nationale stroom consumptie, past vooral ook hier een waarschuwing. Als de consumptie van elektriciteit om wat voor reden dan ook behoorlijk groeit (vaak gerelateerd, volgens sommige economen zo'n beetje een-op-een gekoppeld aan economische groei), zullen de "aandelen" hernieuwbare opwekking t.o.v. die totale stroom afname natuurlijk weer onder druk komen te staan. Valt die groei tegen (let wel: het blijft crisis tijd), kan het best zijn dat daardoor het aandeel van hernieuwbare stroom automatisch (maar dus wel "kunstmatig") verder zal groeien. Want al die hernieuwbare stroom leverende productie installaties blijven natuurlijk gewoon door draaien, en ze hebben in Duitsland kristalhelder in Wet gedicteerd altijd voorrang op het net. Alleen in noodsituaties (onverhoopte netproblemen) mogen ze worden afgeschakeld (de grootste installaties, vanaf 100 kW), onder zeer strenge voorwaarden.

Conclusie
Dit alles laat onverlet: Duitsland mag zich met recht, zonder enig vorm van schaamte of gêne, voor de zoveelste maal dik op de borst kloppen dat het met de hernieuwbare stroom productie in ieder geval de goede kant op blijft gaan in eigen land. Met blijvend fantastische groeicijfers. Een ieder (bijvoorbeeld in Nederland) die het flikt om daar azijnzure opmerkingen over te gaan plaatsen, dient met Hollandse Wasserbomben op het schavot op het Binnenhof te worden bekogeld. Want dat hebben de Duitsers niet verdiend.

Zo. Kijken wat onze drs. Verhagen met zijn nog steeds niet bekende "Green Deal" daar allemaal voor fantastisch diepgaande zaken tegenover gaat stellen. Af en toe door zijn nog steeds in zeer grote getale aanwezige, flink door pennende EL&I ambtenaren een wetje of een regelingetje aan laten passen om een hobbeltje in de realisatie van een duurzaam projectje glad te gaan strijken wellicht??? En met wat voor verbijsterende consequenties voor de harde realisatie van duurzame stroom kilowattuurtjes dan wel? We gaan het zien. Verhagen gaat immers alle vorige kabinetten (waarin "zijn" CDA allemaal hebben mee geregeerd) een vet groen poepie laten ruiken, zo heeft hij ons beloofd...

Nota bene!
Het aandeel "hernieuwbare" energie in het totale stroomverbruik in Nederland was (voorlopige cijfers!) in 2010 volgens het CBS / Statline (link) nog maar 9,11% en in het eerste kwartaal van 2011 (idem!) licht gegroeid naar 9,34%. Daarvan was maar liefst 31,0% (!!!) biomassa bijstook in fossiele kolen- en gascentrales (verboden onder Duitse EEG condities!) en ook al 11,5% "hernieuwbare fractie" (NB: niet gemeten, maar "49% van totaal"...) uit afval verbranding (lees: thermische vernietiging van met veel fossiele energie tot stand gekomen welvaartsrestanten). Vergelijk dat maar eens met het "aandeel" van "afval plus de rest" in Duitsland. Dat is zo goed als niks... So much for the "sustainability" van de Nederlandse "groene stroom" mix. We kunnen zooooooo veel leren van onze grootste handelspartner. Eigenlijk moet heel Nederland gewoon weer naar de peuterschool, met de poepluier om, en ons schaamgroene kabinet voorop. Rutte mag de herscholing gaan betalen.

http://www.bdew.de/internet.nsf/id/DE_20110829-PI-Erneuerbare-liefern-mehr-als-20-Prozent-des-Stroms (persbericht van 29 augustus 2011, met attachment met een tabel die ik in uitgewerkte vorm hierboven heb weergegeven)

(toegevoegd, later ontdekt. Link is niet door PPV geplaatst!)
http://www.nujij.nl/economie/duitsland-1e-helft-2011-bijna-21-hernieuwbare.13527335.lynkx#axzz1daVLA1Q5

29 augustus 2011: Italië door de 10 GWp heen ... oeps! toch (nog even) niet ... Zoals u weet houdt Polder PV het verloop van de accumulatie van zonnestroom capaciteit bij in het zonnige Italië. De bijschrijvingen van installatie aantallen en capaciteit, voor het grootste deel aangemeld bij GSE in 2010, uiterlijk mei 2011 netgekoppeld, en nog steeds verwerkt door deze druk bezette instantie, zijn van een verbijsterend grote omvang. In het laatste bericht van een maand geleden meldde ik u dat er al 8,6 GWp was geaccumuleerd volgens de Contatore fotovoltaico. Tijdens mijn regelmatige bezoekjes op de website van GSE ragde Italië al rond 8 augustus door de 9 GWp heen. Op 24 augustus in de namiddag was het alweer dik 9,5 GWp, en toen ik om tien voor zeven 's avonds op 27 augustus keek stond er opeens ... ruim 10,6 GWp op de teller! Wat zou betekenen dat er in nog geen twee dagen tijd een verbijsterende hoeveelheid van 1,1 GWp bijgeschreven zou zijn, of gemiddeld zo'n 15 MWp per uur, drie dagen lang...

Ik begon echt aan mijn verstand te twijfelen toen ik vervolgens op 28 augustus, rond tien uur 's avonds, nog steeds die volslagen waanzinnige - inmiddels alweer tot 10,618 GWp gegroeide - hoeveelheid zag.

"Gelukkig" was de situatie vanochtend, 29 augustus weer enigszins "genormaliseerd", want er stond toen nog "maar" 9,622 GWp op de teller. Uit mijn analyse van de gepubliceerde gegevens blijkt dat de grote "misser" blijkbaar in de opgave voor het Conto Energia nummer 3 heeft gezeten, en wel alleen in de opgegeven capaciteit. Het lijkt er op dat er een blunder is gemaakt met het eerste getal van de capaciteit opgave, die niet een "2" had moeten zijn, maar een "1". Wat leidde tot een GWp teveel aan opgevoerd vermogen, blijkbaar hersteld op 29 augustus, zie de spreadsheet screendump en de grafiek.

^^^ Screendump van deel van spreadsheet van Polder PV die is gemaakt met de gegevens zoals die door de Contatore Fotovoltaico van GSE werden gepresenteerd op diverse dagen dat de site werd bezocht. Getoond zijn een deel van de derde (CEIII) resp. de huidig geldende vierde (CEIV) invoedings-regeling. Linker kolom aantal geaccumuleerde installaties, rechter kolom het bijbehorende geaccumuleerde vermogen van al die installaties, per regeling opgevoerd (niet in beeld de eerdere twee regelingen en het totaal van alle vier bij elkaar opgeteld). In vetdruk, rood, de twee waarschijnlijk foutief door GSE ingegeven gegevens voor de geaccumuleerde capaciteit op 27 en 28 augustus, waar in plaats van een "2" op de eerste positie waarschijnlijk een "1" had moeten staan. Aan de voortschrijding van de overige getallen te zien (#541.612 > #568.877 > #569.902 > #580.262) lijkt die fout plausibel. Als gevolg van deze ogenschijnlijke, op 29 augustus weer herstelde blunder, kwam het totale geaccumuleerde vermogen "per ongeluk" op de twee genoemde dagen dik boven de 10 GWp te liggen (alle vier de regelingen bij elkaar). Alhoewel dat dus op een foute ingave van GSE blijkt te berusten, zal die 10 GWp beslist binnenkort worden gehaald gezien het verbijsterende tempo waarin de Contatore Fotovoltaico aan het tellen is het laatste halfjaar. Want alleen al de nieuwste regeling, CE IV, heeft sinds 1 juli 2011 alweer 1,21 GWp aan nieuwe PV-installaties laten zien. Gemiddelde installatiegrootte van die nieuwe systemen: 56 kWp per stuk...

^^^ Grafische reconstructie van het verloop van de accumulatie van de capaciteit aan zonnestroom vermogen van alle vier de Conto Energia's bij elkaar: alle financieel ondersteunde netgekoppelde PV-installaties in Italië. Zeer duidelijk is de "onwaarschijnlijke" (mij even de stuipen op het lijf jagende) "piek" op 27-28 augustus, die "gelukkig" weer op 29 augustus was genormaliseerd (accumulatie 9,622 GWp om 11h06).

Dat laat alles onverlet dat Italië mogelijkerwijs de wereld afzetmarkt van 2011 zou kunnen gaan worden als wereldkampioen (tm. 2010) Duitsland in de tweede helft van het jaar niet forse volumes gaat bijzetten (helaas zijn nog steeds geen gegevens recenter dan mei 2011 beschikbaar). Italië gaat beslist die 10 GWp accumulatie van alle systemen binnenkort halen. In het oude, langst lopende cq. meest succesvolle Conto Energia 2 zit inmiddels 6,66 GWp aan installaties, inmiddels meer dan 200.000 stuks (counter nog lopend). Het kort levende (ook al beeindigde) Conto Energia 3 heeft inmiddels, na de correctie van GSE, 1,58 GWp en ruim 38.000 installaties (idem). De huidig geldende Conto Energia 4, die lekker doorscheurt met de toevoegingen, heeft inmiddels al, sinds 1 juli 2011 (!) 1,21 GWp met bijna 22.000 nagelneue installaties die volledig recht kunnen doen gelden op de in deze laatste regeling geldende invoedings-tarieven.

Grappig - en ook byzonder - is dat er zelfs voor het al lang beeindigde Conto Energia 1 één 26 kWp installatie is bijgekomen, en wel al in de namiddag van 1 augustus 2011. Sinds eind december vorig jaar was er niets meer aan de data voor die regeling veranderd op de GSE tellers. Dat brengt voor die eerste feed-in regeling van Italië het totaal (nu) op 5.734 installaties met een opgesteld vermogen van "slechts" 163,787 MWp (N.B.: gemiddeld 29 kWp per stuk, dat is in CE IV al opgelopen naar gemiddeld 56 kWp per installatie, bijna een verdubbeling...). Een leuk opwarmertje, naar nu is gebleken, voor het latere bijplaatsings-geweld hors categorie. Waarvan de gevolgen vooralsnog niet duidelijk zijn, maar die gegarandeerd heftige schokgolven bij de verantwoordelijke politici zal gaan geven. Want al die "feed-in" zal voor 20 jaar moeten worden betaald. Door de eindverbruikers van elektriciteit. De reeds diep getergde, met draconische bezuinigingen bedreigde consumenten incluis...

Nationale statistiek tm. 2010
Tot slot nog even een statistiekje waar ik ook nog even goed naar moet kijken, uit een rapport stampend vol fascinerende detail data over de ontwikkelingen op de zonnestroom markt in Italië:

In bovenstaande grafiek de accumulatie van aantal (grijze kolommen, rechter Y-as) resp. capaciteit (oranje kolommen, linker Y-as) aan zonnestroom installaties in de jaren 2007-2010 in Italië volgens het Rapporto Statistico 2010 Solare Fotovoltaico op de website van GSE (stand van zaken april 2011). Let goed op dat de getallen voor 2010 (155.977 installaties met een vermogen van in totaal 3.470 MW) nog exclusief de eind van dat jaar al wel aangemelde, maar nog niet netgekoppelde installaties betreffen. Van de alleen al onder het toen geldende Conto Energia 2 vallende installaties zijn er sinds januari 2011 al ver over de 4 GWp inmiddels bijgeschreven in de Contatore Fotovoltaico, en dat volume zou dus al minimaal officieel erkend "fysiek aanwezig" (lees: "gebouwd") moeten zijn geweest in 2010. Er is sprake van mogelijk zelfs 7,7 GWp geaccumuleerde "gebouwde" (doch voor groot deel toen nog niet netgekoppelde, dus nog niets producerende) capaciteit, aan het eind van 2010. Een fors deel daarvan zou onder Conto Energia 3 kunnen zijn gevallen, wat vanaf 6 augustus 2010 in werking trad en eind van het jaar alweer werd afgesloten voor inschrijvingen (Wikipedia). Daarbinnen is inmiddels reeds 1,6 GWp ingeschreven bij GSE. De tellers blijven echter gewoon door lopen. De stijging in de nu al voor 2010 in het rapport officieel door GSE vastgestelde capaciteit is 203% t.o.v. het vermogen in het voorgaande jaar...

Een van vele andere grafieken in genoemde statistiek publicatie (p. 28) rept trouwens van een fysieke zonnestroom productie van 1.905,7 GWh in 2010, 182 procent meer dan in 2009 werd geproduceerd. Met natuurlijk nog veel meer in de pijplijn. Dat is al de jaarproductie van een halve Borssele op maximaal vermogen. Er gaan met de voortdurende bijbouw aan PV-capaciteit, en de daaruit te verwachten forse productie, misschien wel een paar virtuele nukes bijkomen daar, onder Berlusconi's paraplu. Al halen die virtuele nukes hun energie niet uit levensgevaarlijke splijtingsprocessen met uranium in met miljoenen mensen en andere levende wezens bevolkte gebieden. Maar uit fusieprocessen met waterstof en helium als slachtoffer resp. product, uit de op 150 miljoen kilometer afstand staande zon (bouwkosten onbekend maar niet ten laste komend van enig nationaal aards budget).

Noot
Voor diegenen die het "begrip" GWp nog (steeds) niet zo helder voor de geest staat zie mijn bijdrage op GoT. Het gaat om "geaccumuleerd opgesteld vermogen van de DC generator, dus het gezamenlijke (onder STC condities vastgestelde) vermogen van alle zonnepanelen bij elkaar:

1 GWp = 1.000 MWp = 1.000.000 kWp = 1.000.000.000 Wp = 4 miljoen PV-modules van elk 250 Wp per stuk.

Met als belangrijke extra opmerking: de meeste verkochte modules hebben een lager vermogen, en dan zou je dus op fors grotere aantallen komen om "een Gigawattpiek" aan vermogen vol te krijgen. Het is maar een beetje om u een idee te geven welke waanzinnige hoeveelheden zonnepanelen er in Italië in korte tijd fysiek zijn aangekocht en geplaatst. Al zou u voor dat laatste woord ook "neergesmeten" kunnen gebruiken...

http://www.gse.it/Pagine/Il-contatore-fotovoltaico.aspx

28 augustus 2011: Beleggen in zon. Dat was de titel van een wederom interessant stuk van Jan-Hein Strop in De Pers van twee weken geleden (link onderaan). Het volgde vrij snel op een vergelijkbaar stuk van de columnist Jeroen Saeijs van Brabant Energy die op FD Selections regelmatig prima prikkelende bijdragen over zonne-energie en andere duurzame zaken schrijft (link ook onderaan dit artikel).

De strekking van Stop's artikel is dat beleggen in zonnepanelen een stuk verstandiger is dan het beleggen van je kostbare geld in zaken als aandelen, grondstoffen en obligaties. Dat was van meet af aan al duidelijk voor de insiders, alhoewel aandelen in zonnestroom e.a. duurzame energie fondsen die bouwen op in Wet verankerde feed-in regimes nog steeds prima kunnen renderen. Mits de risico's goed zijn gespreid, en er grote deskundigheid en prudentie is bij de fondsbeheerders om eventuele risico's af te vangen. Zo moest Triodos Renewable Europe Fund, waar de webmaster van Polder PV een kleine belegging in heeft gedaan, en wat zowel in wind, zon, als biomassa projecten investeert (doel: bevordering van de productie van duurzaam opgewekte energie), eerder dit jaar helaas een afwaardering doen (zie daar onder het tabblad "Rendement"). Onder anderen omdat de Spaanse regering het had bestaan om met terugwerkende kracht niet alle stroom van PV-projecten meer onder het wettelijk vastgelegde tarief te vergoeden, maar slechts een "maximale hoeveelheid per opgestelde kWp vermogen" (ergo: een door sommigen beschouwde illegale, met terugwerkende kracht ingebrachte maximeringscap van de normopbrengst, zoals de ambtenaren van het Nederlandse EL&I van meet af aan, drie jaar lang in de SDE regeling hadden zitten). Daar bovenop kwamen hoge prijzen voor biomassa (grondstof voor enkele duurzame stroom opwekkende projecten), een zwaar tegenvallend windjaar (lage productie, voor NL 13% minder dan het vorige slechte jaar 2009, zie CBS stats), en een hoge "kapitaalmarktrente". Dat alles drukte het rendement weliswaar, maar na een tijdelijke dip zit de groei weer in de waardeontwikkeling van het fonds. En ach, het geld stond anders toch maar ergens op een (duurzame) spaarrekening niks te doen. En om dat slijk der aarde mee te nemen de grafkist in is ook weer zonde... Ondertussen wordt er wel duurzame stroom geproduceerd die zonder de door dit fonds ondersteunde projecten non-existent had geweest. Ik zeg: maatschappelijke winst!

Artikel de Pers
Terug naar het artikel van Strop. Hij gaat uit van een zelf gekochte installatie van 2,35 kWp met 10 Chinese modules (omvormer type heeft hij het niet over, noch over bevestigingsmaterialen etc.) die 6.700 Euro zou kosten. Weinig NL bedrijven geven openheid van zaken over hun systeemprijzen, SolarNRG is een van de weinige die een hele waslijst prijzen noemt, met naam en toenaam. En daaruit blijkt zelfs dat met een Chinese producent als Senersun met een productgarantie van 10 jaar en met de separaat opgevoerde kosten voor installatie (10 modules plm. 1.000 Euro) en meterkast aanpassing (basisprijs 350 Euro, afh. van situatie) je nog lager kunt "scoren". Ik kom dan voor een 2,4 kWp pakket op schuin dak (4 varianten) op zelfs maar 5.990 - 6.286 Euro uit, gelijkstaand aan 2,50 - 2,62 Euro/Wp all-in incl. BTW.

De systeemprijs "all-in" inclusief montage komt bij de door Strop genoemde waarden (leverancier onbekend) neer op 2,85 Euro/Wp, ik neem aan ook incl. BTW. Het kan dus beslist nog goedkoper dan in het Pers artikel wordt aangegeven (NB: SolarNRG opereert al jaren op de Nederlandse markt).

Verder rekent Strop met een opbrengst van 2.100 kWh/jaar. Dat zou neerkomen op een specifieke (genormeerde) opbrengst van 894 kWh/kWp.jaar met het door hem opgegeven systeem. Dat kan met goede installaties zonder schaduw in een groot deel van west Nederland worden gehaald, zie Siderea.nl. Polder PV haalt 7 kilometer van de kust met een compleet achterhaalde PV-installatie al jaren waarden ver boven de 900 kWh/kWp.jaar, Blauwe Hoek in Spijkenisse zit nog veel hoger door systeem optimalisatie.

Rendement met voorbehoud
Op basis van genoemde opbrengst, vlekkeloos (feitelijk: wettelijk verplicht) salderen van opwek met de afname (volautomatisch met salderende Ferrarismeter, administratieve saldering - met risico's - bij mensen met een digitale meter met teruglevertelwerk[en]), en een te hoog ingeschatte kWh prijs van 23 Eurocent/kWh (huidige variabele contracten liggen bij het continu tarief vaak wat lager, en bij dubbeltarief moet 2 dagen in de week met het lage daltarief worden gerekend), op een jaarlijkse besparing van 483 Euro. Dat moet iedereen voor zichzelf berekenen, want dat is uiteraard afhankelijk van de specifieke contract condities (mijn huidige kWh prijs ligt op 21,43 Eurocent/kWh continu) en de daadwerkelijk betaalde all-in systeemprijs. Met de aanschaf prijs van 6.700 Euro rekent Strop dan met een bruto rendement van 7,2%. Inclusief afschrijving (levensduur 30 jaar, opbrengst is dan netto nog maar 260 Euro/jaar), komt hij op een financieel rendement van 3,8%.

Hierbij vergeet hij een zeer waarschijnlijke minimaal eenmalige vervanging van de omvormer(s) in die (veronderstelde) lange periode van 30 jaar. Wat meegenomen dient te worden in het totaalplaatje. Omvormers worden wel goedkoper, dus de extra financiële last zou tegen de tijd dat een vervanging nodig is beslist kunnen meevallen. Maar het is wel een onzeker financieel element waarmee rekening gehouden moet worden. Met het in het artikel ook aangehaalde WWZ initiatief zijn er al binnen korte tijd reset problemen bij de meegeleverde Chinese Chint omvormers gesignaleerd. Zie daarvoor de discussie op het door een enthousiaste gebruiker opgezette forum "Wijhebbenzon.nl". Er wordt wel aan het probleem gewerkt, zo heeft de distributeur van Chint, Libra Energy, inmiddels laten weten. Vooralsnog lijkt het vooral een logging probleem te zijn, geen opwek probleem. Maar omvormers blijven gevoelige elektronische apparatuur.

Post onvoorzien niet vergeten
Bij het "financieel rendement verhaal" zoals Strop dat uitlegt reken ik dan verder nog niet onvoorziene noodgevallen als problemen met de panelen. Die problemen kunnen zeker aanzienlijk worden als het goedkope en slecht geproduceerde waren betreft en de modules afkomstig zijn van een producent die in een ander rechtssysteem werkt als in Nederland, mogelijk ook nog eens aan de andere kant van de wereld. Want dan kunnen de - financiële - consequenties zeer groot zijn. Overigens geldt dat beslist ook voor alle andere module en omvormer producenten, ook van bijvoorbeeld Europese, Japanse of Amerikaanse makelij. Want garantiecondities zijn meestal niet zo gunstig als ze oppervlakkig bekeken lijken. De vermogensgaranties waar vaak sprake van is, en waarvan Strop onterecht lijkt te suggereren ("25 jaar garantie") dat het een "productgarantie" zou betreffen, gaan uiteraard niet over inherent technische productiefouten zoals degene die zichtbaar worden bij hot-spots, delaminatie van inbeddingsfolies, kapotte frames door vorstschade, etc. Het Duitse vaktijdschrift Photon heeft juridisch onderzoek naar de "kleine lettertjes" van garantie documenten van module leveranciers gedaan (Photon 6/2011), en de Duitse Verbraucherzentrale van Nordrhein-Westfalen heeft o.a. naar aanleiding daarvan, en na eigen onderzoek, veel betere garantiecondities bedongen bij enkele module leveranciers nadat juristen talloze onwettige of ongunstige voorbehouden aantroffen bij de garantie voorwaarden.

Hier is het laatste woord nog lang niet over gezegd. Er zijn bijvoorbeeld delaminatie problemen met twee series Shell Solar modules vastgesteld (gelukkig niet de panelen die ik zelf op het dak heb, zie ook deze draad en deze draad [6 pagina's] op Photovoltaikforum). De nieuwe eigenaar, het beroemde in Duitsland hoofdkantoor hebbende Solarworld heeft n.a.v. de actie van de Verbraucherzentrale NRW volgens het Photon artikel wel de eigen voorwaarden aangepast, maar niet die voor de modules van het overgenomen Shell Solar. En klanten met klachten schijnen slecht of slechts met de "ergst getroffen" modules (met de meest extreme vormen van rand-delaminatie) te worden geholpen volgens de artikelen en de updates van Photon daarover...

Toekomst blijft troebel
Ook wordt gerefereerd aan hogere energieprijzen, maar dat moeten we allemaal nog maar gaan zien, zeker op het gebied van elektra op een markt die straks helemaal volgepropt zou kunnen gaan worden met smerige kolen-, kernsplijt-, gas-WKK, en wat allemaal niet voor gekleurde kilowatturen (oh ja, en natuurlijk nog wat "duurzame" kilowattuurtjes van zeer verschillende geur en kleur). En als het al structureel gebeurt, hoe groot de groei van die kWh prijs dan wel zal zijn en wat de verhouding tot de financiële inflatie zal zijn. Er is slechts sprake van een zeer matige groei van de - enige relevante! - variabele kWh prijs, zoals ik zeer gedetailleerd op basis van de tarief ontwikkeling bij Vattenfall/NUON heb uitgezocht. Ik kom voor de periode 2005-2011 uit op een gemiddelde jaarlijkse stijging van slechts 2,7% (all-in kWh prijs, alle vastrechten onzin daar buiten gehouden), waarbij er ook vier maal achtereen een (lichte) halfjaarlijkse daling was vast te stellen vanaf een korte piek in 2009-I. Dat is way out of line van de overal nagekwaakte "gemiddeld 7% stijging per jaar", die uitgaat van een apert foute grafiek op de PBL website, waarin wel de vastrechten voor transport kunstmatig in de kWh prijs zijn verwerkt (en impliciet dus ook de krankzinnig hoge post capaciteitstarief per 1-1-2009), maar niet de ook vaste teruggavepost energiebelasting (die gelijktertijd extreem is verhoogd om het totaaleffect te elimineren...). De crisis van 2009-2010 heeft ook duidelijk laten zien dat de stroomprijzen onder dat soort condities sterk onder druk kunnen komen te staan, en (nieuwe) crises staan bij wijze van spreke in de rij, ook in het rijke Europa.

Daarbij komt ook nog eens het inflatie"spook", momenteel 2,6%, het hele jaar al boven de 2% (CBS homepage - grafiek link "Prijzen"), dus wat blijft er dan allemaal over van genoemde "stijging van de kWh prijs"? Count your blessings, als de stroomprijs gelijk blijft, heeft u nog steeds een mooi rendement van uw zonnestroom installatie. Mits, en dat is de crux, de salderingsregeling overeind blijft. En dat hoeft helemaal niet te betekenen dat de Staat die regeling via een Wetswijziging bot zou afschaffen (waarvan ik hoop dat dan de pleuris uit zal gaan breken), wat Strop suggereert als mogelijkheid van overheids-ingrijpen.

Geniepig aanpassen waarschijnlijker
Het kan, gezien de reputatie van de EL&I en Min. Fin. ambtenaren, beslist ook een veel slinksere, geniepiger aanpassing gaan betekenen, als duidelijk gaat worden hoe veel geld de Staat mis loopt bij een onverhoopte forse stijging van decentrale stroom opwekkende, salderende burgers en kleinschalige bedrijven. Zoals een deel van de variabele post energiebelasting (de zonder meer meest extreme post van de kWh prijs) overhevelen naar een "vaste" belasting (zeg maar: het zoveelste brok "vastrecht"), zodat die nooit meer door energiebesparing en/of decentrale opwekking van zonnestroom kan worden beïnvloed. Echt, ze zijn er toe in staat in Den Haag, want die liggen als een chronisch verslaafde heroïne-junk aan de energiebelasting en BTW inkomsten vast. Neoliberalen zijn dan ook nog door de bank genomen niet erg welgevallig jegens "hoge, de burger belastende" energieprijzen. Dus ik zou niet al te makkelijk "rekenen" op sterke verhoging, in ieder geval niet van de stroomprijzen, waarop immers ook fel geconcurreerd wordt door een hele bende piraten en voormalige NL energie ondernemingen.

De door Strop gesuggereerde "verhoging van de energiebelasting" lijkt me hoogst onwaarschijnlijk. Die is al extreem hoog, hoort tot de ergste belastingen op stroom op deze planeet (alleen Denemarken lijkt hoger te liggen), en onder een neoliberaal kabinet lijkt me dat niet echt een hoge prioriteit. Er zijn "slimmere" manieren om burgers uit te kleden zonder dat ze zich daarvan bewust zijn...

Uiteraard gaat er wel, pas vanaf 2013, die beruchte "SDE + heffing" komen, maar die zou aanvankelijk slechts iets van 8 Euro per jaar gaan worden en gelijkelijk worden verdeeld over elektra en gas (Verhagen liet zich zoals gebruikelijk in zulke vage bewoordingen uit dat je d'r nog alle kanten mee op kan gaan). Als we er van uitgaan dat dat bedrag gelijkelijk over "gas" en "elektra" is verdeeld, zou dat betekenen dat een gemiddeld gezin met een verbruik van 3.500 kWh/jaar een "belasting" d'r bij zou krijgen van slechts 4 Euro in dat jaar, wat neer zou komen op slechts 0,11 cent/kWh. Tenzij het bedrag ex BTW is vermeld, want dan zou je incl. BTW op 0,14 cent/kWh "SDE + bonus" komen. Bij mijn huidige (Greenchoice incl. zonnekorting) tarief van 21,43 Eurocent/kWh all-in zou dat neerkomen op een totaal bedrag van 21,57 Eurocent/kWh, een verhoging van slechts 0,7% (niemand weet nog wat de tariefstelling zal kunnen zijn in 2013). Als tegelijkertijd de leveringsprijs onder druk is komen te staan (een niet ondenkbaar scenario), kan de totale stijging van de prijs best "mee gaan vallen".

Ondernemers cq. bedrijven
Strop heeft het over een lucratieve business-case voor kleine ondernemers zonder vennootschap. Dat is zonder meer waar, die hebben diverse aftrekpost mogelijkheden. Maar ook daarvan zijn de waarden beslist niet vast. Vooral de EIA lijkt een risico post, want daar wordt nu al zoveel gebruik van gemaakt door sommige ondernemers in zonnestroom, dat het beslist "in the picture" gaat lopen bij de immer zakjapannerende topambtenaren. De EIA regeling wordt elk jaar herzien, en PV modules kunnen er net zo makkelijk uit gestreept gaan worden als dat ze er in zijn opgenomen. En: de budgetten zijn niet oneindig. Er kwamen in 2010 maar liefst in totaal (alle EIA potjes bij elkaar) veertienduizend aanvragen binnen, wat al veel meer was dan het jaar daarvoor (bericht Agentschap NL). Dat zal natuurlijk niet eindeloos door kunnen gaan. Zeker niet onder een regering die de rode pen met verve en zonder scrupules hanteert. Bezuinigen tot we d'r bij neervallen.

Ook heeft de auteur het over "bedrijven met een groot stroomverbruik" die tegenvallende rendementen zouden hebben "omdat zij als grootverbruiker verrekenen met een veel lagere energiebelasting". Daarbij vergeet Strop te vermelden dat (a) er uitsluitend gesaldeerd mag worden achter een kleinverbruik aansluiting van maximaal 3x 80 Ampère, waarmee je op die aansluiting maximaal een installatie rond de 60 kWp zou kunnen aanleggen (inclusief veiligheidsmarge). En (b) die rendementen niet "iets" tegen zullen vallen, maar in extreme mate, als er veel overschot het net op zal vloeien (lees: niet in eigen huis verbruikt, ook met zeer lage "terugverdientijd" cq. "marktwaarde"). Want dat kan slechts voor fossiele kolen dumpprijzen van een paar cent worden "verkocht" aan de leverancier. Overigens betalen bedrijven belachelijk weinig energiebelasting per kilowattuur, en dus is er zelfs voor salderende bedrijven (achter een kleinverbruik-aansluiting) een lage "gesaldeerde marktwaarde" van hun zonnestroom te verwachten. Veelverbruikers betalen zelfs "bijna niks", kunnen helemaal niet salderen, en moeten maar zien of een industrieel dak vol zonnepanelen op enigerlei wijze op een verantwoorde of slinkse manier is te financieren. Aangezien dat soort zeer grote installaties (honderden kilowattpieken of groter) in Nederland tot nu toe non-existent zijn (ongesubsidieerd, uiteraard hebben installaties als Floriade dak, Ecopark Waalwijk, en zelfs Azewijn vette exploitatie danwel aanschaf subsidies binnengeharkt), is niet te verwachten dat daar de komende jaren een grote verandering in zal gaan komen. Want het gaat dan ook om hoge investeringssommen, en die moeten financieel renderen. Het liefst met winst. Anders begint geen bedrijf daar aan. Laat staan dat banken daarvoor leningen op het spel zouden gaan zetten. Veel te riskant.

Kader curiosa
In de inzet van het artikel "Alles geregeld bij één bedrijf" wordt een curieuze opmerking geplaatst, "Duitse panelen zijn duurder, maar hebben wel een hoger rendement". Dat slaat nergens op. Hoog renderende modules worden ook in China gemaakt. Sterker nog, de Chineze reuzen zijn prima in staat om technologische innovaties enorm snel te implementeren en bij bewezen productie kwaliteit snel op te schalen. Ik hoef maar naar de Panda modules van het Chinese Yingli te verwijzen (ECN technologie ingepast, worden al op behoorlijk grote schaal verkocht...), hun multikristallijne standaard modules schijnen zelfs zeer goed te presteren (persbericht). Verder de Pluto technologie die de grootste module fabrikant ter wereld, het Chinese Suntech in eigen huis heeft ontwikkeld, en daarbij ook nog de recente eerste modules met unieke monokristallijne cellen die m.b.v. een aangepaste stollingstechniek voor de ingots met hoog rendement relatief goedkoop te maken zouden zijn van dezelfde fabrikant (bericht van 28 juni 2011). Of de prachtige nieuwe ELPS back-contact mono modules van Canadian Solar (foto's hier onder, zie ook persbericht), die een zeer geduchte concurrent van de Solland/Schott SunWeb® zonnepanelen kunnen gaan worden (het allergrootste gedeelte van de module productie van Canadian Solar is in China gevestigd). En de best renderende commercieel verkrijgbare modules ter wereld blijven vooralsnog de back-contact monokristallijne modules van SunPower. En dat is een Amerikaanse bedrijf (waarvan de Franse olie/gas moloch Total meerderheidsaandeelhouder is geworden).

^^^ Overzicht en detail van de spectaculaire nieuwe monokristallijne ELPS back-contact modules van Canadian Solar (die het grootste gedeelte van de module productie capaciteit in China heeft). Deze 265 Wattpiek modules hebben een hoog rendement van 16,47%. Ze hebben een prachtig ontworpen ragfijne, "Escheriaanse" metallisatie structuur aan de voorzijde, de stroom ervan wordt echter via de witte punten naar de achterzijde geleid (gaatjes in de cellen). Foto © Peter J. Segaar/www.polderpv.nl, gemaakt tijdens Intersolar 2011 in München.

De claim "6.071,40 Euro voor 12 panelen inclusief transport bij de WWZ actie" in het aparte kader moet wel gerelativeerd worden. Dat is nog zonder installatiekosten of meterkast aanpassing (bedoeld wordt trouwens de aanbieding B van 2,76 kWp). Sommige WWZ installateurs schijnen woekerprijzen te vragen. Beginnersfoutje, zullen we maar zeggen?

Tot slot
Maar interessanter wordt het allemaal beslist, dat "investeren in zonnepanelen". Een "no brainer", zoals Strop het aan het eind van zijn stuk stelt, zou ik het niet echt willen noemen, maar met wat gezond verstand en de hersens dus permanent in de wakkere stand is en blijft het aanschaffen van een PV-systeem beslist een prima en volledig te verantwoorden zaak. Nog buiten alle andere "niet financiële aspecten" om, die bij dit soort discussies helaas altijd buiten beeld blijven. Blijf in ieder geval altijd kritisch bij de aankoop van zonnepanelen, houdt de kwaliteit goed in de gaten en vooral de contract-condities, kleine lettertjes en garanties. Rijk wordt in Nederland niemand van de aanschaf van zonnepanelen (ik doel daarbij op de afnemers-kant...). Minder arm beslist. Voor niets gaat echt nog steeds alleen maar de zon op.

http://tinyurl.com/4y6w4aa (verkorte link naar het eerste stuk van Jeroen Saeijs van 10 augustus 2011 over "Zonnepanelen als belegging")
http://www.depers.nl/economie/589373/Beleg-in-de-zon.html (het hierboven besproken artikel "Weg met aandelen, beleg in zon" in de Pers, van 17 augustus 2011)

25 augustus 2011: Dansen op zonne-energie. Manifestaties binnen en buiten willen nog wel eens een hoop energie vreten. U kent de gigantische lichtshows, power audio apparatuur e.d. wel. Om over de stroom vretende koel apparatuur ten bate van het dorstige publiek nog maar te zwijgen. Lekker uit je dak gaan en ondertussen veel fossielen er door laten jagen door de organisatie cq. de "crew" van de artiesten. De mindset van het publiek ligt bij dat soort evenementen helaas meestal op een andere planeet, genieten is het devies. En geef nu gewoon maar toe: lekker hossen op "Benzin!" van Rammstein (hier de tekst ervan) is erg leuk.

"Dat moet anders kunnen", denken velen, maar het in de praktijk brengen is weer een ander verhaal. Ik zie Rammstein, hoe maatschappij kritisch ze ook zijn, nog niet zo snel hun "Feuer Frei!" of "Asche zu Asche" op brandende bio-peut laten begeleiden, of de versterkers en de verlichting met mogelijk wel een paar duizend watt op zonnestroom gevoed laten worden. Hoewel, zeg nooit nooit. Ontwikkelingen op dat gebied kunnen immers hard gaan...

Vlaams voorproefje
Een voorproefje van "de mogelijkheden" gaan gegeven worden in het land wat recent door een verschrikkelijk drama is getroffen bij Pukkelpop, waar enkele doden vielen te betreuren. A.s. zaterdag, 27 augustus 2011, zal namelijk het door Solar Zonder Grenzen georganiseerde Fiesta Solar in het Keizerpark in het nogal wat forse zonnestroom installaties rijke Gent in Oost Vlaanderen letterlijk en figuurlijk in het teken van 's werelds oudste, meest bestendige, en meest perspectiefvolle duurzame energie bron staan: zonne-energie, uiteraard.

Het gaat daarbij wel om een vrij kleine schaal, maar alle begin is moeilijk, dus gaan met die banaan. Daarbij vooropgesteld natuurlijk dat besparen altijd voorop zou moeten staan: Wat je niet aan energie nodig hebt om te kunnen functioneren hoef je ook niet duurzaam op te wekken. Dat heeft de organisatie ook goed in de oren geknoopt, want er zal gebruik worden gemaakt van energiezuinige A++ koelkasten en van LED verlichting. Alle serieuze initiatieven op dit vlak dienen hartstochtelijk te worden ondersteund. Fiesta Solar zal het podium en de bar ook nog eens laten "draaien" op 100 procent al dan niet momentaan opgewekte, dan wel in accu's opgeslagen "gestolde" zonne-energie, en dat is sowieso een mooie intentie. Die, als het aan de project ontwikkelaars van Ysebaert uit Wommelgem (specialist autonome energie systemen) en internationale ontwerper en systeem uitvoerder Linea Trovata (hoofdkantoor in Lokeren, filialen in Italië, Frankrijk en ... Nederland) ligt, niet slechts bij een intentie blijft, maar gewoon uitgevoerd gaat worden. Want de volledige stroombehoefte van geluid en licht voor het evenement is doorgerekend, waarmee vervolgens een ontwerp van de benodigde apparatuur voor de levering van duurzame stroom is gemaakt.

Hardware en mogelijkheden
Gebruik zal worden gemaakt van een zogenaamde REN mobiel (REN staat daar voor Renewable ENergy), een lichte vrachtwagen met alle monitoring apparatuur, de benodigde omvormer/lader combinaties (volgens Ysebaert 3 Quattro's van de bekende fabrikant Victron Energy), en maar liefst 4 ton aan batterijen in 2 accu sets. De "duurzame prik" zal komen van in totaal 48 zonnepanelen van elk 250 Wattpiek (totaal 12 kWp in 4 "fotovoltaïsche velden"). Volgens Linea Trovata zou de op 3 fasen invoedende opstelling "10 uren stroom kunnen leveren aan 10 kilowattuur, goed voor in totaal 100 kilowattuur". Klopt die hoeveelheid? Uitgaande van mijn eigen schaduwloze installatie van 1,34 kWp in het zonnige kustgebied produceer ik op een dag als vandaag 5 en een halve kilowattuur, wat neerkomt op een specifieke dagopbrengst van ongeveer 4,1 kWh/kWp. Blauwe Hoek in Spijkenisse, met een geoptimaliseerd systeem en betere omvormers, produceerde vandaag zelfs 4,8 kWh/kWp. Uitgaande van vergelijkbare instralingscondities in Gent zou dan met de opstelling van 12 kWp op zo'n dag met een goede installatie ongeveer 4,8 * 12 = 58 kWh geproduceerd moeten kunnen worden, mogelijk iets meer.

Dat kan niet anders betekenen dat bedoeld wordt dat er voor een behoorlijk groot deel van de actuele stroom behoefte reeds opgeslagen zonne-energie uit de accu's zal moeten worden "getrokken", wat in het bericht later ook duidelijk wordt gemaakt. Want de REN mobiel zal eerder dan de start van het festival reeds aanwezig zijn, en de accu's zullen dan vol worden geladen, zodat zelfs tijdens het festival er genoeg capaciteit zal zijn. Er wordt gesproken van 2 accubanken "met een capaciteit van 48V/1400 Ah". Als het slecht weer is op zaterdag (neerslag kans 90%, zon kans 30%...), zal de organisatie maximaal aanspraak op de batterijen moeten gaan doen. Maar wie niet waagt, die niet wint. Er is vast ook wel aan een back-up gedacht om het feest niet (helemaal) in het water te laten vallen.

Ik wens de organisatie in ieder geval een geslaagd en probleemloos festival toe, natuurlijk tot de nok toe met zonnestroom gevulde accu's, en een niet al te heftige aanslag op de gekoelde (biologische?) bier voorraad in de superzuinige koelkasten. Dan redden jullie het misschien prima met de duurzame doelstelling. Er is in ieder geval ook een vegetarische bio-barbeque gepland tijdens Fiesta Solar...

Financiering van zonnige "ontwikkelingshulp"
Hierbij ook gaarne benadrukken dat de organiserende instantie Solar Zonder Grenzen (een project van ontwikkelingsorganisatie vzw BISZ) nog andere mooie plannen heeft. Deze organisatie is met zonneprojecten actief in de Derde Wereld landen Togo, India, Burkina-Faso, en later ook in Mongolië, en hoopt met de opbrengsten van het Fiesta Solar festival hun activiteiten te kunnen versterken. Voor de gerealiseerde en geplande lokale zonnestroomprojecten van Solar Zonder Grenzen, zie deze pagina. Een van de projecten die zijn opgestart is de mogelijkheid om van (gebroken?) zonnecellen uit de Belgische zonne-energie industrie lokaal zonnepanelen te gaan maken (in een lokatie op ongeveer 100 kilometer van de hoofdstad Tomé). De cellen worden geschonken door het beroemde Belgische Photovoltech. In Togo is reeds in mei 2010 met de eerste aanzet van dit zeer interessante project begonnen, zie deze webpagina.

Dit project doet denken aan het ook al lovenswaardige initiatief van het onder Centrotec Sustainable AG vallende Nederlandse Ubbink B.V. uit Doesburg, die in Naivasha in Kenia ook een zonnepaneel productie lijn heeft opgezet in samenwerking met Chloride Exide (persbericht van 28 juni 2010). En die na twee jaar van voorbereidingen in maart van dit jaar eindelijk trots kon aankondigen dat het eerste zonnepaneel daadwerkelijk lokaal is geproduceerd. Ik hoef u daarbij natuurlijk niet te vertellen dat het potentieel voor zonne-energie in Afrika gigantisch is. Zeker omdat off-grid stroom opwekken m.b.v. zonlicht op het "vergeten continent" al jaren veel goedkoper is dan de dure en gevaarlijke opwekking m.b.v. fossiele brandstoffen (brandgevaarlijke kerosine lampen en dure diesel generatoren). 50 procent van die investeringen in Kenia zou trouwens worden betaald uit het duurzame energie fonds voor ontwikkelingslanden (ambtelijk jargon: "Minst Ontwikkelde Landen") in Nederland. Vernoemd naar de beroemde en onvermoeibare, duurzame voorvechter Kees Daey Ouwens, die helaas op 10 oktober 2007 is overleden.

^^^ Gedigitaliseerde oude dia die werd gemaakt tijdens een van de talloze protest demonstraties tegen de extreme, zwaar door de Rijksoverheid gefaciliteerde uitbreidingsplannen van Schiphol. Greenpeace had toen al een - zeker voor die tijd forse - uit 8 zonnepanelen bestaande PV-installatie op een truck klaar staan ter ondersteuning van de stroombehoefte van de organisatoren van het - uiteraard - met muziek omlijste evenement (met serieuze ondertoon, net zoals Fiesta Solar). Foto genomen door de webmaster van Polder PV in mei 1995...

Niet nieuw, wel daadkrachtig
Natuurlijk is het leuke zonne-energie gevoede Fiesta Solar "evenement" experiment niet uniek, ik kwam al tijdens een historische actiedag rond de Schiphol demonstraties medio 1995 een groot vehikel van Greenpeace tegen met een fraaie batterij zonnepanelen (foto hierboven). En ook tijdens de anti-nuke demonstratie, 16 april 2011, op de Dam in Amsterdam stuitte ik op een wat oudere, ietwat roestige houtje-touwtje PV-installatie die wellicht een versterker of twee kon aansturen. Maar de organisatie van Fiesta Solar lijkt het professioneel aan te gaan pakken. En wie weet, als de inventiviteit flink doorzet, het rendement van de zonnepanelen zal blijven toenemen, de kosten zullen blijven afnemen, of er gewoon lokaal al zoveel zonnestroom wordt opgewekt dat zelfs heftiger optredens duurzaam "gestookt" kunnen gaan worden?

... dan kan uiteindelijk mogelijk zelfs Rammstein in een wat bedaagder overkomende bezetting over een paar jaar in hetzelfde Gent wellicht hun geweldige "Sonne" succesnummer LIVE volledig op duurzame energie het publiek in gaan schreeuwen. Wie weet zal deze oudere jongere van Polder PV daar dan wel acte de présence gaan geven en duurzaam uit zijn dak gaan...

http://www.fiestasolar.be/

Zie verder ook de documentatie van de accu leverancier Victron Energy B.V.:

24 augustus 2011: Opnieuw NL zonne-energie bedrijf op nominatie Nederlands-Duitse Handelskamer. Sinds 2009 organiseert de Nederlands-Duitse Handelskamer (of, zo u wilt, de Deutsch-Niederländische Handelskammer) een "Nederlands-Duitse Prijs voor de Economie" waarvoor zowel Duitse als Nederlandse bedrijven kunnen worden genomineerd. Voor de 2011 ronde zijn door de Handelskamer 6 genomineerden uit een lijst van 34 inzendingen geselecteerd, waaruit bezoekers van de website van de DNHK website hun keuze kunnen maken. DNHK presenteert deze prijsuitreiking als de "grootste verkiezing binnen het Nederlands-Duitse zakenleven".

Voor de tweede maal in die drie jaar is een Nederlands bedrijf in de zonnestroom sector opgevoerd, wat met haar grensoverschrijdende spektakel PV-project van 1,45 MWp op de langste overdekte skipiste in het Duitse Bottrop voorgoed internationaal van zich deed spreken. Na reeds het nodige voorbereidende werk (diverse realisaties van de oorspronkelijk 44 SDE 2009 "groot" subsidies) in eigen land te hebben gedaan. Horizon Energy uit Rotterdam, dus, sinds april 2011 voor driekwart in handen van HVC uit Alkmaar.

Of Horizon Energy het in de uiteindelijke stemming zal gaan redden is ongewis (u kunt daar natuurlijk naar eigen inzicht bij helpen, maar lees s.v.p. wel de nominaties van alle 6 bedrijven door). Het veel grotere en vermaarde, in Venlo hoofdkantoor hebbende Scheuten Solar, wat genomineerd was in de vorige ronde (2010), en wat in Duitsland haar succesnummer, de Multisol® PV-modules in Gelsenkirchen produceert, redde het uiteindelijk niet, en moest het toen afleggen tegen het familiebedrijf Erfo Bekleidungswerk (textiel) uit het Duitse Nordhorn.

Grappig is wel weer dat zelfs het - Nederlandse - Van der Valk concern (bekend van de keten hotels en restaurants) vorig jaar op de DNHK nominatie lijst stond, naast Scheuten Solar. Gezien de innige verstandhouding tussen Van der Valk en Horizon Energy binnen het geslaagde Bottrop PV-dak project (en wat er wellicht nog van zou kunnen gaan komen), staat eerstgenoemde dus eigenlijk in indirecte zin wederom met een "deelname" op de lijst, met zakenpartner Horizon Energy als genomineerde... Al zal dat beslist niet in de bedoeling van de prijsvraag jury van de Handelskamer hebben gelegen. Want die wist waarschijnlijk nog niets van het gezamenlijke PV-project in Bottrop toen zij de genomineerden lijst opstelde voor 2011.

Duitsland is Nederlands' grootste handelspartner. We kunnen zelfs stellen dat de ontwikkeling van de Nederlandse economie voor een aanzienlijk deel wordt bepaald door wat er aan de andere kant van de Grüne Grenze geschiedt, en ook wat de perceptie is van het Duitse bedrijfsleven van de "mogelijkheden" op onze markt. Ook, uiteraard, op het vlak van zonnestroom, waar onze oosterburen op alle vlakken zo'n beetje wereldkampioen in zijn (of deels zijn geweest), dik tien jaar lang. DNHK vraagt regelmatig aandacht voor duurzame energie, en organiseert daar bijeenkomsten over, zoals een forum "Kleine windturbines op de proef gesteld" in Den Haag, op 18 oktober 2011 a.s. (zie persberichten pagina).

Als u zelf wilt gaan stemmen voor een genomineerde kandidaat voor de Economie Prijs 2011, kan dat op de DNHK website. U kunt een waardebon voor een van de door DNHK georganiseerde seminars winnen, ter waarde van 200 Euro. Wie weet wel een bijeenkomst vergelijkbaar met degene van 16 maart 2010 over Duits-Nederlandse samenwerking op het gebied van zonnestroom, waar de webmaster van Polder PV trouwens een kritisch verslag over schreef. Al had de kritiek verder niets met de uitstekende organisatie te maken, maar alles met het ronduit verbazingwekkende en tenenkrullende optreden van de Nederlandse "autoriteiten"...

http://www.dnhk.org/nl/veranstaltungen/nederlands-duitse-prijs-voor-de-economie/

23 augustus 2011: Polder PV feliciteert Vlaanderen: > 1 GWp ! Er was wat onduidelijkheid over de maandelijkse duurzame energie cq. zonnestroom rapportages van de Vlaamse energiemarkt regulator VREG voor juni. Op hun website was er namelijk weer eens geen Word document beschikbaar voor 1 juli, en het afchecken van 156 pagina's in een pdf document begint inmiddels een zeer heftige klus te worden, dat kan ik u verzekeren. Polder PV heeft desondanks de resultaten van zowel juni als juli 2011 uit de diverse soorten rapportages gedateerd 1 juli resp. 1 augustus 2011 uitgeplozen en de marktgroei voor Vlaanderen wederom uitvoerig in getallen en grafieken voor u uit de doeken gedaan.

^^^
Update met meest recente data verwerkt: totale AC capaciteit en de daaruit door Polder PV
berekende "vermoedelijke DC capaciteit" (aanname: DC = minimaal 1,1 * AC vermogen,
opengewerkte kolommen met lichtblauw gestippelde omtrek). Dit alles op - mind you -
uitsluitend de Vlaamse PV-markt. 2011 is natuurlijk nog lang niet volledig bekend
(gearceerde kolom), maar ook de cijfers voor eerdere jaren (met name 2010) kunnen
nog - met terugwerkende kracht - iets worden aangepast.

En daaruit blijkt kristalhelder dat Vlaanderen, vermoedelijk zelfs al in juni 2011, de magische "1 GWp aan PV-capaciteit" moet hebben gepasseerd. Wat dat kleine, ogenschijnlijk politiek stuurloze België direct in dat vooralsnog vrij exclusieve clubje van "Gieg" landen heeft geparachuteerd. En waarvoor ondanks alle discussie in dat land over hernieuwbare energie, en met name over zonnestroom, we als arrogante vlaklanders uit het NEEderlandse poldermoeras, met nog geen 100 MWp grotendeels onbemeten PV capaciteit, diep door de knieën zullen moeten. En wel op de zware Vlaamse polderklei...

Daarbij natuurlijk wel de niet onbelangrijke voetnoot dat het totale STC (= DC) vermogen van de generator capaciteit helemaal niet bekend schijnt te zijn bij VREG (althans: niet voor de oudere installaties, volgens een reply op een e-mail van VREG aan Polder PV), en dat het STC vermogen dus "berekend" moest worden uit het wel bekende (en continu in de maandrapporten geupdate) AC vermogen van de aangemelde en geregistreerde installaties. Polder PV hanteert daarvoor een "conservatieve" factor van 1,1 maal het AC vermogen. Daar zit natuurlijk wel een risico factor in, maar gevoeglijk kan aangenomen worden dat met alle nog met terugwerkende kracht in de VREG cijfers op te nemen installaties voor de eerdere maanden in dit jaar, de 1 GWp drempel beslist in de vroege zomer van het voor Vlaanderen historische 2011 moet zijn gehaald, uitgaande van het feit dat bij VREG in dat 1 augustus rapport al wordt gerept van een geaccumuleerde AC capaciteit van 969,218 MWac (127.229 installaties of segmenten van grote PV-systemen).

Naamsverandering grote projecten
Een van de onvermijdelijke zaken die gepaard gaan met de veranderingen op de Vlaamse zonnestroom markt is het feit dat diverse dak-lease projecten (een populaire optie in de van interessante incentives vergeven "oude" markt van met name 2009-2010) van eigenaar zullen gaan wisselen. Mogelijk zullen ook andere "niet-lease" projecten worden doorverkocht door de bouwers aan financiële instellingen zoals banken, verzekeraars en duurzame energie fondsen (gebeurt bijvoorbeeld in Duitsland, Italië en Spanje al een tijd, om nieuw kapitaal te genereren voor de bouw van nog grotere, smaakvolle PV-projecten). De eerste aanwijzingen daarvoor vond ik al in de installatielijst "groot" (>10 kWac) van VREG.

Zo is er een nieuwe 1 MWac installatie van Orka Power NV* in het ZW. van Antwerpen gelegen Bornem in de lijst van 1 juli jl. een maand later alweer omgedoopt in ING Equipment Lease Belgium NV - Orka Puurs NV. ING lijkt meerdere projecten te hebben verschalkt, gezien onder hun "Equipment Lease" portfolio verschenen aangepaste namen. Hun totale portfolio is in de VREG documentatie in drie maanden tijd uitgebreid van 5,9 naar 11,3 MWac... Maar ook het zeer Nederlandse energiebedrijf Eneco, altijd in voor een lucratieve kers in de taart (o.a. via het naar binnen halen van de meest interessante krenten van de failliete Econcern holding, waaronder het verondersteld onafhankelijke Ecofys), wist van twee zogenaamde projectvennootschappen van het wereldvermaarde Vlaamse Enfinity - wat gespecialiseerd is in de bouw en service voor grootschalige dak-lease PV-projecten - maar liefst 10 MW aan projecten** op hun balans bij te schrijven (persbericht 13 juli 2011). Een beetje flauw deed Eneco het daarbij voorkomen alsof het eigen vermogen van de business unit "Solar, Bio & Hydro" tot maar liefst 15 MW zou zijn uitgebreid (NB: 200% groei...). Daar hebben ze zelf niets aan hoeven te doen natuurlijk. Alleen maar een leuk gevulde zak geld op tafel leggen, en een mooie serie handtekeningen plaatsen. Zelfs het onderhoud blijft de komende 20 jaar gedaan worden door de echte bouwers, het Vlaamse Enfinity, dus. En zo wast Eneco zich ondertussen gewoon met wat Euro's in de hand wat groener dan ze al waren met puur Vlaamse projecten, want in Nederland hebben ze de laatste jaren, op hun prachtige nagelneue hoofdkantoor na (met 4 trackers meegerekend ongeveer 190 kWp, gebouwd door OSPS i.s.m. Cobouw), niet bijster veel gescoord op het gebied van mooie nieuwe PV-installaties...

* Orka is de nieuwe benaming van Invictus Projects, het bedrijf wat wereldberoemd is geworden door de gigantische, bij de VREG in 22 separate delen aangemelde 27,51 MWac PV-installatie met Trina Solar modules op het Kallo (Kieldrecht) Loghidden City complex van logistiek international Katoen Natie (Schelde Westbank). Vreemd genoeg rept Orka over "hun op 18 maart 2011 aangesloten Bornem project" van een geïnstalleerd vermogen van slechts 920 kWp. Is die installatie later uitgebreid of duidt het bij VREG opgegeven AC vermogen voor "een installatie in Bornem van 1.000 kWac" - als het dezelfde installatie betreft - op een zware overdimensionering van omvormer t.o.v. DC vermogen???

** In de VREG lijst van 1 augustus 2011 komen echter nog (steeds) maar 3 projecten > 10 kWac voor met een "Eneco vlag": 30 kWac Goemaere Eneco Energie in Diksmuide (22 okt. 2008), 750 kWac Nike - Eneco Solar in Meerhout (12 nov. 2009), en 546 kWac Cordeel - Eneco Solar in Hoeselt (9 dec. 2009). In totaal dus nog maar 1,33 MWac.

Donkere wolken over Vlaanderen
Ondanks deze juich-stemming rond de eerste "Gieg" in Vlaanderen dienen we wel met beide benen op de kleiige bodem te blijven. De door de Vlaamse overheid besloten forse degressie van de waarde van de groencertificaten voor zonnestroom, en de soms felle "discussies" met de spreekwoordelijke bloedspatten op de muur over het gesmijt met geld cq. de vele leugens over de nadelen - of de door fossiele belanghebbenden verzwegen vele voordelen - van zonnestroom nopen tot het schrap zetten van de hakken in het zand.

Bovenstaande grafiek laat de exact per maand toegekende bijbouw van de zonnestroom capaciteit in Vlaanderen zien, zoals uit de laatste updates van VREG is te extraheren voor de categorie >10 kWac (op basis van de VREG toekenning "Datum indienstname" van de betreffende installaties). Afgezien van de twee extreme eindejaars-pieken in december van 2009 en 2010 (de tweede ongeveer de helft van die van 2009, volgens het laatst ververste cijfermateriaal), is er een onrustbarende stilte vast te stellen voor de nieuwbouw in 2011. Het ligt niet in de verwachting dat er nog een enorme installatiepiek zal gaan komen, ook al valt te verwachten dat tot en met juni 2011 (voor de eerste grote degressie stap per 1 juli) er nog e.e.a. aan installaties bijgeschreven zal gaan worden voor de "grote" categorie door VREG. Maar nogmaals: dat zullen geen record hoeveelheden gaan worden. Door de forse extra degressies (volgende per 1 oktober 2011, erna per 1 januari 2012, etc., zie grafiek op PPV), zal deze categorie beslist op een laag pitje verder blijven draaien. De grote volumes zouden dan van het marktsegment <10 kWac moeten gaan komen, waarbij er immers van een dubbele incentive kan worden geprofiteerd, nog steeds lucratieve groencertificaten plus net metering (Nederlands: "salderen") met de in Vlaanderen nog oppermachtige en alomtegenwoordige - en oerdegelijke - Ferrarismeters. Er zit beslist schot in die zeer belangrijke deelmarkt (eigenlijk de basis van alle volwaardige PV-markten), maar het kan natuurlijk nooit op eigen merites de "grote" installatie markt gaan vervangen. Ergo, Vlaanderen zal zeer waarschijnlijk "rustiger tijden" tegemoet gaan op het gebied van de totale capaciteits-uitbouw, maar tegelijkertijd mogelijk een verhoging van het aantal nieuwe kleine PV-systemen per maand, als de installatiebedrijven goede aanbiedingen kunnen gaan maken en service gaan bieden.***

***NB: er is echter sinds 2010 wel een nogal curieuze voorwaarde verbonden aan een claim op groencertificaten voor kleinschalige zonnestroom systemen: het dak moet voldoende zijn geïsoleerd, wat tegelijkertijd dus beslist in sommige gevallen een belemmering kan zijn om voor een PV-installatie te opteren...

Wellicht dat Nederland dan eindelijk een klein beetje kan gaan inlopen op haar zuiderburen, maar 1 GWp aan geaccumuleerde capaciteit gaan we beslist niet in een paar jaar tijd halen bij de gesignaleerde "voortslepende groeicijfers", met nog altijd dik 0,9 GWp te gaan...

Voor het volledige grafische overzicht op Polder PV zie:

20 augustus 2011: Polder PV feliciteert Blauwe Hoek / Spijkenisse. Ondanks - of misschien wel juist: dankzij - alle holle retoriek uit Den Haag trekken steeds meer mensen hun eigen plan, verduurzamen hun huishouden op eigen wijze, besparen op alle mogelijke fronten, en/of wekken duurzame energie op. Sommige mensen doen dat al jaren zonder dat ze door Den Haag worden opgemerkt of voor hun inspanningen worden gewaardeerd. Slechts weinigen meten de opbrengst over langere periodes (Polder PV toont voorbeelden daarvan in zijn omvangrijke grafiek sectie die resultaten sinds voorjaar 2000 weergeeft). Maar er zijn bij die laatste populatie lieden nog zeldzamere "types" die loggen dat het een lust is. En, nog veel lovenswaardiger: die hun extreem gedetailleerde en prachtig gepresenteerde, volautomatisch geproduceerde log gegevens vrijelijk ter beschikking hebben gesteld aan een ieder die er maar in is geïnteresseerd.

Polder PV heeft al lang geleden een korte impressie gegeven van het Meet Beest van Spijkenisse, de heer Ton Peters (nickname: Mr. Datalogger), die zo'n beetje het gehele technische en software-matige proces tussen het hardware-matig meten van DC spanningen en temperaturen, het bouwen van uitlees apparatuur, het verwerken van de enorme datastromen, de volautomatisch verlopende input in Excel, de verwerking en omrekeningen daarin, en uiteindelijk de grafische presentatie van al die data vlekkeloos beheerst. Er is uiteraard veel meer, er gaat enorm veel kennis en kunde schuil achter die fenomenale website van Ton Peters. Het is dan ook beslist niet voor niets dat zijn kennis ook elders - tot in het buitenland aan toe - wordt ingezet.

Ton presenteert zijn data van "De Blauwe Hoek", zoals zijn zonnestroom installatie met die van een paar buren in Spijkenisse heet, al sinds het zonnige jaar 2003 (wat hij met zijn installatie helaas niet helemaal heeft meegemaakt), en de monitoring gaat gewoon vlekkeloos door. Een schat aan gegevens die daar wordt geboden, daar kunnen geen ECN, Ecofys, KNMI, KEMA - of noem de bekende instellingen en bedrijven maar op - iets tegen in brengen. Want die hebben deze duurzame dienst aan de mensheid nooit ter beschikking gesteld. Alleen daarvoor al blijvende hulde aan Ton. Nota bene: het gaat hier niet om een bedrijf, maar om een particulier met een bloedserieuze, en zeer professioneel en hartstochtelijk bedreven hobby...

^^^
Screendump van Ton Peters' live logging pagina van 19 augustus 2011 (grafiek deel op achtergrond toont actueel gelogd vermogen in rood, accumulerende energie opbrengst in blauw, en zonnestand in gele schijfjes). Met de groene pijl heb ik de typisch nuchtere, maar oh zo tale-telling "mededeling" van Ton extra geaccentueerd. Er zijn nog zeer weinig particulieren in Nederland die dat geweldige resultaat (20 MWh zonnestroom productie van eigen dak) hebben geëvenaard. Hulde!

Grafiek © Ton Peters, Spijkenisse.

Nog een pluim voor prachtig nieuws
Ton kwam gisteren met een leuk extra nieuwtje wat er al een tijdje aan stond te komen (we hebben frequent contact). Zijn installatie heeft op 19 augustus 2011, 2.839 dagen na de eerste logging grafiek van 10 november 2003, maar liefst in totaal 20 MWh* (20.000 kWh) aan pure, geluidloze, reukloze, schone, groene, piekscherende, fossiele stook vermijdende, netverliezen voorkomende, bij regelmatig optredende overschotten de energievoorziening van de buren vergroenende, en vele glimlachen producerende zonnestroom opgewekt. Dat komt neer op een mooie 7,04 kWh per dag gemiddeld. Zijn specifieke opbrengsten (kWh/kWp) liggen al die jaren ver boven de gruwelijke en volslagen bezopen ambtelijke "cap" van de SDE regelingen 2008-2010 (850 kWh/kWp.jaar), wat voor de zoveelste maal benadrukt in wat voor compleet achterlijk land we leven. Ton's installatie staat weliswaar in de kustprovincie Zuid-Holland, maar Spijkenisse ligt bepaald niet direct aan zee.

Maar daar heeft Ton en een groeiend legioen van zonnestroom opwekkers en zonnecollector bezitters natuurlijk verder maling aan. Hij produceert gewoon lekker door. Power to the People, luister niet meer naar het oeverloze geklets en de onduurzame leugens uit Den Haag, en doe het gewoon zelf.

Familie Peters: van harte met het geweldige resultaat, en dat er maar spoedig nog eens 20 MWh mogen volgen!

* Polder PV is weliswaar veel eerder begonnen met het opwekken van zonnestroom (al sinds maart 2000), maar begon met een hele kleine installatie van maar 372 Wp, en breidde die in de loop van de jaren uit tot 1,34 kWp. Ton heeft echter van meet af aan een installatie van 2,7 kWp gehad, en produceert alleen daarom al veel meer kWh per tijdseenheid dan Polder PV "kan" doen. Polder PV is inmiddels op weg naar een geaccumuleerde productie van 11 MWh, zie totaaloverzicht grafiek.

http://www.pv-solar24.info/ (een van de allerbeste websites op het gebied van productie resultaten van zonnestroom van Nederland. Al sinds het begin in 2003 ongeslagen, Ton Peters' live monitoring site met briljant opgezet, en zeer toegankelijk productieresultaten archief. Let wel: compleet sinds eind 2003, every single day!)

http://www.pv-solar24.info/archive/1108/sb110819.png (de speciale grafiek pagina die Ton Peters aan zijn memorabele record wijdde...)

18 augustus 2011: Status "SDE oud" voor zonnestroom. N.a.v. het vorige bericht over de status van de aanvragen SDE 2011 nog wat aanvullend nieuws van de autoriteiten. Ondertussen heeft Agentschap NL namelijk ook nog eens een update van de status van de beschikkingen uit de vorige drie SDE regelingen op hun site gezet, en beloven ze zelfs halfjaarlijkse updates van die informatie. Er zijn zelfs detail overzichten beschikbaar.

De totaal overzicht update van 1 juli 2011 rept van een gerealiseerd vermogen (inclusief conversie gas >> elektrisch m.b.v. factor 271 Nm³/h = 1 MW) van nog steeds maar 269,1 MW. In het overzicht SDE/MEP 2010 werd gerept van een toegezegd vermogen van maar liefst 1.972 MW voor alle drie de SDE regelingen, dus er is met de realisatie (met bovenstaande getallen nog maar 13,6%) nog een hele lange weg te gaan.

Voor zonnestroom wordt gerept van de volgende realisaties (met als maat het gerealiseerde vermogen in MWp) per 1 juli 2011:

• SDE 2008 7,6 MWp (toegezegd vlg. SDE/MEP 2010 rapport 15 MWp, realisatie: 50,7%; was vlg. status 1 maart nog 46,7%)
• SDE 2009 6,8 MWp "klein" (toegezegd 18 MWp, realisatie: 37,8%); 3,1 MWp "groot" (toegezegd 11 MWp, realisatie: 28,2%). SDE 2009 geheel 9,9 MWp (toegezegd 29 MWp, realisatie: 34,1%; was vlg. status 1 maart nog 27,6%)
• SDE 2010 4,5 MWp "klein" (toegezegd 20 MWp, realisatie: 22,5%); 0,4 MWp "groot" (toegezegd 5 MWp, realisatie: 8,0%). SDE 2010 geheel 4,9 MWp (toegezegd 25 MWp, realisatie: 19,6%; was vlg. status 1 maart nog 12,0%).
• SDE 2008 tm. 2010 22,4 MWp, toegezegd 69 MWp. Realisatie 32,5%, dat was vlg. status 1 maart nog 18 MWp, of 26,1% van het toegezegde vermogen.

Conclusie: in 4 maanden tijd is van het toegekende vermogen (cf. rapport SDE/MEP 2010) aan zonnestroom installaties voor de drie oude SDE regelingen er slechts 4,4 MWp (6,4%) bijgekomen, iets meer dan een MWp per maand. Dat is en blijft schrikbarend weinig.

Cijfers mogelijk niet representatief
Al moet daar direct aan worden toegevoegd dat ook de geactualiseerde realisatie lijsten op de website van Agentschap NL (verzameling hier te vinden) rammelen. Zo is er voor de actieve projectontwikkelaar Horizon Energy, die aanvankelijk 44 projecten voor SDE 2009 "groot" beschikt heeft gekregen (beschikkingenlijst peildatum 4 januari 2010), en waar er in de lijst voor 1 juli 2011 nog 35 onder hun naam van over zijn, er nog geen enkel project als "gerealiseerd" is opgegeven. Hoogst curieus en bezijden de waarheid, want ik weet van het bedrijf dat al minimaal 12 projecten zijn gerealiseerd, goed voor zo'n 1,7 MWp aan zonnestroom vermogen. Die reeks was gestart met Maatschap Boon in Zeewolde, direct al goed voor 3 beschikkingen, en officieel door toenmalig Minister van Landbouw Verburg in werking gesteld op ... 23 augustus 2010. Al staat dat project nu onder de nieuwe naam V.O.F. Zeewolde in die lijst vermeld.

Maar voor het project Dalerveen (volgens Michel Peek van Horizon Energy op 21 april 2011 aan het net gekoppeld), en voor Burgerbrug (officiële opening al op 10 juni 2011, zie bericht Liander) is die "Nee" in de screendump hier onder beslist achterhaald. Ook voor andere in die lijst genoemde Horizon Energy projecten, zoals Beesel, Grubbenvorst (3 april 2011 volgens Peek, zie ook dit bericht over de betrokken boer Klopman, afbeelding 23), Kamperland, Lunteren (oplevering 14 april 2011 volgens Peek, zie lijst onder "Meer moois op komst..." in mijn bericht van die datum), etc. staat die "Nee" daar volkomen onterecht. Want die projecten draaiden al lang vele zonnestroom kilowattuurtjes op die eerste juli van dit jaar...

^^^
Screendump uit de beschikkingenlijst SDE 2009"groot" van 1 juli 2011. Een segment heb ik uitvergroot, rechts staan overal bij alle Horizon Energy projecten een harde "Nee" voor de kolom "Gerealiseerd". Klopt helemaal niets van. Want Burgerbrug en Dalerveen waren al voor die datum gerealiseerd

Nog curieuzer is dat voor de grote concurrent van Horizon Energy, het in het Friese Joure zetelende SunUnited, die pas een jaar later de grootste succesvolle greep uit de SDE 2010 "groot" ruif deed met maar liefst 66 (!) beschikkingen (beschikkingenlijst peildatum 1 september 2010), en waar er in de lijst van 1 juli 2011 er nog 62 van over waren, er wel al 3 projecten als "gerealiseerd" staan genoteerd, met een "Ja" in de laatste kolom. En dat terwijl het bedrijf zelf op de homepage claimt zelfs al 15 projecten te hebben afgerond. Dat is hoogst merkwaardig als je ziet dat er onder de beschikte project realiseerder Horizon Energy, die veel eerder is begonnen, afgezien van Maatschap Boon in Zeewolde (onder andere naam) nog niets staat genoteerd bij Agentschap NL...

^^^
Screendump uit de beschikkingenlijst SDE 2010 "groot" van 1 juli 2011. Bij de rode pijlkoppen twee van
de projecten van SunUnited die als "Ja" (gerealiseerd) staan gemarkeerd (projecten van 23 kWp in
Grootschermer en in Sambeek)...

So much dus, voor de representativiteit van de "harde" cijfers van Agentschap NL. Ach, ik kijk nergens meer van op in ons land...

18 augustus 2011: SDE 2011 aanvragen status 12 juli. Op de website van Agentschap NL komt steeds meer "harde informatie" over de SDE regelingen te staan, en dat is wel eens anders geweest. Nu moet u die "harde informatie" natuurlijk ook weer met een potje zout nemen waar het SDE 2011 (de met veel tam-tam door Verhagen gepresenteerde "SDE plus") betreft, want er is nog niets toegekend, en de ambtenaren zijn zich alweer een tijdje aan het buigen over de paar honderd projecten die in eerste instantie zijn aangevraagd.

Dat laat onverlet dat er een zeer interessante lijst is verschenen waarop alle aangevraagde projecten staan die eind 12 juli 2011 bekend waren - toen ook bekend was geworden dat de SDE 2011 met die aanvragen - en het daarmee gepaard gaande, altijd te krappe budget - feitelijk was overschreven. Maar omdat er nog veel van de aangevraagde projecten om wat voor reden dan ook kunnen uitvallen, is dat nog geen gelopen race. Er kan nog tot en met 30 december worden ingetekend, en degene die wel van een gokje op zijn tijd houdt, kan die nog steeds nemen (ik ken een partij in de PV-sector die na die 12e juli nog heeft ingediend).

Die oorspronkelijke lijst was 690 aanvragen groot, werd gedomineerd door diverse "groen gas" activiteiten (die 68 procent van het beschikbare budget van anderhalf miljard Euro gaan claimen, voor slechts 33 projecten in de lijst van 12 juli...), en er stonden maar liefst 631 aanvragen voor zonnestroom bij (91% van alle aanvragen). Waarvan er echter meteen 9 in de prullenbak kunnen omdat ze hadden geopteerd voor minder dan 15 kWp. Sowieso was het aandeel van het aangevraagde vermogen voor PV binnen de optie "hernieuwbare elektriciteit" niet het grootste (die eer kwam aan wind op land toe), en was het slechts 28% van de capaciteit voor hernieuwbare elektriciteit...

^^^
Grafiek met de verdeling voor "hernieuwbare elektriciteit" (status 12 juli 2011).
Voor uitleg zie de aparte SDE pagina.

Polder PV zocht het allemaal voor u weer diepgaand uit en presenteerde de resultaten voor u in grafiekvorm. Natuurlijk geven die grafieken reeds een licht achterhaalde werkelijkheid weer, want inmiddels zijn er weer wat aanvragen bijgekomen (niet heel veel, Agentschap NL rept van in totaal 751 aanvragen op 25 juli 2011, waarvan 684 stuks voor PV). Maar de trends zijn onmiskenbaar, en bovendien becommentarieert Polder PV de data zoals gebruikelijk op geïnformeerde en inhoudelijke wijze. Gelieve u daarvoor te vervoegen op de 17e SDE pagina:

17 augustus 2011: Teken des tijds? Evergreen Solar vraagt insolvency status aan. Er wordt in de vakpers al een tijd voor gewaarschuwd: veel bedrijven in de PV-business brandt reeds het vuur aan de schenen vanwege de rap wegvallende ondersteuning door weifelachtige regeringen, de waan van de dag volgende politici, en de daarmee gepaard gaande dramatische snoeischaar bewegingen richting de lucratieve invoedings-regimes voor zonnestroom, her en der op onze aardkloot. Een direct gevolg van de enorme verlagingen van de feed-in tarieven voor zonnestroom zijn de bijna verstikkende kostenreductie operaties die alle bedrijven in de hele sector zichzelf moeten opleggen willen ze zichzelf niet uit de markt gaan prijzen. Dat gaat lang niet altijd goed, zoals een groeiende reeks berichten laat zien.

Voorspeld was dat de bedrijven met de slechtste business-cases, zwakke financiële uitgangsposities, technologisch niet rijpe, uitontwikkelde of "slecht in de mainstream passende" concepten het loodje zouden gaan leggen. En dat gebeurt dan ook al een tijdje, met name bij zwakkere broeders onder de dunnelaag fabrikanten. EPV Solar ging stilletjes van ons heen. Signet Solar heeft het niet gered, het ooit onder de rokken van het ook in zwaar verkerende Q-Cells opgetuigde Sontor moest na de fusie met Sunfilm (onder de laatste naam) de pijp aan Maarten geven. Zelfs de oppermachtige chips reus Applied Materials moest hun volledige, met veel onderzoeksgeld tot stand gekomen dunnelaag concept SunFab prijsgeven wegens zwaar tegenvallende verkopen van de hardware. Diverse andere dunnelaag producenten hebben met veel te kleine productievolumes en de moordende concurrentie van de almaar goedkoper wordende, hogere efficiënties hebbende silicium broeders en zusters nauwelijks speelruimte voor een competitie met hun duur betaalde (en nog steeds "terug te verdienen") productie apparatuur. Er zullen er ongetwijfeld nog velen volgen.

Ook de kristallijne sector staat voor harde tijden. Een eerste teken aan de wand was al het feit dat de Amerikaanse "high-power" reus SunPower zich begin mei voor zestig procent overleverde aan een van de Grote Olie Boeren op onze planeet, het van origine Franse Total om de schaalgroottes te kunnen gaan bedienen die het blijkbaar nodig heeft om aan de "forefront" van de business te blijven (en om de kosten verder te reduceren natuurlijk). In hun kielzog staat het beroemde Duitse Solon SE op zijn grondvesten te schudden en wordt alles in het werk gesteld om het bedrijf te "restructureren", zoals dat zo mooi heet.

Geen dunnelaag meid maar een kristallijne knaap
Ditmaal is het weer een kristallijne broeder die zelfs "vrijwillige insolvency" heeft aangevraagd. Een bekende van de overzijde van de Atlantische plas. Die echter wel een unieke methode hanteerde voor de productie van hun "wafers" (waar de zonnecellen van werden gemaakt), namelijk de al eerder door mij voorgestelde "ribbon-string" techniek waarbij uit kleine oventjes een "lint" van stollend silicium wordt getrokken, en waarvan de productiekosten laag zouden zijn omdat er nauwelijks zaagverliezen bij de productie van de - rechthoekige - wafers zouden optreden. Het in Marlboro, Massachussetts (U.S.A.) hoofdkantoor hebbende Evergreen Solar en de concurrerende firma Sovello ("Solar Valley" in Thalheim, Sachsen-Anhalt, Duitsland) met vergelijkbaar wafer concept, konden zich zelfs beroepen op de laagste "energetische terugverdientijd" van hun producten t.o.v. de kristallijne concurrentie. Dit is uitgewerkt in diverse rapporten die o.a. door medewerkers van het Copernicus Instituut in Utrecht werden geschreven (toen de "EPBT" nog een hot issue was, is de laatste jaren onder experts wat minder belangrijk geworden). Voor een zo'n exemplaar die van de kristallijne technologieën "ribbon-string" als beste presteerder op het vlak van "global warming potential" bevond, zie deze studie uit 2007, van Rauge et al. (m.m.v. Copernicus Instituut).

Dat alles heeft dus niet geholpen, en er waren al langer berichten dat het Amerikaanse Evergreen Solar tegen een bankroet aan zat. Volgens PV-Tech.org heeft zelfs de aangevraagde "artikel 11 status onder de Amerikaanse bankroet wet", waarbij het bedrijf "gewoon" kan doordraaien, maar het volledig op de schop wordt genomen, waarbij waarschijnlijk een toenemend aantal (kleinere) schuldeisers niet meer bediend kan worden, slechts een tijdelijk schorsende werking. Gevreesd wordt dat ondanks de voorgestelde doorstart plannen, en plannen voor verschuiving van de productie naar China, Evergreen Solar op de afbrokkelende rand van de afgrond staat. Tenzij er een engel op tijd in gaat grijpen met een stevige kapitaal injectie...

Als je dan de site van de Amerikaanse fabrikant zelf bezoekt en daarop een brief van 16 mei 2011 van het beroemde Photon International vind, waarin hoofdredacteur Michael Schmela van het bekendste vak tijdschrift openlijk excuses aanbiedt aan de producent omdat P.I. per ongeluk in hun maart nummer van 2011 Evergreen Solar Inc. een onterechte "declared insolvency" status had toebedeeld (dat was volgens die brief een drukfout, bedoeld werd dat de productie lokatie in Devens, Massachussetts volgens Evergreen zelf in 2011 dicht zou gaan*), krijg je een vreemde smaak in de mond. Had P.I. wellicht profetische gaven bij die "drukfout" getoond, waarbij die "fout" nog geen drie maanden later toch werkelijkheid zou gaan worden?

Wie weet, als het "insolvency" proces van Evergreen Solar niet zo loopt als ze hopen, straks geen smaakmakende projecten met hun modules meer, zoals de webmaster van Polder PV nog recent fysiek mocht aanschouwen op die bizarre tunnelkap tussen Hösbach en Goldbach in de Duitse deelstaat Hessen (foto deelreportage hier beginnend). Zo kan dus mogelijk binnenkort wederom een stukje mooie PV geschiedenis in de jungle van de financiële dictatuur op onze planeet gaan eindigen. Bepaald geen "Ever" Green Solar dus, als ze pech hebben. Een hele gewone bedrijfstak is die zonnestroom business blijkbaar dus al geworden: niets is immers van eeuwige waarde...

* Ook in de Duitstalige versie, waar Polder PV een abonnement op heeft, werd een identieke officiële correctie geplaatst, in het juni nummer van dat tijdschrift (erratum bij het oorspronkelijke artikel in de april uitgave).

http://tinyurl.com/3jnrerc (verkorte link naar persbericht op Marketwatch.com van 15 augustus 2011)
http://www.pv-tech.org/news/note_holders_push_evergreen_solar_into_bankruptcy_string_ribbon_technology

17 augustus 2011: Fraai Duits PV-project van opmerkelijke Nederlandse projectontwikkelaar. Skiën op zongekoelde sneeuw. Horizon Energy uit Rotterdam, waarvan sinds april 2011 75% van de aandelen in handen zijn van HVC (hoofdkantoor Alkmaar), beroept zich er op "met veertig projecten in portefeuille de grootste ontwikkelaar van zonne-energieprojecten in Nederland" te zijn, op de site van het moederbedrijf. Dat mag met recht gesteld worden (als SDE 2010 "grootbeschikte" onderneming SunUnited tenminste geen inhaalslag maakt). Want 1 juli 2011 werd het 16e Horizon Energy project daadwerkelijk opgeleverd. Na Maatschap Boon in Zeewolde het tweede grote SDE project van 300 kWp bij varkenshouder van Zutphen in het gehucht Zijtaart bij het Noord-Brabantse Veghel (NB: alleen die twee projecten al hebben 6 beschikkingen "SDE 2009 groot" geconsumeerd).

Horizon Energy vindt echter Nederland inmiddels te klein voor haar ambities, en is al flink aan het "snuffelen" in het veel lucratievere en ruimhartiger buitenland op het gebied van zonnestroom. De typisch Nederlandse SDE bureacratie en de vele beperkingen hebben hun - diepe - sporen nagelaten, en waarom zou je "het" moeilijk doen als het elders zo veel makkelijker kan? Zonnestroom is zonnestroom, en stroom zoekt altijd de weg van de minste weerstand, lijkt daarbij het adagium. Dus om Nederland heen gekeken naar makkelijker wegen tot implementatie van mooie duurzame projecten. Kortsluiten van de mogelijkheden, zogezegd. Waarbij het devies lijkt: zonnestroom mag ook elders worden opgewekt. Wie zijn billen brandt (lees: EL&I) moet maar op de blaren zitten (lees: nauwelijks werkgelegenheid in duurzame energie in Nederland, betekenisvolle realisaties in het buitenland i.p.v. in eigen land).

PeeVau Skihalle Bottrop
Vandaag, 17 augustus 2011 is Horizon's grootste trots officieel geopend op het complexe, kronkelende, enigszins vraagteken-vormige dak van de op de Spitzkegelhalden van een steenkolenmijn liggende langste skihal op deze planeet - volgens zeggen van de exploitant Alpincenter Bottrop zelf. Volgens chef Vincent van der Valk hebben ze met deze "Anlage" zichzelf een leuk cadeau'tje gedaan - de skihal viert immers haar tien-jarig jubileum. Het is een smaakvol project zoals Polder PV ze graag uitgevoerd ziet. Want hieruit blijkt maar weer eens dat stroom opwekking middels zonnepanelen een veelzijdig, zeer breed toepasbaar decentraal duurzaam energie concept is. Wat er gewoon op wacht om in een scala van toepassingen, op een veelheid aan daken, façades, industriële lokaties en vrijeveld opstellingen toegepast te gaan worden. De modulair schaalbare mogelijkheden van zonnestroom (toepasbaarheid op zeer kleine tot zeer grote schaal) is een van de grote krachten ervan.

^^^ Luchtfoto van de fraaie 1,45 MWp PV-installatie op de skihal van Bottrop in het Duitse Ruhrgebiet. Let op de ingewikkelde vorm van het dak, en de twee vrij matig hellende dakhelften. De hier toegepaste FirstSolar modules zullen niet ongevoelig zijn voor een hogere component indirect licht vanwege die matige hellingshoek, en zullen beslist prima functioneren op dit spectaculaire dak (de modules worden massaal toegepast in Duitsland, en worden in eigen land, in Frankfurt/Oder geproduceerd). Foto © Horizon Energy (persbericht 16 augustus 2011). Zie voor veel meer beelden ook de YouTube film! Hier.

Horizon realiseerde hun nieuwste (voorlopig: grootste) PV-paradepaardje op het dak van de skihal aan de Prosperstraße in Bottrop bij Oberhausen in het Ruhrgebiet (Nordrhein-Westfalen, Duitsland). Een van de opvallende bezittingen van de Duitse dochter van het bekende Nederlandse Van der Valk concern. In deze op de Prosper Halde (helling van een van de afvalbergen van de oude steenkolenmijn) gelegen skihal komen de twee energie concepten "hoog stroomverbruik overdag" en "piekscherend vermogen van zonnestroom" prachtig onder een dak bij elkaar. Want er wordt nogal wat sneeuw geproduceerd in deze enorme hal (minus 5 graden C omgevingstemperatuur, hal is het hele jaar geopend), en de koelingsbehoefte is derhalve groot. Dat vrij platte, kronkelende dak met twee helften met een lage hellingshoek schreeuwde er bij wijze van spreken om om met zonnepanelen te worden "opgevuld".

En dat geschiedde dan ook in grootse stijl, met meer dan 18.000 stuks (gemiddeld plm. 81 Wp*) CdTe dunnelaag FirstSolar modules die een gezamenlijk vermogen van maar liefst 1,45 MWp op een dak bij elkaar brengen, op een oppervlakte die wordt omschreven als vergelijkbaar met "3 voetbalvelden". Volgens een bericht op Energeia ongeveer 20.000 vierkante meter. De pure module oppervlakte is echter veel kleiner, want de FirstSolar panelen zijn slechts 0,72 m² groot (zie datasheet). Bij 18.000 modules kom je dan op een paneel oppervlakte van slechts 12.960 m². De panelen liggen dicht tegen elkaar aan op het dak, zoals uit foto's blijkt, met weinig tussenruimte tussen de module "velden" (links bovenaan op de foto hierboven is een klein stukje dak vrij gebleven om nog onbekende reden).

* Vermoedelijk zijn types FS-380 en/of FS-382 gebruikt met nominale vermogens van 80 - 82,5 Wp per stuk, zie datasheet FS series 3™).

De verwachte productie op deze lokatie is volgens het persbericht van Horizon Energy een mooie 1,3 miljoen kWh, wat neerkomt op een verwachte specifieke opbrengst van 897 kWh/kWp.jaar. Een prima opbrengst voor zo'n relatief lage hellingshoek, diverse oriëntaties vanwege de "vraagteken-vormige" dakvorm, en het feit dat het Ruhrgebiet beslist niet het meest zonrijke deel is van Duitsland, zoals het instralingskaartje (2010) op de Photon website laat zien. Die specifieke productie ligt bijna 50 kWh/kWp.jaar boven de "oude" SDE cap van 850 kWh/kWp.jaar die gold voor SDE 2008 tm. 2010 (die belachelijke "cap" is eindelijk verhoogd naar 1.000 kWh/kWp.jaar voor SDE 2011).

Uiteraard is vooral in de zomermaanden het stroomverbruik voor de sneeuw productie zeer hoog, en dat kan prachtig worden verminderd door juist in deze door de bank genomen zonnige maanden gebruik te maken van de dan maximaal producerende zonnepanelen (zelfs in de huidige, niet spectaculaire zomer...). Extra voordeel: de laag modules bovenop het vrij vlak hellende dak zorgt voor beschaduwing en extra isolatie in de zomer, waardoor er minder elektra voor de sneeuwvorming gebruikt hoeft te worden. Getallen over de besparingen worden helaas niet genoemd in het persbericht.

De geclaimde besparing aan CO2 uitstoot door "conventionele" bronnen zou volgens Horizon 1.200 ton per jaar zijn. Dat zou betekenen dat er gerekend wordt met een eenheid van 923 gram CO2/kWh, wat veel hoger ligt dan de door Agentschap NL gehanteerde 608 gram, "stroom afgeleverd aan de eindgebruiker in Nederland". Is hier de hoge bruinkolenstroom input van RWE in de regio wellicht de bepalende factor?

^^^ Foto gemaakt tijdens de opbouw werkzaamheden op het gigantische, complexe dak van het Alpincenter. De over vrijwel de gehele lengte aan beide zijden van het dak aangebrachte PV-installatie is komen te liggen op een zogenaamd "Kreuzverband" met kruiselings geplaatste dubbele liggers waardoor het gehele module veld vrij zwevend - en schaduw werpend "boven" de dakvlakken hangt. Daarbij worden de panelen zelf ook optimaal aan de onderzijde geventileerd wat hun prestatie ten goede komt (ook al zal het effect bij de met een lage temperatuur coëfficiënt gezegende FirstSolar CdTe dunnelaag modules minder groot zijn dan bij de gebruikelijke kristallijne exemplaren). Let op de in felgele vesten gestoken "poppetjes" (monteurs van de enorme hoeveelheden opbouw materiaal) die de schaal van deze enorme installatie goed zichtbaar maken. Ook goed letten op de essentiële randbeveiliging langs de randen van het dak (groene hekwerken). Ook al is dit dak niet sterk hellend, een degelijke randbeveiliging wordt in Duitsland als noodzakelijk gezien voor optimale veiligheid van het personeel van de installatie bedrijven. Ook in dat opzicht is er in Nederland nog ongelofelijk veel te leren, want zo'n constructie zie je in ons land zelden... Foto © Horizon Energy/Michel Peek, waarvoor dank!

Financiën en rendement
Het project heeft volgens de internet site DerWesten 4 miljoen Euro gekost, wat neerkomt op een schappelijke € 2,76/Wp voor een "niet makkelijke" dak installatie - met behoorlijk veel en ingewikkeld dakopbouw materiaal en arbeid.

Over het financiële rendement van de installatie zullen Van der Valk en Horizon Energy beslist niet hoeven te klagen. Met de staffeling van de Einspeise Vergütungen voor opdak installaties in delen tm. 30 kWp, 100 kWp, 1.000 kWp en > 1.000 kWp volgens de actuele tarieven in de EEG tabel (hier), kom ik bij een verwachte 1,3 miljoen kWh productie/jaar bij deze 1,45 MWp installatie op de volgende berekening:

• Staffel tm. 30 kWp, € 0,2874/kWh: (30/1.450)*0,2874 = € 0,005946/kWh
• Staffel >30 tm. 100 kWp, € 0,2733/kWh: ([100-30]/1.450)*0,2733 = € 0,013194/kWh
• Staffel >100 tm. 1.000 kWp, € 0,2586/kWh: ([1.000-100]/1.450)*0,2586 = € 0,160510/kWh
• Rest staffel >1.000 tm. 1.450 kWp, € 0,2156/kWh: ([1.450-1.000]/1.450)*0,2156 = € 0,066910/kWh
• Totale verzekerde vergoeding per jaar (uitgaande van minimaal 1,3 miljoen kWh opbrengst/jaar): som van staffel bedragen (= € 0,246561/kWh) * 1.300.000 (kWh/jaar) = € 320.528,90/jaar. Wettelijk vastgelegde uitkeringsperiode 20 jaar plus tweede helft 2011, plm. 20,5 jaar geeft totaal van de regionale netbeheerder ELE Verteilnetz GmbH (website) te ontvangen Einspeise Vergütungen hoeveelheid van € 6.570.842,38. Dit nog even afgezien van de grote hoeveelheid stroom die niet meer van een leverancier hoeft te worden ingekocht. Wat de liquiditeit van het Alpincenter fors zal doen toenemen.

Uit bovenstaande blijkt dat het wel "goed" zit met het financieel rendement van deze installatie...

In ieder geval schijnt met dit project er een intensievere samenwerking te zijn ontstaan tussen Horizon en de skihal exploitant Alpincenter cq. eigenaar van der Valk, met als "backdrop" het met een prijs gezegende Innovation City concept** van de gemeente Bottrop. Of dat laatste slechts een marketing instrument is of niet (je kunt jezelf als gemeente immers niet eens meer serieus nemen als je niet een "klimaat" en/of "energie agenda" hebt, zeker niet in Duitsland) zal ik in het midden laten. Het skihal PV project is smaakvol genoeg om puur op eigen merites te worden beoordeeld.

Het project is bijna een factor 5 maal zo groot als de grootste twee PV-installaties die Horizon Energy tot nu toe in Nederland heeft opgeleverd, Maatschap Boon in Zeewolde en varkensboer van Zutphen in Zijtaart/Veghel (SDE 2009 "groot" beschikkingen, beiden 300 kWp groot, per beschikking kon niet meer dan 100 kWp worden aangevraagd...). Dit ene Duitse project van 1,45 MWp heeft een grootte gelijk aan dik driekwart van de gemiddelde nieuwe maandelijkse gecertificeerde capaciteit die er bij CertiQ in heel Nederland werd bijgeschreven tussen januari 2010 en juli 2011 (1,92 MWp, zie grafiek).

Ik weet nog wel een skihal, wat dichter in de buurt (die ik zelf trouwens ook nooit zal bezoeken, de webmaster van Polder PV doet namelijk niet aan dit soort, laten we zeggen, "niet zulke milieuvriendelijke activiteiten"...), in Zoetermeer (Snowworld). Daar moet vast ook nog wel wat leuks mee te doen zijn, op het gebied van zonnestroom. Toch? De oriëntatie is OK, gezien de Google Maps foto van het complex. Dan bewonder ik het blauwe (of zwarte) spullie wat daar wellicht op aangebracht kan worden binnen hopelijk niet al te lange tijd wel van de buitenkant...

** "Die Jury hat entschieden, dass die Stadt das beste Konzept hatte, um den CO2-Ausstoß zu senken und gleichzeitig die Lebensqualität ihrer Bürger zu verbessern". Zie deze link.

http://www.alpincenter.com/bottrop/startseite/ (homepage van het Alpincenter)
http://www.derwesten.de/staedte/bottrop/Alpincenter-setzt-groesste-Solaranlage-aufs-Dach-id4930346.html (bericht van 3 augustus 2011; let ook op lezerscommentaren vanwege de verkeerd begrepen/geciteerde getallen en "eenheden" door de bedrijfsleider van het Alpincenter...)
http://www.snowrepublic.com/topic/565/1/Skihal_Bottrop.html (ervaringen Bottrop en Landgraaf binnen pistes)
http://www.youtube.com/user/Solaranlage24?blend=2&ob=5 (luchtopnames vanuit een helikopter, van de complete PV-installatie cq. het Alpincenter in Bottrop en directe omgeving op Youtube, met een lelijk industrieel complex, een nog deels actieve steenkolen mijn ["Bergwerk Prosper Halde", ook wel de "Zeche Prosper" genoemd, zie Wikipedia] om de hoek, waarvan de rokende pluim vast niet zonder reden in het filmpje is opgenomen. De onderbroken "lichtgroene" rechte structuur is de lift installatie waarmee de indoor skiërs naar boven getransporteerd worden. Volgens mij kan er nog wel een leuke Freiflächen Anlage bij, op het midden van het terrein... Lange film van maar liefst 7'07")

http://www.bottrop.de/wirtschaft/Zukunft_Bottrop/innocity/Projektliste.php (duurzame projectplannen van de gemeente Bottrop voor het "InnovationCity" gebeuren)

NB: Jurgen Sweegers van de uitmuntende - en zeer kritische - Energieenwater.net website had ook een kort stukje over het project en claimde dat Bottrop een "groot" project zou zijn. Polder PV reageerde per e-mail, en de heer Sweegers plaatste die reactie als ingezonden commentaar op 18 augustus 2011 op zijn site, zie onder deze link.

11 augustus 2011: Impact waarde gesaldeerde zonnestroom. Polder PV heeft weer eens een uitgebreide analyse van de totale energiekosten in zijn en andere typen huishoudens gedaan. Uiteraard is elektra daarvan slechts een onderdeel (bij ons wel een hoog impact hebbend onderdeel, in positieve zin vanwege de opwek van eigen zonnestroom), kookgas en vooral stadswarmte spelen in het totaal ook een - zeer kleine tot zeer grote - rol. Voor de analyse zijn uiteraard eerst de tarieven nodig. Voor het tweede half jaar van 2011 zijn die alweer dik een maand bekend, zie daarvoor de detail analyse in het aparte bericht. Voor de stroomkosten zie onderstaande tabellen.

Uit bovenstaande tabel volgt, vanwege de aanwezigheid van een volautomatisch salderende enkeltarief Ferrarismeter bij Polder PV, dat de marktwaarde van de eigen zonnestroom opwek tussen 1 juli en 31 december 2011 21,43 Eurocent/kWh bedraagt (anderhalf procent hoger dan in de eerste jaarhelft van 2011). REB = (regulerende) energiebelasting, de grootste tarief component bij elektriciteit (voor de meeste consumenten met een verbruik van max. 10.000 kWh/jaar).

De onontkoombare vaste kosten
Vastrechten betaal je helaas altijd, ook al wek je een grote hoeveelheid zonnestroom zelf op (wat nog fysiek behapbaar is voor de netaansluiting). Voor heel 2011 gelden voor Polder PV - die een bescheiden hoeveelheid zonnestroom op jaarbasis opwekt, zo'n 1.200 kWh - de volgende bedragen. Het totale bedrag incl. BTW is alweer 7,3% hoger dan in 2010, en ik (of u) kunt er niks aan veranderen, zelfs al zou je als een kluizenaar "achter je aansluiting" leven:

(Systeemdienst tarief TenneT á 4,77 incl. BTW is verstopt in het Capaciteitstarief bij Liander)

Met de genoemde tarieven (ook die voor gas en elektra) kan de totale impact berekend worden met als uitgangspunt de verbruiken in het kalenderjaar 2010. Dat verbruik zal niet heel erg veel afwijken bij Polder PV. De grootste invloed hebbende factor blijft de temperatuur in de winter. Is de winter zacht, zal het stadswarmte verbruik laag kunnen zijn, is de winter langdurig en koud, kan dat verbruik fors toenemen. Aangezien de warmte kosten altijd al het hoogst zijn, zal elke verandering in het verbruik ervan de hoogste financiële impact op het "totaalplaatje" hebben. Belangrijk is ook om een beeld te krijgen waar het meeste geld naar toe gaat, om de verhoudingen tussen de diverse posten te zien, en, van maatschappelijk belang, om te zien welke "partijen" in Nederland het meest profiteren van uw energieverbruik. Het zal u niet verbazen: onze continu hypocriete Staat is en blijft een dominante factor als "netto verdiener" van uw energie afname, zeker als u "fors verbruikt". Daaraan zal niets veranderen als het aan Den Haag ligt. Knoop die in uw oren voor als u het volgende liberaliserings- of besparings- bull-shit verhaaltje op een goud gerand presenteerblaadje van regeringswege krijgt voorgeschoteld...

3 augustus 2011: CertiQ juli 2011 - lichtpuntje en zwart gat. De maandcijfers (juli) voor de groei van "duurzame" elektriciteit (tegenwoordig "hernieuwbaar" gedoopt) zijn weer gepubliceerd op de website van CertiQ. Zoals gebruikelijk geen spectaculair nieuws, maar ik wil er hier twee zaken uitlichten.

Zonnig lichtpuntje
Uiteraard eerst zonnestroom. Het gebruikelijke gekabbel, met 1.915 kWp nieuwe capaciteit in 31 dagen tijd, en tegelijkertijd een zwaar tegenvallende hoeveelheid nieuwe "gecertificeerde" PV-installaties (192 stuks). Wat direct resulteerde in een nieuw "recordje": de gemiddelde nieuw geregistreerde capaciteit per installatie kwam daarmee - voor juli 2011 - op 10,0 kWp te liggen. Wat een teken is dat steeds meer "iets grotere" installaties dan de puur particuliere systemen (meestal niet groter dan 3-4 kWp, vaak nog kleiner) bij CertiQ aangemeld raken (natuurlijk alleen maar SDE spul, er is immers geen enkel belang om daar te registreren als je geen productie subsidie van de Staat krijgt).

Een tweede opvallend "puntje" m.b.t. de zonnestroom statistieken is dat er ook een nieuw recordje aan bijgeschreven "garanties van oorsprong" is geregistreerd voor zonnestroom productie, namelijk voor "maar liefst" 2,9 GWh (daar liggen ze in Vlaanderen nog steeds van over de grond te rollebollen, maar we wonen nu eenmaal niet in het schone Vlaamse land). Die hoeveelheid wordt natuurlijk steeds groter omdat er - eindelijk - steeds meer "MWh" op de bruto productiemeters van de paar duizend SDE klanten uit 2008-2010 zijn verschenen (1 GVO staat voor de opwek van 1 Megawattuur aan hernieuwbaar opgewekte stroom). En bovendien omdat de paar grotere PV projecten die in 2010 - 2011 zijn gerealiseerd (met name door Horizon Energy, die een paar tiental SDE beschikkingen "groot" stapsgewijs oplevert) natuurlijk al snel een forse impact hebben op de bij CertiQ "aangemelde" hoeveelheid kWh die er in totaal middels fotovoltaïsche opwekking wordt geproduceerd (en door netbeheer wordt geregistreerd). Een beeld van de ontwikkeling van de "productie" (waar het allemaal om zou moeten draaien) en de "juli 2011 piek" voor de uitgegeven GVO's (helemaal rechts) geeft de volgende grafiek (voor uitleg zie onder Fig. 6 van de CertiQ analyse op de betreffende markt analyse pagina):

Winderig Armageddon
Voor "de goedkoopste" hernieuwbare elektriciteit optie, wind op land, is het in de - ook internationaal - vermeende Windnatie Nederland al jarenlang huilen met de pet op. Het verwoestende politieke wanbeleid, en de zeer bewust door ranzige kilowattuurvreters "nation-wide" gevoerde Windstroom Haat Campagne heeft zijn dramatische tol geeist. Let wel: we leven al sinds 1 april 2008 onder een zogenaamd "stimulerings"regime, ook voor windenergie (in ons land met uitzonderlijk hoog potentieel, wind gratis overal voor het oprapen). Een "stimulerings"regime van de hand van de grootste fossielen en nuke loverboys die we ons kunnen voorstellen, de ambtenarij bij EL&I. Het schokkende "resultaat" is er dan ook naar. Uit de categorie: een plaatje zegt meer dan duizend woorden. Let wel: de X-as van onderstaande grafiek loopt van augustus 2008 tot en met juli 2011, dat zijn maar liefst weer drie jaren kostbare, verloren tijd. NEEderland: ga je s.v.p. het hoofd van de romp schamen in een beschimmeld hoekje!

Stand: 1 augustus 2011

http://www.certiq.nl/cijfers/Statistisch_overzicht.asp

3/4 augustus 2011: Update UK "Big Power". Zoals natuurlijk was te verwachten zijn er inmiddels meer berichten over "net op tijd [voor 1 augustus] gerealiseerde" grote PV-parken te vinden of net verschenen op diverse websites. Ik heb de meest recente vondsten van "leuke grote PV-parken" (paar honderd kWp tot max. 5 MWp) in het Verenigd Koninkrijk inmiddels toegevoegd aan de tabel en referentie verwijzingen er bij gezet in het oorspronkelijke artikel van 27 juli 2011. Tot nu toe kom ik op een "waarschijnlijke" portfolio van zo'n 86 88 MWp (allemaal de laatste 3 maanden aan het net gekoppeld), als de als "realistisch haalbaar" projecten van Kronos ook op tijd doorgang hebben kunnen vinden. Wie andere verwijzingen naar PV-projecten van honderden kWp tm. 5 MWp in UK heeft, gaarne mail, met goede referenties s.v.p. Geen "plannen" (dat waren er vele), maar echte realisaties. Dank!

Dynamiek
Ondertussen is er natuurlijk een heftige dynamiek ontstaan bij de Britten, want de Chinezen (en vele anderen) blijven maar zonnepanelen bakken als waren het poffertjes. En die dingen moeten ergens naar toe, want ze zijn niet gemaakt om langdurig in enorme loodsen te liggen verstoffen, ben je mal. De Britse investeerder heeft het fenomeen "zonnepaneel" ontdekt, en is er niet meer van af te brengen. Dan maar op "wat kleinere schaal". Bijvoorbeeld bij IKEA, toch al een flinke uitpakker op duurzaam gebied de laatste jaren. Die ondanks de hete noodrem die de Britse Staat op de incentives gooide, zonder al te veel reuring te schoppen op 10 vestigingen tot en met maart 2012 effekes 39.000 zonnepanelen op hun daken gaat laten aanbrengen. En daar een slordige 4 miljoen Britse Pond voor uit de beurs gaat flapperen (ze kopen ondertussen ook nog eventjes een windparkje van 12,3 MW voor een "undisclosed sum"). Kijk, dat zet tenminste zoden aan den dyck. Niet dat gepruts op de vierkante micrometer met een paneeltje hier en een paneeltje daar. Aanpakken, en wel direct grootschalig!

Of, ook byzonder aardig, British Gas. Die vonden dat leuke 4,6 MWp PV project op de "premises" van de Toyota Motor Manufacturing UK plant in Burnaston (Derbyshire) blijkbaar zo smakelijk dat ze op zoek gingen naar méér (volstrekt begrijpelijke en zeer herkenbare, compleet onschuldige ziekte bij zoveel investeerders in zonne-energie). En al snel hadden ze "beet". Zij gaan 20 miljoen Britse pondjes (22,9 miljoen Euro), verdiend in de Zeer Lucratieve Gouden Gashandel, uitgeven om de sociale (!) woningbouw in en om Peterborough versneld kennis te laten maken met de 21e eeuw. Samen met Mears Group zullen ze 3.500 huurwoningen van Cross Keyes Homes van zonnepanelen gaan voorzien. British Gas strijkt de vaste feed-in vergoedingen op, Mears krijgt een megaklus aan installatiewerk te verstouwen, en de huurders krijgen "gratis" groene stroom in hun stopcontacten. Win-win-win...

Dat is een "Green Deal" die tenminste de naam verdient. Dat zie ik "ons" GasTerra nog niet zo snel doen, zelfs al zouden ze het willen (en even afgezien van het feit dat de Staat der Nederlanden dat natuurlijk niet ziet zitten, dat verlies aan "forse" hoeveelheden energiebelasting- en BTW inkomsten bij een dreigende hoeveelheid nieuwe decentrale, "salderende" opwekkers). Want we hebben niet eens de basisvoorwaarden daarvoor: het eeuwige gebrek aan een degelijk, in Wet vastgelegd invoedingsregime "met vaste, voorspelbare parameters". En dat gaat met een verhaeghiaans nep-groen-pruts-akkoordje natuurlijk helemaal niet veranderen (en direct met een nagelneue giganuke verpletterd worden als we niet uitkijken). En dus blijven alle landen om ons heen ons op oorverdovende wijze voorbij scheuren met de zonnepaneeltjes realisatie. Full-speed, full-scale. Daarbij de arme Nederlandse burgermensjes in totale ontreddering achterlatend tussen de fossiele restanten die ons land verder het diepe moeras in gaan sleuren richting de gretige handen van meneer Armageddon...

http://www.businessgreen.com/bg/news/2098086/ikea-assembles-uk-renewable-energy-portfolio (1 augustus 2011: voortvarende plannen bij Ikea)
http://www.solarpowerportal.co.uk/news/british_gas_joins_mears_group_in_20m_solar_deal_5478/ (2 augustus 2011: British Gas doet ook "leuk" mee...)

2 augustus 2011: Juni 2011 record voor Polder PV ... in de min. Het zal u wellicht niet verbazen. Polder PV heeft in de 11-jarige historie van zonnestroom opwekking vorige maand een record gescoord. Een negatief exemplaar ditmaal. Bij veel mensen op het Duurzame Energie subforum van Gathering Tweakers gingen de mondhoeken spontaan naar beneden na de inventarisatie van de zonnestroom opbrengsten in die treurige maand. Die volgde op een ook al niet bijster gezellige zomerse juni. Maar u wist waar u aan begon, toen u een lichtafhankelijk productiesysteem in/op huis haalde. En als u dat toen nog niet wist, weet u het nu.

Is dat erg? Ach, er zijn zoveel ergere dingen. Eerst maar eens "het grafiekje" waar het resultaat in een oogopslag is te zien in vergelijking met de voorgaande jaren:

Voor de goede verstaander: bovenstaande grafiek geeft niet de opbrengst van het complete (1,34 kWp grote) PV-systeem bij Polder PV weer, maar het langjarig aanwezige 1,02 kWp deelsysteem (sinds oktober 2001, resultaten daarvoor zijn uitsluitend voor de toen aanwezige eerste 4 93 Wp Shell Solar modules). Daarnaast zijn nog 2 stuks 108 Wp Shell Solar modules en 2 50 Wp Kyocera zonnepanelen aanwezig, die veel later zijn bijgeplaatst. De opbrengsten van deze laatstgenoemde exemplaren worden niet in bovenstaande basisgrafiek meegenomen.

De grafiek lijn voor 2011 is weergegeven in donkergrijs, en die lijn duikt in juli net aan onder die voor het ook al beroerde jaar 2007 voor die maand (lichtgroene lijn). Met voor dit langjarig in het systeem aanwezige 1,02 kWp deelsysteem kom ik voor juli 2011 op slechts 108,4 kWh. Wat maar liefst 11,6% minder opbrengst is dan het langjarige juli maandgemiddelde dat er aan het complete systeem is gemeten voor deze deelgroep: 122,6 kWh (van juli 2002 tot en met juli 2011). Met dit "dieptepunt" voor de maand juli wordt ook de spreiding van de opbrengsten in die maand nog groter dan die voor juni. In juni liggen de opbrengsten tot nu toe tussen de extremen 105,8 en 139,4 kWh, wat neerkomt op gemiddeld 3,53 en 4,65 kWh/dag. Met juli 2011 komt de spreiding in de juli opbrengsten inmiddels neer op een range van 108,4 tm. 149,1 kWh. Per dag is dat gemiddeld 3,50 tot en met 4,81 kWh.

Er is uiteraard veel spreiding in de opbrengsten per maand, maar omdat in de zomermaanden de hoogste opbrengsten gehaald kunnen worden, zal een slechtweer periode in die maanden een hoge impact op het eindresultaat hebben. In de herfst- en wintermaanden is de spreiding veel kleiner omdat de lichtcondities (intensiteit, instralingshoek, en vergeet vooral niet de tijdsduur) sowieso altijd slechter zullen zijn, gemiddeld over de hele maand genomen.

KLIK op plaatje voor uitvergroting
NB: in oktober 2010 dakrenovatie, dus systeem afgekoppeld van net.
Ergo: eindresultaat voor 2010 is niet representatief voor een "normaal jaar".

In de grafiek hierboven is de impact van de tegenvallende zomermaanden juni en juli 2011 goed te zien in de omvormer meterstand accumulatie jaarcurve voor de 2 pal zuid georiënteerde 108 Wp modules (NB: kunstmatige meterstand reset op 1 januari van elk nieuw jaar). In de zeer zonnige maanden april en mei 2011 kwam de donkergrijze curve voor dat jaar een behoorlijk eind boven die van voorgaande jaren te liggen, maar na juli 2011 ligt deze weer onder het - alleen voor deze groep - tot nog toe beste jaar 2009. Alleen een zonnig najaar kan 2011 nog een schwung in positieve richting gaan geven. Het effect is trouwens ietwat verschillend voor de diverse deelgroepen in onze installatie (zie aparte grafieken pagina), wat deels met de ouderdom van de modules heeft te maken, maar vooral met de kwaliteit en leeftijd van de omvormers in de betreffende groep.

Dieptepunt niet voor alle modules
Duidelijk moet hierbij worden vermeld dat het "dieptepunt" niet voor alle modules in ons systeem geldt. Wel voor het langjarig 1,02 kWp deelsysteem als geheel, en de later toegevoegde pal zuid gerichte 108 Wp modules, of de Kyocera panelen. Maar voor de 4 oudste modules binnen het 1,02 kWp deelsysteem, de 4 stuks 93 Wp exemplaren, was 2002 nog net iets slechter qua opbrengst (37,6 kWh in 2002, 38,9 kWh in 2011). Dat de 1,02 kWp deel-installatie het zo slecht deed heeft ook te maken met het feit dat de 6 108 Wp modules binnen die groep de laatste tijd minder goed lijken te produceren dan in de beginjaren. Dit ligt zeer waarschijnlijk aan enkele minder goed werkende OK4 omvormers in die deelgroep. Op zich zijn de minder-opbrengsten ook weer niet zo dramatisch (financieel bezien nauwelijks iets voorstellend). Maar als de opbrengsten echt tegen gaan vallen, denkt de webmaster van Polder PV om een of meer OK4 exemplaren in die groep te gaan vervangen om te kijken of de nieuwe exemplaren het beter doen.

Voor interactieve grafieken updates van de accumulatie curves per maand (tot en met juli), zie de aparte grafiek pagina. De accumulatiecurve van alle jaren in een grafiek vindt u hier: er is door Polder PV sinds maart 2000 al dik 10,5 MWh aan superschone zonnestroom geproduceerd met een kleine - in de loop van de tijd uitgebreide - PV-installatie.

Ook de curves voor de "meterstanden" grafieken zijn bijgewerkt tot en met juli 2011:

• Meterstanden cq. "gedrag" van de automatisch salderende enkeltarief Ferrarismeter hier.
• Maandelijkse verbruiks- en productie data elektra hier.
• Idem, totaaloverzichten verbruik en productie elektra, en verbruik kookgas, stadswarmte (alleen tapwater, sinds april staat de hoofdkraan richting verwarming uit), en drink- en regenwater.
• Zelfvoorzieningsfactor elektra hier.

Tot slot zijn de maandelijkse opbrengsten voor het 1,02 kWp deelsysteem in de Sonnenertrag database voor Polder PV bijgewerkt tot en met juli 2011. Onze installatie en de maandgegevens zijn te zien onder flachlander, numero 777.

Ferrarisje toch nog Zurück in die Zeit
Ondanks de tegenvallende opbrengsten gaf onze enkeltarief Ferrarismeter nog steeds in de nacht van 31 juli op 1 augustus een meterstand aan die 28 kWh onder de stand lag die in de nacht van 30 juni op 1 juli werd geregistreerd. Ergo: zelfs met het compleet achterhaalde, archaïsche 1,34 kWp zonnestroom systeempje van Polder PV werd wederom een (relatief sombere zomer) maand met een "negatief stroomverbruik" tevoorschijn getoverd. De Ferrarismeter had op 1 augustus een stand die eerder op 28 november 2010 is gepasseerd (destijds in een andere, "minder gewenste" richting). Zonnestroom opwekken is soms een kwestie van Back To The Future. Daar hoef je geen zomerdepressie van te krijgen, maar wel een glimlach op het gezicht...

29 juli 2011 + update 4 augustus 2011: Eerste tip van sluier rond Howton 4,99 MWp project - grootste in UK. Van Dennis Gieselaar van Oskomera Solar Power Solutions mocht ik een eerste foto publiceren van hun "grootste PV project in het Verenigd Koninkrijk", net opgeleverd. Waarvoor uiteraard grote dank! Het project is niet zoals eerder gesteld 4,96, maar 4,99 MWp groot. Blijkbaar heeft OSPS er nog een paar Sunteggies (koosnaampje voor de modules van de grootste PV producent ter wereld, Suntech uit China) tegenaan gegooid, of het was gewoon een onbelangrijke vergissing. De tabel heb ik inmiddels aangepast in het uitgebreide artikel over de markt situatie in het Verenigd Koninkrijk.

De exacte lokatie is nog niet helemaal duidelijk*. Systeem leveranciers die grote projecten realiseren zijn vaak niet erg loslippig over hun smaakmakende reuzen installaties (waar veel geld mee verdiend wordt). U moet maar denken: wat niet is kan altijd nog komen...

* Inmiddels duidelijker, al wordt deze lokatie vaak verward met een ander groot project, Hawton, wat echter in Nottinghamshire ligt. Naar het zich nu laat aanzien ligt het Howton Farm project bij Pillaton in wat (het achterland van de) Saltash wordt genoemd, een plaats op de westoever van de monding van de Tamar rivier (westelijk van Plymouth) aan de zuidkust van Cornwall. Pillaton ligt enkele kilometers NW. van Saltash in het binnenland. Voor een foto dichtbij de centrale zie dit bericht van 28 juli 2011 (in de broodtekst staat weer onterecht "Hawton" vermeld, bij de foto het correcte "Howton").

Van grote afstand genomen foto van het bijna 5 MWp grote (grootste) Howton zonnestroom project in de glooiende grazige heuvels van Cornwall in het zonnige zuidwesten van U.K. Althans, volgens Dennis Gieselaar van OSPS. Wie weet of een van de nog wellicht onbekende mega-plaatsers aan de overkant van de Noordzee inmiddels al bezig is om een 4,99995 MWp PV-installatie opgeleverd te krijgen. Want "de grootste" te zijn is eigenlijk best wel lekker... Let op de hoogspanningsmast onder in beeld - altijd handig om een stroomafzet mogelijkheid in de buurt te hebben.

... enne, gratis advies aan OSPS: kan de hoogste boog van het nieuwe hoofdkantoor van Eneco misschien wat lager worden gemaakt? Dan kunnen die sjieke trackers die jullie op 30 meter hoogte hebben getakeld namelijk voor de volle honderd procent van de zon genieten... Verder een prachtig project natuurlijk, met dik 173 kWp aan nieuw zonnestroom vermogen inclusief nagelneue Pluto™ paneeltjes van "hofleverancier" Suntech. Kun je 29 exemplaren van in dat sexy park in Cornwall stoppen, dan heb je een vergelijkbaar volume...

Foto © Dennis Gieselaar/Oskomera Solar Power Solutions (verkleind)

28 juli 2011: Alle remmen los in Italië: PV-teller draait dol. Zoals u weet kijk ik af en toe op de beroemde "Contatore fotovoltaico" op de website van marktregulator GSE in Italië. Zie mijn laatste bijdrage, nog maar van 1 juli jl. Sterker nog, ik geef het toe, ik kijk steeds frequenter, want wat daar gebeurt is fascinerend, en tegelijkertijd enigszins beangstigend. Die teller lijkt wel helemaal gek geworden! Want hij is al lang weer door de "8 Gieg" heen, en stoomt onvervaard richting "de negen". Dit is de aangepaste grafiek die ik uitbreidde met de door mij random vastgelegde dag standen tot en met 11h38 vanochtend. Uiteraard moest de Y-as direct ook weer flink worden opgerekt:

De teller stond op het genoemde tijdstip alweer op 8.599 MWp aan geaccumuleerde, voor de in de Conto Energia regelingen vastgelegde invoedingstarieven in aanmerking komende capaciteit. Op 26 juli, 9 dagen na de vorige waarneming, ontdekte ik voor het eerst al een capaciteit opgevoerd voor het net ingevoerde "Quarto" Conto Energia, de vierde opeenvolgende regeling die op 1 juli is ingegaan. Daar stond toen meteen al 553,1 MWp (!!!) aan nieuwe capaciteit voor genoteerd voor 11.393 aangemelde (en geaccepteerde) PV-installaties, ruim drie maal zoveel als de hele eerste regeling in totaal heeft opgeleverd... En een gemiddelde nieuwe installatie grootte van zo'n 49 kWp per stuk voor die regeling. Dat zijn 245 modules van 200 Wp per nieuw project. Nogmaals: gemiddeld...

... and what's more. Ongeveer 11 uur later, tien voor elf 's avonds, op diezelfde 28e juli 2011, stond de totale teller (4 Conto Energia regelingen bij elkaar) alweer op 8.649 MWp aan accumulatie. VIJFTIG Megawattpiek (drie en een halve WWZ acties als je de maximaal door hen geclaimde capaciteit van 14 MWp rekent) erbij. In minder dan een halve dag tijd.

And still counting ... de Chinezen kunnen gerust door blijven produceren, de Italianen zijn helemaal losgeslagen. Waar gaat dit eindigen? Deutschland: watch your back!

28 juli 2011: "Beyond" Petroleum moet nog even wachten: BP Solar uit de module business. Weer heftig nieuws van een van de grootste olieboeren op onze planeet. BP heeft een nogal stevige geschiedenis achter de rug, en niet alleen op het vlak van de olie winning. "Deepwater Horizon" is in overdrachtelijke zin nog lang niet achter de horizon van de Golf van Mexico verdwenen, maar laat een vreselijke "legacy" achter van verontrustende vervuiling op de zeebodem (en full-scale economische ellende). En, natuurlijk, een blijvende verantwoordelijkheid, en gigantisch geld-lek, voor het miljarden aan fossielen verdienende bedrijf (het schijnt ze desondanks nog steeds goed af te gaan).

Ook op het vlak van zonne-energie, waarin BP Solar beslist niet onverdienstelijk heeft geboerd, en waarvoor ze regelmatig werden geprezen, is "de rit" lang niet altijd van een leien dakje gegaan. In het geheugen staan de diverse problemen met enkele van hun PV-module series gegrifd. Junction boxen waarin de aansluitingen niet goed waren gesoldeerd. Slecht afgeknipte busbars die door de isolatie dreigden te prikken. Zie o.a. berichten van 23 januari 2007 en 3 augustus 2007 en de ervaringen van Lennart met zijn BP zonnepanelen (goed opgelost daar). Enorm kostbare terughaal en vervangingsacties die miljoenen Euro's cq. Dollars moeten hebben gekost waren het gevolg van die problemen, die menig ander bedrijf zonder meer de kop hadden gekost. Photon besteedde er regelmatig aandacht aan. In de augustus uitgave van 2010 werd er in een artikel "Dauerbrenner BP" echter alweer gerept van blijvende problemen met de "Premium" modules van de zonne-energie tak van de - nog steeds - grote olieboer, waarin een systeemleverancier zijn hart lucht: "Mit keinem Hersteller solche Probleme wie mit BP". Daarin worden ook klachten beschreven over uit het frame los komende panelen.

BP Solar heeft ook een fors oplaaiend conflict gehad met project ontwikkelaar Tauber Solar over de (mogelijke) oorzaak van een brand(je) op de enorme 5 MWp dak installatie Sonnenfleck in het Duitse Bürstadt, en wie dan wel de oorzaak van de problemen zou zijn geweest, waar Polder PV op 25 augustus 2009 uitgebreid over berichtte. Pas in december van dat jaar kwamen de kemphanen nader tot elkaar om een slepende juridische strijd te voorkomen, en ondertekenden ze een overenkomst om de getroffen grote installatie volledig nieuw op te bouwen op een andere onderconstructie, en de samenwerking te bestendigen (zie bericht Photovoltaik.eu van 22 december 2009).

Ook zijn er verschillende module productie fabrieken van BP Solar in de loop van de jaren stapsgewijs gesloten, eerder al Madrid en Sydney. En, meest symbolisch, op 26 maart 2010 een van de oudste productie lokaties ter wereld, waar het door BP overgenomen Solarex in 1982 was begonnen: Frederick in Maryland. Reden: te oude apparatuur, te hoge kosten, verpletterende concurrentie uit Azië. Toch bleef het bedrijf de moed er in houden, de module productie werd sowieso al in lage lonen landen bij joint ventures geconcentreerd (Tata BP Solar in India, BP Sunoasis in China, en de OEM producent Jabil Circuit Inc. die voor BP in Polen en Mexico modules maakte). En toen begon al duidelijk een verschuiving van de aandacht van BP Solar naar de ontwikkeling van grote projecten zich af te tekenen, zoals uit de mond van de destijds CEO Reyad Fezzani werd opgetekend (artikel in Photon van juni 2010).

Afscheid van de module business...
Of al deze problemen een teken aan de wand waren of niet. En of de enorme sloot geld die "Deepwater Horizon" het moederconcern heeft gekost de financiële middelen heeft doen opdrogen of niet. BP Solar heeft inmiddels besloten dat alle module verkoop activiteiten en de distributie overeenkomsten van het bedrijf (meer dan 80% van de omzet volgens FT Duitsland...) zullen worden gestaakt, en dat project ontwikkeling de harde focus van het bedrijf zal gaan worden om de financiële positie te verbeteren. De module verkoop zal afgebouwd worden tot het eind van het jaar, en alle betrokken handelaren zullen de komende weken van deze strategie verandering op de hoogte worden gesteld. Verwacht wordt dat de aanwezige magazijn voorraden binnen 2 maanden zouden kunnen zijn verkocht. Er zijn met de eerdere sluitingen al 600 banen verloren gegaan, gevreesd wordt dat daar nog enkele honderden bij kunnen gaan komen (FTD stelt dat het er in Duitsland slechts zo'n 25 zouden kunnen zijn).

Verzekerd wordt dat alle bestaande garantie verplichtingen nagekomen zullen worden, al vraag ik me af wat in het geval van calamiteiten er dan wel voor "oplossingen" geboden zullen gaan worden. Want er zullen geen nieuwe BP Solar modules meer door het bedrijf zelf worden gemaakt, zo lees ik de berichtgeving. Dus in garantie gevallen zullen andere modules moeten worden ingezet. Wat mogelijk in sommige gevallen tot inpassingsproblemen zou kunnen leiden (vergeet niet dat het vermogen van nieuwe modules steeds groter wordt, en formaten anders zullen zijn of worden).

Het vreemde is dat ik dit nieuws wel op enkele websites heb gevonden, maar (nog) niet op die van BP Solar zelf.

... dan maar vet scoren met dikke, gesubsidieerde projecten
Wel vind ik op de BP Solar site vol trots de participatie van het bedrijf in een van de grootste huidige PV-projecten op deze aardkloot. De 150 MWp Moree Solar Farm in de zogenaamde Tablelands van New South Wales in Australië, een samenwerkingsproject tussen BP Solar, Fotowatio Renewable Ventures, en Pacific Hydro (!), is inmiddels namelijk goedgekeurd voor ondersteuning door de autoriteiten onder het Solar Flagship programma. In dat programma gaat maar liefst anderhalf miljard Australische dollar (plm. 1,15 miljard Euro) gepompt worden om de "utility scale" zonnestroom industrie een lekker schopje onder de kont te geven. En dat in een staat waar de huidige regenten er niet voor terugdeinzen om bestaande wetgeving via de achterdeur te verkrachten, en burgers en kleine bedrijven die reeds hebben geïnvesteerd in kleine PV systemen, met terugwerkende kracht een fors deel van hun feed-in vergoeding te ontnemen.

Die enorme Moree Solar Farm centrale moet vanaf 2012 gebouwd gaan worden en de geproduceerde elektriciteit zou op de Australische "markt" moeten worden verkocht. Er zouden zo'n 650.000 modules in worden gezet volgens projectpartner FRV. De grote vraag is dan natuurlijk: gaat dat mede door BP Solar (als EPC contractor) getrokken reuzenproject wellicht spotgoedkope Chinese modules inzetten? Want tegen die tijd hebben ze zelf geen zonnepanelen meer in de aanbieding, en China ligt lekker dicht bij Australië...

Tja, je blijft een olieboer of niet. Die hebben niets te schaften met dat kleinschalige gepruts van burgers. Die regelen hun zaakjes wel onderling met de oh zo hypocriete "democratisch verkozen" elites op ons aardklootje. Het spanningsveld "grootschalige energieopwekking door enkelingen versus decentrale productie van energie door miljoenen" is inmiddels ook doorgedrongen tot de schoonste vorm van elektriciteitsproductie: zonnestroom. De strijd gaat verder en zal zich verder verdiepen...

http://www.solarpowerportal.co.uk/news/bp_solar_modules_no_longer_available_0789/ (26/27 juli 2011: pas gestart installateurs programma "BP Solar Sold here" loopt nog door tot eind 2011)
http://www.bva-solar.de/sww/content/solarstrom/details.php?id=883 (25 juli 2011: "Wil de laatste het licht uit en de deur dicht doen?" Frederick sluit definitief de deuren)
http://www.photovoltaik.eu/nachrichten/details/beitrag/bp-streicht-solarsparte-zusammen_100005717/ (23 juli 2011: begin van het eind van de module productie bij BP Solar)
http://www.ftd.de/unternehmen/industrie/:ex-aushaengeschild-bp-laesst-solarsparte-verkuemmern/60082191.html (21 juli 2011: Exclusief nieuws bij Duitse Financial Times over de strategiewissel bij BP Solar)

http://www.bp.com/genericarticle.do?categoryId=9020582&contentId=7069600 (... maar BP Solar verdient straks vast wel een aardig sommetje geld bij het 150 MWp grote Moree Solar Farm project ...)

http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/26/AR2010032604611.html (27 maart 2010: sluiting module productie bij BP Solar in Frederick, Maryland, U.S.A. Uiteindelijk moet de fabriek tegen de vlakte, want onverkoopbaar...)

http://www.businessday.co.za/articles/Content.aspx?id=149199 (26 juli 2011: ... en BP is niet de enige olieboer die "gas terug lijkt te nemen" bij de zonne-energie: Olie- en gas onderneming Total's dochter Tenesol lijkt in de enige PV-module fabriek in [Zuid-] Afrika 80 mensen te willen ontslaan, al geven ze dat vooralsnog niet toe...)