Nieuws P.V. pagina 46

meest recente bericht boven

17 augustus 2009 - 3 september 2009

Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm

3 september 2009: CertiQ maandrapport augustus: nog slechts 26,5% van SDE 2008 beschikkingen ingevuld. Zoals wel viel te verwachten, kruipt het aantal daadwerkelijk ingevulde beschikkingen voor de eerste SDE ronde (2008, 8.000 beschikkingen uitgegeven door SenterNovem) nog steeds traag voort. Was eind juli het percentage nog 24,5%, is dat eind augustus 2009, 17 maanden na de officiële start van de SDE (1 april 2008), nog steeds maar 26,5%. Waarbij de "groei" ook nog eens minder groot is dan voorheen (teruggevallen naar 6,2% in een maand tijd, dit lag enkele maanden een stuk hoger). Ook wordt vooralsnog door Polder PV aangenomen dat hier nog geen beschikte installaties uit de tweede ronde (SDE 2009) bij zullen zitten, wat gezien de tijdrovende bureaucratie bij o.a. de aanvraag voor bruto productiemeters e.d. een safe aanname lijkt te zijn (eind juli werden door SenterNovem zo'n beetje de eerste beschikkingen voor die tweede ronde uitgegeven). In augustus kwamen er slechts 160 nieuwe "GVO-waardige" bij CertiQ ingeschreven PV-systemen bij, ongeveer 5 per dag (met gemaximeerde installaties van 3,5 kWp). Ter relativering: In Duitsland werden vorig jaar volgens de brancheorganisatie BSW ongeveer 150.000 zonnestroomsystemen bijgeplaatst met een gezamenlijke capaciteit van 1,5 GigaWattpiek. Dat komt neer op 411 PV-systemen per dag met een gemiddelde nominale capaciteit van 10 kWp per installatie... De volledige door Polder PV uitgewerkte cijfers met ververste grafieken voor Nederland vindt u, als vanouds, op de pagina "(Groei) van zonnestroom in Nederland" onder het hoofdje gecertificeerde productie.

3 september 2009: "Aparte" motivatie voor aanschaf zonnepanelen... en toch geen SDE. Deze zou zo in een rubriek "opmerkelijk" kunnen op Polder PV. Al staat de site al jarenlang bomvol hoogst "opmerkelijke" zaken. Gevonden in de (lange en nauwelijks meer bij te houden) e-mail lijst in de in-box van Polder PV, van eind vorig jaar. Vet markering van PPV:

Ik zou willen zeggen tegen deze ge-wel-di-ge inzender: U behoort vanaf het moment van aanschaf tot de categorie Super Bikkels In Zonnestroom!

2 september 2009: Broodnodige promotie van zonnestroom. Soms op de achtergrond, soms volop in de media, blijft het absoluut noodzakelijk voortdurend te lobbyen en promotiewerk te verrichten voor de duurzaamste elektra optie zonnestroom. Vandaag weer twee "persuitingen", waarvan een van Polder PV, en eentje van een bekende van de webmaster.

(1) Polder PV was weer eens in de radio uitzending van Ray Radio van StadsRTV Breda, gisteravond op 1 september ("Duurzame Dinsdag"). Daarin werd eventjes een update door hem gegeven over enkele opmerkelijke zaken op het gebied van zonnestroom (slechts een klein deel van het lijstje wat hij klaar had gezet, langer dan een kwartier mocht niet van Raymond Meur...).

(2) Een hartstikke leuk interview met Martin Kleinman, PV-newbee op Polder PV, in nota bene de Woonkrant van de Telegraaf van dinsdag 1 september. Martin is een waar duurzaamheidsoffensief in eigen woning begonnen, o.a. met een volledig zelf betaald, niet-gesubsidieerd (deels tweedehands) zonnestroom systeem, een zeer fraai vacuumbuis zonnecollector systeem (wel met subsidie), en hij is alweer bezig met grootschalige isolatie. Lezen!

http://rayradio.podomatic.com/enclosure/2009-09-01T14_50_35-07_00.mp3 (download van de podcast van de uitzending, de bijdrage van Polder PV ligt ongeveer tussen minuut 30'20" en 41'28". Noot: podcast blijft slechts paar weken beschikbaar, evt. op te vragen bij PPV)
http://www.familie-kleinman.nl/ ... /verslaafd_aan_energie_telegraaf_02_09_2009_middel.jpg (hoge resolutie scan van het artikel over de familie Kleinman uit Lelystad in de Telegraaf, op Martin's website. Een kortere elektronische versie met een foto die niet van het huis van Kleinman is, vindt u hier)

1 september 2009: De beruchtste aller SDE caps? Ik klaag al sinds ik de beruchte "850 kWh/kWp.jaar" cap in de SDE heb ontdekt (vroeger dan menig professional in de markt, die er tot op de dag van vandaag ook nog eens over zwijgen als het graf) over deze volslagen krankzinnige beperking van de subsidie. Alsof zonnestroom al niet genoeg wordt gesaboteerd en gefrustreerd in dit land. EZ lijkt vooralsnog totaal niet geïnteresseerd om die walgelijke beperking uit de SDE te slopen, wat al boekdelen zou moeten spreken over het enthousiasme van dit archaïsche ministerie voor de meest toekomstgerichte duurzame stroom optie.

Reality, man!
Nu de keiharde realiteit waarmee we in het Nederland van alledag mee hebben te maken. Hoe zit dat nou met die "genormeerde" productie op jaarbasis? Dat is niets anders dan de AC-output in kWh aan de inverter zijde (wat u op uw geijkte bruto productiemeter meet als u een SDE installatie heeft, of bij minder nauwkeurige meetinstrumenten bij niet SDE installaties) gerelateerd aan ("gedeeld door") het in het bemeten systeem opgenomen STC vermogen ("nominale waarde", "sticker vermogen", etc.) van de zonnepanelen (uitgedrukt in Wattpiek DC vermogen). Dan krijg je op jaarbasis bijvoorbeeld de uitdrukking "kWh/kWp.jaar" (of "Wh/Wp.jaar", dezelfde betekenis). Een maat om enigzins objectief opbrengsten met elkaar te kunnen vergelijken van PV systemen van verschillende grootte. Met uiteraard de beperkingen van andere systematische verschillen en lokale instralingscondities die daarin niet worden meegenomen (opbrengsten vergelijken van PV installaties blijft een zeer ingewikkelde tak van sport en dient niet onderschat te worden qua complicaties).

Het gaat nu even om een "globale indruk". Maar wel een "gemeten" indruk. En Rob de Bree van Siderea.nl meldt nu al dat in Friesland er het afgelopen jaar bij hen 1.025 kWh/kWp is geproduceerd ("laatste 52 weken"). Ton Peters van de Blauwe Hoek laat op deze fantastische (automatisch gebouwde) grafiek zien dat hij in Spijkenisse ook al boven de 1.000 kWh/kWp zit voor de afgelopen 365 dagen*. En Polder PV is ook even in zijn basis spreadsheet gedoken, met onderstaande resultaten voor een "suboptimaal" systeem (wel in de zonrijke kuststrook). Met af en toe een drop-out van een individuele omvormer, met beschaduwing op de 6x 108 Wp deelgroep in de wintermaanden, met 25 meter DC bekabeling, en niet bepaald "state of the art", maar beperkt renderende systeem opbouw met oudere (al lang niet meer verkochte) multikristallijne module types. Omdat met "het afgelopen jaar" er twee zonrijke zomerperiodes in de resultaten zitten, heb ik ter relativering ook de opbrengst van 1 januari 2008 tot en met 31 december 2008 in de tabel bijgevoegd om het effect van het verschil van het "gelogde tijdvak" weer te geven:

Conclusies die uit deze tabel getrokken kunnen worden:

• Zelfs het "ietwat gemankeerde" PV-systeem van Polder PV behaalde voor de pal zuid staande (goed presterende) twee 108 Wp modules een genormeerde jaaropbrengst van ruim 1.000 kWh/kWp voor de periode van 1 september 2008 tot en met 31 augustus 2009;
  
  
• De andere deelsystemen bij Polder PV deden het (vanwege situatie-specifieke systeem eigenschappen) iets minder goed, maar zelfs de minst krachtige modules haalden een genormeerde opbrengst van ruim 938 kWh/kWp op jaarbasis;
  
  
• Lagere waarden worden genoteerd in een periode die twee [sombere] winterperiodes omvat, van 1 januari 2008 tot en met 31 december 2008. Toch worden ook in die periodes genormeerde opbrengsten van ruim 889 tot en met 953 kWh/kWp behaald, afhankelijk van het deelsysteem;
  
  
• (Zie jaaroverzicht grafieken Polder PV) Op kalenderjaar basis (1 januari tot en met 31 december) was tot nu toe sprake van gemiddelde genormeerde opbrengsten van 901 tot en met 953 kWh/kWp.jaar, afhankelijk van de beschouwde deelgroep binnen het PV-systeem.

Als we ons daarbij ook nog eens realiseren dat zelfs met moderne amorf silicium (a-Si) dunnelaag modules in het oosten van het land (Millingen a/d Rijn) op jaarbasis ook al met 1.000 kWh/kWp gerekend mag worden volgens de berekeningen van Siderea.nl, en het systeem van de trotse eigenaar in augustus een absolute record opbrengst (maandoverzicht op Solarlog website) van een verbijsterende 144,7 kWh/kWp heeft gedraaid (nogmaals: in het relatief "zonarme" oosten van het land), weten u en ik vanaf de dag van vandaag:

Die 850 kWh/kWp wurgregel in de SDE, die nota bene gehanteerd wordt als "maximering van een verondersteld gemiddelde opbrengst" in Nederland, is een van de meest gestoorde en volslagen onnodige, verder demotiverende beperkingen in de nieuwste Nederlandse "stimulerings"regeling voor duurzame energie. Hij is bovendien onzinnig, want zonnestroomsystemen doen het per definitie niet als het donker is, dus alle te berde gebrachte KUL over "vollasturen" dient elk moment weer met het bebloede zwaard te worden bestreden door de zonnestroom sector en de rechtvaardige strijders voor progressieve bevordering van PV in Nederland.

Als je 1.000 kWh/kWp op (kalender)jaarbasis haalt met je PV-systeem, en je bent "beschikt" binnen de SDE, loop je gegarandeerd voor de subsidie 150 kWh/kWp opgesteld nominaal vermogen mis, elk jaar weer. Alleen al voor de "kleinste staffel" in de SDE 2009 zou dat voor de grootst haalbare installatie van 15 kWp een verlies betekenen van 150 x 15 = 2.250 kWh op jaarbasis. Als gerekend zou worden met 52,6 eurocent/kWh (basisbedrag SDE 2009 voor kleinste staffel) en, volledig door Polder PV uit de duim gezogen (doch waarschijnlijk niet ver bezijden de uiteindelijke "uitkomst" van EZ), een "correctiebedrag" (in april 2010 met terugwerkende kracht definitief over 2009 vast te stellen door EZ) van ongeveer 24 eurocent/kWh (all-in), houd je voor de SDE opbrengst in 2009 28,6 eurocent/kWh over als "finale SDE subsidie/kWh" over de [berekende...] opbrengst voor 2009. Met bovenstaande "niet gehonoreerde meeropbrengst" van 2.250 kWh voor een 15 kWp systeem zou je dus alleen al voor 2009 al € 643,50 mis gaan lopen aan subsidie vanwege deze "regel"...

Die belachelijke regel moet er koste wat kost uit worden gesloopt, want hij slaat helemaal nergens op!

*Zelfs in het "verre bewolkte (???) oosten" van het land, in Varsseveld in de Gelderse Achterhoek tussen Doetinchem en Winterswijk, volgens het KNMI instralingsdiagram voor ons land de regio met de minste instraling (...), meldde PV-newbee George Wieggers na 1 jaar zonnestroom opwek met zijn "SDE-beschikte" installatie (zie dit bericht) tussen 23 april 2008 en 24 april 2009 een genormeerde opbrengst van 1.785/2,04 = 875 kWh/kWp te hebben behaald. Nog steeds bijna 3% boven die onwaarschijnlijke "gemiddeld 850 kWh/kWp voor Nederland" van ECN Beleidsstudies.

Solarlin in Zeeland zit nu al, na driekwart van het jaar geproduceerd te hebben, op een genormeerde opbrengst van 856 kWh/kWp voor 2009, en heeft al snoeihard bewezen dat in Zeeland dik 1.000 kWh/kWp op jaarbasis zonder meer mogelijk is...

1 september 2009: Hartelijk dank! De "duurzame foto" prijsvraag van Triodos is gisteren officieel gesloten (er kan niet meer worden gestemd door het publiek). Polder PV heeft met zijn foto van een zeer opvallend Italiaans PV-moduultje een - gezien de zeer fraai ogende, zware concurrentie zonder meer respectabele - twaalfde plaats bereikt met 159 "publieke" stemmen. In ieder geval zal deze foto opgenomen worden in een collage in de komende nieuwsbrief van de "duurzaamste bank van de wereld" Triodos, met hoofdvestiging in Zeist. Een vakjury gaat nu, met de publieke waardering voor de inzendingen op eigen merites het materiaal bestuderen. Eind september moeten de definitieve winnaars bekend gemaakt gaan worden. Dan komt u mogelijk ook te weten of Polder PV met zijn inzending alsnog rap rijlessen moet gaan nemen om in het elektrische Tesla monster plaats te kunnen gaan nemen, dat hij met ziel en zaligheid van deze hoofdprijs af zal gaan zien, of dat er mogelijk een andere prijs op hem ligt te wachten (bijvoorbeeld een natuurlijke schoonheidscrême voor het rimpelige gezicht... ).

In ieder geval aan alle stemmers op mijn foto: hartelijke dank, het was tot op heden al een zeer geslaagde en leuke competitie! Het plaatje bij dit bericht is een verkleinde screenshot van de homepage van de fotowedstrijd van 1 september 2009. "Mijn geld gaat goed" heet deze actie, een treffend gekozen slogan. En natuurlijk: 100 procent van toepassing op mijn inzending, op 1 september linksbovenaan staand in de dynamisch veranderende collage...

Bij hoge uitzondering (ere wie ere toekomt...)
En: mocht u dat nog niet gedaan hebben. Denk er eens over om over te stappen naar of te investeren in Triodos Bank. Polder PV verzekert u, met zijn reeds zeer lange praktijkervaring met deze geweldig progressieve, over de gehele linie honderd procent duurzaam opererende bank, en met de recente aankondiging van blijvend gezonde groeicijfers in crisistijd: daar zult u geen moment spijt van krijgen. Mijn partner en ik bezitten al sinds het eerste kwartaal van 1994 aandelen in het unieke Windfonds en het Biogrond Beleggingsfonds, beiden zijn opgegaan in het Groenfonds van Triodos. Er zijn diverse andere beleggingsmogelijkheden (PPV investeerde ook in het Renewables Europe Fund), en Triodos heeft een goed werkende on-line betaalservice.

http://www.mijngeldgaatgoed.nl/en/fotowedstrijd/

31 augustus 2009: Moment suprême: 2009-08-31 - 14h44. Althans: tussen 14h44 en 14h45 kwam er in de om de 5 minuten gelogde productiedata van de 12 OK4 omvormers bij Polder PV na een eenvoudige berekening (verschil niet resetbare meterstanden op elk logtijdstip van vandaag met de eind meterstanden van 31 juli 2009 van dezelfde omvormers) voor het langjarige 1,02 kWp deelsysteem (10 van de 12 omvormers) inderdaad de al gehoopte "recordopbrengst" op de teller te staan bij Polder PV. Zie spreadsheet screendump van de logfile van deze dag:

<<< KLIK op het plaatje voor leesbare uitvergroting: screendump van klein stukje van spreadsheet met de in Excel geïmporteerde dagfile van de OK485 datalogger. Omdat het uitlezen van de OK4 omvormers wat tijd kost, vallen de laatste uitlezingen per interval (ingesteld: 5 minuten) in de minuut volgende op die waarin de eerste van de 12 exemplaren (nr. 10742) werd uitgelezen. Gesteld kan worden dat de nieuwe geaccumuleerde augustus opbrengst (oude record: 2003, blauwe venster) tussen 14h40 (vorige uitlezing) en 14h45 moet zijn gevallen op 31 augustus 2009. Alle wattuurtjes die hierna nog werden geproduceerd, lieten het record voor augustus 2009 nog verder toenemen.

De middag van deze prachtige dag gaf nog eens een extra boost aan de resterende opbrengst voor deze maand: de eindteller voor het gehele systeem kwam te staan op een geweldige 149,2 kWh voor alle modules, en voor het hierboven genoemde langjarige deelsysteem van 1,02 kWp op maar liefst 122,2 kWh (119,8 kWh/kWp), nog eens bijna 1,7 kWh meer dan het vorige record van augustus 2003. De zomerperiode is voor 2009 opvallend goed uitgevallen, en dat is wel eens anders geweest (soms hebben we met behoorlijk verzopen "Hollandse" zomermaanden te maken). Als we de maandopbrengsten van het sinds de renovatie (mei 2005) suboptimaler functionerende 1,02 kWp deelsysteem van mei tot en met augustus 2009 bij elkaar nemen, kom ik op een behoorlijk hoge opbrengst van 518,8 kWh uit. Het recordjaar 2003 echter kwam met een toen nog "optimaal" presterende installatie (omvormers allemaal nog buiten hangend en natuurlijk gekoeld, in dat jaar vrijwel geen uitval gehad, nauwelijks verlies gevende AC bekabeling van dak naar huis) op 517,7 kWh uit. Dus 2009 heeft in deze vier zonnige maanden ook al met de hakken over de sloot (0,2% meer opbrengst) ons absolute "topjaar" 2003 verslagen! Het is echter onwaarschijnlijk dat 2009 dat HELE topjaar zal gaan evenaren, want 2003 was echt vrijwel het gehele jaar door (op de iets mindere meimaand na) continu extreem zonnig (steekt met kop en schouders boven alle andere jaren uit, zie jaargrafieken).

Geen "absolute" records
Opvallend is dat de records voor augustus bij het kijken naar de deelgroepen bij Polder PV niet "absoluut" zijn, zoals in de interactieve maandgrafiek sectie is te zien bij de plaatjes voor augustus: Voor de 4x 93 Wp deelgroep was namelijk 2000 nog steeds een stuk beter, ons eerste jaar met kakelverse Shell modules en de omvormers nog allemaal picobello onderaan de modules natuurlijk gekoeld, met een spectaculaire 45,5 kWh voor augustus 2000 en "slechts" 44,1 kWh in 2009. Voor de 6x 108 Wp deelgroep was 2003 toch nog net aan het best met 78,5 kWh, terwijl 2009 daar nog krap onder bleef met 78,1 kWh op de teller. Het is natuurlijk de "combinatie" van deze twee deelgroepen bij elkaar (totaal 1,02 kWp) die in 2003 als beste uit de bus kwam (in het jaar 2000 hadden we de deelgroep 6x 108 Wp nog niet, dus konden we ook geen maximale opbrengst scoren in dat jaar voor een "niet bestaand 1,02 kWp systeem"). En dat werd vooral veroorzaakt door de relatief goede prestatie van de oudste 4 93 Wp modules in 2009, want in 2003 presteerde deze deelgroep slechts 41,9 kWh. Deze "combinatie" is het systeem waarvan in de highlights sectie sinds oktober 2001 de maandopbrengsten nauwkeurig worden bijgehouden.

Geactualiseerde grafieken:

• Maandoverzicht met nieuwe augustus record, zie de highlights pagina;
• Accumulatie meterstanden alle omvormers (alweer bijna 8,5 MWh) zie hier;
• Accumulatie van jaarcurve/deelgroep met kunstmatige reset op nul per jaar zie hier;
• Interactieve grafieken met accumulatiecurves per maand zie hier;
• Voor voorbeelden van animaties van maandelijkse top opbrengsten bij Polder PV, zie de "filmpjes" voor juli 2006 respectievelijk april 2007;
• Sonnenertrag maandopbrengst ingegeven, zie Anlage 777 (Let op! Er is mogelijk door een Nederlander een foute systeemcapaciteit opgegeven, want er lijkt weinig te kloppen van zowel de gegevens voor Zuid Holland, als voor Nederland voor de laatste maanden...);
• Beldezon Zonnewijzer doet het weer, gegevens voor Polder PV inmiddels daar weer ingegeven.
• Voor de record breaking augustus maand bij de Blauwe Hoek/Ton Peters, zie zijn onnavolgbare mooie, volledig geautomatiseerde "record" website, met name ook de augustus pagina met details! Genormeerde recordopbrengst bij Ton: 127,9 kWh/kWp voor augustus (Polder PV: 119,8, dus Ton zit met zijn - sterk geoptimaliseerde - installatie 6,7% boven de prestatie van PPV).

30 augustus 2009: Augustus recordje komt d'r aan... Polder PV gaat, als het niet heel erg gek gaat lopen, morgen waarschijnlijk een nieuwe "augustus record" halen (zoals reeds een paar dagen eerder voorspeld).

Vandaag voor het 1,02 kWp deelsysteem reeds geaccumuleerd: 117,734 kWh. Het vorige record voor dit deelsysteem was 120,458 kWh voor heel augustus 2003 (dus incl. 31 augustus). Nog te gaan voor evenaring: 2,724 kWh voor morgen, 31 augustus 2009. De laatste 3 dagen hadden we voor dit langjarig bij Polder PV werkende deelsysteem een gemiddelde dagopbrengst van 3,656 kWh. Het ziet er dus naar uit, met de KNMI voorspelling van zo'n 60% zonschijn kans ('s ochtends in de kuststrook wel bewolking, middag echter zonnig), dat we een nieuw augustus record tegemoet mogen gaan zien.

Wanneer gaat de vreselijke ongerechtigheden de hemel in blazende Hemwegcentrale van NUON/Vattenfall een nieuw productierecord halen voor de maand augustus, en hoeveel mensen zouden daar warm of koud van worden? Zelf gebakken zonnestroom van eigen PV-moduultjes: nothing can beat that one!

30 augustus 2009: Gooien met subsidiegeld voor duurzame energie in NL, toch alweer een afhaker. SenterNovem heeft weer eens een bericht geplaatst waarbij vooral met nadruk gewezen wordt op het subsidiefestijn wat over Nederland is uitgebroken waar het de bevordering (?) van duurzame energie betreft. Zie link onderaan. Een subsidie op isolatieglas lijkt me nog redelijk zinvol omdat de daardoor ontstane besparingen (meestal: gasverbruik) zo'n enorme impact kunnen hebben. Mits natuurlijk de rest van het gebouw ook structureel wordt aangepakt bij de zwak geïsoleerde plekken, anders blijft het stoken voor Jan met de korte achternaam... Een "maatwerkadvies" van maximaal te subsidiëren 200 Euro (uitsluitend voor woning eigenaren, huurders worden voor de zoveelste maal het graf in genegeerd) moet u m.i. wel erg kritisch mee zijn. Want als u zich goed laat informeren, kunt u zelf al talloze ideeën gratis aan de hand laten doen hoe u (verder) kunt bezuinigen. Daar heeft u beslist niet "per definitie" een professioneel advies voor nodig. Al kan het beslist handig uitpakken voor mensen die van niets weten (daarvan lopen er in Nederland helaas veel te veel rond), en die dan maar uit arren moede de portemonnee trekken voor een "advies". Of de praktische suggesties in dat "advies" vervolgens ook daadwerkelijk worden ingevuld is natuurlijk een tweede, want veel mensen schrikken zich vaak een bult als ze horen wat de financiële consequenties zijn van het werkelijk realiseren van de raadgevingen in zo'n "advies". Daarbij helaas maar al te vaak vergetend dat de bulk van de (vaak hoge) investeringen zichzelf meestal binnen een paar jaar tijd (afhankelijk van de gekozen optie) "terugverdienen". Dat moet helaas nog tussen de oren van menig Nederlander komen te zitten.

Afijn, ik hoop natuurlijk dat mensen sowieso aan de slag gaan met verduurzamen, "professioneel", al dan niet "gesubsidieerd" advies of niet. Natuurlijk boven alles besparen, besparen, besparen, en nog eens: besparen. Want daarmee is reeds gigantisch veel geldelijke winst te behalen (steeds meer voorbeelden op het wereldwijde web te vinden). Veel meer dan van de ene vage energieleverancier naar een een andere - nog mistiger - leverancier te "switchen". En daarna is de aanschaf van een zonnestroom- en/of zonnecollector systeem natuurlijk peanuts (en verlaagt u de energienota nog eens extra hard, bovenop de reeds gerealiseerde besparingen). Zeker met de huidige flink lagere moduleprijzen (voor PV) en wat onderhandelingkracht met de leveranciers van dat mooie spul. Keuze genoeg, zeker bij de ooster- of zuiderburen. U kunt ook - op eigen risico - in collectief proberen goedkope modules in bulk proberen te importeren..

SDE-zonnestroom
Er zijn echter ook andere geluiden. Ik doel hierbij natuurlijk weer op de SDE voor zonnestroom (zie mijn dossier), die zelfs mogelijk met nog eens 11,8 MWp uitgebreid gaat worden als we "geluk" hebben (niet voor Nederland sec, want er zal minder kWh "hernieuwbaar" worden geproduceerd dan de "bedoeling" was met het zeer hoge gereserveerde, doch nog steeds nauwelijks ingevulde budget voor wind op land).

Het kritische geluid wat ik laatst ontving was van een SDE aanvraagster die zowaar van SenterNovem een beschikking (2009) voor zonnestroom kreeg. Die vervolgens in "het papierwerk" dook, en zich klaarblijkelijk van enkele opmerkelijke zaken een beroerte schrok. Daaruit haar geheel zelfstandig gemotiveerde consequenties trok en uit arren moede dan maar op de salderingstoer ging, de SDE beschikking terzijde leggend. Alweer een "beschikte aanvraag" niet ingevuld die - volgens sommige bronnen bij SenterNovem - voor dit jaar dan alweer als "verloren" beschouwd moet gaan worden (andere bronnen daar spreken dat weer tegen...).

Zie voor het relaas en eigen visie van Lili Pasteur de pagina "Gastbijdragen op Polder PV", gevolgd door haar bijdrage met het gedoe om de saldering op orde te krijgen.

http://www.senternovem.nl/sde/nieuws/andere_subsdies.asp

28 augustus 2009: Nieuwe PV newbee en vette newbee uitbreider. Van Wijnandt de Vries uit Veendam kreeg ik (weer) eens een hele leuke e-mail die de aanleiding was tot zijn goedkeuring voor een newbee bijdrage op Polder PV. Met dit antwoord toen ik vroeg of zijn verhaal op de newbee pagina mocht: " 'tuurlijk mag m'n relaas op je beroemde newbie-pagina. Sta ik daar apetrots te wezen tussen alle andere zonnestroomridders...". Vandaar zijn leuke verhaal (kijk ook op zijn website voor meer duurzaam moois!): Een terechte kandidaat om reeds de derde PV-newbee pagina op PPV te mogen aanbreken!

Heftige uitbreider
Zoals al vaker gerapporteerd op Polder PV, zijn "instappers in zonnestroom" al snel hopeloos verslaafd aan dat lekkere gele (of is het groene of wellicht zelfs blauwe?) spullie. Nu was Jan Willem Heuseveldt uit Bergen op Zoom niet bepaald een "kleine jongen" bij het instappen, met zijn fraaie 16 stuks Sanyo modules (geheel in eigen beheer met wat hulp aangelegd, klasse!). Maar, Jan Willem, zo hoorde ik reeds bij de stand van Sunconnex op Intersolar 2009 in München, was al snel hopeloos verslaafd. En deze leverancier deed "een bod wat Jan Willem niet kon afslaan". Er was nog krap ruimte voor nog eens 12 Sanyo'tjes. Jan Willem kwam, zag, en overwon de angst voor de inhoud van zijn portemonnee, en toog wederom aan het werk om een prachtige, dakvullende 6,02 kWp installatie te voltooien ... HIER!

26 augustus 2009*: Recordje ja, recordje nee? Het gaat spannend worden deze zonnige maand. Polder PV zit zowel met de eerste 4 modules (4x 93 Wp), als met de 6 een jaar later bijgeplaatste exemplaren (6x 108 Wp) namelijk aan het eind van deze dag reeds dicht tegen de vorige augustus records (geaccumuleerde hoeveelheid opgewekte elektriciteit in die maand) sinds het begin van de metingen in maart 2000. Voor de eerste groep is het nu al 37,954 kWh (vorige record tot en met de 26e: 38,821 kWh in 2000), slechts ongeveer 2% lager; voor de 6 108 Wp exemplaren bedraagt de accumulatie tot nu toe 67,329 kWh (record tot nu toe: 69,872 kWh in 2003), ongeveer 3,6 % lager. Met hierbij ook nog de aantekening dat in dit jaar in augustus tot nu toe drie keer een korte inverter storing is geweest, dus de "reëele" opbrengsten hadden zelfs nog iets hoger geweest kunnen zijn. Ook moet hieraan worden toegevoegd dat eind mei 2005 de omvormers naar binnen in huis zijn verplaatst en dat door 25 meter lange DC bekabeling er meer verliezen in het systeem zijn opgetreden, met name, zo lijkt het, bij de 108 Wp modules. Conclusie: in de oude situatie hadden de opbrengsten zeer waarschijnlijk al hoger geweest dan de vorige records als de OK4 omvormers het buiten onder de modules hadden uitgehouden.

Het KNMI voorspelt voor de komende 5 dagen een kans op zonneschijn van 40 tot 50%... Nog 5 dagen te gaan tot het eind van de maand. Zal ik mijn archaïsche OK4 omvormertjes eens gaan vertroetelen met een "verfrissingsdoekje", de komende week?

*met correcties van data (een dag verschoven afgelezen in het oorspronkelijke bericht, de webmaster van Polder PV is gelukkig ook maar een mensch...) en toevoeging dd. 31 aug. 2009.

25 augustus 2009: ... maar ook de nodige azijn voor BP Solar (en de sector...). In het vorige bericht deed ik kond van het zeer interessante PV project in Köthen in Sachsen-Anhalt met kristallijne modules van BP Solar. Mooi project, goede reclame, go solar, go! BP Solar heeft echter ook nogal wat voor de kiezen gekregen de laatste jaren, en dat is beslist niet alleen de wegens slechte economische vooruitzichten (?) gedwongen sluiting van productie lokaties in Spanje en de Verenigde Staten, eerder dit jaar aangekondigd, en de verbazingwekkende verkoop van de 50 MWp celproductie in Sydney, Australië aan Silex Systems Ltd. (bericht Solarbuzz van 27 mei 2009).

BP Solar heeft tot twee maal toe namelijk grootschalige "terugname acties" van een (klein) deel van hun eigen modules moeten doorvoeren, vanaf eind 2006 en wederom een jaar later. Zelfs in Nederland zijn modules van het dak gehaald, o.a. in een renovatieproject in Apeldoorn, maar naar verluidt ook in Stad van de Zon in Heerhugowaard (het gros moest echter in Duitsland van het dak). Er waren twee structurele, niets met elkaar te maken hebbende problemen in specifieke deelseries: een was een probleem met corrosie van blijkbaar slecht gesoldeerde verbindingen tussen de celstrings en de junction box (mogelijk gevaar van DC lichtboog bij breuk of loslaten van de elektrische verbindingen). Zie ook de foto's van Lennart uit Hilversum. De tweede betrof een fabricagefout van de zogenaamde "busbars" die de elektrische contacten tussen de zonnecellen moeten verzorgen. Waarbij deze niet correct werden "afgeknipt", mogelijk resulterend in verbogen, scherpkantige strips en, onder bepaalde omstandigheden, penetratie van de isolatielaag onder de cellen (waardoor in theorie het frame onder spanning zou kunnen komen te staan). Het gros van de betreffende modules is allemaal vervangen door BP Solar in omvangrijke terughaal acties (die menig ander bedrijf beslist de kop hadden gekost, solar is echter slechts een "promille" activiteit qua omzet van het moederbedrijf BP). Zie ook de berichten van 23 januari 2007 en 3 augustus 2007 op PPV en het Photon bericht van 28 februari 2007.

Veelbesproken brand in Bürstadt - interpretatie BP Solar
Echter, nog steeds achtervolgen "incidenten" het bedrijf. Zo was er op 21 juni 2009 een forse brand op het dak van de gigantische 5 MWp Anlage "Sonnenfleck", op de enorme sheddaken van de logistiek firma Fiege (die de oorspronkelijke eigenaar tts Group heeft overgenomen) in Bürstadt (N. van Mannheim). De brand woedde op een plek waar BP Solar modules waren geïnstalleerd van een ander type (Saturn 7) dan de hierboven besproken "probleem exemplaren" (artikel in Photon 8/2009: 60-69, met name pp. 60-63). BP Solar heeft uitgebreid onderzoek laten doen naar de mogelijke oorzaken van de brand en publiceerde hun bevindingen recentelijk uitgebreid op hun website. Het lijkt er gezien het opgevoerde fotomateriaal op dat een deel van de modules door de installateur dichtbij of zelfs over de gebogen metalen onderdelen van een reeds bestaand bliksemafleider systeem heen is geplaatst. Wat - volgens BP Solar - mogelijk de aanleiding van het begin van de brand is geweest. Er staan tale-telling foto's op de website van BP (zie ook het omvangrijke, 8 MByte grote pdf document met meer detail info) waarop duidelijk is te zien dat het metaal soms de onderzijde van een module raakt, wat, als dat zo daadwerkelijk bij de bouw is gerealiseerd, uiteraard een blunder van de installateur geweest zou zijn. Als er zelfs maar een klein beetje beweging in het module is geweest (bij felle rukwinden bijvoorbeeld), en de tedlar isolatiefolie als gevolg van het bestaande contact met een metalen bliksemafleider is beschadigd, kunt u vast raden wat er op termijn mogelijk kon gaan gebeuren. Het grote probleem bij een eventueel optredende vonkenregen op deze specifieke constructie is dat er een behoorlijk omvangrijke, plat liggende en onder de modules geëxponeerde houten onderconstructie nodig was voor de enorme installatie (zie bijvoorbeeld deze projectfoto op de website van Tauber Solar, of deze resp. deze foto op de website van de Sonnenfleck.com site). Vonken + veel hout = ... (vult u zelf maar in...). Het laatste woord over de definitieve oorzaak is echter beslist nog niet gezegd, want er zijn meerdere partijen betrokken bij deze grote PV-installatie. De belangrijkste (impliciet door BP Solar beschuldigde) partij is de projectontwikkelaar Tauber Solar uit Tauberbischofsheim.

^^^ Foto van de Sonnenfleck.com website (verkleind door Polder PV), met door PPV aangebrachte markeringen: (a) oriëntatie pijl (noord is rechts), en (b) de lokatie van de brand op de noordwestelijke hoek van het systeem, waar Saturn 7 modules van BP Solar liggen (bouwfase 4, zie ook de schets op pagina 3 van de pdf [NB: 8,1 MB] op de BP Solar website, Abb. 1). © Photo courtesy of/Bildquelle: TAUBER-SOLAR Source: from "Pressebilder" page from the Sonnenfleck.com website (aerial view; photo made on June 8, 2007). Red markings overlay by Polder PV to indicate orientation (north, right) and approximate location of the fire on June, 21, 2009.

Reactie Tauber Solar
Tauber Solar heeft inmiddels alweer op forse wijze gereageerd op de "aantijgingen" van BP Solar, zo blijkt o.a. uit het net verschenen artikel op Haustechnik Dialog van 25 augustus 2009: "... öffentlich bestellte und vereidigte Sachverständige sind dabei zu dem eindeutigen Ergebnis gekommen, dass mangelhafte Solar-Laminate von BP Solar ursächlich für den Brand waren." Wat zo veel betekent als: "... de openbaar aanbestede en beëdigde zaakwaarnemers kwamen daarbij tot de eenduidige conclusie, dat foutief geproduceerde PV-laminaten [PPV: het ging bij het Sonnenfleck systeem om niet geraamde modules, zogenaamde "laminaten"] van BP Solar de oorzaak waren van de brand". Tauber Solar gooit het over de boeg van vermeende "hot-spots" in de "foutief geproduceerde" modules, die de oorzaak van de brand zouden zijn en zelfs - aldus Tauber Solar - tot gevaar voor mensenlevens zou kunnen leiden omdat volgens hen zelfs de metalen opbouwconstructies onder stroom zouden kunnen komen te staan bij doorbreken van de isolatie van de modules. O.a. dit "inzicht" bracht Tauber Solar ertoe om het complete 5 MWp systeem (waarvan slechts 80 vierkante meter (pdf van BP Solar: plm. 90 modules) aan de noordwest zijde van de installatie in vlammen was opgegaan, ongeveer 0,2% van de hele installatie), uit te schakelen, de modules los te koppelen, en zelfs "brandwachten" op te trommelen die de installatie in de gaten zouden moeten houden. Tauber Solar bestrijd de suggestie van BP Solar dat de zeer krappe montage vlak boven tot soms tegen de metalen aardings-beugels ("installatiefout" volgens BP Solar) de oorzaak zou kunnen zijn van de brand. En wel met de motivatie dat de brand - volgens de eerste bevindingen - in de onderste module rijen begonnen zou zijn, en niet bij de bovenaan het dak liggende rijen waar de door BP Solar "gewraakte" bliksemafleider constructie (en het vermeende contact ervan met de onderzijde van sommige modules) zich bevindt. En zo zal het nog wel even duren voordat er een "consensus" zal komen, als deze affaire al niet tot een rechtsgang uitgevochten gaat worden. Wat gezien de reeds geuite gepeperde stellingnames beslist geen ondenkbare gang van zaken zal zijn.

Kostbaar grapje
Een fors deel van de van het gewraakte dak reeds weggenomen "oudere probleem modules" is, volgens het artikel van Photon, nog steeds niet vervangen door nieuwe exemplaren, wat mogelijk het gevolg is van onenigheid over de gang van zaken tussen BP Solar (module leverancier) en de projectontwikkelaar Tauber Solar en andere project deelnemers. En natuurlijk heeft de brand letterlijk en figuurlijk nog eens extra roet in het eten gegooid: de rest van de enorme 5 MWp installatie is voor de zekerheid volledig losgekoppeld totdat er zekerheid is over de oorzaak. Duidelijk is dat hier forse belangen spelen, niet alleen qua reputaties van de betrokken bedrijven (zowel die van de moduleproducent als van de betrokken installatiebedrijven en de van talloze [grote] projecten in Duitsland bekende projectontwikkelaar Tauber Solar). Maar ook door de dagelijkse financiële verliezen van een niet werkende, zeer grote PV-installatie die volgens de Sonnenfleck.com website jaarlijks maar liefst 4,2 miljoen kWh zou moeten kunnen opwekken. En die bekend staat als de grootste opdak PV-installatie ter wereld en dus sowieso al vaak in het middelpunt van de belangstelling van de internationale vakpers staat. De installatie is namelijk in april 2005 reeds aan het net gegaan en heeft sindsdien recht op (20 jaar lang plus periode mei-dec. 2005) een zeer hoge Einspeise Vergütung van 51,30 eurocent/kWh (toen nog bestaande staffel "opdak > 1 MWp) die nu echter niet wordt geïncasseerd, terwijl daar natuurlijk door de projectontwikkelaar beslist op was gerekend. Met de hierboven staande gegevens was de te verwachten jaarlijkse opbrengst van het oorspronkelijke 5 MWp systeem een lieve 2,15 miljoen Euro aan de wettelijk verplicht door de lokale netbeheerder uit te betalen Einspeise Vergütung. De exploitant loopt daar nu al geruime tijd sowieso een fors deel van mis (vanwege de reeds van het dak gehaalde "oude", problematische, nog steeds niet vervangen BP modules), en heeft nu dus al helemaal geen inkomsten meer uit de (rest van de) enorme installatie, midden in de zonrijke zomer...

Niet de enige
En BP Solar is niet de enige die problemen heeft of heeft gehad. Zelfs al suggereert hun persmap dat het gelijk aan hun kant ligt en wat betreft de Sonnenfleck brand de schuld niet bij de modules zelf zou liggen. Ook het Noorse REC, vooral bekend om hun enorme waferproductie (voor een relatief lage prijs te realiseren in Noorwegen vanwege de alomtegenwoordige goedkope hydropower), heeft zeer ernstige problemen bij hun eigen modules. Zo bleek uit een bericht van 7 juli 2009 op de FTD.de website, dat mogelijk de hele jaarproductie 2008 aan REC modules van junctionboxen is voorzien die tot schroei- en mogelijk zelfs brandgevaar kunnen leiden. Meer dan honderdduizend van deze modules liggen reeds op Duitse daken, mogelijk zijn zelfs 300.000 exemplaren van deze "problematische" junction-boxen voorzien. Geschatte kosten voor controle en mogelijke reparatie (?vervanging?): 40 miljoen Euro. En dat in crisistijd waarin alle PV bedrijven (niet alleen in Europa, trouwens...) flink de kiezen op elkaar moeten zetten om (a) te overleven, en (b) beter dan de concurrentie uit de bikkelharde strijd te komen. Want de solar business blijft uiteraard, ondanks deze extra problemen een van de meest toekomstgerichte en veelbelovende industrieën überhaupt...

Lessons to be learnt
Duidelijk is in ieder geval dat in de PV-branche kwaliteit als nooit tevoren een alles overheersend Leitmotiv zal moeten gaan worden. Er staat verschrikkelijk veel op het spel, zeker waar het consumentenvertrouwen aan gaat, laat staan "politiek vertrouwen". Bedrijven die het al dan niet bewust niet zo "nauw" nemen met een hoog-kwalitatieve productie en controle daarop, en er de kantjes van aflopen met margewinsten op deelterreinen waar dat absoluut niet kan (nl., voor de veiligheid cruciale onderdelen als junction-boxen en de elektrische verbindingen binnen het module), kunnen in het ergste geval voor een verschrikkelijke backlash voor de hele industrie zorgdragen als "het" fout loopt. Ook in de installatiebranche zal er een grote kwaliteitsslag gemaakt dienen te worden die - mogelijke - ellende zoals in Bürstadt moet voorkomen. Het zal het zelfreinigende vermogen van de diverse brancheorganisaties moeten zijn die deze ellende vroegtijdig signaleert en er ook - desnoods hard - tegen optreedt. En die ook eventuele kantjeslopers en "no-name" producten op de markt dumpende piraten vroegtijdig tot de orde roept, anders heeft de branche binnen no-time een fors imago-probleem. Wat een ramp zou zijn voor deze rap ontwikkelende sector waarin miljarden is gestoken en waarin veel "ondersteuningsgeld" van supranationale organisaties (EU steun aan researchlabs en start van productielokaties in economisch zwakke gebieden als oost Duitsland), staten (veel te hoge feed-in bedragen voor zonnestroom in een reeds gesubsidieerde stroommarkt in het zonnige Spanje, SDE gelden uit de extreem politiek gevoelige NL staatskas), en stroomverbruikers (EEG Umlage in Duitsland) zit. Polder PV adviseert de branche in Nederland en elders met klem om het niet zover te laten komen dat de zaken uit de hand gaan lopen...

Een ander advies aan de PV-branche: kruip niet in de schulp, maar wees er als de kippen bij om zelf inhoudelijk te berichten over "de keerzijde" van de eigen business. Als u het niet met correcte info en met de nodige nuanceringen doet, zullen uw tegenstanders het gegarandeerd maximaal gaan uitbuiten. Alleen een vertegenwoordiging die de rug recht houdt en zelf op correcte wijze de vuile was buiten hangt, is een branche die recht heeft van bestaan. Geen enkele industrie of bedrijfstak is vrij van smetten. Het verschil zit hem er in hoe de branche met tegenvallers om wil en kan gaan. Dit is een van de vele lessons to be learnt. Zoals het leven zelf: vallen, en weer opstaan...

Met dank aan Rob Seljee voor de zeer bruikbare links!

http://www.bp.com/articlelisting.do?categoryId=9029654&contentId=7054360 (uitvoerig dossier over de brand in de "Sonnenfleck" installatie op de website van BP Solar, met o.a. enkele foto's met tale-telling installatie details die - volgens BP Solar - mogelijk de oorzaak zijn van de brand)
http://www.bp.com/genericarticle.do?categoryId=9023817&contentId=7055554 (persbericht met samenvatting van de bevindingen van BP Solar over de Sonnenfleck brand)
http://www.ftd.de/unternehmen/industrie/:Imageschaden-f%FCr-BP-Feuer-auf-dem-Dach/534826.html (een van vele achtergrond artikelen over de problemen bij BP Solar, zie ook het "Es ist passiert" stuk bij HaustechnikDialog...)
http://www.sonnenfleck.com (homepage van de Sonnenfleck installatie)
http://www.tauber-solar.de/?menuitem=akt (uitgebreide reactie en stellingnames van Tauber Solar op hun website)
http://tinyurl.com/nb3rfs (vervolg verhaal op Haustechnik Dialog van 25 augustus 2008, de "strijd" over de schuldvraag lijkt nu pas goed te zijn "ontbrand"...)

Sonnenfleck, totaal 5.000,25 kWp, in 4 "Bauabschnitten" met info en foto's op de website van Tauber Solar:

Fase 1 - 1.200,54 kWp, fase 2 - 1.202,85 kWp, fase 3 - 1.190,70 kWp, fase 4 - 1.406,16 kWp

http://www.ftd.de/ ... /:Defekte-Anschlussdosen-Pannenserie-l%E4hmt-Solarbranche/535493.html (ook REC heeft hoofdpijn: problemen met aansluitdozen op hun eigen modules...)

25 augustus 2009: Köthen andermaal? Binnenkort 45 MWp kristallijn d'r bij in Sachsen-Anhalt. Door de enorme bouwlust in landen met superieure en compleet ongecapte invoedingscondities als Duitsland zie je al gauw door de bomen het bos niet meer. Pas bij nadere bestudering van de harde projectdata, gaan er opeens "lichtjes" branden, worden er wat archieven nagesnuffeld, en blijken genoemde "lichtjes" inderdaad gezien te zijn. Al was het in een iets andere context. Als mijn ogen en mijn gegevens me niet bedriegen, gaat een oud militair vliegveld ten zuiden van Köthen in de oost-Duitse deelstaat Sachsen-Anhalt (ongeveer 55 km. NNW van Leipzig), nog steeds zichtbaar op een geweldig leuke pilotenkaart in het bezit van de polderknaap (zie kaartje), namelijk voor de tweede maal in korte tijd "gezegend" worden met een nieuwe reuzen PV-installatie. En wel ditmaal een slordige 45 MWp*. Dat gaat lekker hard zo met de reuzenparkjes in Duitsland, met Lieberose 53 MWp en Strasskirchen 50 MWp meegerekend in 1 jaar tijd al 148 MWp aan drie parkjes te realiseren/in bouw door 3 verschillende projectontwikkelaars...

Köthen I
Die naam Köthen zat in mijn hersencellen gebakken in een PV-context, maar ik wist niet meer precies waar. Totdat ik, getriggerd door onderstaand persbericht van de "spa in de grond ceremonie" ("spatenstich") voor de 45 MWp "toevoeging" door RGE Energy, eventjes in mijn elektronische map "Koethen" onder projectdata ging zoeken en op dat reeds door mij op 22 december 2008 besproken persbericht van nota bene de bekende projectontwikkelaar juwi stuitte. Die in dat bericht van 19 december 2008 over de definitieve oplevering van - toen nog - Duitslands grootste PV-park (Waldpolenz bij Brandis in die andere deelstaat, Sachsen, 40 MWp), ook een stukje wijdde aan het tussen neus en lippen door met dezelfde First Solar CdTe modules gerealiseerde (nu niet meer) "een-na-grootste" PV-installatie van 14,75 MWp genaamd "Solarpark Köthen in Sachsen-Anhalt". Dat 55 hectare grote dunnelaag parkje (3,73 ha/MWp) zou volgens dat persbericht uit zo'n 200.000 First Solar CdTe modules bestaan (gemiddeld 73,8 Wp/module), en een jaaropbrengst van zo'n 13 miljoen kWh (genormeerd ongeveer 881 kWh/kWp**) kunnen genereren. Ik noem dit reeds vorig jaar opgeleverde leuke PV-parkje gezien het volgende stuk ter onderscheid hier "Köthen I".

In een klein stukje in de persberichten over "Köthen II" wordt indirect, zonder namen te noemen, naar "Köthen I" verwezen: "Zusammen mit der bereits dort bestehenden Photovoltaik-Anlage und der Biogasanlage ...". M.a.w.: Naast Köthen I, en een reeds bestaand biogas project (ongetwijfeld ook via het Duitse EEG ondersteund), komt er nu dus een nog groter project bij.

Köthen II
Er werd weer een persbericht uitgebracht door zowel de projectontwikkelaar RGE Energy AG, als de "leverende module producent" BP Solar, dat op die - volgens mij dezelfde - "ehemaligen Militärflugplatz in Köthen", er enkele spades door wat bobo's in de grond zijn gestoken. En wel, om nu een, ik noem het meteen maar "Köthen II" kristallijn zonnestroompark van maar liefst 45 MWp (dik 3 maal zo groot qua nominaal vermogen als Köthen I) bij te gaan plempen. Zie de projectdata hieronder die ik uit de berichtgeving extraheerde.

Interessant is daarbij dat het hier dus niet gaat om een "dunnelaag" PV-park. Die werden de laatste jaren zo'n beetje "standaard" (meestal First Solar modules) her en der in het landschap gerealiseerd. Let wel: op zogenaamde "conversie-terreinen", dus vaak vervuilde plekken die op deze wijze tot zeer lucratieve duurzame energie producerende lokaties worden omgetoverd. Echter, door de enorme prijsval van met name ook de kristallijne modules (veroorzaakt door een samenhang van factoren en zeer grote prijsdruk uit Azië, met name China), en natuurlijk door de noodzaak om de sterk toegenomen productie van de eigen modules "gegarandeerd af te kunnen zetten", is nu dus een groot PV-project met "klassieke" technologie blijkbaar economisch haalbaar ondanks de toch weer met 10% gedaalde Einspeise Vergütung voor installaties die in 2009 aan het net gaan in Duitsland. Voor vrijeveld installaties zoals Köthen II gold in 2008 nog 35,49 eurocent/kWh, in 2009 is het nog maar 31,94 eurocent/kWh in Duitsland, zie tabel op PPV. Fors lager dan bijvoorbeeld de absurde tarieven die in het veel zonniger Italïe of Griekenland gelden, maar zonder meer rendabel te exploiteren (zie ook mijn berekening in de projectdata verderop).

Ertragsgarantie - verzekerde minimale inkomsten als "unique selling point"
De in totaal 205.000 modules komen van de met veel tegenslagen geconfronteerde*** "solar" tak van het olieconcern BP, al wordt niet duidelijk of het mono- of multikristallijne modules betreft van BP Solar. Het byzondere aan dit park is dat BP een zogenaamde "Ertragsgarantie" geeft, die volgens het persbericht rond de "42.480.000 kWh" per jaar aan opbrengst zou moeten garanderen voor het 45 MWp park. Dat komt neer op een genormeerde jaaropbrengst van minimaal 944 kWh/kWp (zie echter ook opmerking onder *). Ongeveer overeenkomend met de minimaal haalbare genormeerde opbrengst in de zonnige kuststrook van Nederland, maar dan diep in het continentale oost-Duitsland.

Door de "Ertragsgarantie" is BP Solar verantwoordelijk voor het financieel bijplussen (aan de ontwikkelaar RGE Energy AG) van geleden verliezen als de installatie om wat voor reden dan ook niet de gegarandeerde jaarlijkse minimale opbrengst gaat halen. Dit wordt - zeker door financiers en investeerders - waarschijnlijk gezien als een concurrerend pluspunt voor de meestal zonder zo'n "garantie" geïnstalleerde grote dunnelaag parken, zeker als over de langere termijn wordt gekeken. 20 jaar is immers een lange tijd, en van de meeste dunnelaag technieken is beslist nog niet zeker hoe die over zo'n lange tijd in het vrije veld zullen gaan presteren (over degradatie van dunnelaag technologie is nog erg weinig bekend). Laat staan wat de vaak sterk wisselende omgevingscondities voor invloed zullen hebben op de integriteit van dat soort modules. Dat is bij kristallijne modules, mits goed gemaakt (en in sneeuwrijke gebieden in zeer degelijke constructies gemonteerd), zelden een [serieus] probleem gebleken. Lees echter beslist ook het op dit stuk volgende artikel over eerdere problemen met BP-modules en de nog steeds niet definitief opgeklaarde oorzaak van de recente brand in Bürstadt...

Ook in dit opzicht, is de "strijd" tussen de (voortdurend innoverende en kosten reducerende) "klassieke" kristallijne sector, en de (ook in hoge mate innovatieve, grenzen verleggende, en lage modulekosten garanderende) dunnelaag branche, nog lang niet gestreden. De vraag is of er überhaupt ooit een winnende technologie zal zijn of komen, gezien de nog steeds verder gaande technologische en economische (r)evoluties bij alle onderdelen van de industrie, en de verschillende toepassingsgebieden van de diverse deeltechnologieën. Dat iedereen die een structureel steentje bijdraagt maar als winnaar uit de bus mag komen. Desnoods met zijn allen op de ereplaats, wat Polder PV betreft.

<<< Klein stukje uit een grote pilotenkaart met de omgeving van Leipzig, oost Duitsland. Aangegeven zijn de lokaties van 4 grote PV-projecten, en, onder nummer 2, de grote concentratie PV-bedrijven in Thalheim (o.a. diverse onderdelen van het vermaarde Duitse bedrijf Q-Cells). Verder: (1) Militair vliegveld Köthen met reeds 14,75 MWp First Solar modules (juwi project, opgeleverd in 2008), en net begonnen, de bouw van nog eens 45 MWp met BP modules door RGE Energy AG; (3) "Waldpolenz", 40 MWp First Solar modules door juwi op de landingsbaan van oud militair vliegveld bij Brandis (oplevering eind dec. 2008); (4) "Leipziger Land" 5 MWp project bij Espenhain met Shell Solar modules door GeoSol, opgeleverd in augustus 2004 (feitelijk een van de eerste grote vrije veld installaties in Duitsland); (5) "Borna solar power plant" bij het gelijknamige dorp in het bruinkool dagbouw landschap, ook door GeoSol, met Shell modules op 438 SOLON Movers (dubbelassige trackers), 3,44 MWp, opgeleverd in december 2005. NB: afstand tussen nrs. 1 en 5 is ongeveer 75 km. De blauwige rondjes zijn airstrips/ vliegvelden - nog ruimte genoeg voor meer "airstrip solar parcs"... © TPC E-2C MD/UK 1988

• "Köthen II" (vlg. persbericht "Sonnenkraftwerk Köthen") projectgrootte 45 MWp;
  
  
• Lokatie: dorp ongeveer halverwege Magdeburg en Leipzig, ongeveer 55 km. NNW van de laatste. Het vliegveld ligt tussen Köthen (zuidzijde) en het gehucht Edderitz. Nog interessanter, wellicht, is het feit dat dit voormalige vliegveld slechts 20 kilometer is verwijderd van een van de grootste PV productie lokaties ter wereld: Thalheim, de vestigingsplaats van Q-Cells en andere grote producenten van zonnecellen en diverse soorten (dunnelaag) modules;
  
  
• 205.000 "kristallijne" (niet verder gespecificeerd) modules, dus plm. 220 Wp/module. Mogelijk de uit 60 multikristallijne cellen bestaande nieuwe "Endura" BP 3220N modules (zie produkt info BP Solar);
  
  
• 116 hectare groot ("162 voetbalvelden"), dus "pakkingsgraad" van 2,58 ha/MWp. Een stuk lager dan de 3,73 ha/MWp voor "Köthen I", wat natuurlijk heeft te maken met het veel hogere nominale vermogen van de ingezette modules (220 resp. plm. 74 Wp). Onduidelijk is of er meerdere rijen modules boven elkaar worden ingezet. Dat is wel gebruikelijk bij de tot nu toe gerealiseerde grote First Solar dunnelaag parken, tot 5 rijen boven elkaar, wat natuurlijk tot gevolg heeft dat de rijafstanden groter moeten worden en mogelijk ook resulteert in een lagere ha/MWp factor t.o.v. de in het Köthen II project te realiseren [multi?]kristallijne installatie;
  
  
• "grootste vrije veld PV-centrale met string-omvormer concept". Beetje gekunstelde constructie om tijdelijk eventjes als "de grootste" in de boeken bijgeschreven te kunnen worden totdat er "een nog grotere" komt. Bedoeld wordt dat dit project waarschijnlijk niet zeer grote omvormers inzet, maar veel meer kleinere (onbekend nog welke). Dat is vanuit de "Ertragsgarantie" van de moduleproducent BP Solar mogelijk een eis geweest. Bij eventuele uitval van een string in het grote park blijven de opbrengstverliezen zo beperkt, en is er bijvoorbeeld ook door minder hooggeschoolde elektromonteurs op relatief eenvoudige wijze bijvoorbeeld een stringomvormer uit te wisselen (anders is vaak duur personeel met kennis van en ervaring met hoge spanningen benodigd bij "eventualiteiten");
  
  
• officiële start van de bouw ("Spatenstich ceremonie") 19 augustus 2009; oplevering voor einde van 2009;
  
  
• rol RGE Energy AG: planning, financiering, bouw, beheer en bewaking;
  
  
• investering: ongeveer 133 miljoen Euro, neerkomend op plm. € 2,95/Wp, een zeer scherpe prijs voor een all-in installatie met kristallijne modules van BP;
  
  
• gegarandeerde "minimale" jaaropbrengst van 42.480.000 kWh, genormeerd 944 kWh/kWp.jaar****;
  
  
• opbrengst "goed voor elektra consumptie van ca. 9.400 vier-persoons huishoudens/jaar" (waarbij wordt gerekend met een gemiddelde consumptie van een [Duits] vier-persoons huishouden van 4.519 kWh/jaar);
  
  
• vermeden jaarlijkse CO2 uitstoot: 25.000 ton. Daarmee blijkbaar rekenend met 0,589 kg CO2/kWh besparing, een waarde die ligt tussen de 0,566 kg/kWh die door SenterNovem in Nederland wordt gehanteerd en de voor Lieberose (deelstaat Brandenburg) door mij terug gerekende 0,66 kg/kWh. Mogelijk worden per deelstaat (afhankelijk van de daar functionerende mix aan elektriciteit producerende installaties) verschillende kengetallen gebruikt;
  
  
• "Köthen II" heeft (bij netkoppeling in 2009) recht op 31,94 eurocent/kWh, 20 jaar lang. Verwachte totale kale opbrengsten uit de netinvoeding: minimaal 20 x 42,48 MWh x 0,3194 Euro/kWh = 271,4 miljoen Euro;
  
  
• "musterbeispiel für eine ökologische Konversion". Daarmee wordt bedoeld: een "ecologische conversie" van een als problematisch ervaren, vervuild (voormalig militair vliegveld) terrein. Een "politiek selling point" waarmee wel vaker wordt gescoord in Duitsland als het om de realisatie van grote zonnestroomparken gaat. En waar natuurlijk zeker lokale politici, verantwoordelijk voor reeds jaren op de planken liggende "hoofdpijndossiers vervuilde lokaties" zeer gevoelig voor zijn;
  
  
• in samenhang met het bestaande "Köthen I" PV-project van juwi, en een biogasinstallatie, kan het dorp Köthen puur rekentechnisch gezien zichzelf na realisatie van Köthen II met een "autark ecologische energieverzorging" op de borst kloppen. Natuurlijk daarbij aantekenend dat in de zomer forse overschotten aan hernieuwbare stroom worden geproduceerd, terwijl in de winter waarschijnlijk nog steeds netto stroom van het net (lees: zeer grijze stroommix) gehaald moet worden. Maar dat is slechts voor spijker-op-laag-water-zoekers. Duidelijk is dat Köthen (I+II) inmiddels op het "te bezoeken" verlanglijstje van de polderknaap is bijgeschreven...

*Volgens een artikel in de juli uitgave van Photon (uitgegeven voor de datum van de hier onder gelinkte persberichten) was er nog sprake van 46 MWp, 210.000 modules, en een investering van 140 miljoen Euro [€ 3,04/Wp], wat volgens Photon neergekomen zou moeten zijn op een moduleprijs van ongeveer 2 Euro/Wp (voor First Solar modules zou voor dit soort projectgroottes rond de 1,30 Euro/Wp worden betaald door de investeerder). Ook wordt gerept van aan dit contract gekoppelde vervolgprojecten met dezelfde modules voor plm. 15 MWp in Eberswalde (Brandenburg), 5 MWp voor kleinere projecten, en een optie op nog eens 15 MWp, wat een totale afname van BP modules van zo'n 81 MWp zou betekenen. Over deze laatste "toevoegingen" wordt in de recentere persberichten niet gerept. Photon heeft het trouwens ook over die "garantie" van BP en stelt die op basis van ervaringsgegevens (details worden niet vrijgegeven) op een magere 900 kWh/kWp.jaar. Als dat zou kloppen, kan men er gevoeglijk van uitgaan dat BP Solar waarschijnlijk niets zal hoeven uit te keren, want die normopbrenst zal zonder meer worden gehaald. Of er moeten "ongelukken" gebeuren, natuurlijk (zie volgende artikel...). [toegevoegd 26 aug. 2009]

**Voor de ongeveer 65 kilometer zuid-oostelijker gelegen Waldpolenz (40 MWp) installatie bij Brandis (O. van Leipzig) rekent juwi met een hogere genormeerde opbrengst van ongeveer 1.000 kWh/kWp met identieke zuid-georiënteerde modules van First Solar. Dit heeft te maken met een behoorlijke instralingsgradiënt in het zuid-oosten van oost-Duitsland, waarbij de jaar cumulatie voor het gebied tussen Leipzig, Gera, Chemnitz en Dresden (waarin Waldpolenz ligt) een klasse hoger wordt ingedeeld dan het gebied direct N. van Leipzig en Halle (waarin Köthen ligt). Zie ook de gedetailleerde "Globalstrahlung" jaaroverzichten van de Deutsche Wetterdienst, gepubliceerd op de website van het vakblad Photon. Meest recent: "Jahressumme 2008" (klik op plaatje voor gedetailleerde pdf met de instralingskaart).

***Zie opmerkingen in het vervolg stuk hierboven.

****De te verwachten genormeerde opbrengst voor de First Solar installatie van juwi in het "Köthen I" project bedraagt zoals hierboven berekend 881 kWh/kWp. Dat is ((944-881)/881)*100 = 7,2% minder dan de berekende normopbrengst voor het uit (multi?)kristallijne modules bestaande Köthen II. Dat kan aan meerdere factoren liggen, zoals de gekozen omvormer configuratie. In een gedetailleerde veldtest door Photon (gepubliceerd in het februarinummer van 2009), kwam weliswaar een multikristallijn Solarworld module als beste uit de bus (NB: kWh/kWp prestatie gemeten aan de DC-zijde van de modules!), maar een dunnelaag CdTe module van First Solar stond verrassenderwijs op de derde plaats met slechts 0,8% lagere normopbrengst (DC). Een BP Solar module stond op de 8e plaats in die test... Alleen als alle systeemfactoren bekend zijn, kunnen harde(re) uitspraken gedaan worden over de ogenschijnlijke discrepantie tussen de (uit de door de projectontwikkelaars verstrekte data) berekende normopbrengsten van beide Köthen installaties.

http://www.bp.com/genericarticle.do?categoryId=9023817&contentId=7055576 (persbericht op website BP Solar)
http://www.rgeenergy.de/60-0-Offizieller-Spatenstich-fuer-eine-der-weltgroessten-Solaranlagen.html (persbericht op website RGE Energy)

25 augustus 2009: Het spoor van verwoesting wat de SDE regelmatig trekt... Helderder kan het niet worden "geformuleerd" als u de tekst (met name de kop) van deze zoveelste "aanbieding" op Marktplaats.nl leest. Mevrouw van der Ho-daar-eens-effekes kan hoog en laag springen met haar "beschikkingen die worden aangehouden totdat begin november duidelijk is geworden of er geen aanvragen wind op land bij zijn gekomen" (mijn bespreking van 16 augustus 2009 van die zoveelste SDE brief van EZ aan de Tweede Kamer). Blijkbaar zijn er Nederlanders die reeds lang hun "conclusie" hebben getrokken, en hun alvast gekochte PV-systeem dan maar direct te koop aanbieden omdat ze niks hebben vernomen van SenterNovem?

Weer een "reeds gedane investering in zonnestroom" de nek omgedraaid, kostbare investeringen in tijd, geld, arbeid en duurzaam moois voor niets geweest, en nu het kostbare spullie dan maar weer in de ramsj in de hoop dat deze nagelneue installatie nog voor een beetje behoorlijke pecunia doorverkocht kan gaan worden aan een Nederlander die maling heeft aan de SDE. Of die alsnog een vergeefse "poging gaat wagen in de nieuwe ronde" met, feitelijk en formeel, "een tweedehandsje" (die immers expliciet is verboden binnen de SDE...).

Overigens moet u een potje zout zetten naast die "3.000 kWh uit een 3.500 Wp installatie", want daarmee wordt onterecht gesuggereerd dat er slechts 857 kWh/kWp per jaar zou kunnen worden geproduceerd met deze installatie. Dat is (een kopie van het) ECN Beleidsstudies crap. In het grootste deel van Nederland, zeker het kustgebied, kan een veel hogere normopbrengst van 950 kWh/kWp.jaar of zelfs (veel) hoger worden gehaald. Bij optimale condities in oost Nederland beslist ook 900 kWh/kWp.jaar of hoger. Ik ben trouwens benieuwd of dit nu een "typisch gemaximeerd SDE 2008 systeem" is geweest (3,5 kWp was de absolute limit in 2008), of eentje uit "de nieuwe ronde" die feitelijk al op 6 april 2009 - met terugwerkende kracht - was uitgeloot (en dus niets heeft gehoord). Joost mag het weten.

So much for "innovatie" en "stimulering" van ons nieuwste subsidieregelingetje. Deze modules staan voor 2,83 Euro/Wp te koop, en er is wellicht fors meer voor betaald? De onbeantwoorde vraag blijft natuurlijk: waarom wil de aanschaffer nu eigenlijk echt van deze nagelneue prachtmodules af? Toch werkelijk niet alleen omdat deze "geen subsidie" kreeg/krijgt??? Dat zou wel erg zielig zijn. De aanbieder kan immers direct de installatie op het net zetten en, afhankelijk van het energiecontract, voor rond de 23-24 eurocent/kWh salderen (hoger nog bij hoog-tarief en bij natuurstroom contracten en hoog "vast" gezette vaste contracten). Als deze dat al niet heeft gedaan. Polder PV produceerde gisteren (24 augustus) alweer 5,7 kWh aan pure donkergroene stroom van het dak van de woningbouwcoöperatie, en verdiende daarmee (huidige contractprijs 23,57 eurocent/kWh all-in) op 1 dag alweer probleemloos 1,35 Euro, door de volledig automatisch salderende Ferrarismeter. Merkwaardig...

Zie advertentie op Marktplaats.

22 augustus 2009: Twee verschillende zomerse dagen vergeleken. Polder PV heeft recent twee nogal verschillend "zomerse" dagen volledig gelogd en met elkaar vergeleken. Het gaat daarbij om de mooie zomerse maandag 17 augustus, waarbij een hele reeks cumuluswolken zonnige tussenperiodes afwisselden, en er een licht briesje stond. Deze werd vergeleken met de ietwat benauwde, zeer zonnige 19e (dus twee dagen later), met slechts lichte nevelige sluierbewolking die weinig invloed hadden.

In de dagcurve sectie presenteert Polder PV voor u in de vorm van zijn karakteristieke "roll-over images" de verschillen in momentaan AC vermogen wat uit de omvormers rolt en de accumulerende energieopbrengst voor zowel de individuele OK4 omvormers, de gemiddelde prestaties per deelgroep, en voor de totalen van het hele systeem. Zet, om de dynamiek op die pagina te kunnen zien (roll-over functie van de muiswijzer) eventuele dynamiek blokkers van uw webbrowser uit:

20 augustus 2009: Wir sind noch nicht fertig... Want "Lieberose" (vorige bericht) mag dan wel zeer spraakzaam zijn en veel publiciteit genereren, er is nog heel wat meer "aan het handje" in Duitsland. Twee nog zulke ongetwijfeld spraakwater genererende "leuke zonne-energie projectjes". Goed voor wat foto-shoots als u er ooit in de buurt komt.

Strasskirchen 50 (of toch 54?) MWp
En de volgende kondigt zich alweer aan en is reeds flink op dreef met de daadwerkelijke realisatie: het door sterk tegenvallende financiële resultaten fors en voortvarend in eigen vlees snijdende Q-cells, 's-werelds grootste cellenproducent (in 2008 mind you), heeft een strategisch samenwerkingsproject met de Amerikaanse silicium wafer fabrikant MEMC afgesloten (onder de nieuwe Q-Cells International paraplu) om ook leuke grote PV-parken te gaan bouwen. Wat natuurlijk als een soort verzekering moet gaan werken tegen de forse reductie in afzetmogelijkheden (36,8 procent! daling in omzet in het eerste halfjaar van 2009, zie persbericht) en de zeer zware geleden verliezen dit crisisjaar na jaren van onstuimige groei. De eerste wordt reeds aan gebouwd (zelfde persbericht), een 50 (of toch 54?) MWp PV-monster in Strasskirchen aan de Donau, westelijk van Deggendorf in het zonnige oosten van 's werelds belangrijkste zonnestroom producerende regio, Bayern.

Niet helemaal duidelijk is of deze geplande reuzen-installatie een eventuele overname betreft van het niet zo lang geleden door de beroemde "Schraubfundamente" en framebouwer Krinner ge-entameerde PV-project van vergelijkbare grootte. Gezien de gegevens die ik in het bericht van 18 november 2008 (met lokatie kaartje) bij elkaar heb gezocht, lijkt dat hetzelfde project, en is het dus mogelijk dat Krinner voor de joint-venture "slechts" de framebouw gaat realiseren (nog steeds geen kleine opdracht, werk genoeg). Het korte specifieke persbericht van Q-Cells over dit park (zie ook gelinkte pdf) heeft het daadwerkelijk over 50 MWp, het hierboven gelinkte echter over 54 MWp. Mogelijk om het in het vorige bericht besproken "Lieberose" een loer te draaien met een stiekem megawattpiekje extra... Het zal in ieder geval het grootste "kristallijne" PV-park worden (stand van zaken nu) in Duitsland, wat met rond de 225.000 polykristallijne modules en omvormers van de Canadese fabrikant Xantrex uitgerust zal gaan worden op een oppervlakte van zo'n 135 hectare (vermeden uitstoot verwacht: 35.000 ton CO2/jaar). Uiteraard zijn polykristallijne cellen de core-business van (nu nog) wereldmarktleider Q-cells en dit soort parken vormen een relatief zeker, en goed financierbaar kanaal om een grote hoeveelheid van de eigen zonnecellen te gaan afzetten (het dient ook als financiële buffer vanwege de toegenomen terughoudendheid van banken om dit soort projecten te financieren). Voor partner MEMC geldt uiteraard hetzelfde, om hun primaire "wafer" afzet deels veilig te stellen. Zowel Q-Cells International als MEMC steken 70 miljoen Euro in de joint-venture. De bedoeling is dat het Strasskirchen park ook voor het eind van dit jaar zal worden opgeleverd, en ook deze reuzen-installatie zal worden doorverkocht aan een externe investeerder. In Photon van augustus stond al een spectaculaire luchtfoto van de eerste velden vol strak opgestelde module arrays (pagina 40), men is dus al stevig aan het werk. Ook dit is beslist geen installatie die alleen in sjieke "plannings-prospectussen" en in dromerige fantasieën wordt gepresenteerd. Het is inmiddels al keiharde realisatie in uitvoering...

CSP Deutscher Art
En of dat alles nog niet genoeg is: er is nota bene in het "bewolkte" (proest...) Duitsland een 33 miljoen Euro kostende proef/research concentrating solar power (!!!) thermische zonnecentrale volgens het "heliostatenveld met toren concept" aan het net gegaan bij Jülich (nabijheid van Keulen) in het "koude" Nordrhein-Westfalen. Anderhalve megawatt* aan vermogen, zie het Spiegel artikel van vandaag, met smakelijke luchtfoto... En ik maar denken dat CSP centrales alleen maar in die verre woestijnen gebouwd konden worden???

*Met dank aan correctie door een oplettende lezer van Polder PV...

20 augustus 2009*: Een "roos" voor Lieberose. Sappige "persmomenten" te over in de solar business. Wat wil je ook? Met een decentrale optie als zonnestroom, die nog steeds als basis zonnepanelen heeft die uit cellen bestaan, heb je namelijk al snel een smakelijke productieplant die feestelijk "geopend" kan worden. Die PV-"centrale" kan, in het ultieme geval zelfs bestaan uit 1 module, gevuld met - tegenwoordig veelvuldig - 54 grote 6 inch silicium cellen, of bestaan uit slim in serie gezette strips dunnelaag "cellen" die van buiten af gezien vaak een uniform geheel lijken. Sterker nog: het Duitse Erneuerbare Energien Gesetz hanteert 1 module als de "basisunit", en je zou - volslagen theoretisch natuurlijk - met 1 zo'n module zelfs kunnen invoeden onder EEG condities. Wat natuurlijk niemand doet, want waarom zou je niet meteen je hele dak vullen en die tienduizenden Euri kostende installatie niet binnen 10 jaar willen (en zeker onder de huidige module prijs condities: kunnen) terugverdienen?

Het kan natuurlijk ook "ietwat groter", zoals bekend bij wereldkampioen Duitsland, en regelmatig uitbundig besproken en geïllustreerd op Polder PV, om ook u blijvend te inspireren. OK, het zal niet "de grootste" worden (dat is nu nog steeds het 60 MWp monster Olmedilla de Alarcón in Castilla-la-Mancha, Spanje), maar "de grootste van Duitsland" wis en waarachtig, zo lang als het duurt. De Duitse verkeers/infrastructuur minister Wolfgang Tiefensee en minister president Matthias Platzeck van de deelstaat Brandenburg mochten op 20 augustus 2009 het vijf-honderd-en-zestig-duizendste CdTe dunnelaag paneeltje van de Amerikaanse producent First Solar** installeren in het reeds eerder op Polder PV besproken enorme "Lieberose" zonnestroomproject. Wat wordt gerealiseerd op een gigantisch voormalig militair terrein in de bossen ten noorden van het van smerige bruinkolen dagbouw (Vattenfall!!!) vergeven Cottbus. En wel op het grensgebied van de gemeentes Turnow en Preilack, redelijk dicht bij de Poolse grens in de oost-Duitse deelstaat Brandenburg.

Het enorme terrein moest eerst van de niet zulke florissante restanten van het aldaar uitgebreid oefenende Sovjetleger (gevaarlijke munitie en een hoop andere "problematische" hardware en dubieuze vaten vol chemisch afval, e.d.) "entsorgt" worden. Brandenburg verdient de kosten voor die hard benodigde schoonmaak operatie terug met de inkomsten van de landpacht van de exploitant, een "voorbeeldproject" voor een combinatie van natuurherstel, technologische innovatie en harde duurzame energie productie in grote omvang. Zodra er geschoonde delen van het terrein werden vrijgegeven, werden in opdracht van de projectontwikkelaar juwi (bekend van vele grote projecten, waaronder het tot nu toe grootste, Waldpolenz, 40 MWp bij Brandis) al snel vele duizenden "rammfundamente" de grond in getimmerd, frames opgebouwd, en tienduizenden First Solar modules in rap tempo geïnstalleerd.

^^^ Overzicht van een klein stukje van het gigantische zonnestroompark Lieberose in aanbouw op een voormalig militair oefenterrein, intensief gebruikt door het Sovjet leger. Op de flickr website nog veel meer zeer fraaie foto's van dit reuzenpark. © juwi-Gruppe en First Solar GmbH (source)

De hooggeplaatste heren, waarvan Tiefensee ook net een "revolutie in elektrisch vervoer" heeft aangekondigd voor Duitsland (half miljard Euro investeringen in onderzoek en ontwikkeling toegezegd), en Platzeck grootschalige plannen voor zonnestroom in zijn deelstaat Brandenburg, mochten tijdens de zoveelste gelikte, media-fähige "officiële" opening met het plaatsen van een moduultje ongeveer viervijfde deel van de totaal ongeveer 700.000 te plaatsen First Solar panelen afronden. Misschien hebben de heren wellicht een bosje ecologische heideroosjes voor "Lieberose" meegenomen om dit heuglijke feit te vieren.

In ieder geval nog "maar" 140.000 stuks te gaan, zo'n 10,6 MWp. Bijna evenveel nog voor het eind van het jaar in dit ene parkje bij te plaatsen als er maximaal "bij" mag in de met veel moeite verkregen SDE toezeggingen in Nederland (lees: budget verschuiving), als er geen kink in de kabel komt (het hele Lieberose park is sowieso al dik anderhalf maal zo groot als er nu maximaal in de SDE 2009 "mag"...). Let s.v.p. op bij de fraaie foto's in de Flickr.com catalogus op de installatie in opbouw met de rammfundamente in de voorgrond en 9 enorme koeltorens van de bruinkool dagbouw in de achtergrond. Dat is hoogstwaarschijnlijk het 3.000 MegaWatt Jänschwalde monster van NUON overname moloch Vattenfall. Zie deze Greenpeace bijdrage van 16 april 2009 met foto, en vergeet ook niet de zeer boeiende bijdrage van ons bloedeigen, zeer kritische SP kamerlid Paulus Jansen niet over de planeetverkrachtende terreur daar... Symbolischer kan het haast niet: grote zonnestroomparken zoals Lieberose gaan stukje bij beetje die milieuverwoestende schandvlek in de Duitse energiebusiness aanvreten en de door die centrales gegenereerde "basislast" overdag compleet overbodig maken.

Projectdata Lieberose (huidige situatie volgens bronnen):

• nominaal opgesteld STC vermogen: 52,790 MWp (mogelijke uitbreiding naar 63 MWp?); gerealiseerd tijdens officiële opening op 20 augustus 2008 ongeveer 80% (plm. 42 MWp);
• aantal zonnepanelen: ca. 700.000 First Solar CdTe modules (plm. 75,5 Wp/module gemiddeld; ingezet zouden zijn de types FS-272 en FS 277, mogelijk meer module types van FS);
• oppervlakte zonnepanelen: ca. 500.000 m²;
• inverter configuratie: minstens 37 maal SMA SC 1250 MW en 1 maal SMA SC 900 MW;
• invoeding op het transportnet van envia Netz;
• opstelling: vaste frames op "ramfundamenten" met 5 rijen modules van elk 10 stuks (50 per "segment", plm. 38 kWp). Frames zijn van Schletter GmbH uit Haag/Oberbayern;
• start grondwerkzaamheden (ramfundamenten): 5 februari 2009 (Sunselex GmbH, met aangepaste, hydraulische ramapparatuur om ook tijdens vrieskou te kunnen werken);
• definitieve oplevering: voor eind 2009;
• oppervlakte: 162 hectare ("> 210 voetbalvelden"), neerkomend op een "pakkingsgraad" van plm. 3,06 ha/MWp (het dicht op een landingsbaan gepakte Waldpolenz park van juwi had een verhouding van 2,75 ha/MWp);
• verwachte jaaropbrengst op deze lokatie: 53 miljoen kWh (= 53 GWh), waarbij dus gerekend wordt met een genormeerde jaaropbrengst van 1.000 kWh/kWp vlak bij de Poolse grens en ongeveer 225 km. landinwaarts t.o.v. de Oostzee kust;
• jaaropbrengst zou goed zijn voor elektra verbruik van plm. "15.000 huishoudens", waarbij dus gerekend wordt met een gemiddeld huishoudelijk verbruik van ongeveer 3.533 kWh/jaar;
• vermeden CO2 uitstoot op basis van verwachte opbrengst: 35.000 ton/jaar, waarbij dus met een gemiddelde CO2 uitstoot wordt gerekend van 0,66 kg CO2/kWh. In Nederland wordt volgens SenterNovem (Cijfers en tabellen 2007) gerekend met een CO2 last van 0,566 kg/kWh (niet verbazingwekkend, in NL zijn relatief veel gasgestookte elektriciteitscentrales, in Duitsland veel smerige kolen en, vooral veel grote bruinkoolcentrales);
• investeringssom: 160 miljoen Euro (grotendeels via bankenconsortium), neerkomend op een zeer schappelijke 3,02 Euro/Wp all-in (Waldpolenz was 3,25 Euro/Wp);
• financiering: ca. 20% eigen kapitaal, ca. 80% vreemd vermogen;
• 20 jaar lang plus restant 2009 vanaf datum netkoppeling wettelijk vastgelegd recht (EEG condities) op een Einspeise Vergütung van 31,94 eurocent/kWh. Bij 20 jaar invoeding en 53 miljoen kWh/jaar neerkomend op een te verwachten financiële opbrengst van 338,6 miljoen Euro. Uiteraard moeten alle bedrijfskosten, onderhoud, verzekeringen, beveiliging, vervangingskosten, pacht, etc., daar nog allemaal vanaf;
• juwi betaalt voor pacht van de grond aan de deelstaat Brandenburg (voor 300 hectare, dus mogelijk ruimte voor uitbreiding);
• na 20 jaar afbraak van de installaties en teruggeven van het ooit zwaar vervuilde terrein aan de natuur in de vorm van - waarschijnlijk - heide. Juwi noemt dat in hun eigen persbericht (pdf): "Paradebeispiel für die gelungene Verbindung von Klimaschutz, High-tech und aktivem Naturschutz";
• project wordt of is reeds verkocht aan een investeerder (niet met name genoemd).

*Met enkele toevoegingen dd. 25 augustus 2009.
**De modules zijn echter grotendeels gemaakt in de Duitse productielokatie in het niet ver van Turnow-Preilack verwijderde, plm. 50 km. noordelijker liggende Frankfurt/Oder aan de Poolse grens. Bespaart bovendien enorm aan vermeden transportkosten van honderdduizenden modules over grote afstanden.

Bronnen:
Dirks, H. (2009). Geld statt Gift. Wie Kommunen von großen Solaranlagen profitieren - und wie nicht. - Photon 7/2009: 68-74.
juwi (2009). Solarpark Lieberose - ein ökologisches Leuchtturmprojekt. Folder met stand van zaken anno mei 2009 (van juwi stand, Intersolar 2009)
Segaar, P.J. (2009). Juwi bouwt alweer aan op-een-na grootste PV park ter wereld (53 MWp) - Polder PV, bericht van 25 april 2009.
Wagner, N. (2009). Baubeginn für 63-Megawatt-Solarpark in der Lieberoser Heide. - Photon 3/2009: 33 (in dit korte artikeltje in de rubriek "Megawattkraftwerke", en ook in het persbericht van Sunselex is nog sprake van 63 MWp, onduidelijk is of deze uitbreiding ook financieel al is afgedekt, ruimte is er in ieder geval nog genoeg).

http://investor.firstsolar.com/phoenix.zhtml?c=201491&p=irol-newsArticle&ID=1322564&highlight= (persbericht van First Solar over de officiële opening)
http://www.juwi.de/solar/referenzen/solarpark-lieberose.html#c6132 (ingangspagina op site van ontwikkelaar juwi, met diverse links, o.a. 4 pagina's groot persbericht en link naar filmpje)
http://www.sunselex.de/wp-content/uploads/2009-02-05-sunselex-63-mw-cottbus.pdf (pdf van persbericht van Sunselex die reeds op 5 februari 2009 bij minus 25 graden begon om de ramfundamenten voor Lieberose te plaatsen)

Interessante video:
http://wn.com/Tutow_Solar_Park (2e filmpje! "Solarpark Turnow-Preilack" = Lieberose)

20 augustus 2009: Poehpoeh ... hittegolfje. Op dagen zoals vandaag merkt de zonne-energie producent (in spé) pas goed met welke op kernfusie gebaseerde powermachine hij/zij super-duurzame energie opwekt, danwel zal gaan opwekken. Het hoofd "koel" houden, je niet opwinden, alle grote zuidgevel glasfaçades afschermen met gordijnen, en "rustige dingen doen", is het devies op dit soort dagen. De rest laat u over aan uw zonne-energie "harvesting machines" die overuren draaien. Soms op zulk hoog niveau, dat keteltemperaturen van zonnecollector vaten al snel in de ochtend op hun max zitten, en dat inverters van zonnestroom installaties op volle toeren snorren, daarbij soms zelfs vervaarlijke geluiden makend als er een ventilator in zit (ik heb leuke filmpjes van de Soladin600 die in onze gemeenschappelijke woonkamer hangt...). En meer van dat fraais.

In ieder geval was het vandaag "officieel hittegolf". Nog niet zo erg als in het bij sommigen beruchte (bij Polder PV vanwege absolute en mogelijk onverslaanbare record productie echter hooggeprezen) jaar 2003 waarin zelfs twee officiële, langdurig aanhoudende hittegolven werden opgetekend door het KNMI. Maar leuk was het weer wel voor de zonne-energie aanbidders, deze 20e augustus. Bij Polder PV bereikte de thermometer in de schaduw onder het balkon van de bovenburen al om kwart over een zo'n 31,5 graden (foto), rond twee uur 's middags was het zelfs al anderhalve graad meer (later werd het snel koeler door een naderend front). Uiteraard zal het op het platte dak boven de vierde verdieping (waar alle modules op staan van Polder PV) waarschijnlijk wat koeler zijn geweest door de natuurlijke convectie rond het gebouw. De maximale temperatuur zal in het oosten van het land (wat dan zeg maar tijdelijk een "landklimaat" heeft), fors meer zijn geweest rond het middaguur. U kunt op de KNMI site bij de dagoverzichten checken hoe erg het uiteindelijk wel is geworden.

De zonnestroom installaties hebben het onder deze warme omstandigheden echter wel vrij "zwaar". Althans: de op klassieke kristallijne zonnecellen berustende systemen (amorf Si en diverse andere dunnelaag technieken zoals CdTe zijn veel minder temperatuurgevoelig, maar hebben weer andere specifieke nadelen). Want hoe warmer het wordt, hoe sterker het omzettingsrendement van die fraaie zonlicht in elektriciteit omzettende siliciumplakken wordt afgeremd. En op dagen zoals deze is dat een extra "belastende" factor. U zult op dit soort dagen met installaties zoals bij Polder PV, Blauwe Hoek in Spijkenisse, en noem ze allemaal maar op, nooit de maximale momentane vermogens (uitgedrukt in Watt, ook wel "Joule per seconde" [J/s]) signaleren. Een 100 Wattpiek module (STC nominale vermogen getest bij celtemperatuur van 25 graden C) zal onder dit soort extreme hitte en zonnige condities al snel een paar tientallen procenten van dat STC vermogen in moeten leveren, en het uiteindelijke door de omvormer(s) afgegeven AC vermogen navenant nog minder (wegens onvermijdelijke omvormer verliezen, mogelijk ook nog kabelverliezen). Toch had ik vandaag om kwart over een in de middag nog steeds met een reeds al bijna als "antiek" te bestempelen 1,236 kWp (STC) installatie nog steeds een zeer respectabel uitgangsvermogen van 827 Watt AC, langdurig in de zon bakkend lagere waarden (midden op de dag tussen de 700 en 750 Watt). Er zijn ook nogal wat wolken hier (er is zelfs een weeralarm afgekondigd door het KNMI i.v.m. zware windstoten, zie ook buienradar), dus de vermogens waren flink aan het schommelen, zoals de actuele data van collega Peters in Spijkenisse zo fraai laten zien.

^^^ Screenshot van OK485 inverter info venster met onderaan nog net een stukje van de klassieke inverter "matrix" zichtbaar. Deze in huis hangende omvormer, met 25 meter 2,5 mm² bekabeling aan een op het platte dak van de vierde verdieping staand 108 Wp module gekoppeld, bereikte om kwart over een 's middags (20 aug. 2009) een uitgangsvermogen (AC) van 70 Watt (ergo: 0,65 Watt (AC)/Wp (DC-STC)), waarbij de interne omvormer temperatuur opliep tot 43,4 graden C (donkergroene pijl). De vier individuele omvormers rechtsonderaan zijn aan 93 Wp modules gekoppeld, en tonen dus lagere momentane AC waarden. Het totale afgeleverde AC vermogen van het complete 1,236 kWp systeem was op dit moment toch een zeer respectabele 827 Watt AC (0,67 Watt/Wp), rode pijl. Dit is een vaker gesignaleerde waarde bij op siliciumcellen gebaseerde PV-systemen op dit soort dagen, en is niets om je druk over te maken. Door wolken fluctueerde het uitgangsvermogen een groot deel van de dag behoorlijk sterk. De dagproductie op dit soort dagen, het enige wat telt, blijft echter onveranderlijk hoog en is bij veel huishoudens zoals bij Polder PV vaak (veel) hoger dan het werkelijke dag gebruik aan elektra.

Ondanks de mogelijk voor sommigen wat tegenvallende "actuele" vermogens, het gaat bij zonnestroom van eigen dak natuurlijk met name om de uiteindelijk geproduceerde kilowatturen (kWh). We zitten nog steeds met vrij lange zomerse dagen, er is volop licht, en juist die combinatie geeft dat de uiteindelijk dagopbrengst aan kilowatturen byzonder hoog kan en zal worden op dit soort dagen. Dus staar u niet blind op dat "actuele vermogen", maar kijk naar uw "dagproductie". Dat is veel belangrijker. Gisteren (19 augustus), toen het de hele dag erg benauwd en heet was (met regelmatig nevelige cirruswolken), bakten we ondanks de reeds korter wordende dagen, toch weer 5,79 kWh met onze 1,236 kWp installatie, een genormeerde dagopbrengst van 4,68 kWh/kWp (de best presterende set modules, pal zuid georiënteerd, "deed" 4,80 kWh/kWp). Dat was nog een relatief "ongunstige" (want continu zeer hete) dag, het hoogste momentane AC vermogen wat een omvormer (aan een 108 Wp module) gaf, was slechts 76 Watt om 13h40 (0,70 Watt/Wp). Ton Peters, die een forse overmaat aan omvormer vermogen heeft (geoptimaliseerd systeem, bovendien veel betere omvormers dan bij Polder PV en nieuwere modules), zat op 19 augustus op een max. van 0,75 Watt/Wp, en een hoge genormeerde dagopbrengst van maar liefst 5,31 kWh/kWp.

Augustus 2009 boert tot nu toe byzonder goed bij Polder PV. Als het weer mooi en zonnig blijft deze maand, zou het misschien zelfs een "top-augustus" (sinds de metingen hier vanaf maart 2000) kunnen gaan worden. Wie weet zelfs iets beter nog dan augustus 2003, waar we tot en met de 19e nu met ons eerste 4x 93 Wp "setje" nog slechts 1 kWh onder zitten qua geaccumuleerde opbrengst (tot eind 19 aug. 28,1 kWh). Ons startjaar 2000 was zelfs nog beter qua resultaat dan 2003 voor augustus, omdat dat jaar de modules nog "vers" waren (vaak het best presterend), de omvormers nog passief gekoeld onder de modules op het dak hingen, en augustus 2000 een "eindspurt" liet zien. Ook Ton Peters in Spijkenisse, die - helaas - het "magische jaar" 2003 slechts als "staartje" heeft meegemaakt (oplevering van zijn toen nog niet "geoptimaliseerde" installatie medio november 2003), zit op een reeds zeer hoge genormeerde augustus 2009 opbrengst tot en met vandaag. Duimt u met de polderjongen en met Ton (en alle zonnestroom- en -warmte "bakkers") mee voor een mooi besluit van deze augustus maand?

19 augustus 2009: CBS rapport "Duurzame energie in Nederland 2008". Niet veel nieuws onder de zon wat zonne-energie betreft, in het nieuwste CBS rapport (link onderaan). Want in het eerder verschenen bericht van 12 mei 2009 van datzelfde CBS werd van cijfers gerept (inmiddels door definitieve exemplaren vervangen grafieken op Polder PV's CBS pagina) die grotendeels niet sterk of nauwelijks afwijken (op enkele uitzondering na) van degene die nu "formeel" voor 2008 in het 74 pagina's dikke rapport zijn gepubliceerd. Groei van zonne-energie in Nederland blijft marginaal tot en met het eerste SDE jaar 2008. Ook de groei van zonnewarmte toepassingen bleef uiterst gering cq. niet spectaculair, zeker niet als je die scharrige cijfers met buurland Duitsland vergelijkt. De beide opties droegen in 2008 slechts 0,3% (zonnestroom) resp. 0,8% (zonnewarmte) bij aan het totaal aan duurzame energie opwek ("vermeden gebruik van primaire energie") in Nederland. Erg veel schot zit er nog steeds niet in.

Enkele kwinkslagen dan maar, gebaseerd op het "feiten"materiaal. Eerst zonnestroompanelen (PV), paragraaf 5.1 in het CBS rapport:

• (tabel 5.0.1) "Vermeden verbruik van fossiele primaire energie" voor zonne-energie (dat is zonnestroom [PV] plus meestal voor warm water toegepaste thermische zonne-energie [zonnecollectoren e.d.]): gestegen van 1.123 (2007) naar 1.191 TeraJoule (2008). Stijging van 6,1%. Een als "relatief" te beschouwen stijging, want als je weinig hebt, heb je al snel "hogere" percentages groei als er "iets" gebeurt, dan wanneer je al een omvangrijke markt hebt opgebouwd en elke keer weer grote realisatie volumes moet gaan overtreffen (zoals in Duitsland).
  
  
• Idem "vermeden emissies CO2" van 67 naar 71 kiloton. Stijging van 6,0%.
  
  
• (tabel 5.1.1) "Bijgeplaatst [nominaal] vermogen" van 1,4 in 2007 naar 4,5 MW[p] in 2008. Stijging van "221%" (nogmaals: beetje erbij, bij weinig. Want in 2007 complete afwezigheid van enige ondersteuning voor zonnestroom, de MEP [toen nog uitsluitend voor oudere aangemelde installaties geldig] kun je niet als "serieuze" prikkel zien. Dus elke verhoging t.o.v. 2007 geeft meteen een buitensporig stijgingspercentage, wat dus verder erg weinig zegt. Wordt volslagen ongeloofwaardig dan ook "apetrots" door CBS als "drie keer zoveel als het voorafgaande jaar" gepresenteerd (lijkt wel op uitspraken van een parlementslid die ons volkomen onterecht wil doen geloven dat de SDE een doorslaand succesverhaal is). Maar stelt natuurlijk nog steeds, zeker met de absurde ambities van de Tweede Kamer in het achterhoofd, byzonder weinig voor op 8.000 daadwerkelijk toegekende beschikkingen voor 18 MWp voor SDE 2008. Bovendien is totaal onduidelijk of hier de niet onder SDE condities geplaatste, vaak via allerlei "secundaire kanalen" (mogelijk buiten Holland Solar en/of weten van CBS om) verkregen nieuwe PV-systemen in die periode (deels op PV-newbee pagina Polder PV, deels op Sonnenertrag te vinden), daar bij zitten. Ergo: nog steeds drijfzand...
  
  
• Totaal geaccumuleerd (geformuleerd als: "Opgesteld vermogen") 57 MW[p], dat is 4 MWp meer dan in 2007, stijging 7,0%. Let wel: dit is het vermeende (!!!) totale netgekoppelde plus het "autonome" nominale PV-vermogen, zie ook verder onder uitsplitsing. Er wordt totaal geen rekening gehouden met nooit opgestelde (doch zwaar bij aanschaf gesubsidieerde), doorverkochte, kapotte, niet werkende of wellicht bij het grofvuil gezette installaties, daar is helemaal geen zicht op in Nederland. Dus "totaal geaccumuleerd" met een grote pot zout nemen s.v.p.
  
  
• Elektriciteitsproductie, volslagen hypothetisch berekend (niet gemeten!!!) wat uit "dat" vermogen wordt genattevingerd door het CBS (al jaren lang): 38 GWh, 2 GWh meer dan in 2007, stijging van 5,6%. Let wel: hierbij wordt bovendien nog steeds met de compleet achterhaalde (!!!) en belachelijk lage 700 kWh/kWp voor netgekoppelde installaties, en zelfs met een volslagen uit de duim gezogen, zogenaamd voor "de doelstellingen" in aanmerking komende 400 kWh/kWp voor de niet-netgekoppelde autonome (wellicht op het vakantiehuisje in Spanje aangebrachte of het grootste deel van de dag niet effectief gebruikte...) PV-systeempjes gerekend. Dat is (zwaar) gestoord. Siderea.nl rekent met minimaal 900, in veel gebieden zelfs minstens 950 kWh/kWp.jaar als haalbare actuele normopbrengst (voor netgekoppelde PV-systemen). Zelfs het recent fel bediscussieerde dunnelaag amorf Si systeem van "Aangenaamwonen" in Millingen a/d Rijn in het zogenaamd "zonarme" oost Nederland, lijkt volgens Rob de Bree van Siderea.nl op een jaaropbrengst van 1.000 kWh/kWp te kunnen afstevenen... Bovendien, even ter relativering: de in Duitsland op het net gezette hoeveelheid en voor de volle honderd procent nauwkeurig met geijkte en gecertificeerde "Einspeisemeters" bemeten hoeveelheid EEG stroom bedroeg reeds 4.419,8 GWh voor uitsluitend PV in 2008 (BDEW jaarafrekening 2008, neerkomend op een jaarproductie die de "gemiddelde opwek" van kerncentrale Borssele reeds overstijgt). Een factor 116 maal zo veel "fysiek aangetoond" dan de puur hypothetische hoeveelheid in Nederland. En dan zit de hoeveelheid "autonoom" niet eens in de Duitse cijfers verdisconteerd (horen er dan ook beslist niet in thuis) ...
  
  
• Uit deze nattevinger rekenpartij van het CBS wordt vervolgens een net zo nattevinger "vermeden verbruik van fossiele primaire energie" tevoorschijn getoverd van 330 (2008) i.p.v. 304 TeraJoule (2007; nattevinger-stijging 8,6% in 1 jaar tijd) voor alleen zonnestroom (voor zonne-energie totaal zie eerste punten).
  
  
• Tevens de bijbehorende nattevinger "vermeden CO2 uitstoot" voor zonnestroom, van 21 naar 23 kiloton, stijging 9,5%.
  
  
• (tabel 5.1.2) "Uitgesplitst opgesteld PV-vermogen". Hierin wordt een onderverdeling gemaakt naar 3 deelcategorieën, "autonoom" (niet netgekoppeld), "energiebedrijven" resp. "overig" (beiden netgekoppeld). Autonoom is zelfs met 0,1 MW[p] gedaald, "energiebedrijven" met 0,1 MW[p] gestegen, en "overig" met 4,1 MW[p] gestegen (de laatste neerkomend op 9,2% stijging), van 44,4 (2007) naar 48,5 MWp (2008). Hoogstwaarschijnlijk betreft die categorie "overig" dus allemaal (niet zeker) in 2008 beschikte SDE installaties (maximaal 3,5 kWp/installatie, geen energiebedrijf die het in het hoofd zal halen om zoiets anno 2009 neer te zetten, zelfs niet voor "greenwashing" doeleinden). Nog steeds maar 22,7% van het aantal uitgereikte beschikkingen (18 MWp) voor 2008. NB: er wordt ook door het CBS geclaimd dat "aangenomen [wordt] dat de systemen die in 1993 zijn geplaatst in 2008 uit gebruik zijn gegaan" (p. 40 van het rapport). Totaal onbewezen, en een niet geverifieerde noch verifieerbare claim, want als dat goed gemaakte modules zijn geweest, kunnen ze het beslist veel langer dan de "geclaimde" 15 jaar uithouden. Mogelijk zelfs 30 jaar (aldus praktijk onderzoekingen van het ISE in Freiburg) ...
  
  
• In ieder geval wordt uit tabel 5.1.2 duidelijk, dat er in totaal volgens de dubieuze "aannames" van het CBS, er in 2008 3,5 ("energiebedrijven") + 48,5 ("overig") = 52,0 MWp netgekoppelde installaties in Nederland "opgesteld" zouden zijn. Zelfs als dat waar zou zijn (ernstig betwijfeld door Polder PV, want er is daarvan slechts een zeer kleine fractie bemeten en bij CertiQ bekend, en er worden al jaren veel "typische", vlak na de eeuwwisseling gekochte kleine PV-systemen aangeboden en verkocht [bestemming: onbekend] op o.a. Marktplaats), is het scharrig weinig voor een rijk land als Nederland. Vlaanderen had eind 2008, na zeer laat t.o.v. Nederland begonnen te zijn aan PV (2006) reeds 47 MWp en is vervolgens in een paar maanden tijd reeds naar 122 MWp geëxplodeerd, dubbel zoveel als Nederland eind 2008 had gerealiseerd (zal nog steeds niet veel meer zijn), met dik twee maal zo weinig inwoners. Duitsland heeft in 2008 waarschijnlijk reeds zo'n 5.300 MWp aan gerealiseerde PV capaciteit, dik honderd maal zoveel met een slechts vijfmaal zo grote bevolking.
  
  
• (tabel 5.1.3). Zie hiervoor ook de statistieken die inmiddels zijn aangepast op basis van de definitieve cijfers.
  
  
• Import: nog steeds onbekend/niet opgegeven ("politiek gevoelige" informatie???).
  Productie: idem. Wat merkwaardig is, want Solland Solar en Ubbink Solar Modules (de laatste inmiddels door de moeder holding Centrosolar gesloten) hebben toch beslist productie gedraaid. Van Ubbink weet ik nog steeds geen harde productiecijfers (modules), van Solland is dat inmiddels wel via een omweg bekend: Photon publiceerde in hun april issue 2009 de door hen van Solland Solar bevraagde productiecijfers voor hun zonnecellen fabricage. En die vielen behoorlijk tegen (er werd en wordt regelmatig met de uitgebreide productiecapaciteit van 170 MWp geschermd, maar dat zijn blijkbaar grotendeels niet of slechts in deeltijd werkende productiestraten geweest...). Zie het bericht van 12 augustus 2009: er is in 2008 volgens de mondiale Photon analyse slechts 60 MWp aan zonnecellen door Solland Solar geproduceerd (waarvan het gros naar het buitenland is geexporteerd) ...
  "Afzet binnenland aan eindgebruikers": 4,444 MWp totaal (dat was 4,445 in het mei bericht). Hiervan was 239 kWp aan autonome systemen (mei: 229 kWp, dus 10 kWp, 4,3% meer), 151 kWp netgekoppeld voor energiebedrijven (idem), resp. 4.054 kWp voor netgekoppeld "overig" (mei: 4.065 kWp, correctie dus 0,3% minder dan eerste opgave).
  Export: fors bijgestelde hoeveelheid van 64,898 MWp, dat was in het mei bericht nog slechts 57,948 MWp, dus er is in die bijstelling maar liefst 6,95 MWp bijgekomen, 12,0%. Anders gezegd: er is in die "bijstelling" al meer dan anderhalf maal zoveel aan modules extra geëxporteerd, dan er daadwerkelijk in Nederland zelf door "de sector" is afgezet!!! Ik heb het eerder al gesteld: de Nederlandse PV-sector overleeft voornamelijk door lucratieve projecten in het buitenland, en door inkoop/verkoop activiteiten vanuit en naar het buitenland... Aangezien de import niet bekend is gemaakt, is moeilijk in te schatten hoe de verhoudingen liggen, maar gezien het t.o.v. de nationale afzetmarkt nu al tot behoorlijk grote omvang gegroeide exportvolume, mogen we gerust stellen dat het om een lucratieve handel gaat. Uiteraard totaal irrelevant voor de nationale duurzame elektriciteitsproductie, dit gaat namelijk uitsluitend om handel en noch om "markt", noch "industriële" ontwikkeling in eigen land!
  
  Werkgelegenheid: 566 fte (mei bericht: 554, dus 12 fte meer ingeboekt), verdeeld over 41 R&D (idem), 263 productie modules & onderdelen (idem), resp. 262 "overig" (mei bericht: 250, dus 12 fte extra). Uiteraard zijn de aanzienlijke personeelsreducties door de ontslagen bij Ubbink Solar Modules (65 banen weg) en Solland Solar (89 banen weg) in 2009 nog helemaal niet van dat getal afgetrokken, het gaat hier immers om de cijfers van 2008. Met het huidige CBS cijfer van 263 voor "productie" in 2008, en de ontslagen bij Ubbink en de helft van die bij Solland (Nederlandse contingent, de fabriek ligt precies op de Duits-Nederlandse grens), zouden we nog maar op 153 banen voor 2009 komen. Dat zou kunnen kloppen, omdat er bij Solland na de ontslagen in 2009 er zeker nog 273 "over" zouden zijn volgens meerderheids-aandeelhouder Delta Solar, en de helft daarvan (naar het "Nederlandse contingent" toegerekende hoeveelheid) goed is voor zo'n 137 banen. Het verschil kan door "productie elders" verklaard worden, of tussentijdse groei. Let op dat het hier uitsluitend de PV-sector betreft, en niet eventuele activiteiten in zonnecollectoren.
  
  Omzet: Gegroeid naar 413 miljoen Euro. Dat was in het mei-bericht van het CBS nog slechts 382,312 miljoen Euro, een forse bijstelling met maar liefst 30,7 miljoen Euro, dik 8% meer. Zie verder ook mijn opmerkingen over "handel" onder het subhoofdje "Export" hierboven: dit is hoogstwaarschijnlijk grotendeels terug te voeren op de lucratieve "handels"activiteiten en, in mindere mate, de marges die op de verkoop van PV-systemen worden gemaakt (zal in 2008 bepaald geen vetpot zijn geweest, met de geringe hoeveelheid verkochte installaties).

De tweede "optie" voor zonne-energie betreft de zonnecollectoren (warm water, meestal voor tapwater gebruik, op veel te geringe schaal nog in bedrijven ingezet, en ook nog slechts op zeer geringe basis ook voor ruimteverwarming bij particulieren). Paragraaf 5.2 in het CBS rapport:

• (tabel 5.2.1) Geaccumuleerd opgesteld collector oppervlak totaal. Gestegen van grofweg 673.000 (2007) naar 704.000 vierkante meter in 2008, een stijging van 4,6%. Nota bene, goed om hier ook weer te geven: in 2006 was Nederland een van de weinige Europese landen met een flinke daling van het aantal zonneboilers voor de particuliere markt, en was het bijgeplaatste volume in 2007 nog steeds minder dan het nieuwe volume in de jaren 2000 tot en met 2005. Je kunt ook stellen: 2008 moest wel "flink" aantrekken om de ook op dit vlak absurde achterstand in ons rijke land enigzins in te kunnen halen. Daar heeft die groei van 4,6% natuurlijk slechts een gering deel aan bijgedragen.
  
  
• Met de nodige onzekerheden in aannames uit bovengenoemde oppervlakte is de daaruit berekende "vermeden inzet van fossiele primaire energie" volgens de CBS cijfers gestegen van 819 naar 861 TerJoule, een stijging van 5,1%.
  
  
• De daar weer uit berekende "vermeden emissie van CO2" is van 46 naar 48 kiloton gegaan, een stijging van 4,3% tussen 2007 en 2008.
  
  
• (tabel 5.2.2) Bijplaatsing van zonnecollector systemen. Naast onveranderde cijfers voor de zogenaamde "onafgedekte" systemen (vaak voor zwembaden, 28.000 m² nieuw) en de grotere "afgedekte" systemen met oppervlakte > 6 m² (slechts 2.000 m² nieuw, da's bijna niks), is natuurlijk de belangrijkste categorie (karakteristiek voor Nederland, in landen als Duitsland worden veel grotere systemen in grote hoeveelheden nieuw bijgeplaatst), de "afgedekte" systemen kleiner of gelijk aan 6 m². Hierbij is er een groei opgetreden van plm. 17.000 (2007) naar 21.000 m² (2008), een stijging van 23,5% t.o.v. vorig jaar. In aantallen is dat een stijging geweest van 6.365 naar 7.981 installaties (schrikbarend weinig gezien het enorme potentieel aan reductie van fossiele stook), zelfs 25,4%. Maar desondanks nog steeds weinig voorstellend t.o.v. de door een omvangrijk ondersteuningsprogramma (400 miljoen Euro beschikbaar voor "hernieuwbare verwarming" technologieën) enorm gegroeide Duitse markt. In 2008 zijn er in totaal rond de 210.000 nieuwe zonnecollector systemen bijgeplaatst in Duitsland, een groei van maar liefst 120 procent t.o.v. het "tegenvallende" voorafgaande jaar. En een factor 26 meer dan de nieuwbouw in Nederland (bovendien met gemiddeld veel grotere collector systemen). Volgens BSW Solar, in de Solar Promotion GmbH bijlage voor de Intersolar 2009 in het tijdschrift SolarRegion, nr. 12(2)/2009 (fesa uitgave), is het totaal aantal zonnecollector systemen in Duitsland daarmee al op zo'n 1,25 miljoen (!!!) installaties gekomen met een gezamenlijk thermisch vermogen van 7,9 GigaWatt. Daar steekt die groei in Nederland dus nogal "schril" bij af. Ik tel in de tabel van het CBS in de periode 1990 tot en met 2008 slechts een geaccumuleerd aantal van 74.156 "afgedekte" kleine zonnecollector installaties in duur gasland Nederland, dat is echt teleurstellend en schandalig weinig. En ook nog eens qua geaccumuleerd aantal een factor 3 van het alleen al in Duitsland in 2008 bijgeplaatste aantal (grotere) systemen...

Verder ga ik hier niet in op deze CBS publicatie, dit zijn de belangrijkste data voor zonne-energie, niet echt schokkend of tot oververhit enthousiasme leidend. Nog steeds slechts vooruit "kruipend", en beslist niets met een (begin van een) duurzame revolutie te maken hebbend. Daar moet verschrikkelijk veel voor gebeuren, dat is al jaren duidelijk. De SDE (o.a. zonnestroom) of de "tijdelijke energieregeling markt en innovatie" (o.a. thermische zonne-energie/zonnecollectoren) zullen daar slechts een klein beetje verandering in gaan brengen, beslist niet de benodigde "paradigma shift" (die is ook helemaal niet "gewild" in Den Haag, ondanks alle, al jaren voordurende nep-retoriek). Voor nog wat extra commentaar op dit rapport, zie de duurzame energie nieuwspagina in een parallel bericht.

http://www.cbs.nl/ ... /2009-duurzame-energie-in-nederland-2008-pub.htm (download pagina)

18 augustus 2009: Vlaanderen verplettert Nederland met zonnestroom: > 122 MegaWattpiek geïnstalleerd. Ik heb meermalen gewezen op de voor Nederlandse begrippen verbijsterende groei van daadwerkelijke realisatie (dus niet vage en onzekere "toezeggingen") van zonnestroom bij de directe zuiderburen. Het deel van België wat vaak ook nog eens beter Nederlands spreekt, schrijft, en spelt, dan de inwoners van de Lage Landen. De inmiddels door de explosieve ontwikkelingen compleet overspannen Vlaamse reguleringsinstantie VREG houdt op hun website fantastische statistieken bij over die hernieuwbare energie revolutie. Als ze tenminste de tijd hebben om weer eens een update te doen. De laatste update viste ik gisteravond van het net, en die is "nog maar" van 30 juni 2009. Maar zelfs die update laat alweer werkelijk verpletterende resultaten zien: Vlaanderen heeft eind juni van dit jaar reeds 122,487 MWp (23.783 PV-systemen geregistreerd bij de VREG) daadwerkelijk aan het net gekoppelde capaciteit aan zonnestroom gerealiseerd. Daarmee het veel dichter bevolkte en veel grotere Nederland snel mijlenver achterlatend in het fossiele moeras. Want het CBS kwam, met nog steeds niet definitief afgespijkerde cijfers voor 2008 (en minimale groei in dat jaar), slechts aan een scharrige 52 MWp aan accumulatie (let wel: netgekoppeld, daar gaat het hier om!). En als we de Nederlandse CertiQ cijfers erbij halen, is er nog steeds slechts een miezerig beetje aan "geregistreerde" installaties (lees: SDE systeempjes, uitsluitend uit de 2008 beschikkingen) bijgekomen, dus de 55 MWp netgekoppeld zal mogelijk slechts met moeite gehaald zijn medio 2009 (beschikkingen voor de SDE 2009 waren toen nog nauwelijks uitgegeven, en realisaties daaruit natuurlijk ook [vrijwel] nog niet). Totaal onbekend is daarbij trouwens de niet bij CertiQ geregistreerde capaciteit, want er is een toenemend aantal mensen die de SDE de rug hebben toegekeerd, en onbekend is of "bedrijfsmatige installaties" (die onder SDE 2008 sowieso niet in aanmerking kwamen voor subsidie, maar best wel gerealiseerd kunnen zijn geweest) een rol van betekenis hebben gespeeld. Heel veel zal dat alles niet geweest zijn (zal beslist niet "vele MWp-en" zijn geweest), maar een realistische inschatting maken hoeveel dan, is bijna onmogelijk. Uiteraard blijft het gros van de reeds jaren geleden geïnstalleerde systemen (vaak ook nog eens van tussentijdse upgrades voorzien) buiten alle statistieken vallen in Nederland, want er wordt daarvan niets aan gemeten data centraal geregistreerd en bijgehouden. De CBS statistieken zijn op nogal instabiel drijfzand gebaseerd.

Al met al kunnen we concluderen dat Vlaanderen met hoge mate van waarschijnlijkheid reeds minimaal de dubbele hoeveelheid zonnestroom capaciteit heeft gerealiseerd dan slakketraag in Nederland is geaccumuleerd. Veel erger nog is de impact als je kijkt naar het opgestelde nominale vermogen per inwoner, omdat er slechts ongeveer 7,2 miljoen Vlamingen zijn, en al 16,4 miljoen Nederlanders. De niet mis te verstane grafieken met de mij nu bekende gegevens, spreken dan ook boekdelen: Vlaanderen versus Nederland (in die volgorde...).

^^^ ROLL-OVER IMAGE. Muiswijzer over het plaatje bewegen geeft de werkelijk gerealiseerde nominale, netgekoppeld zonnestroom capaciteit in NL (lichtgroen) of Vlaanderen (donkerblauw). Muiswijzer naast het plaatje bewegen geeft het nominale vermogen per inwoner weer. De gegevens voor 2008 voor Nederland zijn voorlopig (CBS bericht van 12 mei 2009), maar zullen niet zeer sterk afwijken zo is de verwachting. Cijfers voor 2009 zijn nog onbekend voor NL, voor Vlaanderen is gebruik gemaakt van maandelijks ververste cijfers door de VREG sinds maart 2009 tot en met het laatste rapport van 30 juni 2009. Kristalhelder is de explosieve groei in Vlaanderen, en de voortdurende stagnatie in Nederland (ondanks reeds 16 en een halve maand "functioneren" van de SDE). Gerelateerd aan inwoners (muiswijzer naast plaatje bewegen), is het verschil nog veel dramatischer. Dan blijkt Vlaanderen sinds 2006 al 5,4 maal zoveel capaciteit/inwoner te hebben opgebouwd dan Nederland al sinds het eind van de vorige eeuw heeft gerealiseerd (op basis van "shaky" data, er is ook veel doorverkocht uit de beginperiode, wordt niet gecontroleerd). ROLL-OVER IMAGE. Keeping mouse pointer over image gives realized nominal, grid-connected PV-capacity in the Netherlands (light green) or Flanders (dark blue). Moving mouse pointer away from the image gives the nominal power per capita. Data for 2008 for the Netherlands are preliminary (CBS report of May 12, 2009), but, as expected, will not deviate strongly. Numbers for 2009 are unavailable for the Netherlands. The 2009 data for Flanders are from monthly reports by the VREG, obtained since March 2009 up till the last refresh from June 30, 2009. The explosive growth in Flanders is crystal-clear, as well as the continuing stagnation in the Netherlands (in spite of a so-called "incentive" regime, SDE, already formalized since April 1, 2008). If one relates the capacity realized to the number of inhabitants (moving mouse pointer away from the image), the differences become even more dramatic. Flanders has already realized approximately 5.4 times as much capacity/capita since 2006 with respect to the realisation in the Netherlands, which started already at the end of the former century. The data basis for the Netherlands, is, however, very "shaky", since many older PV-systems have been broken down and have been resold via different channels (hence: total actual capacity in the Netherlands remains a mystery and may be even less than the CBS numbers suggest).

Nog enkele "wetenswaardigheden" uit de VREG cijfers van de Vlaamse zonnestroom markt, daaronder ook een gedetailleerde lijst met door de VREG geaccepteerde (reeds "draaiende") productie installaties:

• in 1 maand tijd zijn door de VREG alweer 24,6 MWp (5.540 stuks) aan nieuwe daadwerkelijk reeds gerealiseerde, aan het net gekoppelde, dus harde zonnestroom kWh producerende PV-installaties bijgeschreven. Dat is al 77% van de maximaal haalbare 31,8 MWp, na weer extreem veel gezeur, gesjor en gesoebat in de Tweede Kamer nota bene ook nog eens onder beperkende voorwaarden in totaal "bij" zou "mogen" voor de complete SDE 2009 aan zonnestroom capaciteit in Nederland. Waarbij de daaronder vallende 11,8 MWp (37% van het totaal) "extra" nog beslist niet zeker is. En waarvan we allemaal nog maar moeten zien of het ook gaat "lukken", en wanneer dan wel. Het gaat in ieder geval gegarandeerd niet in 2009 gerealiseerd worden, die 31,8 MWp in Nederland...;
  
  
• sinds juli 2008 maandelijkse groeicijfers van 3,2-17,0%, in juni zelfs 25,2% (capaciteit), resp. 2,3-15,5%, in juni 30,4% (aantal nieuwe installaties);
  
  
• gemiddelde maandelijkse groei sinds juli 2008 19,0% (capaciteit) resp. 18,6% (aantal installaties);
  
  
• gemiddelde gerealiseerde installatiegrootte in juni 2009: 5,15 kWp;
  
  
• nominaal gerealiseerd STC vermogen per inwoner in juni 2009: 17,01 Wp (NL - in 2008 onder voorbehoud: 3,17 Wp);
  
  
• reeds 114 installaties groter dan 30 kWp, maar liefst 59 PV-systemen groter dan 100 kWp, en al 6 PV-"giganten" groter dan 1 MWp (de laatste 2 categorieën zijn verboden onder de - huidige - Nederlandse SDE);
  
  
• grootste reeds in werking zijnde, onder het groencertificaten systeem vallende PV-installatie in Vlaanderen (volgens VREG data): 4,704 MWp NV Zonnecentrale Limburg in Heusden-Zolder;
  
  
• in 2009 tot en met 30 juni reeds 41.008 groencertificaten (elk goed voor 1 MWh/stuk) verstrekt door de VREG, voor uitsluitend zonnestroom (goed voor 41 GWh) dat is al 22% meer dan er in totaal in heel 2008 werd uitgereikt (NB: voorlopige cijfers die nog worden bijgesteld)*

*Ter vergelijking: in het juni 2009 rapport van CertiQ voor de "Nederlandse gecertificeerde productie van hernieuwbare elektriciteit" werd gewag gemaakt van een accumulatie (!!!) van 32.725 certificaten (elk 1 MWh) sinds 1 juli 2001. Waarmee duidelijk wordt dat de "gecertificeerde" productie van zonnestroom in Nederland (lees: de kWh productie waar het allemaal om draait) nog steeds niets voorstelt. Met daarbij wel de kanttekening dat het overgrote merendeel van de (paar tienduizend) PV-systeempjes in Nederland nooit in de CertiQ gegevens is bijgeschreven. Wat duidelijk maakt dat die database dus een zeer slecht referentiekader is om de totale productie van zonnestroom in Nederland aan "op te hangen".

Need I say more?

Eerdere stukken op Polder PV over het PV-mirakel Vlaanderen:

Zonnestroom in Vlaanderen groeit lekker verder: 90,8 MWp (7 mei 2009)
"Het" is geschied: Vlaanderen is Nederland voorbij gescheurd (9 april 2009)
Inspiratie opdoen bij de zuiderburen (19 oktober 2005, begin van de "revolutie")

http://www.vreg.be/nl/06_sector/04_groenestroomproducenten/08_statistieken/04_groenestroom.asp

17 augustus 2009: Stiekem SenterNovem gesjoemel met zonnecollector subsidies? Van een zonne-energie minnaar die een flinke zonnecollector batterij wil gaan kopen, en tot schokkende bevindingen kwam, kreeg ik onderstaande e-mail. Vetdruk van Polder PV...

*Dat was in de oorspronkelijke Staatscourant publicatie nog ... 180 Euro per GJ (resulterend in maar liefst 31% minder subsidie/GJ in de "nieuwe periode met vervroegde ingangsdatum")

**Tekst Artikel 2.4 onder hoofdstuk 2 van de regeling uit de Staatscourant van 8 sep. 2008 (nr. 173): "Het subsidieplafond voor het verlenen van subsidie op aanvragen om subsidie voor duurzame warmtemaatregelen, ontvangen in de periode van de datum van inwerkingtreding van deze regeling tot en met 31 augustus 2009, 18.00 uur, bedraagt: a. voor zonneboilers en warmtepompen, niet zijnde lucht/waterwarmtepompen: € 16 miljoen; ...". In Bijlage 5 bij artikel 2.3 van de oorspronkelijke Staatscourant publicatie (p. 6) staan de expliciet voor deze regeling geldende subsidiebedragen vermeld: < 6,0 m² 200 Euro/GJ, > 6,0 m² 180 Euro/GJ...

Beste "grote" zonnecollector aanschaffer in spé: hartelijk dank voor uw bericht, en groot respect voor uw voortgaande "verduurzamings-offensief". Met uw slotconclusie kunnen we het helaas alleen maar hartgrondig eens zijn, dit is al jaren standaard beleid van de kruideniers die onze regeringskringen dagelijks vergiftigen met continu door hen te bevingeren "regelingen" die ze naar eigen goeddunken veranderen (vooral als ze vinden dat de regeling "te succesvol" dreigt te gaan worden...). Dat ligt trouwens natuurlijk slechts voor een deel aan "de regering" zelf. Want het overgrote merendeel van de leden van het "democratisch verkozen" parlement snapt de ballen van dit soort onwaarschijnlijk ingewikkelde, niet door hen in elkaar geflanste subsidieregelingen. De pest is dat de uitvoering (en het verzinnen van de daadwerkelijke regeling) voor de volle honderd procent in handen ligt van EZ ambtenaren en hun uitvoeringsinstanties. En die blijven de Nederlandse burgers liever als onwillige junks maximaal aan een peperduur fossiel infuus met levensgevaarlijke aardgasbellen hangen. Daarbij gebruikmakend van verre van steriele, derdehands injectiespuiten. Dus daar hoort dit soort pure sabotage en "tijdens het spel stiekem de spelregels veranderen" gewoon bij. Niets nieuws onder de zon, dus...

Overigens niet gek staan te kijken dat er in de acht-en-een-halve pagina Staatscourant publicatie nr. 173 van 8 september 2008, waar de zonnecollector subsidieregeling slechts een onderdeel van is (het totale pakket heet: "Tijdelijke energieregeling markt en innovatie"...) ergens een slinks voorbehoud staat vermeld, waarmee deze "vroegtijdige plotsklapse wijziging" (in het nadeel van de "grote collector aanschaffer") formeel staat afgedekt. Zo zijn die ambtenaren namelijk. U mag de publicatie bij mij thuis komen inkijken. Het zijn door de bank genomen extreem "vermoeiende", non-stimulerende ambtelijke pakken papier bomvol slangeglibberige voorbehouden en valkuilen.

Aan de 16 miljoen gereserveerde Euri die voor dit segment was gereserveerd (art. 2.4 van de oorspronkelijke Staatscourant publicatie, zie boven) kan het in ieder geval niet liggen, want dat lijkt volgens SenterNovem nog beslist niet "op" te zijn (zie deze link): "Het huidige budget van EUR 16 miljoen voor zonneboilers en warmtepompen blijft in ieder geval tot en met 31 december 2009 beschikbaar". Volgens de "stand van zaken" teller op de SenterNovem site was er op 31 mei 2009 nog dik 10 miljoen Euro van de in totaal 16 miljoen over. Het lijkt waarschijnlijker dat EZ liever niet teveel subsidie laat vloeien naar grote zonnecollector systemen, die immers tot een significante reductie van het aardgasverbruik in woningen kan leiden als ze aan de ruimteverwarming gekoppeld worden (de grootste energievreter in elk huishouden, en dus ook de grootste kostenopost). Minder aardgas verkoop = minder inkomsten voor de Staat der Nederlanden. Energiebelasting op aardgas voor kleinverbruikers is immers al een "stevige" 18,8 eurocent/kuub inclusief BTW voor de eerste 5.000 m³ per jaar. Die extreem lucratieve, en zeer makkelijk te verkrijgen bron van inkomsten wil EZ namens die Staat der NL ongetwijfeld zoveel mogelijk instandhouden...

Ik raad de hierboven vermelde e-mail schrijver dringend aan om contact op te nemen met de politieke partijen en uw ongenoegen over de "gang van zaken" daar - in keurig geformuleerde doch vlammende - bewoordingen te spuien om te proberen om de continu in het woestijnzand gestoken koppen er weer uit te laten ploppen. En de parlementariërs te bewegen om schoon schip te gaan maken in het permanent door fossiele "uitvoerders" verziekte Haagse Huis.

Zie ook opmerkingen vanaf dit bericht op Gathering Tweakers (13 aug. 2009), met name ook deze.

17 augustus 2009: Karakteristieke interne tegenspraken SDE SenterNovem. Zelfs de SenterNovem ambtenaren lijken het niet altijd met elkaar eens te zijn m.b.t. de bestemming van "vrijvallend subsidiebudget" (in dit geval voor zonnestroom), als een "beschikte" aanvrager om wat voor reden dan ook zijn/haar beschikking retour SenterNovem stuurt. En ook zijn er "nogal" afwijkende interpretaties binnen het subsidiebolwerk van de daadwerkelijke invulling van de SDE 2008. Zo wordt duidelijk uit een recente conversatie op het Tweakers forum Duurzame Energie, deel 16. Vetdruk van Polder PV.

SpiceWorm:

Gatgda:

SpiceWorm:

So much voor de "geloofwaardigheid" van de SN en EZ ambtenarij waar het de expliciete uitvoering van hun eigen absurd ingewikkelde subsidieregeling aangaat. Het blijft dus onduidelijk of er alsnog extra/nieuwe/door loting te selecteren aanvragen worden toegekend als binnen dezelfde ronde (momenteel SDE 2009, zie ook bericht hieronder) duidelijk wordt dat reeds beschikte aanvragen sowieso niet zullen worden ingevuld door de aanvrager (door bijv. retourzending van de beschikking). Nog meer "onzekerheden" in de uitvoering, dus. Ongezond voor de bevordering van investeringsvertrouwen...

Ten tweede: * Natuurlijk lezen sommige (daartoe opgedragen) SN ambtenaren Polder PV. Alleen zijn ze te laf om dat toe te geven en hebben ze nooit contact opgenomen met de webmaster om verwarrende/tegenstrijdige zaken toe te lichten. Het zou eens nation-wide bekend mogen worden dat de uitvoering van de SDE regelmatig een puinhoop is... Het is in 2008 meermalen gebeurd dat de website van SenterNovem schielijk werd aangepast nadat Polder PV hen weer eens op een zoveelste blunder had betrapt en daarover publiceerde. Ongetwijfeld zullen ze dit bericht ook lezen...

Overigens is de daadwerkelijke "invulling" van de SDE 2008 niet nog "slechts 20%", maar inmiddels (eind juli 2009) opgelopen tot 24,5% (definitieve opname van - met hoge mate van zekerheid: SDE - zonnestroomklanten in het CertiQ register). Tenzij er hele merkwaardige zaken geschieden tussen de SenterNovem bureaucratie en de ambtenaren bij CertiQ (onderdeel van TenneT, ook alweer een EZ bolwerk) lijkt de volgende uitspraak van Polder PV volstrekt legitiem: Het gereserveerde budget voor 75,5% van het aantal zonnestroom beschikten onder SDE 2008 ligt gewoon nog steeds werkeloos weg te rotten in de door "financiële crises" geplaagde Staatskluizen... Of dat in de bewoordingen van die "andere" SenterNovem medewerker als "op schema" (??? welk "schema" ???) zou moeten worden gekwalificeerd laat ik geheel aan uw eigen interpretatie over... De basisgegevens hiervoor (aantal bij CertiQ ingeschreven PV producenten eind juli 2009 minus dat van eind maart 2008, vlak voor opening SDE 2008), zijn gewoon openbaar. Ook bij SenterNovem houden ze de CertiQ site uiteraard goed bij, natuurlijk. Al hebben ze nooit over de nog steeds verwoestend lage aantoonbare realisatie van de SDE 2008 durven publiceren. "Den Haag" zou eens wakker mogen worden over het schandalig teleurstellende "resultaat" van het SDE gepruts wat EZ in elkaar heeft gezet. Dat vermijden de ook tot de "EZ-holding" behorende SenterNovem ambtenaren liever. Totdat het te laat is en de pus alsnog naar buiten komt stromen.

http://gathering.tweakers.net/forum/list_messages/1362223/12 (15 augustus 2009, vanaf 10:46)