Nieuws P.V. pagina 48

meest recente bericht boven

22 september 2009 - 15 oktober 2009

Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm

15/16 oktober 2009: Nieuwe mogelijkheid voor "AC-module" type omvormer: Enphase. Recent berichtte ik over de zeer verrassende "doorstart" van de uitvinder van de beroemde (bij velen: "beruchte") OK4 omvormers, Henk Oldenkamp. Hij heeft jaren stilletjes aan een vervolg van het "AC-module concept" gewerkt, en uiteindelijk, na noeste arbeid, zijn levenswerk voor een niet nader genoemde prijs verkocht aan de grootste omvormer fabrikant ter wereld, het Duitse SMA. Zie bericht van 8 september 2009. Laten we hopen dat SMA snel komt met een praktische invulling van Oldenkamp's harde werk.

Voor een hoop Nederlanders met oude PV-systeempjes waarvan de OK4 omvormers om wat voor reden dan ook (nog) niet uitgewisseld zijn of konden worden (i.v.m. nukkige leveranciers of partijen die failliet zouden gaan als er flink "geclaimd" zou gaan worden), waren er nauwelijks alternatieve oplossingen. Er zijn wel een tijdje reeds kleinere Dorfmüller omvormers op de markt (met relatief slechte efficiëntie), en de Exendis Gridfit (250 Watt) is ook nog af en toe te krijgen. Al is die laatste mogelijk al uit de handel aan het verdwijnen.

Nu dient zich plots een mij tot nu toe onbekende, doch gezien de gegevens op de website zeer interessante nieuwe omvormer fabrikant aan, die inmiddels nota bene al hun 100.000e "AC-module omvormer" (type M190) heeft verkocht. Het betreft de Amerikaanse, in Petaluma, California zetelende fabrikant Enphase, die zogenaamde "micro-inverters" blijkt te verkopen. Al moet je bij Amerikanen natuurlijk altijd op je qui-vive zijn als ze het over "micro" hebben, elektra zuipers als het door de bank genomen zijn. Want die "micro-inverter" is wel bedoeld voor een "recommended input power [STC]" van wel 230 Wattpiek, de datasheet rept van geschiktheid voor zowel 60- als 72-cels modules. 230 Wp is voor Nederlandse begrippen een "fors" module. Internationaal bezien echter een volstrekt normaal vermogen. In het uitgebreide module overzicht in Photon van februari 2009, werd voor multikristallijne modules een "piek" in op de markt aangeboden Wp vermogen/module weergegeven tussen de 200-239 Wp.

Dit laat natuurlijk onverlet, dat er - in theorie - ook meerdere "kleinere" modules in serie op een zo'n "micro-inverter" van Enphase geschakeld zouden kunnen worden. Het "start voltage" moet volgens het datasheet tussen de 28 en 54 Volt liggen. Veel oude, in Nederland veel verkochte Shell modules hebben een open klem spanning tussen de 32 en 35 Volt. Het zou dus mogelijk kunnen zijn dat er middels dit type omvormer er een renovatie van een oud "Solaris" of "Sunpower®" systeem gerealiseerd zou kunnen worden. Helaas ben ik niet technisch genoeg om te kunnen beoordelen of dit inderdaad wel zo is. Om dat op zijn merites te kunnen beoordelen adviseer ik u met klem om contact op te nemen met uw leverancier, installateur, of bijvoorbeeld de technische commissie van de Zonnestroom Producenten Vereniging. In ieder geval is het zeker interessant om eens goed te kijken naar de mogelijkheden van deze nieuwe generatie "AC-module omvormers", vooral in situaties met moderne, krachtige modules, die deels beschaduwd worden.

Let op! Op de datasheet zie ik vooralsnog uitsluitend een netfrequentie van 60 Herz staan. Het kan dus best zijn dat de momenteel leverbare apparaten uitsluitend voor de Amerikaanse markt zijn bedoeld. Ik kan me echter zeer goed voorstellen dat er rap een 50 Hz variant voor de lucratieve Europese markt uit gaat komen, dus als u belangstelling heeft zou ik daar zeker naar vragen bij de producent. Met dank aan Martin Kleinman hierbij een antwoord op zo'n vraag op deze pagina bij Enphase (toegevoegd op 16 oktober 2009):

^^^ Enphase micro-inverter met bevestigingsbeugel, rechts de DC-ingangskabels en links de AC-uitgangskabel. Photo from datasheet, © Enphase Energy, Inc., Petaluma, CA (U.S.A.)

Een vraagteken heb ik wel bij het gekozen concept. De omvormers lijken uitgebreid en grondig getest te worden gezien de documentatie op de website van Enphase. In het white paper "Reliability of Enphase Micro-inverters" (pdf) staat helemaal onderaan op p. 9 namelijk het volgende stukje (mijn vetdruk):

M.a.w.: ook deze Enphase micro-inverter wordt blijkbaar gevuld met een soort van kunsthars (het proces noemen de Amerikanen blijkbaar "potting"). Volgens mij is juist bij de OK4 omvormers op dit punt e.e.a. fout gegaan bij de productie bij N.K.F., waardoor hun levensduur buiten onder het module ernstig werd bekort (extreem veel korter dan de beloofde minimale 20 jaar). Ik hoop dat de Amerikanen hun kwaliteitscontrole up to date hebben en dit kunsthars productie (en -vul) proces wel volledig onder de knieën hebben. In hetzelfde document wordt geclaimd dat de inverters een zogenaamde rating klasse "NEMA6" hebben. Wat zoveel betekent dat de omvormer het 24 uur lang al werkend een meter onder water moet kunnen uithouden volgens deze - blijkbaar Amerikaanse - norm. NB: de OK4 zou een zware IP67 beveiligingsklasse gehad moeten hebben, wat in de praktijk een illusie is gebleken.

Ook wordt geschermd met het van de OK4 omvormer bekende begrip "Mean Time Between Failures" (MTBF). Dat zou bij de OK4 > 50 jaar zijn geweest volgens de eerste datasheets van producent N.K.F. Enphase claimt voor hun huidige micro-inverter een MTBF van maar liefst ... 331 jaar! Ook heeft deze omvormer volgens Enphase een relatief hoog omzettingsrendement voor zo'n klein apparaat (zonder ventilator, het ding wordt natuurlijk gekoeld in de buiten-opstelling): piek 95,5%, "gewogen" (CEC/California instralingscondities) 95,0%. Het metalen kastje kan met een meegeleverde bevestigingsbeugel op een willekeurige plek op of aan het module frame vast worden gemaakt.

Gezien de website lijkt het er op dat deze Californische firma zijn zaakjes goed voor elkaar lijkt te hebben. Er staan hele leuke zaken op die site, zoals links naar vele tientallen projecten met ... on-line productie data van de ingezette Enphase omvormers! Want dat is nog een voordeel van deze zeer interessante micro-omvormers: ze zijn - i.t.t. de "Nederlandse" OK4 - op afstand uit te lezen en er is een uitgebreid web-portal actief, waarop een behoorlijke hoeveelheid zeer interessante productie-data is terug te vinden. U kunt al deze (nu nog Amerikaanse) systemen via de Enphase website live bezoeken!

Tot slot: de claim (Technology pagina onderaan), "The Enphase Microinverter system is the first commercially-available microinverter system for residential and commercial solar PV applications.", klopt natuurlijk helemaal niet. Dat is een slag in het gezicht van Henk Oldenkamp. Van de commercieel verkochte OK4 omvormer zijn in de periode eind negentiger jaren tot en met minstens 2004 enkele tienduizenden exemplaren verkocht. Dus "the first" gelieve in bovenstaande frase door te strepen, s.v.p. ...

We hopen ondanks deze laatste opmerking dat door Enphase een degelijke (!!!!) nieuwe micro-omvormer in de markt is gezet. Een ontwikkeling die blijkbaar niet is te stuiten. En dat is een goede zaak. Nu nog de 50 Hz variant...

http://www.enphaseenergy.com/downloads/Enphase_M190_Datasheet.pdf (datasheet van de M190 Enphase "micro inverter")
http://www.marketwire.com/press-release/Enphase-Energy-1054627.html (persbericht van 5 oktober 2009: het 100.000e exemplaar van de Enphase omvormer is verkocht...)

14 oktober 2009: Shell en zonne-energie: Sterfhuisconstructie of poppenkast? Zowel Polder PV als Photon waren er al "bang" voor: gisteren hoorde ik in de wandelgangen van de door SenterNovem georganiseerde "Zon dag" in Utrecht van een Shell medewerker dat de energie gigant in de nazomer toch een beetje stiekem de handdoek in de ring heeft gegooid in hun joint-venture met Saint Gobain, genaamd Avancis. Dat is een ooit in het beroemde Camarillo (U.S.A.) begonnen initiatief voor de productie van zogenaamde CIS modules (koper-indium-diselenide). Maar met de verkoop van de complete silicium divisie aan de Duitse PV reus SolarWorld (die vervolgens zeer succesvol te werk ging met de productie in Camarillo en voet aan de grond kreeg in Amerika), werd deze dunne laag tak uit de deal gelicht en met joint venture partner Saint-Gobain in het Oost-Duitse Torgau Avancis opgebouwd. Nota bene werd op 14 oktober 2008 de eerste 20 MWp productielijn van die krachtige CIS modules met trots gestart (zie mijn bericht van 17 oktober 2008), en Shell stond met Saint-Gobain in de gelikte Avancis stand zeer mooie sier te maken met hun bloedmooie, voor een dunnelaag zonnepaneel reeds relatief hoog rendement (9-11%) hebbende zwarte modules op Intersolar in München dit jaar.

Ex-CEO Jeroen van der Veer zweeg in ieder geval als het graf over dat zwarte dunne laag moois van hen, als hij weer allerlei fossiele nonsens zat te verkondigen in ons gitzwarte Nederland. En nu hoeft hij of zijn opvolger het er ook helemaal niet meer over te hebben: Shell heeft haar 50% aandelen in Avancis inmiddels verkocht aan Saint Gobain (zie links onderaan).

Nu heeft Shell nog slechts een "minor problem" te tackelen voordat ze verder officieel als "zonnestroom hater" door het leven mogen gaan. Want de volle Japanse Shell dochter Showa Shell Sekiyu K.K., meer specifiek het PV-onderdeel Showa Shell Solar K.K., heeft op 7 september 2009 aangekondigd dat ze hun eigen (volgens bovengenoemde Shell medewerker i.t.t. de Avancis modules cadmium-vrije) CIS variant met de ook al creatieve naam "Solacis" heftig in de versnelling gaan gooien. Showa Shell, die reeds ongeveer 100 MWp aan productie capaciteit voor deze fraaie zwarte modules heeft in 2 Japanse lokaties, gaat er namelijk het negenvoudige (900 MWp!) aan capaciteit bij plaatsen, en wel in Kunitomi-cho, Higashimorokata-gun, Miyazaki. Voor een heftige 100 miljard Japanse Yen (plm. € 749,3 miljoen), voorziene start product tweede helft van 2011, op een oppervlakte van een slordige 400.000 vierkante meter, en bij begin al werk gevend aan zo'n 800 mensen in 1 fabriek. Dat is al twee maal zoveel dan er na de debâcles bij Ubbink Solar in Doesburg (gesloten) en Solland Solar bij Heerlen (ingestorte vraag, tijdelijke medewerkers op straat) in heel Nederland aan "fte's" in zonnestroom (volgens cijfers CBS) overgebleven zou zijn. NB: 900 MWp is een factor 17 maal zo veel als er in heel Nederland aan netgekoppelde PV capaciteit geaccumuleerd sinds eind vorige eeuw zou zijn opgesteld volgens de CBS cijfers...

Polder PV is benieuwd hoe Peter Voser, de huidige CEO van internationale olieboer Shell deze Japanse groeicijfers in zonnestroom bij een volle dochter zal gaan "communiceren" in het op fossielen drijvende Nederland...

http://www.pv-tech.org/news/_a/shell_to_exit_solar_pv_sell_share_of_cis_venture_avancis_to_saint-gobain/ (aankondiging van Shell's afscheid van Torgau, 12 augustus 2009)

http://www.saint-gobain.com/en/press/press-releases/august-12-2009 (kort persbericht van Saint Gobain over de geplande overname van het Shell aandeel in Avancis, 12 augustus 2009)
http://www.shell.com/home/content/aboutshell/our_business/gas_and_power/wind_solar/ (ongedateerde, zeer korte "mededeling" van Shell over het zogenaamde afscheid van zonnestroom: "Joint venture partner Saint-Gobain has acquired Shell’s 50% stake in the AVANCIS photovoltaic company in Germany.")
http://www.showa-shell.co.jp/english/press_release/pr2009/0907.html (persbericht Showa van 7 september 2009: forse uitbreiding van hun productie van de sterk op de "Avancis" lijkende Solacis [CIS] modules...)

12 oktober 2009: Artikel The Solar Future in Bode. Jammer dat het lijfblad van ODE (Bode) in de dynamische wereld genaamd duurzame energie slechts sporadisch uit komt. In het laatste nummer, van september 2009, staat namelijk een reeds enigzins "gedateerde", door ODE gevraagde samenvatting van mijn hand. Dat is een kort verslag van The Solar Future conferentie in Rotterdam van 22 april 2009 (zie mijn reeds eerder op Polder PV gepubliceerde uitgebreide rapportage). Uiteraard is de inhoud grotendeels nog correct, zie het artikel hier onder. Onder de plaatjes een paar opmerkingen en aanvullingen van mijn hand.

^^^ KLIK op de plaatjes voor leesbare uitvergroting. Bron © Bode September 2009: pp. 11-12. ODE (www.duurzameenergie.org)

• De plaatjes linksonder op pagina 11 zaten oorspronkelijk niet in mijn stuk, de redactie van Bode heeft ze toegevoegd. Bovenste plaatje geeft de globale, verwachte kostprijs ontwikkeling van zonnestroom en idem de "gemiddelde" stroomprijs verwachting voor de komende jaren in Spanje, het onderste is een globaal instralingskaartje voor onze planeet.
  
  
• Het uiteindelijk gepubliceerde stuk is licht redactioneel gewijzigd t.o.v. mijn verstuurde artikel. De laatste 4 regels van het blok rechtsboven op p. 11 (beginnend met "Bij grid parity") is door de Bode redacteur toegevoegd. Hierin zit een storende fout, "geven" moet luiden: "even". Ook moet duidelijk het onderscheid gemaakt blijven worden dat het hier de "stopcontact" parity betreft, de stroomprijs van de leverancier vermeerderd met de door de Staat verordonneerde energiebelasting en BTW (en, tot en met 31 december 2008: inclusief de variabele transportkosten van de netbeheerder). De consensus is trouwens dat die "stopcontactprijs" wel eens rapper bereikt kan worden, maar dat het tijdstip ook sterk afhankelijk is van eventuele manipulatie door de overheid van de kWh-gerelateerde energiebelasting (wordt nogal eens "vergeten" in de discussies over "grid parity") ...
  
  
• Ook nog niet bekend tijdens het schrijven van dit artikel was de aangekondigde vrijage van atoomboer Delta met Scheuten Solar, die tracht om Solland Solar en dat andere Limburgse zonne-energie bedrijf Scheuten Solar in een joint-venture te krijgen (mijn bericht van 25 juli 2009). Helaas is Delta, die als blijvende top prioriteit meer kerncentrales heeft (ondanks alle daarvan de aandacht afleidende "multi-utility-talk"), 90% aandeelhouder van Solland. Polder PV vindt dat een "bedenkelijke" situatie, gezien de gespannen verhouding tussen ultiem centralistische opwekking (kernsplijting, waar door ons betaalde hoogspanningsnetten voor nodig zijn bij forse uitbreiding...) en ultiem decentrale opwekking van elektriciteit (zonnestroom, het enige bereikbare voor burgers wat hout snijdt op het vlak van elektriciteit, wat 100% duurzaam is, en waarvoor beslist geen uitbreiding van peperdure hoogspanningsnetten nodig is, voor talloze jaren niet).
  
  
• Natuurlijk ook niet onbenoemd mag blijven de vreselijke ineenstorting van het Econcern imperium, het in het artikel genoemde Ecostream is voor een belangrijk deel aan Eneco verkocht (en CEO van Wijk is na de nodige negatieve berichtgeving in o.a. het Financieele Dagblad ook daar al geen adviseur meer), de Spaanse tak schijnt door de eigen managers te zijn uitgekocht, en diverse projecten in Zuid Italië zijn inmiddels door ... Scheuten Solar overgenomen...
  
  
• De genoemde snelgroeier First Solar is dit jaar niet meer "slechts" de tweede producent ter wereld, maar gaat volgens de laatste cijfers met de vingers in de neus de eerste plaats bezetten met een waanzinnige 1.100 MWp aan (fysieke) productie. Die hoogstwaarschijnlijk als sneeuw voor de zon uit de handen van de producent zullen verdwijnen en binnen no-time in gigantische vrijeveld installaties en op reusachtige industriële daken geïnstalleerd zullen gaan worden.
  
  
• En het Belgische scheurijzer Enfinity? Die heeft zijn navelstreng reeds lang achter zich gelaten, slaat alle records met het plaatsen van zowel enorme dak installaties, als de groei van haar nagelneue buitenlandse vestigingen, en volgens een bericht van vandaag op de Energeia site heeft het ronduit verbazingwekkende bedrijf inmiddels een miljardenorder in China binnengehaald (zie ook dit bericht op Newswire.ca), o.a. voor de plaatsing van 2 GWp (...) aan PV-installaties in de provincie Ninxgia en grote vrije veld installaties in het reeds eerder door mij gedocumenteerde, in de buurt van de kernbom test site Lop Nor gelegen Qinghai...

12 oktober 2009: Foto inzending PPV in Triodos nieuwsbrief. Zoals reeds verwacht (voor plaatsing werd van tevoren toestemming gevraagd), is mijn foto voor de "duurzame foto wedstrijd" van Triodos inmiddels geplaatst in Triodosnieuws nr. 108 (herfst 2009), waarvoor dank. Dit betekent uiteraard niet dat mijn foto in de prijzen valt, want over de 100 "publieks-voorkeuze" exemplaren gaat de vakjury zich deze maand buigen en hun eigen selectie maken. Spannend. Het is in ieder geval al een hele eer om als grootste foto in de collage in de Triodos nieuwsbrief te worden gezien. Deze maand moeten de definitieve prijswinnaars bekend worden gemaakt. Duimt u met me mee?

Pagina 8 uit de Triodos herfst nieuwsbrief. Linksboven de inzending van Polder PV, het beroemde merkwaardige monokristallijne zonnepaneeltje op het dak van een eenzaam boerderijtje in de westelijke Bergamasker Alpen. >>> © Triodos Bank

Herkomst zonnepaneel mogelijk getraceerd
Overigens heb ik in mijn stapel leesvoer een foto gezien van een "te recyclen" zonnepaneel wat als twee druppels water lijkt op dat door mij gefotografeerde geinige en byzondere dingetje in Italië. Het heeft ook van die merkwaardige dikke ronde (monokristallijne) cellen, en het module is ook vrij klein en smal en zo te zien voorzien van twee glasplaten. Die foto vond ik in een kader binnen het artikel in het fraaie, dikke augustus nummer van het Duitstalige tijdschrift Sonne Wind & Wärme. Daar wordt een demontage stap getoond in de bedrijfshal van de SolarWorld dochter onderneming Sunicon AG in Freiberg/Sachsen (let op: dat is dus niet hetzelfde als Freiburg in Baden-Württemberg!), de eerste recycling plant voor kristallijne modules ter wereld. Het module wat daar wordt getoond zou afkomstig zijn van een afgebroken, destijds nog door de EU financieel ondersteunde 63 kWp installatie in Chevetogne (Waalse Ardennen westelijk van Marche-en-Famenne) die in 1983 was geïnstalleerd (levensduur: 26 jaar). In maart van dit jaar heeft de Belgische minister president Van Rompuy "symbolisch een eerste module gedemonteerd". De inmiddels allemaal naar Sachsen afgevoerde 2.200 modules* kwamen, volgens het SWW artikel, van de leverancier Belgosolar. Onduidelijk blijft of die modules in België zelf werden gemaakt, of dat ze zijn geïmporteerd. En natuurlijk: wie dan de daadwerkelijke producent is geweest.

Als we deze webpagina mogen geloven (een andere oude Belgische testinstallatie van 4 kWp in Melle bij Gent met ogenschijnlijk vergelijkbare, reeds uit 1982 afkomstige Belgosolar modules met een nominaal vermogen van 33 Wp per stuk en 36 cellen met een doorsnede van 10 cm.), zou het kunnen gaan om dezelfde zonnepanelen. Blijkbaar is Belgosolar later opgegaan in het ook al Belgische Soltech, wat een belangrijke speler in de oprichting van de beroemde cellenfabrikant Photovoltech is geweest.

Afgezien van de daadwerkelijke "bron" van het door mij gefotografeerde zonnepaneeltje in de Italiaanse Bergamasker Alpen: Er wordt in ieder geval een nieuwe PV installatie in bedrijf genomen in Chevetogne die in de plaats komt van de oude, gerecycelde Belgosolar installatie.

Meer goed nieuws in het SWW bericht: In Duitsland moeten vanaf 2010 alle vrije veld installaties voldoen aan strenge voorwaarden. Ze mogen dan nog uitsluitend gerealiseerd worden als van tevoren de complete recycling van de installaties in contracten is geregeld. Dit was natuurlijk al zo (afgedwongen door het milieuministerie, BMU) voor de reusachtige First Solar veldinstallaties met CdTe dunnelaag modules (grootste tot nu toe op weg naar de definitieve oplevering dit jaar: Lieberose, 53 MWp). Waarvoor First Solar in Frankfurt/Oder al een tijdje een werkende recycling installatie in het leven heeft geroepen. Alle grote PV-systemen met andersoortige modules zullen er dus vanaf volgend jaar ook aan moeten geloven. Ze zijn ook op het vlak van zonnestroom bij de oosterburen beslist niet op hun achterhoofd gevallen, hoe graag sommige partijen u dat ook willen laten geloven. Ecologisch bewustzijn vertaalt zich in een duurzame en economisch zinvolle toekomst...

*Met 63 kWp en 2.200 panelen rekenend: plm. 29 Wp/module, een zeer laag nominaal vermogen, doch waarschijnlijk voor die tijd een redelijke "prestatie" voor dit type module. Door de lage "bezettingsgraad" en de grote hoeveelheid lege ruimte tussen de ronde cellen onderling, kan de module efficiëntie natuurlijk ook niet hoog worden, zelfs met zeer goede efficiëntie van de individuele cellen.

Tegenwoordig worden minstens vier zijkanten van de ronde monokristallijne "ingots" gezaagd, waardoor met de resulterende "semikwadratische" cellen (met ronde hoek"punten") een hoge module vlakdekking (en dus hoog modulerendement per oppervlakte eenheid) kan worden bereikt. Er zijn reeds nieuwe module types op de markt, waarbij monokristallijne cellen [bijna] helemaal vierkant zijn (wat betekent dat een groot deel van de ronde ingots weer gerecycled wordt door het afzagen van de zijkanten van de cylinders). Voorbeelden die in Photon van september werden getoond n.a.v. op PVSEC in Hamburg getoonde nieuwe producten waren van het Duitse Q-Cells (celtype: Q6LMX) en de Chinese modulefabrikant Solarfun (de cellen in de laatstgenoemde modules hebben nog hele kleine afgeronde hoekpunten, waardoor er nog kleine tussenruimtes zichtbaar zijn).

Bron: Müller, A. (2009). Das zweite Leben. Pilotanlagen im Recycling. - Sonne Wind & Wärme 8/2009: pp. 182-186.

Meer over recycling en milieuimpact van PV, zie links onder het bericht van 27 oktober 2005.

12 oktober 2009: Citaten zonne-energie everywhere. Met de bijna dagelijks toenemende berichtgeving over hernieuwbare energie, vindt Polder PV ook steeds vaker smakelijke en treffende citaten over zonnestroom en verwante onderwerpen. Deels in recente nieuwsberichten, maar ook nog steeds in de (hopeloos) achterstallige hoeveelheid "nog te lezen" materiaal alhier. Polder PV houdt al jaren een serie pagina's bij met dit soort citaten. Pagina 1 begon onderaan met een nog steeds treffende uitspraak uit 1993 van de heer Schoen van het toen nog onder de inmiddels failliete Econcern holding werkzame bedrijf Ecofys. Op de meest recente citaten pagina heeft de webmaster van Polder PV er weer een paar interessante toegevoegd. Vaak hilarisch, soms met onbedoelde interpretatie mogelijkheden, regelmatig de spijker op zijn kop, al moeten er helaas nog steeds de nodige mensen met een gewapende fossiele betonplaat voor hun hersenpan wakker worden. U vindt de recentste exemplaren op de bekende plek (citaten actueel). Waar nodig voorziet Polder PV de mondelinge of schriftelijke brainwaves van wat gepast commentaar...

Voor wat betreft een ronduit opmerkelijk recent citaat van de Directeur Generaal van de oppermachtige Nederlandse, onder de verantwoordelijkheid van VROM vallende Rijksgebouwendienst (ook op de laatste citaten pagina te vinden op PPV, zie ook dit bericht), verwijs ik u verder gaarne naar de actie van de immer vlijtige en kritische SP energie man Paulus Jansen die ook pijn in zijn wenkbrauwen kreeg van die opmerking. En die dus maar weer eens "vragen aan de minister" (ditmaal: Cramer) heeft gesteld. Zie onderstaande link, en ook mijn reacties op dat bericht (titel: "Gefeliciteerd!") eronder. Uiteraard kunt u daar ook reageren, houdt het s.v.p. netjes.

http://paulusjansen.sp.nl/weblog/2009/10/06/gefeliciteerd/

12 oktober 2009: Scheit aan zonnestroom... Twee zeer toepasselijke foto's kreeg ik alweer een tijdje geleden (eind mei 2009) van ene Lammert, die hij (?) had genomen in de Aqua Zoo in de hoofdstad van Friesland, Leeuwarden. Ze zijn wat Polder PV betreft symbolisch voor de wijze waarop er in Nederland "van hogerhand" omgegaan wordt met de meest duurzame wijze van opwekking van elektriciteit, zonnestroom. Oordeelt u zelf:

Een ooievaar heeft een fors, comfortabel nest gebouwd bovenop het frame van een zogenaamde "mattenklopper", een gebogen metalen paal met een set van 20 multikristallijne zonnepanelen (vermoedelijk Shell Solar modules) die energieboer NUON/Vattenfall in reeds prehistorische tijden op diverse plaatsen in het land heeft laten neerzetten. >>>

<<< De "mattenklopper" van voren die toont dat de hier opgewekte "natuurstroom" (tekst op paal) wel heel letterlijk genomen moet worden. Onbekend is of de opwek hier van een dramatisch gezonken hoeveelheid zonnestroom afkomstig is, of dat deze in dit geval wellicht als "biomassa stroom" via vergisting van de witte uitwerpselen van de ooievaar wordt opgewekt... Beide foto's © "Lammert"

"Lammert": alsnog dank voor deze leuke "ouden doosch" prenten!

11 oktober 2009: Toenemende weerstand tegen plannen FDP - ook door CDU prominenten. Zoals reeds eerder uitvoerig besproken op Polder PV dreigt er heftig "getornd" te worden aan de uitgangspunten van het Duitse EEG door met name de liberale coalitiepartner FDP (zeg maar: de Duitse VVD) van het CDU/CSU. De plannen om flink in te grijpen in die succesvolle Wet, met name voor zonnestroom, worden echter steeds heftiger bestreden. Niet door de minsten. Want naast wetenschappers als de bekende Eicke Weber van het wereldvermaarde ISE research centrum in Freiburg heeft nota bene ook de in Baden-Württemberg zetelende CDU (!) milieuminister Tanja Gönner ernstige bezwaren geuit tegen al te drastische ingrepen.

Ze stelt dat er weliswaar "speelruimte" is voor een versterkte degressie van de vergoedingen voor wettelijk verplicht met voorrang op het net te zetten zonnestroom, maar die moet met beleid ingevoerd worden. Daarvoor is in eerste instantie een gedetailleerd marktonderzoek noodzakelijk. De invoedingstarieven mogen beslist niet elk half jaar aangepast worden (zoals de FDP blijkbaar lijkt te willen). Er dient een adequate stimulering te blijven voor de bijbouw van nieuwe PV installaties.

Eicke Weber van het ISE stelt zelfs dat drastische daling van de feed-in tarieven gezien dient te worden als een "anti-conjunctuur-programma" wat tot forse verliezen van marktaandeel van de Duitse cellen en module leveranciers zou kunnen leiden, en wat voor hem onacceptabel is. Een dramatische vermindering van de vergoedingen voor zonnestroom zal slechts in geringe mate bijdragen tot een lastenverlichting bij de consumenten (PPV: dat heeft te maken met het feit dat de financiële verplichtingen a.g.v. de wettelijke rechten van alle oudere reeds in het EEG zittende PV-installaties overeind blijven, zelfs al zou het EEG voor nieuwe systemen worden afgeschaft). De enige slachtoffers van zo'n ongewenste ingreep zouden de burgers zijn die dit jaar reeds (financierings-)plannen hebben gemaakt voor een installatie in 2010 (mogelijk omdat veel installateurs door de eindejaars-hausse geen nieuwe opdrachten meer aannemen voor 2009). Deze mensen zouden namelijk van een koude kermis kunnen thuiskomen bij dramatisch verslechterde invoedingscondities in het nieuwe jaar.

Een iets andere wind waait uit de richting van de DSG, de belangenorganisatie die ook warm voorstander is van enorme CSP centrales in de Sahara. Ook zei zijn volgens president Jörg Sutter niet voor forse degressie van de tarieven, maar ze zijn ook geen warm voorstander van de suggestie van SolarWorld baas Frank Asbeck om zogenaamde sociale en milieuvoorwaarden in het EEG te laten opnemen om al te dubieuze partijen (bedoeld wordt met name zogenaamde "prijsdumpende" Chineze module aanbieders) van de Duitse markt te weren. Sutter vindt dat het EEG niet (nog) verder met allerlei (moeilijk te controleren) details belast moet worden, een mening overigens die door meerdere partijen wordt gedeeld. Hij vindt dat de Duitse industrie met hoge kwaliteit, langere garanties, en betere klantservice zichzelf zullen moeten blijven onderscheiden. Uiteraard wel bij gelijkblijvende, niet te sterk verslechterde invoedingscondities en een intact EEG.

http://www.photovoltaik.eu/nachrichten/details/beitrag/kritik-an-krzungsplnen-der-fdp_100001988/

10 oktober 2009: De schizofrene spagaat van EZ met "de commercie". Mevrouw van der HO-Even weigerde naar de extreem informatieve, door SolarPlaza georganiseerde The Solar Future conferentie te komen (Rotterdam, 22 april 2009) omdat het zogenaamd een "commerciële activiteit" zou zijn en dat haar Ministerie dus "uit principe" niet zou kunnen optreden tijdens dit soort conferenties (zie mijn bericht van 21 april 2009 met tale-telling citaat van Edwin Koot uit de Vroege Vogels uitzending van de VARA...).

En wie staat daar vervolgens een half jaar later voor nota bene een miljardenbedrijf wat zeer ongezonde, bomvol CO2 zittende frisdrankjes verkoopt (bij voorkeur aan de dik in het zakgeld zittende jeugd) in gepaste kledij en met het blikje volop met naam en toenaam in beeld breeduit reclame te maken bij de nieuwe vestiging?

Juist ja. Van der HO-Even's "wereldse" EZ staatssecretaris Heemskerk die niet vies is van wat gepaai en gevlei met grote vrind CC. Heel "duurzaam", dat bedrijf. Veel interessanter blijkbaar, dan dat gedoe met die zonnepaneeltjes. En natuurlijk helegaar niks van doen met "commerciële activiteiten". Ben je mal?!

Ik kan in de Van Dale helaas geen erger woord vinden dan "hypocrisie" voor deze blamage. Misschien weet u zelf wel een woord wat voor deze ernstige vorm van economische schizofrenie van toepassing kan worden verklaard. Ik sta hier in ieder geval sprakeloos naar te kijken terwijl de tanden spontaan uit mijn mond vallen. Ik zal aan de heer Heemskerk en mevrouw van der HO-Even denken als ik weer over zo'n roodgekleurd stuk "gerecycled blik" struikel op de openbare weg, omgeven door maagdelijke daken zonder zonnepanelen...

http://www.nuvideo.nl/algemeen/31503/eerste-productielijn-voor-coca-cola-blik-geopend.html

9/10 oktober 2009: 10% van Nederlandse kantoorgebouwen onbereikbaar voor zonnestroom?. Althans, als we af moeten gaan op een van de machtigste lieden in ons poldermoeras, de heer Peter Jägers, directeur-generaal van de rijke en in de bouwwereld hoge impact hebbende Rijksgebouwendienst*. Die zonnestroom blijkbaar niet ziet zitten op "zijn" gebouwen. Participatie van de Rijksgebouwendienst in zonne-energie projecten werd trouwens al in 2005 voorgesteld tijdens de officiële opening van de prachtige 75 kWp PV-installatie op "ons" bloedeigen Provinciehuis voor Zuid Holland in het Hol van de Leeuw, Den Haag (zie PPV pagina Provinciehuis in de sectie "Inspiratie"). Maar dat is blijkbaar aan dovemansoren van DG Jägers gericht, gezien zijn ronduit "opmerkelijke" uitspraak in de Vastgoed Extra bijlage bij het Financieele Dagblad van maandag 5 oktober 2009 (interview door Rob de Lange), en die zelfs, in iets andere bewoordingen, als heftige kop van het artikel werd gebruikt:

M.a.w., de 7 miljoen vierkante meter aan gebouwen die onder het directe beheer staan van de machtige Jägers, waarvan 4 miljoen vierkante meter kantoorruimte betreft (10% van de gehele voorraad aan kantoren in Nederland...), zou volgens Jägers dus absoluut geen (vlakdekkende) PV-installaties "mogen" krijgen als verduurzamer van die elektriciteit vretende kantoren (uiteraard minimaal gepaard gaand met grondige isolatie en besparingsmaatregelen). Blijkbaar vindt Jägers het teveel moeite om Economische Zaken het mes op de keel te zetten en een Nederlands EEG te eisen waarmee "het" allemaal wel structureel rendabel is te krijgen zoals in alle ons omringende, op het vlak van realisatie van zonnestroom extreem succesvolle landen.

De boodschap: van machtige lieden als Jägers moeten we het beslist niet hebben in Nederland. Waarschijnlijk eerder van hoge kwaliteit leverende, reeds decennia bestaande bedrijven als Consolidated Nederland B.V., een van huis uit dakrenovatie bedrijf wat volop in de duurzame energie is gestapt. Ik had gisteren op de Energie2009 beurs in Den Bosch een boeiend en lang gesprek met een van de medewerkers van dat bedrijf. Wat fantastische, integrale duurzame energie concepten aanbiedt voor met name het type daken die de heer Jägers blijkbaar nog de nodige jaren het liefst maagdelijk met uitsluitend grind of asfaltpapier bedekt blijft zien... De medewerker toonde o.a. een prachtig nieuw product van de buren, Schüco uit Duitsland (zie foto). Daar wil ik er ook wel een "paar" van, voor op de naburige school, zodra we een Nederlands EEG hebben...

^^^ Nieuw product van het Duitse systeemhuis en zonne-energie specialist Schüco in de stand van Consolidated Nederland B.V. Een "oost-west" amorf Si dunnelaag "dubbel" module (modules los van elkaar) met zeer lage hellingshoek om optimaal van de dakoppervlakte van platte daken gebruik te kunnen maken zonder beschaduwingsproblemen. En toch daarmee op jaarbasis tot hoge opbrengsten te komen (door vlakke hellingshoek en het strooilicht gevoelige amorfe Si materiaal onder alle omstandigheden continu theoretisch hoge opbrengsten). Het systeem heeft een opvallende, geringe footprint hebbende lichtgewicht ondersteuningsconstructie die volgens windtunnel testen zelfs in Nederland niet van ballast hoeft te worden voorzien (!), en wat de "Balance of System" (BOS) kosten flink drukt. De dubbel glaslaminaat modules zelf zijn gemaakt op de volautomatische productie apparatuur van de Amerikaanse halfgeleider gigant Applied Materials. Een productfolder wordt nog aan gewerkt. Foto genomen door Polder PV op donderdag 8 oktober 2009 tijdens de Energie2009 beurs in de Brabanthallen in Den Bosch.

Het is duidelijk dat we het in Nederland van de blijvend op de korte termijn gefixeerde "autoriteiten" en hoge ambtenaren beslist nog steeds niet moeten hebben (misschien ligt het wel aan het feit dat de heer Jägers economie heeft gestudeerd aan de Erasmus Universiteit?). De duurzame energie revolutie middels inzet van zonne-energie zullen we van onderop moeten gaan forceren, want de wil of het inzicht is er gewoonweg niet in Den Haag. Dames en heren zonnestroom- en thermische zonne-energie systeem aanbieders cq. "vertegenwoordigers" (ik telde er 47 in het beursoverzicht van Energie2009, de twee vreemde eenden in de bijt, netbeheerders Liander en Enexis uitgesloten, en heb slechts met enkele gesprekken kunnen voeren): de beuk er in, s.v.p. Zo spoedig mogelijk op die overige 90% van de kantoorgebouwen in ons land mooie PV-installaties afzetten graag. Dat de "nuchtere" meneer Jägers u daarbij mogelijk als "dronkeman" zal karakteriseren gezien zijn uitlatingen, moet u dan maar als Geuzennaam beschouwen!

*Pikant detail: de Rijksgebouwendienst valt onder het Ministerie van VROM. U weet wel: het Ministerie van mevrouw Cramer, die zich in steeds heftiger bewoordingen uitlaat over de enorme slakkegang bij de progressie van duurzame energie en de "inzet voor het klimaat" in Nederland...
**Indien kopie van het artikel gewenst, neem s.v.p. contact met me op.

Nagekomen (10 okt. 2009): Paulus Jansen van de SP heeft maar weer eens "vragen aan de minister" (in dit geval: Cramer) gesteld n.a.v. deze "opmerkelijke" uitspraak van een hoge VROM ambtenaar. Niet gek staan te kijken dat een beleidsambtenaar van VROM die "vragen" vervolgens zal gaan afserveren op de gebruikelijke, nietszeggende wijze...

http://paulusjansen.sp.nl/weblog/2009/10/06/gefeliciteerd/

7 oktober 2009: ... en Nederland zelf prutst er 270 systeempjes bij in dezelfde maand (gecertificeerd). Met noemenswaardig verwaarloosbaar effect op de totaal opgestelde capaciteit, want sinds de start van de SDE op 1 april 2008 lijkt er nog steeds maar iets van een scharrige 4,5 MWp bijgekomen te zijn in heel dat rijke, miljoenen kale daken hebbende, zieltogende Nederland. Althans: wat er bij CertiQ bekend is geworden via het SDE circus. Want niemand weet wat er daarnaast nog allemaal is gebeurd. Al is de inschatting van Polder PV, hoe hoog hij de mensen ook heeft zitten die buiten de SDE om toch zonnepanelen aanschaffen (zie enkele bikkels op de PV newbee pagina's), dat het er niet echt veel zullen zijn. Het totale aantal bij CertiQ bekende "gecertificeerde" PV-systemen (inclusief wat MEP installaties) komt daarmee voor het eerst krap over de 3.000 installaties (waarvan 2.391 sinds 1 april 2008, dus met hoge mate van waarschijnlijkheid: onder SDE condities vallende systemen). Wat internationaal bezien natuurlijk nog steeds niets voorstelt, zeker als je in aanmerking neemt dat het meestal ook nog eens om vrij kleine installaties gaat. De door Dennis Gieselaar van Holland Solar op The Solar Future conferentie voorspelde 30% voor realisatie van SDE 2008 aanvragen (8.000 beschikkingen met heel erg veel moeite en de nodige ambtenaren salarissen kostend door SenterNovem verstuurd), is nog net niet gehaald, 18 maanden na de start van die "stimulerende" regeling...

Totaal beschikt SDE 2008 + 2009 ("goed" voor 18 + 20 = 38 MWp): 8.000 (2008) + 2.516 (2009) = 10.516 installaties, gemiddelde "beschikte" grootte ongeveer 3,6 kWp. Waarvan nog moet blijken wat daarvan gerealiseerd zal gaan worden, want tot nu toe zijn in de CertiQ database nog slechts 2.391 systemen na 1 april 2008 als nieuw geregistreerd. Kijken we naar de daadwerkelijke "realisatie volgens CertiQ", plm. 4,5 MWp voor genoemde 2.391 installaties, komt de tot nu toe onder SDE voorwaarden "gerealiseerde" installatiegrootte nog maar op 1,9 kWp uit. Vlaanderen zette al gemiddeld 5 kWp per installatie neer tm. september 2009, in totaal al dik 178 MWp. Alles gecertificeerd, aan het net en reeds kostbare zonnestroom opwekkend.

Ook het aantal nieuwe PV-systemen gerealiseerd per maand is in Vlaanderen aanzienlijk hoger: 2.818 stuks gemiddeld sinds maart 2009 (eerste VREG maandrapport dat ik onder ogen kreeg). In Nederland onder de hoog door sommige politici opgegeven "stimulerende" SDE condities en bekend bij CertiQ: 133 stuks gemiddeld sinds april 2008. Need I say more?

Update van de CertiQ grafieken op Polder PV (tm. september 2009)

7 oktober 2009: Andere buurman pruttelt verder: Vlaanderen plaatst september 18 MWp bij... En verder gaat het weer met onze vlijtige zuiderburen. Waar het vorige nieuwe overzicht van de VREG nogal lang op zich liet wachten (juli + augustus data werden pas op 21 september 2009 gepubliceerd), heeft de VREG d'r voor september de sokken ingezet. De recentste data voor die maand werden namelijk al op 6 oktober gepubliceerd. En wederom mogen die er zijn. 17,7 MWp erbij, 5.110 (!!!) nieuwe installaties, totaal geaccumuleerd in alleen Vlaanderen exclusief Brussel: 178,1 MWp. Ruim drie maal zoveel aan capaciteit als heel Nederland (wat een 2,7 maal zo grote bevolking heeft...). En ruim acht-en-een-half maal zoveel per inwoner. De details, zoals gebruikelijk met smakelijke roll-over grafiek en inschatting voor de (magere) groei van PV in Nederland door Polder PV:

6 oktober 2009: Quo vadis, Germania? Zééér rappe groei PV markt BRD. Het is natuurlijk niet zo dat Duitsland utopia is, al lijkt dat vaak uit de berichtgeving op Polder PV. Vergeet alleen al die Nationale Ecologische Rampgebieden genaamd bruinkool dagmijnen niet in de BRD. Utopia zullen we nooit krijgen, hoe graag u dat ook zou willen. Het streven ernaar is echter een van de belangrijkste drives van de mensheid, en die zet belangrijke ontwikkelingen zoals de mondiale decentrale energie revolutie in gang. Die is wel degelijk voor een zeer aanzienlijk deel van Duitse makelij. Polder PV geeft ook duidelijk aan als er zaken "fout [dreigen te] lopen". Of als er misstanden zijn. Honing en azijn zijn en blijven de onmisbare componenten om een gebalanceerde en hopelijk smaakvolle biologische polderiaanse salade aan u te kunnen presenteren. Eerst de "honing":

^^^ Een van de talloze enorme PV-installaties die de webmaster op de Biohummer® tegenkwam tijdens zijn omzwervingen vlak voor Intersolar 2009 in de Messe in München. En zoals er waarschijnlijk dit jaar in extreme mate zijn en nog worden bijgebouwd voordat een nieuwe politieke coalitie roet in het EEG eten gaat of zou kunnen gaan gooien. 658 dunne laag modules van onbekende herkomst. Indien dit de in Duitsland in grote hoeveelheden afgezette First Solar CdTe modules zou betreffen, en we als moduletype een niet zo "krachtig" exemplaar van 65 Wp "kiezen", zou deze installatie op het pal zuid georiënteerde dak van een nagelneue manege al 42,77 kWp groot kunnen zijn. Ver boven het door de Solarenergie Förderverein "omarmde" kleine particuliere segment van max. 5 kWp. Maar gegarandeerd in dit geval waarschijnlijk door een particulier ondernemer gefinancierd met mogelijk een lening via de KfW bank of een andere lokale geldverstrekker (wie weet wel gezamenlijk met enkele dorpsbewoners) ... Terugverdientijd? Mogelijk binnen 10 jaar, afhankelijk van de betaalde systeemprijs en de financieringscondities. Dit jaar aan het net in ieder geval recht op 43,01 eurocent/kWh voor de eerste 30 kWp, en 40,91 eurocent/kWh voor het restant, geregistreerd met slechts één in eigendom te verkrijgen of reeds te hebben feed-in meter. Wettelijk verplicht uit te keren door de lokale netbeheerder, indien gewenst per maand uit te betalen aan deze geweldige decentrale opwekker... Foto genomen in het gehucht Falkenberg aan de zuidrand van het Ebersberger Forst oostelijk van München. © 2009 Peter J. Segaar/Polder PV, Leiden (NL)

Azijn?
Een van de problemen waar de Duitse zonnestroom markt momenteel op af lijkt te koersen - naast de in het vorige bericht reeds geschetste "politieke turnover" - is het feit dat het aandeel aan "kleine" PV-systemen in de totale marktontwikkeling flink onder druk komt te staan. Wat geen goed nieuws is als je breed in de samenleving gedragen decentrale productie (van hernieuwbare elektriciteit dan wel energie) als belangrijk (politiek) doel ziet. Ook dreigt er, door een samenloop van "omstandigheden" bij de oosterburen een mogelijke record hoeveelheid en capaciteit aan PV-installaties te worden bijgebouwd in 2009. Met mogelijk dramatische politieke consequenties... Een bericht op de geweldig goed geïnformeerde website van een van de initiatiefnemers van het Duitse EEG, de Solarenergie Förderverein in Aachen, laat dit duidelijk zien (bericht onderaan gelinkt).

De in dit artikel weergegeven data komen volgens de SFV van het onder het Bundeswirtschaftsministerium (zeg maar: het Duitse EZ) vallende Bundesnetzagentur. Die - een van de "nieuwe elementen" in de EEG Novelle per 1 januari 2009 - bij moet houden hoeveel exact er aan installaties voor de opwekking van onder EEG condities (de verantwoordelijkheid van het Bundesumweltministerium) vallende hernieuwbare elektriciteit aan het net is gekoppeld. Met name het totaal opgestelde nominale vermogen voor PV zal doorslaggevend zijn voor de ontwikkeling van de nieuwe invoedings-tarieven voor zonnestroom (degressie percentage). U kunt waarschijnlijk blind varen op die installatie cijfers om de daadwerkelijke realisatie aan af te meten. Want er zullen naar inschatting van Polder PV extreem weinig mensen of bedrijven zijn in de BRD die geen aanspraak zullen maken op de - nog steeds, ondanks wettelijk voorgeschreven degressie - lucratieve Einspeise Vergütungen die voortvloeien uit de EEG condities. Omdat ook in de EEG Novelle 2009 is opgenomen dat elke aanspraak op die wettelijk verplichte vergoeding door de lokale netbeheerder komt te vervallen als de nieuwe EEG installatie niet bij dat Bundesnetzagentur is aangemeld (inschrijf formulier op de website, uiteraard uitsluitend voor installaties op Duits grondgebied...), kunnen die getallen als onomstreden marktgroei cijfers worden gezien voor Duitsland per 2009. Oudere data zullen, zoals het vaktijdschrift Photon al een paar jaar voor PV-systemen inventariseert, van de door accountants gecontroleerde data van de > 900 netbeheerders moeten komen. Zie o.a. het overzicht van 2007, het laatst bekende definitieve jaaroverzicht (cijfers voor 2008 zijn nog niet hard afgespijkerd, al wordt regelmatig een nieuw bijgeplaatste capaciteit van 1.500 MWp voor dat jaar genoemd, doch ook afhankelijk van welke bron je citeert).

De website van het genoemde Bundesnetzagentur is echter omvangrijk en bevat een onvoorstelbare wirwar aan regelingen en documenten. Ondanks de verwijzing van de SFV naar die site voor de recentste data uit 2009, heb ik ze (nog) niet kunnen vinden in die ambtelijke brei*. Vandaar dat ik u verwijs naar het SFV stuk zelf waarin de gegevens van de Bundesnetzagentur zijn opgenomen. En die zijn al tale-telling voor de marktontwikkeling bij de oosterburen in het crisisjaar 2009. En, dat is ook nu al duidelijk: zéér "politiek gevoelig" als die ontwikkeling zo doorzet (of nog "erger" wordt)...

<<< KLIK op plaatje voor leesbare vergroting/ CLICK on image for readable enlargement. Monthly new (!) PV capacity installed (Y-axis: kWp nominal capacity) in Germany, in the first 7 months of 2009. Colours illustrate the 5 different size categories of installations, blue up till 5 kWp, to brown, over 100 kWp. Each month new capacity has risen considerably and the new capacity for the bigger categories has grown much faster than that for the smaller (private/home owner) systems. In particular for the categories 10-30 kWp, yellow, and over 100 kWp, brown. Total capacity added in 2009 up till June (first half year) is over 518 MWp. Adding the 308 MWp of July (SFV) gives a total new capacity of 826 MWp in the first 7 months, with much more expected in the last 5 months... Data and graphs © Bundesnetzagentur, and SFV, Aachen

Grafiek maandelijkse nieuwbouw
In het bovenstaande plaatje van de website van de SFV de maandelijkse aan het Bundesnetzagentur gerapporteerde bijbouw (nieuw) van PV-systemen in de BRD in de eerste 7 maanden van 2009. De Y-as geeft de hoeveelheid nominale (STC) capaciteit in kilowattpiek (100.000 kWp = 100 MWp). Kleuren geven de 5 verschillende "staffels" weer die hier zijn onderscheiden om te kunnen nagaan waar de grootste hoeveelheden nieuwbouw worden gerealiseerd. Categorieën: 0 tot 5 kWp (grootste deel van de particuliere installaties), blauw; 5 tot 10 kWp (idem, de wat grotere daksystemen bij particulieren en kleinere installaties bij boeren e.d.), donker oranje; 10 tot 30 kWp (grotere systemen op boerderijschuren, en daken van middenstanders, scholen e.d.), geel; 30-100 kWp (meeste grote installaties op de grotere boerderij daken, systemen op industriële hallen e.d.), groen; tenslotte, de echte grote (in Nederland onder SDE 2009 condities verboden) systemen van meer dan 100 kWp, soms zelfs enkele tot talloze Megawattpieken groot (zowel reusachtige daksystemen als vrije veld installaties), bruin. NB: de eerste "Einspeise Vergütung staffel" in de EEG 2009 Novelle loopt tot en met 30 kWp (alle installaties zelfde invoedingstarieven, dit jaar aan het net 43,01 Eurocent/kWh, 20 jaar+ lang met vast tarief). Voor de grotere staffels, zie mijn tabel en bijbehorende grafiek met alle nu nog geldende tarieven en hun ontwikkeling volgens de per 1 januari 2009 geldende, in wet (EEG 2009 Novelle) vastgelegde dictaten. Alleen al in maart is er in Duitsland evenveel netgekoppelde capaciteit bijgeplaatst als Nederland sinds eind vorige eeuw (volgens CBS gegevens, gele kolommen, muiswijzer boven plaatje bewegen) heeft geaccumuleerd...

Fenomenale groei - BRD wo gehs't du hin?
Direct duidelijk uit bovenstaande grafiek is de snelle maandelijkse groei van nieuw bijgebouwde capaciteit per maand (iets minder snelle groei van april-mei), en de zeer snelle groei aan capaciteit van de grotere systemen, met name uit de categorieën 10-20 kWp (geel) resp. groter dan 100 kWp (bruin). Tale-telling, en tot zeer grote zorgen bij de SFV (al jarenlang warmbloedig strijder voor maximale decentrale opwekking van hernieuwbare elektriciteit) barend, is het zeer geringe aandeel van de "kleinste" categorie tot 5 kWp. De typische consumentenmarkt voor de wat kleiner behuisden in Duitsland. NB: er worden nog steeds bijna dagelijks (particuliere) Duitse installaties > 10 kWp aangemeld op Sonnenertrag, maar de voor SFV belangrijkste markt blijft het segment tot 5 kWp, omdat daar - in theorie - een enorme potentie van miljoenen huishoudens mee ingevuld kan worden. SFV telde in de tot en met juli 2009 bekende cijfers slechts een geaccumuleerd aandeel van 25 MWp (incl. de 7 MWp bijbouw in juli), wat slechts 3,0% is van de in totaal 826 MWp geaccumuleerde nieuwe capaciteit voor 2009 tot en met die juli-maand. In 7 maanden tijd 14 maal zoveel als er hoogstwaarschijnlijk in heel Nederland geaccumuleerd staat sinds eind negentiger jaren... SFV vindt deze onrustbarende trend een zogenaamde "Fehlentwicklung" van de werkzaamheid van het EEG. Omdat hiermee een gigantisch potentieel (dakruimte geschikt voor PV) niet wordt ingevuld. Juist in dorpen en steden, waar de opwek ook weer direct vrijwel verliesloos geconsumeerd wordt zonder dat transportnetten "belast" worden en zonder dat er netverliezen (over hoogspanningsnetten) optreden.

Komt de grote energieholdings best wel goed uit...
Ook wordt benadrukt dat deze "Fehlentwicklung" de grote energiebedrijven best wel goed uitkomt, want die zullen zoals gebruikelijk (en al helemaal op een aan concurrentie onderhevige "geliberaliseerde markt") beslist niet staan te juichen als miljoenen van hun klanten zelf forse hoeveelheden hernieuwbare elektriciteit zullen gaan opwekken. Ook al is het "maar" met 5 kWp, vergeet niet dat Polder PV in Nederland reeds vrijwel alle elektraverbruik op jaarbasis zelf opwekt met "maar" 1,24 kWp aan oude Shell moduultjes... Een extra belangrijk argument waarom de SFV de blijkbaar sterk achterblijvende invulling van juist deze "kleine" categorie zo ernstig vindt: "Elke exploitant van een klein PV-systeem is een potentiële strijder vóór de benodigde hernieuwbare energie revolutie". En omdat er vele miljoenen van die potentiële strijders zijn, wordt hierdoor de politieke druk om die revolutie daadwerkelijk versneld te doen plaatsvinden, niet voldoende opgebouwd.

KLIK op plaatje voor leesbare vergroting/ CLICK on image for enlargement. Share (% of total) of each installation size class (colours) in the total new installed capacity per month in 2009. While the smallest category (up till 5 kWp, typical for many smaller private installations with huge "roof potential" in the millions, dark blue) started at a reasonable level in January with 12% of total new installation (total amounting to only 2.8 MWp according to data published in Photon, sep. 2009), it dwindled to only 2% of total PV-capacity newly installed in July 2009. Big installations typical for small companies, schools, etc. (10-30 kWp, yellow) and the uncapped category > 100 kWp (brown) took over the largest part of the new installations (> 10 kWp/installation even 86% of total market: yellow + green + brown). Data and graphs © Bundesnetzagentur, and SFV, Aachen >>>

Grafiek aandeel per capaciteit categorie
In bovenstaande grafiek de zorgen van SFV nog eens duidelijk op een andere manier verbeeld. Hierin wordt het procentuele aandeel van de diverse onderscheiden "vermogens-staffels" in de nieuwbouw per maand weergegeven (alle nieuwe PV-installaties bij elkaar = 100%). Zeer duidelijk is het snel inzakkende aandeel van de kleinste - voor veel particulieren gezien de beschikbare dakruimte** hoogst haalbare - categorie van max. 5 kWp (blauw) te zien. Was dat aandeel in januari 2009 nog een "respectabele" 12%, was dat in juli 2009 al ineengeschrompeld tot een laag aandeel van 2%. Waarbij direct gesteld moet worden dat, mede veroorzaakt door de winterse kou en forse pak sneeuw op veel plaatsen, er in januari volgens cijfers in de september uitgave van Photon slechts 2,8 MWp totaal bijgeplaatst werd, om de zaken in perspectief te blijven zien (ergo: ook in januari een zeer pover aantal "kleine" PV systemen bijgekomen). Met name de categorieën 10-30 kWp (installaties op daken van kleinere bedrijven, scholen, e.d.) en de niet van enige "cap" voorziene "reuzen" categorie > 100 kWp zijn rap gegroeid. Sterker nog, installaties groter dan 10 kWp maken in juli 2009 reeds 86% van het totaal bijgeplaatste vermogen uit. Conclusie: de PV-markt verschuift (in 2009) steeds meer naar een markt voor (zeer) grote installaties, waar particulieren in het geheel niets meer hebben te zoeken. Of ze moeten in de gelegenheid gesteld worden om aandelen in bijvoorbeeld een zonnefonds te kopen waar vaak diverse PV-parken bij elkaar worden genomen voor "optimaal fondsrendement". Een (zeer) indirecte deelname dus, voor de meeste mensen veel minder effectief qua bewustwording dan wanneer men zelf zonnepanelen op het dak heeft liggen, dagelijks zelf de opbrengst uitleest of de maandelijkse nota voor het incasseren van de wettelijk vastgelegde Einspeise Vergütung naar de netbeheerder stuurt...

Politieke gevolgen
Wat ook kristalhelder wordt uit bovenstaande grafieken (met name de eerste), dat Duitsland afstevent op een qua dimensie nog niet te bevatten, maar ongetwijfeld spectaculaire "boom" in totaal opgesteld nominaal vermogen aan zonnestroom installaties. Het is al jaren namelijk, door de in Wet ingebouwde degressie (in de Novelle 2009 fors aangescherpt), "gebruik" geworden in de BRD, dat juist de in deze grafieken nog helemaal niet getoonde laatste maanden van het jaar een zeer aanzienlijk deel van de jaarlijkse bijbouw wordt gerealiseerd. Uiteraard om nog (dik 20 jaar) van de "oudere", hogere feed-in bedragen te kunnen profiteren wanneer de beslissing tot aankoop van een PV-systeem eenmaal is genomen door de PV-newbees to be. En in juli van het crisisjaar 2009 zit Duitsland al op 55% van de ook al zeer respectabele 1.500 MWp nieuwbouw die in 2008 gerealiseerd zou zijn. Omdat de mondiale moduleprijzen in elkaar zijn gestort (minstens een kwart omlaag), en omdat tot en met 31 december van dit jaar nog steeds de lucratieve 20+ jaar lang door de netbeheerders uit te keren Einspeise Vergütungen gelden, wordt sowieso al verwacht dat de eindejaars"run" fors groter zou kunnen zijn dan in voorgaande jaren. En die "run" gaat hoogstwaarschijnlijk verergerd worden omdat de politieke toekomst van het EEG (de basis voor alles wat er geschiedt op het vlak van hernieuwbare elektriciteit in de BRD) hoogst onzeker is geworden doordat de CDU/CSU samen met de liberale FDP verder gaat. Ondanks "sussende" woorden van zowel Angela Merkel, als sommige FDP leden dat ze "achter het EEG blijven staan", zal een beetje slimme Duitser er beslist niet op vertrouwen dat het volgend jaar allemaal wel zal gaan loslopen met de nieuwe tarieven. Of zou er wellicht, een Nationale Ramp veroorzakende "cap" in de markt kunnen worden gegooid zoals in Spanje, wat een compleet gekkenhuis zal gaan veroorzaken in de grootste markt ter wereld (lees: het voor Nederland al vele jaren zo karakteristieke, de markt verwoestende "hit-and-run" beleid, maar dan tot de vierde macht).

Totale nieuwbouw BRD 2009 2-4 GWp???
En dus, beste dames en heren, zal het best wel eens kunnen gaan geschieden, dat de "normale eindejaars-hausse" in de capaciteit van aan het net te koppelen PV-systemen in Duitsland alle records zal gaan verpletteren. Met gegarandeerd dramatische gevolgen voor de houding van de politieke elites die verder zullen beslissen over het "lot" van het EEG (met name voor zonnestroom). In haar voorwoord tot de september uitgave van Photon schreef hoofdredactrice Anne Kreutzmann reeds enkele getallen op papier die het ergste doen vrezen voor de houdbaarheid van het EEG zoals die zelfs recent nog is gewijzigd (Novelle per 1-1-2009). Want in de tekst van die Novelle werden nog degressie percentages genoemd van (installaties tot 100 kWp) 8% (2009), resp. 10% (2010). Waarbij het laatstgenoemde percentage zou gelden als de vastgestelde "marktgroei" in het voorafgaande jaar (2009 dus) meer dan 1,5 GWp zou bedragen (zie ook mijn grafiek met de marktgroei afhankelijke feed-in tarieven, bewegen met de muis). Toen al werd door Photon voorspeld dat die anderhalve GWp waarschijnlijk met de vingers in de neus gehaald zou gaan worden, en de huidige cijfers bevestigen dat beeld klip en klaar: die 1,5 GWp is een absolute "bodem" voor de in te schatten totale aan het net komende nieuwe capaciteit in Duitsland, en wordt zeer waarschijnlijk veel meer. Dat betekent dat ook de "automatische" degressie voor 2010 voor de allerkleinste installaties (die door SFV zijn "gewild"), minimaal op 10% zal komen te liggen. 10% van 43,01 eurocent is 4,30 cent, blijft over voor 2010: maximaal 38,71 eurocent/kWh, ook voor de "duurste" kleine systemen tot 5 kWp. De grote vraag is of de moduleprijzen tegen die tijd zodanig zullen zijn (gedaald) dat er nog steeds een "aantrekkelijke systeemprijs" voor deze dure categorie geboden zal kunnen worden zodat de installatie zich binnen afzienbare tijd kan "terugverdienen" dan wel "rendabel valt te exploiteren".

Mevrouw Kreutzmann van Photon citeerde bronnen die voor 2009 uitgaan van nieuwe capaciteit tussen de 2 GWp (zie ook mijn artikel van 24 september met o.a. die BSW prognose, de branche organisatie, die altijd, waarschijnlijk uit politieke overwegingen, veel te conservatief heeft geschat...) tot zelfs mogelijk ... 4 GWp! Als dat laatste, door velen met het zweet in de bilnaad gevreesde scenario (anderhalve GWp meer dan de met enorme politieke drama's en complete markt instorting gepaard gaande absurde [minimaal geschatte] 2,5 GWp in Spanje in 2008...) ook maar bij benadering gaat uitkomen, zelfs al zou het "maar" op 3 GWp bijbouw in 2009 blijven steken, gaat gegarandeerd de politieke pleuris uitbreken in Duitsland. Want alleen al 3 GWp zou bij de huidige in Wet verankerde feed-in tarieven voor 2009, bij een conservatieve aanname van 30% van alle installaties voor de eerste staffel van max. 30 kWp (lees: 900 MWp), en een gemiddelde jaarlijkse genormeerde opbrengst voor Duitsland van 900 kWh/kWp (zonder meer in de meeste gevallen haalbaar!!!), voor uitsluitend die laagste vermogenscategorie (met de hoogst Einspeise Vergütung/kWh) leiden tot het volgende rekensommetje.

Consequenties
900.000 (kWp) x 900 (kWh/kWp.jaar) x 0,4301 (Euro/kWh) = 348 miljoen Euro per jaar (20 jaar lang = totaal 7 miljard Euro aan uit te betalen Einspeise Vergütungen, wel verdeeld over alle 83 miljoen inwoners en bijna alle kWh afnemende bedrijven). Bovenop de reeds al in de EEG regeling zittende systemen, die nog vele jaren in Wet vastgelegd "historisch verworven" recht hebben op de voor hen geldende invoedingstarieven (met nog hogere bedragen, al gaat het om kleinere volumes aan capaciteit). En nog exclusief de met lagere feed-in bedragen "gezegende" grote installaties. En ook nog uitgesloten al die andere onder de EEG wet vallende duurzame elektra opties die ook maar door blijven groeien, zoals trouwens "politiek gewenst" (wind, schone biomassa, water, diverse schone gas soorten, geothermie). Kreutzmann van Photon pleit dan ook terecht (al zal ze door sommige branche vertegenwoordigers en zonnestroom lobbyisten als de SFV, als vanouds, daarvoor worden vervloekt) in haar voorwoord van de september uitgave, om rampen te voorkomen, voor flink lagere invoedingstarieven voor zonnestroom vanaf 2010. Zodat in ieder geval de financiële druk van het EEG afgevlakt kan worden en een dreigende, door politici mogelijk op te leggen "marktcap" kan worden afgewend. Zo'n harde marktcap op de PV sector zal namelijk gegarandeerd desastreus uitpakken voor wereldmarkt Duitsland. Een ieder die anders beweert, moet eerst het huiswerk maar eens gaan doen. Lees de gevolgen van de implosie op de zeer slecht door de eigen brancheorganisaties ingeschatte en "gestuurde", volslagen absurde, ongezonde, en de hemel in geëxplodeerde (2008) markt in Spanje maar eens in de bijdrage van collega Berend Wagenvoort van Herberg PV...

Moraal van het verhaal
In conclusie zou je kunnen stellen: ach, die Einspeise Vergütungen voor hernieuwbare elektriciteit inclusief zonnestroom zijn een heel wat betere en uiterst toekomst bestendige nationale besteding dan de vele miljarden die in de bodemloze put genaamd de financiële sector zijn gestort. Maar wellicht zou een "iets minder harde marktgroei" voor in ieder geval zonnestroom toch politiek bezien wat "handiger" zijn. Maar ja. Ga dat de gemiddelde Duitser en/of ondernemer met zonnestroom wensen anno goldrush jaar 2009 maar eens wijs proberen te maken. Hoe meer hij of zij dit jaar zal gaan plaatsen, hoe groter het risico wordt dat er op een uiterst "onsmakelijke" wijze door de politiek zal worden ingegrepen. Waardoor de toekomstige marktcondities voor de medeburgers ernstig verziekt zouden kunnen gaan worden...

*Mocht u op de website van het Bundesnetzagentur een pagina of document vinden waar deze grafieken zijn gepubliceerd, of de data op basis waarvan die grafieken zijn gemaakt, houd ik mij aanbevolen voor een link. Met dank!
Een vergelijkbare grafiek, maar daarbij ook de daadwerkelijke installatiecijfers (ook van het Bundesnetzagentur), werd in het september nummer van Photon 2009 gepubliceerd (p. 153), die de cijfers tot en met juni weergeeft.

**SFV gaat daarbij uit van 40 m² voor 5 kWp en neemt daarbij ruime marges. Met een niet eens zo byzonder, en relatief laag geprijsd module als, bijvoorbeeld, de multikristallijne (Chinese) Suntech STP200-18/Ud (afmeting buitenzijde 1,482 x 0,992 = 1,47 m², module rendement 13,6%) kom je voor 25 stuks (= 5 kWp) op een aaneengesloten dakoppervlak van slechts 36,8 m² bij schuindak plaatsing. Modules met hogere rendementen (ruim beschikbaar) claimen nog minder dakoppervlak.

http://www.sfv.de/artikel/rueckgang_der_kleinanlagen_setzt_sich_fort.htm (Duitstalig bericht op de SFV website met de in deze bijdrage weergegeven grafieken en commentaar)

Voor een interessante, inside analyse van de huidige en mogelijk toekomstige Duitse markt en perspectief voor de mondiale PV markt voor 2010-2011 door Edwin Koot van SolarPlaza, zie onder deze link.

http://www.photon.de/newsletter/document/12840.pdf Voorspelbare kritiek van de "größter Zusammenschluss von vorwiegend mittelständischen Energiekunden" VEA, een instantie in Duitsland vergelijkbaar met de Nederlandse VEMW en vertegenwoordiger van duizenden bedrijven uit de middenstand. Die (interpretatie Polder PV) gewoon zo goedkoop mogelijke energie wil ("dondert niet wat" resp. "maakt geen moer uit van wie, als het maar goedkoop is"), en dus alle potentiële al dan niet kunstmatige verhogingen van de energieprijzen per definitie als "onwenselijk" karakteriseert. Niet verbazingwekkend dat VEA ook al staat te stuiteren van de "uit de hand lopende kosten van het EEG" (ook zij moeten per kWh de Umlage betalen, net als de 83 miljoen consumenten). En desnoods "goedkope Desertec stroom" prefereren boven zelf opgewekte EEG stroom. Als de torenhoge infrastructuur kosten die daarvoor nodig zijn maar op anderen worden afgewenteld (eenmaal raden wie...), vindt ook de VEA alles best, als het allemaal maar voor hen/de aangesloten leden goedkoper wordt... Dit alles is zo voorspelbaar als maar kan, en elk vergelijkbaar "streven" naar nog goedkopere energiekosten (van bronnen geëxploiteerd door een steeds kleiner clubje hypermachtige molochs die geen moer geven om de drama's die ze aanrichten in de samenleving) zal de duurzame energie revolutie alleen maar nog langer uitstellen dan wenselijk geacht zou moeten worden. Ik vrees echter dat dit aan dovemansoren zal zijn gericht, want korte termijn denken lijkt de welvaartskanker van de moderne tijd geworden...

5 oktober 2009: Nederlandse pers rijdt weer scheve schaats over Duits EEG. Ik klaag wel vaker over de ongelofelijk slecht geïnformeerde Nederlandse pers waar het accurate informatie over duurzame energie aangaat. Of over de berichtgeving over het beste financiële ondersteuningsregime voor hernieuwbare elektriciteit, het Duitse EEG. U vindt diverse voorbeelden van gepeperde reacties in het artikel overzicht op Polder PV. De laatste loot aan de treurige stam is FEM Business Magazine. Die op 1 oktober 2009 een ultrakort stukje liet opschrijven met als lekker pakkende titel "Mes in Duitse subsidie zonnestroom". Waar sowieso wel wat "vraagtekens" bij gezet mogen worden, al is een nieuwe zwart-gele coalitie van CDU/CSU (conservatieven onder leiding van kernfysica Angela Merkel) met FDP (marktgeile liberalen) natuurlijk niet het meest "geruststellende" perspectief voor Duitsland. Maar alleen al dat belachelijke cijfer van "9 miljard euro subsidie voor zonnestroom" (bedoeld maar niet begrepen wordt: de aan geaccumuleerde Einspeise Vergütungen voor alle aan hernieuwbare elektriciteit uitbetaalde bedragen afkomstig van de opslag op de kWh prijs in 2008) noopte de webmaster van Polder PV tot een uitgebreide reactie. Met nog een vervolg nadat een onbekende contribuant daar weer op reageerde met een nogal boude claim. Oordeelt u zelf wat er van deze berichtgeving "gevonden" zou moeten worden, link onderaan naar het FEM-Business artikel met eronder de lezersreacties, inclusief de bijdragen van Polder PV.

Commentaar van Merkel op de kritische vragen over het EEG (WirtschaftsWoche interview):

(1) Hernieuwbare energie blijven ondersteunen totdat technologische innovatie vanzelf de marktgroei blijvend zal kunnen garanderen (invoedingstarieven kunnen dan versneld omlaag). Bij windenergie al bijna het geval, bij zonne-energie moeten nog wat technologische hordes genomen worden (lees: voorlopig nog blijven ondersteunen, degressie van de invoedingstarieven zit al van meet af aan ingebakken in de EEG wet). Merkel: "Ich fände es falsch, wenn Deutschland da aussteigt" ("Ik vind het een verkeerd signaal als Duitsland uit de zonnestroom markt zou stappen"). Lees: de liberalen (nieuwe coalitiepartner FDP) moeten van goede huize komen om de wil van Merkel te breken.

(2) Veel gezeur en gesteun over vele miljarden geld die "het" zou kosten (interviewer). Repliek Merkel: De waarschijnlijk veel hogere klimaatkosten (lees: bij niets doen) worden echter NIET meegerekend bij de talloze eenzijdige beschouwingen over die "kosten". M.a.w.: op valse gronden gevoerde (oneerlijke) discussie waar niet alle kostenposten in worden meegenomen. Daarbij ook nog eens de nooit (ook door liberale marktaanhangers) toegegeven complete onduidelijkheid over wat een kWh uit een kolencentrale over een paar jaar zou gaan kosten. Er bestaat geen enkele zekerheid over de impact van kostprijsverhogingen bij de fossiele centrales door met veel technologisch geweld marginaal verbeteren van hun efficiëntie, de kostbare (op grote schaal onbewezen) CCS opslag, de na vele jaren getreuzel in te voeren emissie"rechten", en de combinatie van al die factoren. Duurder zal het allemaal beslist gaan worden. Hernieuwbare elektriciteit echter daalt nog steeds in kostprijs ("leercurves" verschillend per optie). En die ontwikkeling moet bevorderd blijven worden. Ook (vooral) in Duitsland.

(3) Vergoedingen voor zonnestroom zullen versneld omlaag worden gebracht (maar, veel belangrijker: de EEG structuur blijft wat Merkel betreft beslist overeind!). Wordt door PV-sector al op geanticipeerd, Asbeck van SolarWorld zinspeelt al op degressie van 15% (had vorig jaar vloeken in de eigen kerk geweest, zal nu beslist wel geaccepteerd worden door de sector als het dreigende alternatief, een voor de Duitse markt dodelijke cap - vergelijkbaar met de absolute ramp van de 500 MWp cap in Spanje - daarmee voorkomen kan worden). Merkel waarschuwt voor al te ingrijpende maatregelen omdat de eigen markt dramatische klappen dreigt te krijgen, zoals met de biobrandstoffen is geschied in de BRD.

(4) We moeten deze toekomst-gerichte energie opties blijven ondersteunen, en het zou een enorme blunder zijn als we de aansluiting bij de rest van de wereld zouden verliezen. Exportkansen en de verzekering van nieuwe arbeidsplaatsen moeten worden blijven nagestreefd.

Merkel:

We zullen gaan zien of deze uitspraken slechts "verkiezings-talk" waren van Merkel, of dat ze het allemaal bloedserieus meent, en niet zal accepteren dat de nieuwe coalitiepartner FDP het EEG in het openbaar op de brandstapel zal gooien. Haar eigen partij, de CDU is inmiddels een zogenaamde "Marktpremie" voor zonnestroom aan het overwegen, in te voeren naast de bestaande EEG condities. Al werd uit het Photon artikel hierover niet duidelijk hoe serieus deze optie in nieuwe onderhandelingen over het EEG daadwerkelijk zal worden geïmplementeerd. Dat het "bruist en kolkt" bij de oosterburen is duidelijk en dat er beslist "getornd" zal gaan worden aan de ondersteuning van hernieuwbare stroom (en mogelijk andere duurzame energie ondersteuning) staat buiten kijf. Dat het EEG zonder problemen (of gigantisch maatschappelijk verzet) "in de fik" gaat is echter absoluut niet zeker en beslist geen "gelopen race". Hoe graag marktfetisjisten, netbeheerders, en EEG hatende kolen- en atoom molochs dat ook zouden willen. En hoe dom sommige Nederlandse journalisten dat ook blind overpennen...

Bronnen:
Sollmann, D. & Siemer, J. (2009). Förderung von der Strombörse. Die CDU will mit einer Marktprämie EEG-Strom in den Handel bringen. - Photon 9/2009 (September): pp. 18-20. ("marktmechanismen stimuleren, invoedingstarieven - zei het mogelijk met versterkte degressie - behouden, kosten reduceren")

http://www.fembusiness.nl/web/artikelSmal/52504/Mes-in-Duitse-subsidie-zonnestroom.htm (het gewraakte FEM-Business stukje plus lezersreacties)

Het stukje waar naar gerefereerd wordt in Handelsblatt van 29 augustus 2009 (beknopte samenvatting van het WirtschaftsWoche interview met Merkel) vindt u hier:
http://www.handelsblatt.com/politik/deutschland/merkel-will-erneuerbare-energien-weiter-foerdern;2450632

Het complete interview met Merkel, dd. 28 augustus 2009, met WirtschaftsWoche (over "de dingen die komen gaan" na de verkiezingen, getiteld "Entlastung erst nach 2010") vindt u hier:
http://www.wiwo.de/politik/entlastung-erst-nach-2010-406987/ (pagina 4 en 5 gaan over de antwoorden van Merkel op de vragen over het Duitse EEG)

Beide laatstgenoemde artikelen zijn Duitstalig. Goed voor uw algemene ontwikkeling.

30 september 2009: Polder PV deels al over SDE "cap" heen - en nog een kwartaal te gaan... September was al met al geen uitschieter, i.t.t. augustus. We hebben wel mooie dagen gehad, maar de laatste weken was het stukken minder, wat de maandopbrengst drukte. Geeft niet. Lichtafhankelijk systeem, u wist het als u zich een beetje heeft geïnformeerd, voordat u aan die sexy zonnestroompaneeltjes ging. Als het donker is, of zeer somber, levert het allemaal momentaan niets tot weinig op. Als het licht is gaat de teller lopen. Had u kunnen weten, c'est la vie, niks om je druk over te maken (dat doen alleen een purperen waas voor de ogen krijgende uraniumstaaf-likkers...). U vindt de maandopbrengst van Polder PV voor september zoals gebruikelijk in de grafiek en tabel op de "highlights pagina", 83,9 kWh was de opbrengst voor het daar weergeven deelsysteem (1 korte inverter uitval, ook niet om wakker van te liggen). Die opbrengst is echter alleen voor de eerste tien modules (1,02 kWp deelsysteem). De twee pal zuid geplaatste 108 Wp modules doen het nog steeds hartstikke goed en hebben daar nog eens 18,7 bovenop gegooid. Totale maandopbrengst voor september, voor alle 12 modules op het dak: (afgerond) 102,5 kWh. Totale opwek sinds 1 januari dit jaar: al 1.048 kWh. Dat is al 87% van onze jaarlijkse verbruik van rond de 1.200 kWh. Nog 3 maanden opwek te gaan. Dat wordt mogelijk weer, net als vorig jaar, een negatief of "bijna nul" verbruik, afhankelijk van het weertype in het laatste kwartaal. In de woorden van Floris Wouterlood (in de laatste Power to the People van de ZPV): mogelijk dus, bij zonnige laatste maanden: een "neggie". I love to be a neggie...

Ondanks die iets (6,6% voor het 1,02 kWp deelsysteem) onder het langjarige maandgemiddelde liggende september productie die nog lagere opbrengsten gaan inluiden omdat we de donkere wintermaanden weer ingaan, weet u en ik dat we dit jaar een byzonder mooie [kalender]jaaropbrengst kunnen gaan verwachten. Dat heeft vooral te maken met de bijna continu zeer hoge opbrengsten sinds april dit jaar, en dat was in de periode dat u sowieso uw hoogste impact op de jaaropbrengst (kalenderjaar) kon verwachten. Hoe staat Polder PV ervoor sinds 1 januari dit jaar?

Duidelijk is te zien dat de 6 108 Wp exemplaren voor de eerste drie kwartalen al bijna aan een genormeerde opbrengst van 850 kWh/kWp komen voor 2009 (NB: met schaduweffecten in de wintermaanden januari tot en met maart op de achterste 4 exemplaren...). Dat de oudste 4x 93 Wp modules hard op weg zijn, en, vooral, dat de twee laatst bijgeplaatste 108 Wp exemplaren (pal zuid) al ver daar overheen zitten (884 kWh/kWp). En dat alle modules bij elkaar al feitelijk op die door mij verafschuwde en regelmatig aan de hoogste ra gehangen normerings-cap in de SDE regeling zitten (eind september reeds op 848 kWh/kWp). Dat zou betekenen dat ik, als ik zo'n (oud!!! non-innovatief!!!) systeem had gekocht onder de wurgende SDE voorwaarden vanaf oktober helemaal geen cent subsidie meer voor het restant aan opwek gekregen zou hebben van SenterNovem. En dus uitsluitend nog maar de "marktwaarde" van de zonnestroom (contract-prijs incl. energiebelasting en BTW, bij mij momenteel deze jaarhelft bij Greenchoice 23,57 eurocent/kWh) volautomatisch gesaldeerd zou krijgen voor de laatste drie maanden van het jaar. Moderne, goed gesitueerde, recent gekochte systemen met krachtiger kristallijne modules, zouden (op onze lokatie) nog een stuk langer naast het subsidiepotje piesen als ze in de SDE hadden gestapt (en gruwelijke wachttijden en bureaucratie over zich af hadden geroepen). Daarmee wordt innovatie voor zonnestroom in Nederland door EZ in de grond getrapt, i.p.v. bevorderd...

Kijken we naar de gemiddelde [genormeerde] opbrengsten voor het 1,02 kWp deelsysteem bij Polder PV voor de laatste 3 maanden (104,2 kWh*, neerkomend op 102,2 kWh/kWp in de periode 2002 tm. 2008), zouden we geëxtrapoleerd met dat deelsysteem voor heel 2009 uit kunnen gaan komen op:

(309,1 + 547,9 + 104,2)/1,02 = 942,4 kWh/kWp

Dat is 10,9% meer genormeerde opbrengst dan de bezopen cap van 850 kWh/kWp.jaar. En dat is bovendien met een suboptimaal systeem zoals al sinds 2000 werkend bij Polder PV (af en toe hier nog niet uitgefilterde inverter uitval van een half dagdeel, met name in de warme zomermaanden, niet te vermijden DC kabelverliezen, en de beschaduwing van 4 van de tien modules in de wintermaanden). Met de 2 goed presterende, schaduwloze zuid-georiënteerde modules erbij wordt die normopbrengst nog beter dit jaar (gemiddeld over alle, reeds lang niet meer in de handel verkrijgbare, oude modules). Kijken we verder naar een qua inverter match geoptimaliseerde installatie als die van Ton Peters in Spijkenisse (overmaat aan Philips EVO omvormer vermogen, en dan ook nog op een ZZO georiënteerd dak, dus nog steeds niet helemaal optimaal), weet u dat u gegarandeerd financieel belazerd wordt met die absurde cap in de SDE:

^^^ Klikken op plaatje voor uitvergroting De genormeerde productie van een ZZO (plm. 159 graden t.o.v. noord) georiënteerde SolarWorld PV-installatie bij Ton Peters in Spijkenisse (het beroemde "Blauwe Hoek" systeem, onderdeel van 4 buren met in totaal 9,6 kWp op het dak). Grafiek loopt vanaf 1 januari 2005 tot en met september 2009. Let op de veel hogere genormeerde productie van dit (nog steeds niet "optimale") systeem t.o.v. de belachelijke normerings-cap in de SDE, 850 kWh/kWp.jaar. Ton zit langdurig boven de 950 kWh/kWp.jaar (grijze streep), bereikte in september weer meer dan 1.000 kWh/kWp.jaar, en had een "dipje" iets onder de 900 kWh/kWp.jaar begin mei 2008 (na een sombere winterperiode). Nog altijd ver boven die belachelijke SDE cap. Slopen dus, die stompzinnige zoveelste beperking in de Nederlandse SDE! Met dank aan © Ton Peters (Spijkenisse) voor toestemming tot plaatsing. Directe link zie hier.

Inmiddels is uiteraard de maandopbrengst voor het jarenlang in werking zijnde 1,02 kWp deelsysteem van Polder PV in de Sonnenertrag database ingevoerd, en ook in Zonnewijzer van het inmiddels in eigendom van Eneco gekomen BeldeZon/Ecostream Nederland**. Ik raad u met klem aan uw maandopbrengsten zo spoedig mogelijk in Sonnenertrag in te voeren (zie overzicht Nederland) om te voorkomen dat u (op termijn) uit de database gegooid wordt door de beheerders.

*Slechtste dag was vandaag, een sombere 30 september met maar 0,418 kWh. De beste septemberdag was de 18e met maar liefst 11 en een half maal zoveel opbrengst: 4,822 kWh.
* *Website lijkt niet lekker te lopen bij invoeren van gegevens en opvragen van grafieken.

http://www.sonnenertrag.eu/detail.php?pk=777&profile_id=1937&alle=Alle+Jahre+anzeigen (alle maandopbrengsten sinds 2001 voor het stabiele 1,02 kWp Polder PV systeem in een grafiek)

28 september 2009: Interview Diederik Samsom in Milieudefensie Magazine. Direct vooropgesteld, en knoop die s.v.p. in uw oren voordat u verder leest. De heer Samsom van de PvdA is een van de meest uitgesproken voorstanders van zonne-energie in parlementair Nederland, en het ligt beslist niet aan zijn jarenlange inspanningen (hulde!) dat "het" zo slecht gaat met de progressieve groei ervan. De pest in Nederland is dat er een extreem conservatief en oppermachtig blok tegenover hem staat wat al jarenlang is vergiftigd door fossiel-nucleaire belangen. En wat al die jaren drempels op blijft werpen om decentrale opwekking van schone elektriciteit (en warmte) vooral niet tot een doorslaand succes te laten worden, maar die voor die "belangen" extreem bedreigende ontwikkeling zo klein mogelijk te houden. Ik heb het natuurlijk over de beleidsambtenaren van EZ, de extreem machtige gas-, kolen- en olielobby in ons land, de CO2 liefhebbende lakeien bij coalitiepartner CDA, de "Nukes über alles" liberalen (bij zowel VVD, D'66, PVV, etc.). En natuurlijk alle politici die nog steeds denken dat de machtige energieholdings onze energieproblemen wel effekes op zullen lossen (lees: NOT!) en dat "liberalisering" een zegen zou zijn voor de ontwikkeling voor duurzame energie. Wat gelogen is dat het gedrukt staat: het is juist een extreme bedreiging van hernieuwbare energie waarvan de productiekosten nu nog hoger liggen dan die van reeds talloze jaren afgeschreven fossiele centrales. De grootste pain-in-the-ass ligt bij de volkomen verkalkte industriële sector in ons land, waartoe het gros van de energiebedrijven hoort en een groot deel van de Haagse politieke en ambtelijke elites die deze belangen grotendeels blind blijven verdedigen.

Vergeet hierbij natuurlijk ook niet het enorme pak boter op het hoofd hebbende Ministerie van Financiën, wat al vele jaren slapend rijk wordt van de gigantische met de fossiel/nucleaire verkopen samenhangende inkomsten aan energiebelasting miljarden en niet te vergeten de 19% BTW die daaroverheen ook nog eens wordt geïncasseerd... (er staat een ooit bij Shell werkende partijgenoot van de heer Samsom aan het hoofd van dat Ministerie, maar dat lijkt toeval, want het had verder niet uitgemaakt).

U dient mijn commentaar in deze bijdrage dan ook vooral te zien als kritiek op de tegenstanders van Samsom, waarbij het Milieudefensie Magazine artikel als kapstok dient voor mijn opmerkingen. Maar ook enkele uitlatingen van Samsom zelf dienen op hun waarde te worden beoordeeld.

Samsom dient zonder meer geprezen te worden voor zijn tomeloze, jarenlange inzet, al heeft ook hij bepaalde ideeën die beslist niet door iedereen worden gedeeld. Dit werd nog eens zeer duidelijk in een op zeer hoog niveau gevoerde discussie op het blog van Mark Chavannes van het NRC over de "slimme meters". Die Samsom graag verplicht overal in de meterkast wil (net zoals EnergieNed, inmiddels geleid door PvdA coryfee Alders), maar waar steeds meer mensen zeer kritische kanttekeningen bij zetten. Om zeer valide en uiteenlopende redenen. Ondanks een zeer interessante en aldaar geprezen bemoeienis door de heer Samsom met die discussie, kreeg hij beslist niet de handen op elkaar voor zijn "gewilde" (verplichte) slimme meter...

Interview
Er is net een zeer interessant interview met Samsom verschenen in Milieudefensie Magazine wat ik u beslist aanraadt om te lezen, omdat er meer over de gedachtenwereld van Samsom duidelijk wordt. Het stuk is direct te raadplegen op de website van VMD, zie link onderaan.

In het epistel staan enkele uitspraken van de heer Samsom (in de kaders tenzij anders vermeld) waar ik enkele kanttekeningen bij wil zetten, met name die over zonnestroom. En ook enkele opmerkingen over een foutieve intepretatie van het Duitse EEG door de vraagstellers (er blijven permanent fouten gemaakt worden, zelfs in de vakpers).

Stagnatie zonnestroom. Over de jarenlange stasis in zonnestroom in Nederland (2004 - medio 2008) zegt de heer Samsom:

Dat mag gerust als een belediging aan het adres van de toen nog steeds "overlevende", gemiddeld relatief hoge kwaliteit leverende bedrijven gezien worden, die nog immer actief zijn op de Nederlandse (doch nu grotendeels juist ook op de Vlaamse, Franse, Spaanse, Italiaanse, Duitse ...) markt. Want u kon al die jaren gewoon bij Buro Wilders, Stroomwerk, The Sun Factory, Besseling, Oskomera, SolarNRG, Esdec, en noem ze maar op zonnepanelen bestellen en (laten) installeren. Het probleem was uiteraard niet het nog steeds bestaande contingent aan PV bedrijven met kennis in huis en de (bestaande) "infrastructuur" om een degelijke installatie af te leveren. Het probleem wat hier benadrukt had moeten worden was het totaal afwezig zijn van een stabiel, vaste invoedingstarieven garanderende "groen altijd voor grijs" en volledig vrij van drempels en marktcaps zijnde regeling voor zonnestroom. Die bij voorkeur in WET vastgelegd dient te worden. De extreem zwaar en veelvuldig gecapte SDE is geen "stabiele" regeling en garandeert geen "vaste" tarieven, bovendien blijft het - inherent het gevolg van de wijze waarop die "regeling" in elkaar is getimmerd - een totaal onzinnige en tijd vretende loterij die ook nog eens permanent door dubieuze ambtenaren jaarlijks kan worden beïnvloed. Dat is en blijft een onacceptabele regeling.

SDE perikelen

Merkwaardig. Die periode van - officieel - 2x 13 weken (totaal 26 weken, dus dertig weken was al zo illegaal als wat) was sowieso al in de beruchte "Algemene Maatregel van Bestuur" (AMvB) die de "basis" vormt van de SDE (en als zodanig trouwens niet juridisch identiek is te beschouwen als een "Wet") vastgenageld in artikel 57 (AMvB downloadbaar via deze pagina op de SenterNovem site). De AMvB is, ook door de heer Samsom, goedgekeurd, en als Staatsblad publicatie numero 810 op 16 oktober 2007 reeds door onze Koningin van haar handtekening voorzien... De heer Samsom had toen al wanhopig met de handen in het haar moeten grijpen. Want ook hij had toen al kunnen weten of minimaal "vermoeden" dat jaren na een maagdelijke Brinkhorst woestenij (die hij helaas niet van vruchtbare groene PV oases heeft kunnen voorzien door absurde tegenstand van de machtige fossiele orde, tot in de Heilige Tweede Kamer aan toe), bij wat voor financiële ondersteuning van PV dan ook, er een "run" zou gaan ontstaan door de willige burgers. Dan hadden ze dat in Wet allemaal maar beter moeten regelen. Wat echter is verzuimd, zoals er zoveel is "vergeten" in wetgeving. Omdat die "regelgeving" voor de volle honderd procent in elkaar is geflanst door de beleidsambtenaren van EZ die, zoals inmiddels wel duidelijk zou moeten zijn, "weinig op hebben" met decentrale opwekking bij burgers... De gevolgen van dat verzuim zijn nu nog in al hun verschrikkingen om u heen te zien: nog steeds massaal maagdelijke daken zonder zonnepanelen in NEEderland. En nog steeds, een als een slak vooruitkruipende nationale PV markt zonder enige structurele innovatie die uit die "marktontwikkeling" voortkomt. Innovatieve concepten als de Sunweb cel van ECN komen vooral door de internationale marktontwikkeling, niet vanwege "perspectief" van een gezonde nationale markt, want die is er niet tot nauwelijks.

Overigens: in Duitsland wordt het allergrootste deel van de omvangrijke administratie van het retesuccesvolle EEG (die, goed opletten, niets heeft te maken met allerlei beperkingen die aan de PV-klanten worden gesteld) afgevangen door de (daartoe wettelijk verplichte) geoliede administratieve afdelingen van de meer dan 900 netbeheerders. Dat is "nogal" een verschil met de monumentale (door moeder EZ veroorzaakte) administratieve last die op de enige SDE uitvoerder, EZ dochter SenterNovem, wordt gelegd in Nederland. En dat alleen al vanwege de verschrikkingen die voor het hele "beschikkingsverlening" proces nodig zijn, totaal geen issue in Duitsland.

Afschafbare subsidieregeling. Op de vraag waarom een subsidieregeling die zo weer kan worden afgeschaft:

Hmmmm. Bedoelt de heer Samsom dat jarenlange vaste feed-in tarieven of, laten we bij de bron blijven, "Kostendeckende Einspeise Vergütungen" (wereldkampioen BRD) het teken zijn van onoirbare "communistische praktijken" in door de bank genomen zeer "vrije", "liberale", "moderne" westerse staten als Duitsland, België, atoomstaat Frankrijk, ex-communistisch Tsjechië, Slovenië, Bulgarije (!), Italië, Spanje, Ontario, Australië, en zelfs recent de "liberale Thatcher-staat" UK, en noem ze allemaal maar op? Overigens zijn ook dat allen democratieën (van verschillende signatuur), waar dus ook parlementen op enig moment zouden kunnen beslissen dat die retesuccesvolle feed-in tarief regelingen, meestal in Wet vastgelegd, weer "rap" afgeschaft zouden kunnen gaan worden. Wat vooralsnog bij mijn weten nog geen enkel land heeft gedaan (de meeste zijn slechts pas begonnen). Waarom zouden ze ook? Je gaat toch geen toekomstgerichte, extreem succesvolle, keiharde resultaten (groei van PV-realisatie) brengende energietechnologie met wortel en tak uitroeien waardoor je afhankelijkheid van het fossiele buitenland of van veel te machtige supranationale energieholdings gaat zitten vergroten? Ben je mal!

Overigens zou ik de met absurde bureaucratie dichtgesmeerde "superieure" (doch aantoonbaar extreem slecht werkende) Nederlandse SDE regeling eerder kwalificeren als "directief-communistisch" ("planeconomie-waardig") dan de vele andere, veel succesvoller feed-in regimes "ge-ent op" (doch vaak beslist niet identiek aan) het Duitse succesmodel. Het door Samsom (blijkbaar) verfoeide EEG. Duitsland heeft het EEG slechts "aangepast aan de veranderende marktomstandigheden" (eens in de vier jaar, de laatste "Novelle" is 1 januari 2009 ingegaan). En zelfs de rete-liberale FDP heeft zich inmiddels achter de "principes" (niet de "details") van het enorm succesvolle EEG geschaard. Dat zou zelfs de sociaal bewogen Samsom te denken moeten geven.

Fouten van de vraagstellers
Storend in het interview is dat ook de interviewers nog steeds niet de merites van het Duitse EEG lijken te begrijpen, zoals blijkt uit hun vragen:

(1) Absoluut niet "15 procent van de energie duurzaam". Blunder van formaat, die zeer frequent wordt gemaakt. Niet "energie", maar, slechts "elektriciteit". Desondanks, voor een zwaar geïndustrialiseerde natie als Duitsland, een prestatie van formaat. EEG regelt uitsluitend hernieuwbare elektriciteit productie, andere Wetten gaan over duurzame warmte, over "groene brandstoffen", over fossiele (!!!) warmtekrachtkoppeling, en dienen buiten het kader van het EEG op hun eigen merites beoordeeld te worden. Al die wetten horen bij elkaar wel degelijk thuis in een zeer grondig doordacht Duits "klimaatpakket", wat zijns gelijke niet kent op deze aardkloot.

(2) Dat "fonds" is ook weer zo'n merkwaardige suggestie die niet op de realiteit berust. Er is helemaal geen "fonds" in Duitsland! Er worden continu herberekeningen gedaan door het onafhankelijke, onder het Wirtschaftsministerium (!) ressorterende BDEW om maandelijks vast te stellen wat de werkelijke invoeding (volledig zonder "caps", maar per categorie "gestaffeld" qua invoedingstarieven) van hernieuwbare elektra is geweest. Tevens wat in die periode de totale stroomverbruiken zijn geweest, en op basis daarvan wordt continu de door de leveranciers wettelijk verplicht te innen "EEG Quote" doorberekend die ze direct weer naar de netbeheerders moeten doorschuiven. (EEG Quote = het percentage hernieuwbare stroom wat financieel moet worden omgeslagen per kWh per standaard afname aansluiting). Dat gaat helemaal niet in een "fonds": alle feed-in moet wettelijk verplicht direct maandelijks (naar verkiezing eventueel door de invoeder minder frequent te claimen) door de netbeheerders worden uitbetaald uit de lopende activa (geen apart "fonds", want dan zou je al ruim 900 "fondsen" krijgen). En de netbeheerders krijgen het direct terug uit de maandelijkse, continu bijgestelde afdracht van de kWh heffing die de leveranciers volautomatisch afromen. Dat zijn grotendeels volautomatisch verlopende administratieve processen, door erkende accountants voortdurend gecontroleerd. Na een jaar worden opgetreden accumulerende verschillen t.o.v. de maandelijkse herberekeningen en BDEW prognoses financieel gladgestreken und Fertig ist der Fritz.

Geen "fonds", dus, in Duitsland. En de op een na laatste zin klopt dus gewoon niet met de realiteit. Er is geen causaal verband "creatie van een (gecapt) fonds >>> aan maxima gebonden subsidie bedragen per optie >>> inkoop van hernieuwbare stroom". Maar er is juist een omgekeerd causaal verband "wettelijk verplichte uitkering van nooit aan capaciteits-maxima gebonden, doch wel gestaffelde Einspeise Vergütungen door de netbeheerder bij alle onder EEG condities invoedende installaties >>> bepaling daarvoor benodigde percentage "maandelijkse EEG Quote" (financieel) in door leverancier af te zetten stroom >>> volautomatische inning van de uit de netinvoeding en totaalverbruik bepaalde EEG Umlage per verbruikte kWh bij de elektra afnemers". Deze laatsten omvatten, niet te vergeten (wordt niet begrepen in NL), ook alle afnemers met PV-systemen die ook nog steeds, volledig gescheiden bemeterd, elektra van het net afnemen...

Antwoord van Samsom op deze vragen:

KWh opslag in NL? Ik heb byzonder grote twijfels of de suggestie van Samsom "dat Nederland het Duitse financieringssysteem over gaat nemen" ook daadwerkelijk in de zeer goed doordachte vorm zoals die daar werkt gestalte zal gaan krijgen in Nederland. Sowieso is al sprake van het kwaadaardige kankergezwel genaamd "van een cap voorzien" met dat omslag principe. Het is nog compleet onduidelijk hoe exact de omslag zal gaan plaatsvinden, mede verergerd door het feit dat de complete bemetering in ons land een grote chaos is en gegarandeerd tot voor de eindverbruikers ongunstig "interpretatiegemanipuleer" van de netbeheerders en, vooral de leveranciers zal gaan leiden. De netbeheerders hebben door het reteslim er via EZ er door rammen van het capaciteitstarief per 1 januari 2009 niets meer te maken met variabele transportkosten en zijn dus in principe uitgesloten van "enige rol" bij het uitkeren van de invoedingstarieven voor hernieuwbare elektriciteit (wat overname van het Duitse systeem sowieso onmogelijk zal maken, want daar moeten al die netbeheerders de Einspeise bedragen wettelijk uitkeren zonder uit- of afstel).

Er zijn zeer dubieuze partijen op de leveranciersmarkt actief in Nederland die gegarandeerd zullen gaan proberen om stiekem te innen "voor hernieuwbare energie benodigde kWh opslag" af te romen door te manipuleren met "geschatte" resp. "fictieve" verbruikscijfers, wat immers schering en inslag is op onze van piraten vergeven stroommarkt (lees TROS Radar forum onderdeel energiebedrijven...). Ik voorzie enorme problemen bij mensen zoals ik die reeds geheel zelfstandig een negatief elektraverbruik hebben gerealiseerd (met eigen zonnestroom systemen, dus meer productie per jaar dan afname). Want als je dat "principe" doortrekt, zou ik dus geld moeten ontvangen van de heer Bos (collega van Samsom), i.p.v. te betalen. Wat natuurlijk gegarandeerd niet zal gaan gebeuren, mijn pappenheimers kennende... Er dreigt nl. ook een alternatief, net als in de MEP tijd een nooit door zuinig gedrag te beïnvloeden nieuw vastrecht, zodat ook de zuinige burgers, en diegenen met "negatieve verbruiken" de volle "mep" zullen moeten gaan betalen. Wat uiteraard totaal onacceptabel is, want de netto kWh verbruiker, de "vervuiler" dient te betalen, niet de zuinige Nederlanders. Laat staan de duurzame energie opwekkende medelanders...

Ook zal gegarandeerd er een enorme weerzin en tegenstand ontstaan bij de absurd energie intensieve industrie en het bedrijfsleven in Nederland, die natuurlijk niet zitten te wachten op deelname aan zo'n "kWh opslag" bij afname systeem. En hoe meer van dit soort stroom vretende partijen uitgesloten zullen worden (op aangeven, uiteraard van de immer vlijtige, "goedkope atoomstroom" minnende heer Wientjes), hoe minder geld er beschikbaar zal komen voor de "feed-in" voor hernieuwbare elektriciteit in Nederland. Waardoor er slechts weinig "extra" aan duurzaam geproduceerde stroom geproduceerd zal kunnen gaan worden. Dit in combinatie met het feit dat een zeer groot deel van de SDE gelden nu al niet naar burgers, maar, schandalig, naar grote bedrijven gaat (denk aan de belachelijke onder de SDE regeling vallende "schone" biomassa bijfik in kolencentrales, waar Samsom groot voorstander van lijkt te zijn, want hij zet in op 40% bijfik in kolencentrales in 2020...). Dit, in combinatie met de voorziene "caps" in de nieuwe opzet, is de dood in de pot, in een moeras van fossiele en nucleaire opwekkers. In Duitsland zijn het niet de grote energiebedrijven die de hernieuwbare revolutie hebben gebracht, maar de autonome partijen die de markt daar hebben opengebroken. Met het Duitse EEG als wapen in de hand. Wat een ongelofelijk knap in elkaar gezette Wet is. En wat zelfs een "geel-zwarte" coalitie van CDU, CSU en FDP niet op het vagevuur van de conservatief-neoliberale hel zullen doen opbranden. Want dan krijgen ze een volksopstand, en dat weten ze.

Duitse verkiezingen Wat er met de verkiezingen* zal gebeuren in Duitsland, blijft koffiedik kijken. FDP heeft zich achter de "principes" van het EEG geschaard, al zal er gegarandeerd "gemorreld" gaan worden aan de invulling van de cruciale details. Dat kan in Duitsland echter, in zeer grote tegenstelling met Nederland (waar die "cruciale details" niet in de Wetstekst, maar in een permanent door ambtenaren te beïnvloeden "Ministeriële Regeling" zijn opgenomen!), slechts met meerderheid van het parlement, en na uitvoerige ruggenspraak met de zeer machtige marktpartijen (waaronder die in hernieuwbare energie). Het is tale-teling, dat de heren Asbeck van SolarWorld (een van de belangrijkste Duitse spelers op het gebied van zonnestroom) en Milner van Q-Cells (nog steeds een van de grootste zonnecel producenten ter wereld) recentelijk hebben laten weten dat wat hen betreft de degressie van de Einspeise Vergütungen in de BRD, gezien de dramatische ontwikkelingen op de zonnestroom markt wel hoger mag worden. Asbeck sprak zelfs van een mogelijke, voorwaardelijke 15% degressie, waar het gepland dezer jaren tussen 7 en 10% was, afhankelijk van de marktontwikkeling. Dat is politiek strategisch handelen door de (PV) sector om de politici van morgen te paaien en het zeer degelijke EEG raamwerk zo goed mogelijk intact te laten. Niet gek staan te kijken dat het EEG straks gewoon als een pakhuis overeind blijkt te staan, met alleen hogere degressie percentages voor o.a. de nu nog minst goedkope optie zonnestroom. CDU gaat echt beslist niet (in crisistijd!!!) de eigen wereldmarkt naar de filistijnen helpen. Mogelijk wel de druk opvoeren. Als ze een grote meerderheid krijgen. We zullen zien. Vergeet in ieder geval nooit dat de half miljoen onder de tot nu toe geldende EEG wetten vallende zonnestroom (en alle andere hernieuwbare stroom) invoedende opwekkers keihard volgens wet hun (meestal) ruim 20 jaar met vaste tarieven vol "mogen"/"moeten" maken. Daar zal de ergste neoliberale atoom minnende politieke rat niets aan kunnen veranderen in Duitsland, of hij/zij zal een Staatsgreep moeten plegen en de nodige lawines van georganiseerd verzet over zich af gaan roepen.

(het kolencentrale gedeelte sla ik hier over, daar mag u zelf uw "gedachten" over laten gaan...)

Consuminderen en de PV-industrie. Op de vraag "Wij kunnen toch wel met minder toe? antwoordde Samsom:

Gevaarlijke uitspraken van de heer Samsom. Ook hij heeft nog steeds een blind geloof in economische groei, terwijl kristalhelder is gebleken dat de zeepballonnen waarop die "groei" (welke "groei" exact, s.v.p, meneer Samsom?) waren gebaseerd, al lang met een harde zucht zijn leeggelopen. We zitten gewoon in een herbezinningsfase, en dat is een van de beste zaken die in lange tijd de volgevreten, gepamperde, en in de fauteuil hangende consument is overkomen. En natuurlijk de financiële sector die er een puinhoop van gemaakt blijkt te hebben en de hoofdschuldige is van de recent malaise. Dat kun je moeilijk sectoren gaan verwijten die met een werkelijk verbijsterende marktdynamiek (nog steeds!!!) de ene na de andere innovatie in zonnestroom op elkaar stapelen, continu met kostenreducties bezig zijn, recycling programma's hebben opgesteld, en in absurd tempo productie capaciteiten hebben uitgebouwd, kwalijk gaan nemen. Of als dramatisch voorbeeld van de gevolgen van een niet door hen controleerbare crisis aanwijzen. Natuurlijk zit die business ook in een "dip" (Milner's Q-Cells heeft een flinke tik op de vingers gekregen met forse omzetverliezen), maar de "massale ontslagen" (cijfers????) als die er al zouden zijn, zijn niet typisch voor de PV industrie, maar geschieden overal in arbeidsintensieve productie processen. En zullen bij "herstel" weer gaan groeien als kool. Uiteraard is het rete-zuur om als tijdelijk werknemer bij een PV-bedrijf ontslagen te worden, maar als samenleving als geheel was het gewoon een bikkelharde les in deemoed. En natuurlijk, het begin van een veel te lang weggemoffelde kritische analyse van wat voor "praktijken" we op onze planeet überhaupt nog wel "acceptabel" vinden om te voorkomen dat die "activiteiten" ons bestaan ten gronde richten.

Desondanks gaat Duitsland dit "crisis"jaar volgens een recent onderzoek en cijfers van de BSW mogelijk tussen de 1.600 en 2.000 MWp aan nieuwe PV installaties afzetten, waarbij ze vorig jaar nog "maar" 1.250 tot 1.650 MWp zouden hebben afgezet. Is dat "crisis", of is dat wellicht "toekomstgericht handelen" door de aanschaffers van al die prachtige, honderd procent decentraal duurzame energie opwekkende systemen, hooggeschatte heer Samsom? Die nieuwe installatiecapaciteit voor PV, als die daadwerkelijk zal worden gerealiseerd in 2009, is minimaal 50 maal zoveel (bij realisatie 1.600 MWp) dan er maximaal in de Nederlandse SDE voor 2009 "mag" (pas in november bekend, en gemaximeerd op 20 + 11,8 = 31,8 MWp). Waarvan dan nog maar moet blijken hoeveel daar dan wel van gerealiseerd zal gaan worden, en wanneer dan wel (lees: slechts een fractie in datzelfde voor Nederland verloren jaar 2009) ...

Tot besluit

Nog even afsluiten met een hart onder de riem van strijder voor meer zonne-energie Samsom. In het begin van het stuk staat wellicht de beste "spijker op de kop" uitspraak van hem. Die de deplorabele situatie in Nederland feilloos weergeeft op het vlak van de progressie van duurzame energie:

Waarvan akte. Uiteraard gaat de heer Samsom deze "grindbak" niet alleen te lijf kunnen. Daarvoor is ieders hulp nodig, om steentje voor steentje, en als u die in huis heeft, met behulp van een schep de vaart er in brengend die verdomde "bak" leeg te krijgen. Het kan natuurlijk ook anders. De Staat zou direct een flinke takelwagen kunnen laten aanrukken, in een keer die hele grindbak uit de grond rukken, en de hele zooi weer in een van de vele in de loop der jaren leeggeroofde grindputten van de Maas in van der Hoeven's thuisland Limburg terug kunnen gooien (en daar bijvoorbeeld de natuur verder haar gang laten gaan). Een Nederlands EEG zou daarvoor symbool kunnen staan.

Hooggeschatte Diederik: veel succes daarbij, en laat die kolencentrales er s.v.p. niet komen, CCS of niet, weg met die zooi. Want dan zijn het aantal "grindbakken" straks niet meer te tellen, en komen we wellicht niet eens meer het huis in...

*Artikel geschreven vlak voordat de voorlopige uitslagen bekend werden (lage opkomst, FDP waarschijnlijk weer in de regering, samen met CDU/CSU, SPD, "Samsom's partnerpartij" in Duitsland in oppositie).

Bron: Kallenberg, F. & Opmeer, A. (2009). Diederik Samsom, PvdA. "Hou op met die goedkope sommetjes". - Milieudefensie Magazine nr. 38(9)/sep. 2009: pp. 6-9.

http://www.milieudefensie.nl/ ... /2009/september/diederik-samsom-het-groene-geweten-van-de-pvda.pdf

26 september 2009: Ontario gaat aan verpletterend mooi feed-in tarief voor PV. En veel meer trouwens, de berichten ronken van "most aggressive climate change policy" van het Amerikaanse continent, hoezee!. De aan de grote meren grenzende zonnige staat Ontario in het voor vele Nederlanders als "koud en "arctisch" beschouwde Canada, gaat knallen. You bet! Het waanzinnige programma, met een keur aan incentives die uitvoerig zijn uitbediscussieerd met de belangengroepen en experts (volslagen ondenkbaar in het achterlijke Nederland, je mag blij zijn dat je een weekje mag reageren op een al grotendeels vaststaand verschrikkelijk ingewikkeld document), gaat 1 oktober aanstaande "live". Documentatie verscheen op de website van de Ontario Power Authority, en is zeer uitvoerig!

Feed-in tarieven voor 20 jaar vast staand en niet uit de Staatsbegroting of uit die van lokale belastinggelden. Voor zonnestroom:

* omrekening dd. 26 september 2009 via deze website

Let op dat er nergens wordt "gemaximeerd", er mag dus ook gewoon voor vele megawattpieken neergevleid worden. Wel op zogenaamde "klasse 3" gronden die niet voor landbouw worden gebruikt of anderszins een bestemming hebben die niet overeenkomt met de bouw van een "energiepark". Ontario is echter groot, dus dat zal geen "probleem" worden. Ook is er niet (zoals karakteristiek en volgens mij "uniek" Nederlands), aan de "onderkant" gemaximeerd. Je mag ook gewoon een paar 100 Wattpiek neerzetten als je nog niet zoveel geld hebt. Dan kom je toch in aanmerking voor een "feed-in" tarief. En wel, een zeer lucratieve, vaste, bijna 50 Eurocent/kWh. 20 jaar lang... Verder is de boel wat gestroomlijnd voor de kleinste categorie, dus specifiek voor het particuliere segment, waarvoor zelfs een aparte "micro-FIT" categorie is gecreërd om het allemaal niet te moeilijk te maken voor de in potentie zeer omvangrijke groep decentrale opwekkers in deze relatief dichtbevolkte Canadese provincie.

Ook opmerkelijk is een zogenaamde "Aboriginal Price Adder" en "Maximum Community Price Adder", die nog eens anderhalf tot 1 Canadese dollarcent (voor PV) toevoegen aan het feed-in tarief (de "basis", zeg maar) en die blijkbaar bedoeld is om voor inheemse Indianenstammen (???) en voor kleine gemeenschappen een extra prikkel te geven. Windenergie en biogas feed-in tarieven behoren tot de hoogste van Noord Amerika. Verwacht wordt dat er zogenaamde "off-shore" windparken in de grote meren gebouwd zullen gaan worden. Spannend!

In het artikel van de bekende voorvechter van feed-in regelingen Paul Gipe vindt u verder smakelijk commentaar op de invoering van "the first system of advanced renewable tariffs in North America". Waarbij fijntjes wordt gewezen op het feit dat "Ontario policy follows successful practice in Europe" (niet meegerekend natuurlijk NEEderland). En blijkbaar vlak voor de met zeer veel scepsis bekeken klimaatbesprekingen in Kopenhagen een dikke tong tegen de rijke zuiderburen wordt uitgestoken met de boodschap: proberen jullie dit maar eens te overtreffen...

En ze menen het echt. Want welke halve zool van een Nederlandse politicus gaat het GOEDE voorbeeld van Ontario volgen en ook uiterlijk in 2014 (lieve mensen: dat is al over iets meer dan vijf jaar!!!) alle kolencentrales sluiten? Als we pech hebben in ons bloedeigen, wind- en zonrijke moeraslandje, krijgen we door het vreselijke bewind hier er juist van die gore centrales BIJ!

Ontario laat zien dat parlementen als het Nederlandse, met een bomvol caps zittende verschrikkelijke SDE regeling die nauwelijks beweging in de markt geeft en velen het schuim op de lippen brengt, en een ronduit rampzalige fossiel-nucleaire energiepolitiek (gedicteerd door EnergieNed en EZ), binnen no-time tot de zwarte clowns van deze aardkloot gaan behoren.

Gaat u mee verhuizen naar Canada? Ontario: GO!

http://atlas.nrcan.gc.ca/site/english/maps/archives/5thedition/environment/climate/mcr4076 (instralingskaart voor Canada; vooral het westen van Ontario heeft goede potentie voor zonne-energie)
http://www.gosolarontario.ca/en/faq_gs.asp ("Go Solar!" initiatief van de Canadese regering)
http://www.powerauthority.on.ca/FIT/ (het hele "feed-in" pakket op de website van de Power Authority)
http://www.wind-works.org/FeedLaws/Canada/OntarioLaunchesSystemofFeed-inTariffs.html (Paul Gipes commentaar)

Uitgebreid achtergrond artikel potenties PV markt in Ontario:
Boutin, G. & Worren, J. (2009). Could Ontario be the next Germany? - Renewable Energy World Magazine 12(3)/May-June 2009: pp. 25-31.

25 september 2009: Sonnenertrag database over 50 MWp! Hiep-hiep-hoerah! De belangrijkste database van voornamelijke particuliere PV installaties, Sonnenertrag.eu, is reeds de spectaculaire grens van 50 MegaWattpiek overschreden! Toen ik keek (kwart voor een in de nacht van 24 op 25 september) was het aangemelde nominale vermogen reeds aangezwollen tot 50,05 MWp, 4.440 installaties. Natuurlijk fluctueert het aantal installaties continu, omdat de database rücksichtslos wordt geschoond van mensen die hun data niet maandelijks bijwerken. Dus mogelijk zal op enig moment het aangemelde vermogen iets onder de 50 MWp zakken. Maar de groei is zo spectaculair, dat ik verwacht dat het totale vermogen binnenkort groter gaat worden dan het volume wat volgens het CBS in Nederland sinds de vorige eeuw aan het net is gekoppeld (door mij met vraagtekens omgeven 52,0 MWp).

Gemiddelde nominale capaciteit van al die installaties is ... 11,27 kWp per systeem! Dat is wel effe wat anders als de gemiddelde installatie grootte in Nederland, volgens mijn laatste update van 19 september jl.: slechts 2,0 kWp...

In ieder geval, beste Lothar en alle andere vrijwilligers die zo'n fantastische database bijhouden en de service steeds verder uitbouwen voor de duizenden data leveranciers: Herzlichen Dank, und GRATULIERE!

http://www.sonnenertrag.eu/

24 september 2009: Crisis? What crisis? Duitse PV markt groeit verder. En hoe! Er wordt af en toe weer eens lekker vet geschamperd over de "crisis-gevoelige" investeringen in duurzame energie. Dat wordt dan vaak afgemeten aan - zo blijkt nu - extreem slecht geleide bedrijven die zichzelf hebben kapotgegroeid aan "goede bedoelingen" dan wel rijk hebben gerekend met zeer dubieuze financiële constructies die ze uiteindelijk aan de bedelstaf hebben gebracht. Het Financieele Dagblad en Energeia hebben de laatste maanden de werkelijk gruwelijke details van het debâcle genaamd Econcern uit de doeken gedaan, en het blijkt weer eens janken met de pet op bij de failliet verklaarde holding die volgens VROM Minister Cramer zogenaamd als de "systeembank" van de duurzame energie in Nederland beschouwd moest worden waar de hele sector op "dreef". Geen frisse lectuur wat er de laatste weken boven tafel is gehaald. Dat kan ik u verzekeren (zie slechts een van vele berichten daarover hier).

Vaak wordt vergeten dat het bij hernieuwbare energie zoals Polder PV graag ziet vooral gaat (en zou moeten blijven gaan) om de investeringen die doodordinaire burgers en midden- en kleinbedrijf doen. Systemen die op daken worden aangelegd, dus. Want dat is zelfs bij wereldkampioen Duitsland, ook al wordt daar het ene na het andere monsterachtig grote PV park geplaatst (door vaak grote investeerders of zeer hard gegroeide autonome projectontwikkelaars met zonnestroom als specialisatie), het allerbelangrijkste marktsegment. Waardoor een zeer breed draagvlak van reeds een half miljoen burgers is ontstaan met meestal dakvullende PV installaties. Naar nu blijkt blijven die brave burgermansen en kleinere bedrijven gewoon door investeren. Want PV modules waren nooit zo goedkoop, en er is nog steeds ondanks jarenlange in wet voorgeschreven degressie nog steeds een zeer decent 20+ jaar vast, ook in Wet gedefinieerd feed-in tarief (kleinste staffel tot en met 30 kWp momenteel 43,01 eurocent/kWh). En de crisis bestendige Duitse zonnestroom "lustigen" investeren als gekken met zo'n mooie combinatie van "marktkansen" en een decente prijs voor 's werelds groenste stroomsoort...

In een vorig bericht (20 juli 2009) werd voor het begin van dit jaar na een opvallende winterstilte (veel vorst en sneeuw die installatie in veel gebieden onmogelijk maakte) al een snelle groei bekend van het aantal installaties gemaakt (eenmalig bericht van het Bundesnetzagentur wat per 1 januari alle nieuwe PV-systemen registreert, een noviteit in de EEG 2009 Novelle). Ongeveer een verdubbeling per maand in de eerste 4 maanden van 2009. Nu meldt de website van Frankfurter Rundschau online dat de groei aan bijgeplaatste capaciteit in de eerste driekwart van het jaar (tot en met de huidige maand) in crisistijd respectabel is geweest. Ze hebben dat afgeleid uit on-line gegevens van de twee grootste hoogspanningsnetbeheerders die (nu nog) horen bij de molochs E.On en RWE, en in wier netgebieden 80 procent van alle PV-installaties in Duitsland blijken te zijn geconcentreerd. De onderzoekers constateren dat er alweer (alleen in deze netgebieden) een groei van 645 MWp is geweest. Wat alleen al voor deze netgebieden de cumulatieve capaciteit op zo'n 4.800 MWp zou uit doen komen volgens FR Online.

Er circuleren ook al berichten dat sommige Duitse installatiebedrijven geen werk meer aannemen. Sowieso zitten de orderboeken vol. Maar belangrijker nog: er schijnen reeds module producenten te zijn die zijn uitverkocht voor dit jaar...

Uit de tot hun beschikking staande gegevens en op basis van de historisch aangetoonde marktgroei in Duitsland (vaak in de laatste drie maanden van het jaar, vanwege de lagere invoedingstarieven die per 1 januari ingaan, een enorme hausse aan nog te realiseren projecten), heeft FR Online een "redelijk betrouwbare" prognose (let wel: dat blijft een voorspelling) kunnen doen voor de "marktgroei in crisistijd". En daarbij komt FR Online voor heel Duitsland op ... 1.600 MWp nieuwbouw dit jaar. Als dit daadwerkelijk uit gaat komen (let wel: bijbouw aan de modulaire decentrale optie genaamd PV "gelijkstaand aan de capaciteit van twee kerncentrales" volgens de claim van FR Online*), zou met de gegevens van vorig jaar (1.650 MWp nieuw volgens BSW in hun update van 9 september, zie pdf, al citeert FR online 1.250 MWp "volgens het BMU"), de geaccumuleerde capaciteit hoog in de 6 GWp range moeten komen.

Als we echter de data van de brancheorganisatie BSW (zie hetzelfde PV update document) verder bestuderen zou volgens hen voor 2008 de teller reeds op 5.444 MWp staan, en wordt er zelfs door BSW rekening gehouden met 2.000 MWp bijbouw in 2009 (...) en mogelijk zelfs al een geaccumuleerde capaciteit van een verbijsterende 7 en een halve GigaWattpiek in Duitsland aan het eind van dit "crisis"jaar...

*NB: "capaciteit" is iets anders als "productie". Desondanks, als de BSW prognose bewaarheid wordt, en we nemen als zeer conservatieve genormeerde jaaropbrengst 850 kWh/kWp gemiddeld voor Duitsland, zou dat al neerkomen op een jaarlijkse donkergroene stroomproductie van 6,38 Terawattuur. Dat begint in de buurt te komen van de jaarproductie van al ruim anderhalve, vele eeuwen hoogradioactieve rotzooi voor komende generaties achterlatende Borssele kernsplijter.

So much for the "crisis" in world's biggest solar market...

http://www.fr-online.de/in_und_ausland/wirtschaft/aktuell/?em_cnt=1961004&

24 september 2009: Vroegtijdig afscheid van een Duits PV pionier. Uit wereldkampioen zonnestroom Duitsland bereikte ons het schokkende nieuws van de (op 21 september jl.) veel te vroegtijdige dood van de 59 jaar oud geworden pionier van de Duitse PV-sector, Georg Salvamoser. Salvamoser was de grondlegger van de beroemde Solar-Fabrik in zonnestroom hoofdstad Freiburg (1996), de stad waar de bikkelharde strijd tegen de atoomcowboys is begonnen en de hernieuwbare revolutie is ingezet. Met name: de zonnestroom revolutie. Salvamoser heeft baanbrekend werk verricht bij de marktontwikkeling en kwaliteitszorg, bij het lobbywerk voor Hermann Scheer's EEG wetgeving en het daar aan voorafgaande 100.000 (PV-) Dächer programma. Hij heeft de Duitse Umweltpreis ontvangen, en was de laatste jaren als slimme strateeg de juiste man op de goede plaats in roerige tijden: voorzitter van de Duitse brancheorganisatie, BSW.

^^^ Salvamoser's trots, Solar-Fabrik aan de Munzinger Straße 10 in het westen van Freiburg. Met in totaal 56,5 kWp aan PV-systemen waaronder een prachtige 20,5 kWp schuine (gedeeltelijk PV) glasfaçade. De fabriek is energieneutraal van opzet, het energieverbruik wordt volledig uit hernieuwbare bronnen gedekt. Naast de diverse PV systemen is er ook een 45 kW (elektra)/65 kW (thermisch) raap(zaad)olie warmtekracht koppeling installatie actief, evenals een pieklast ketel, ook op raapzaadolie, van 220 kW thermisch vermogen (data: folder uit 2007). Volgens de cijferpagina van Solar-Fabrik is de productiecapaciteit in 2009 uitgebreid van 70 naar 130 MWp. Modules made in Germany... Foto genomen tijdens mijn bezoek aan Freiburg in Juni 2007 (laatste Intersolar in Freiburg). Ik heb toen een week lang een fiets gehuurd en ik ben de hele stad doorgefietst - met honderden foto's van dakvullende PV-systemen en heel veel ander zonnestroom moois als leuk souvenir.

Gaia hebbe Salvamoser's ziel. Zijn erfenis zal deze wereld hopelijk diepgaand ten goede veranderen.

Zie ook het interview met Salvamoser door fesa medewerkster Sabine Wirtz, n.a.v. het 10-jarige bestaan (2006) van "zijn" SolarFabrik. Door mij in het Nederlands vertaald.

Persbericht van BSW, de brancheorganisatie in Duitsland
Obituary door Solar-Fabrik van 23 september 2009

22 september 2009: Vlaamse Leeuw vertrapt Nederlands poesje met 160,3 MWp PV vermogen. Het is al vaker gepasseerd op Polder PV: Vlaanderen had Nederland al in 2008 ingehaald, en scheurt maar door op het vlak van realisatie van (dus niet: ouwehoeren over) nieuwe zonnestroom capaciteit. Op 21 september publiceerde de op hun tandvlees lopende rekenmeesters van de regulerende marktwaakhond VREG eindelijk weer een update tot en met eind augustus 2009. Het resultaat is te schokkend voor woorden. En zou alle parlementariërs in Den Haag direct op een verplichte excursie richting de progressieve "Staat" genaamd Vlaanderen moeten doen bewegen.

Polder PV heeft ter ere van onze op het vlak van zonnestroom zeer progressieve zuiderburen een speciale webpagina in het leven geroepen met de laatste harde marktdata in hun regio en bij de blijvend fossielen herkauwende noorderburen netjes naast elkaar in twee tale-telling grafieken en meer fraais:

22 september 2009: Oproep zonnecollector bezitters TROS Radar. De organisatie achter een van de bekendste consumentenprogramma's (TROS Radar) is "op zoek naar mensen die een zonneboiler hebben aangeschaft en daarvoor subsidie hebben gekregen of hadden moeten krijgen". Als u daar aan behoefte heeft, kunt u via onderstaande link inschrijven als u een zonnecollector heeft. Er worden enkele data gevraagd zoals naam, type zonneboiler, subsidie ja/nee, indien "nee" drie invulopties, en tot slot drie velden met persoonlijke adres/contact gegevens, Verder worden er (op dit moment) geen details gevraagd. Vermoedelijk wil TROS Radar polsen hoe de "markt" er voor staat, en wat er met de subsidies geschiedt, of wellicht in het verleden is geschied.

Bij telefonische navraag door Polder PV bij Holland Solar bleek de contactpersoon over dit soort zaken momenteel ziek te zijn. Wel schijnt er "contact" geweest te zijn met de TROS, al is nog niet duidelijk wat dat contact verder heeft ingehouden. Wordt waarschijnlijk binnenkort duidelijk. Nederland telt volgens het laatste CBS overzicht voor 2008, als je de "jaarlijkse bijbouw" vanaf 1990 optelt (tabel 5.2.2 in het CBS rapport), zo'n 74.000 zonnecollectoren (categorie "afgedekt" met een individuele oppervlakte kleiner of gelijk aan 6 vierkante meter, de in NL bijna exclusief particuliere markt). Dit is inmiddels weer wat gegroeid, in ieder geval door het nieuwe (NB: niet onder de SDE regeling vallende!) subsidieregime genaamd (Staatscourant 173, maandag 8 september 2008) "Tijdelijke energieregeling markt en innovatie". Waarvan verwacht mag worden dat de meeste recente zonnecollector kopers daarvan gebruik hebben gemaakt (een "aanschaf" subsidie i.p.v. de vreselijk bureaucratische SDE regeling voor zonnestroom). SenterNovem geeft op hun "stand van zaken" overzicht aan dat er sinds de opening van die regeling zo'n 4.700 aanvragen voor de gecombineerde categorie "Zonneboilers en warmtepompen" gehonoreerd zouden zijn, eind augustus 2009.

http://www.trosradar.nl/index.php?id=422 (invulformulier)

http://www.senternovem.nl/duurzamewarmte/subsidie-informatie/stand_van_zaken.asp (stand 31 augustus 2009: nog 5,4 miljoen Euro te vergeven voor het gezamenlijke deelpotje "Zonneboilers en warmtepompen". Dat is nog steeds een respectabele 34% van de voor deze categorie gereserveerde 16 miljoen Euro in de eerste subsidieronde...)
http://www.senternovem.nl/duurzamewarmte/subsidie-informatie/zonneboiler.asp (entree pagina duurzame warmte SenterNovem - onderdeel zonneboilers)

22 september 2009: Leuk filmpje uit de hoofdstad. PV-newbee Eric Plankeel, die het voor elkaar heeft gekregen dat hij na een hoop "lokale bureaucratie" op zijn van de straat af onzichtbare platte dak een PV-installatie en zonnecollector "mocht" (...), is inmiddels o.a. op YouTube op een leuk filmpje verschenen. Dit naar aanleiding van zijn deelname aan het "aanschafsubsidie" traject Zon Op Je Dak in Amsterdam. Liever een "simpele aanschafsubsidie" dan "jarenlange onzekerheden brengende SDE bureaucratie" voor Eric, dat mag duidelijk zijn. Paar leuke shots van zijn fraaie Suntech systeem plus zonnecollector. De volautomatisch terugdraaiende Ferrarismeter als ultieme motivatie om (nog meer) op stroomverbruik te besparen. Daar kan geen kudde ambtenaren of een paar kilogram SDE gezever (bureau Polder PV) tegenop! Niet besproken: Eric gaat uitbreiden!

En dat allemaal in een stad die zeer ambitieuze plannen heeft voor duurzaamheid, en waarin GroenLinks wethouder Marijke Vos door de media en boze burgers wordt gefileerd omdat ze probeerde een kernenergie promotor die heel erg vileine stukjes schrijft (zie o.a. analyse Polder PV van 31 juli 2009) over het Duitse supersysteem genaamd het EEG tijdens de Schoner Vervoer Toer buiten de deur te houden. Zou haar "linkse kop" gaan rollen vanwege deze wederom typisch hollandsche vorm van tranentrekkende burgerlijke kleingeestigheid? Of zou het met het tegenwoordig standaard "openbare excuses aanbieden" wederom worden afgeserveerd, en vervolgens weer "over tot de duurzame orde van de dag"?

Verder geen aandacht aan besteden, aan dat geneuzel: kijken naar het filmpje, natuurlijk!

http://www.youtube.com/watch?v=5lpJelTcE1Y&feature=player_embedded (1'43")

22 september 2009: "U bent aangehouden"! Dreigende taal, maar het gaat gelukkig slechts om een mogelijkheid dat u, als een van de duizenden aanvragers voor SDE subsidie voor het Jaar des Heeren 2009, alsnog kans kunt gaan maken op een felbegeerde (?) beschikking van SenterNovem. Want die instantie heeft "aanhoudings" brieven verstuurd. Polder PV toont u een (geanonimiseerd) exemplaar en probeert het ding uit te leggen aan het met bureaucratie "gezegende" SDE publiek. Uiteraard op een nieuwe SDE pagina. De elfde alweer...