Nieuws P.V. pagina 71

meest recente bericht boven

29 januari 2011 - 14 februari 2011

Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm

14 februari 2011: Verbindende schakel PV-industrie zuid-oost Nederland met zonnepaneel anti-reflectie folie. Ondertussen op de nodige sites en in het Financieele Dagblad tegengekomen, blijkt er alweer een nieuwe PV-loot aan de Nederlandse zonnestroom [hardware] stam te zijn ontsproten. Een loot die zich weer diep gaat nestelen in het "tropische" zuid-oost Nederland, al zal de start middels een pilot-productie gaan plaatsvinden in een bedrijfshal in het noorden van Limburg (SolarExcel zit nu nog in het Gelderse Rhenen, de website is nog niet actief, "under construction"). Een provincie die eigenlijk altijd al een beetje byzonder stukje Pays Bas is geweest, met een bourgondische inslag. En bourgondiërs zijn levenslustig en experimenteren er regelmatig op los. Ditmaal met - ietwat "kras" en kernachtig uitgedrukt - doorzichtige "stickers" voor op zonnepanelen*. Die volgens de uitvinder van dat moois, chemisch ingenieur Ben Slager van het nieuwe bedrijf SolarExcel, en met behoorlijk wat - goed doordachte - patenten op zijn naam, (zoek hier op "Ben Slager") het rendement van zowel nieuwe, als van oude (!!) zonnepanelen zou kunnen verbeteren. Volgens het bericht van Energeia van 3 februari 2011 zou het uitdrukkelijk de bedoeling zijn dat "op de langere termijn" er ook aan winkels ten behoeve van particulieren zou worden geleverd. Dit kan niet anders betekenen dat je dan iets van een "rol" zou moeten kunnen kopen waarvan je de folie bij zou kunnen snijden voor jouw specifieke module type/grootte. En het - ik neem aan - zelfklevende spul op je oude modules zou moeten kunnen gaan plakken.

Slager zelf had het in de video op WijLimburg.nl echter telkens ietwat verwarrend over "zonnecellen", en dat is natuurlijk een fundamenteel ander bouwelement principe en "grootheid" dan het complete "module", waar de eindverbruikers fysiek mee krijgen te maken. Zelfs het hooggeschatte Technische Weekblad maakte in hun korte stukje over dit initiatief een elementaire fout en formuleerde het technische principe van SolarExcel incorrect als "de extra laag bovenop de zonnecel" (link). Daarbij suggererend dat het om een intelligente aanpassing van of toevoeging aan de "cel" zou gaan. Wat niet het geval blijkt te zijn.

Bij het zoeken op internet stuitte ik al snel op het omvangrijke, behoorlijk technische, en zeer gedetailleerde patent wat hier waarschijnlijk van toepassing kan worden verklaard, en wat op de naam van Slager staat (zie ook bespreking verderop). Daarin worden wel de mogelijkheden over het toepassen van allerlei (dure) ingrepen op de actieve zijde van zonnecellen zelf genoemd als "potentiële insteek" ter verbetering van het nu nog optredende "teveel aan reflecties" (m.b.t. het veelgebruikte silicium zou dat op een verlies van zo'n 22% van het ingevallen zonlicht neerkomen). Een van die "mogelijkheden" om op het niveau van de zonnecel zelf in te grijpen is een ingewikkelde, doch al veel toegepaste anti-reflectie coating van het cel oppervlak. Maar ook worden bij diverse zonnecel fabrikanten zoals het Amerikaanse SunPower reflecties verminderende, pyramidevormige structuren gecreëerd door ingewikkelde ets-methodieken van het oppervlak van hun high-tech zonnecellen. Dat zijn en blijven echter technieken op het niveau van de cel zelf, en ze zijn duur, ingewikkeld, en moeten feitelijk in een massa productie proces worden ingevoegd. Hetgeen lastig is en eigenlijk een ongewenste extra stap in de productie van de cellen (deze tijd vretende processtap houdt de bulk productie teveel op, wat verder kostenverhogend werkt).

Het patent van Slager's uitvinding grijpt juist in op het niveau van de glasplaat van het complete module, en dat is een wezenlijk verschillende benadering van het geschetste probleem: niet "celoppervlakte gerelateerd", dus. Want als je de cellen productie zo eenvoudig mogelijk kunt houden (massaproductie met zo min mogelijk ingrijpende proces stappen), en pas in het "eindstadium", nadat het complete module de laminator heeft verlaten door een "simpele folie ingreep" vergelijkbare of misschien zelfs nog betere resultaten kunt bereiken, ben je veel slimmer bezig. Zo lijkt de insteek van Slager cs.

Slager's uitvinding berust volgens de uitvoerige en gedetailleerde tekst in het patent op een op de glasplaat aan te brengen folie met ingewikkelde driedimensionale structuren die de beruchte licht reflecties van PV-modules moet verminderen. Op zich is zelfs "structurering" geen uniek concept, want het in Hannover, Duitsland producerende Alfasolar® heeft al sinds 2007 hun Pyramid modules met gestructureerd glas in de portfolio en weet daarmee volgens de module datasheets al relatief hoge efficiënties te behalen van 15,4% voor multikristallijne modules met zonnecellen van het beroemde Photovoltech uit Tienen in België. Alfasolar® claimt dat ze met deze methodiek 3,5% meer vermogen bij loodrechte instraling, en zelfs 20% meer vermogen bij een instraling met een zeer lage hellingshoek (80 graden) kunnen realiseren. Ook een beroemde glasfabrikant als Saint-Gobain produceert al jaren gestructureerd glas voor zonnepanelen om reflecties te verminderen. Zie daarvoor hun speciale Solar Glass website. Saint-Gobain claimt met hun gestructureerde glassoorten bij polykristallijne zonnepanelen een extra rendements-verbetering van 3% te kunnen realiseren.

Het nadeel van "gestructureerd glas" is dat het - in theorie - relatief snel kan vervuilen, al claimt Alfasolar® dat dit niet het geval zou zijn. Het is in ieder geval ingewikkelder om het te maken, en dus beslist duurder dan het inmiddels al op industriële schaal in "bulk" gemaakte conventionele vlakke module glas. Bovendien kan de "structuur" van het glas niet al te ingewikkeld worden (ter optimalisering van de anti-reflectie eigenschappen), want dat zou en de proceskosten te hoog maken, en bovendien het glas te kwetsbaar maken voor breuk en vervuiling. Het moet immers minstens 25 jaar mee. Aangezien met de almaar dalende module prijzen de Balance Of System (BOS) kosten (zeg maar: alles wat niet te maken heeft met de prijs van de zonnecellen zelf) een steeds belangrijker rol gaan spelen bij de uiteindelijke systeemprijzen, is elke "verzwaring" van die kosten, zonder dat er significante verbeteringen van het systeemrendement tegenover staan gedoemd om zichzelf op termijn uit de extreem dynamische markt te prijzen.

Patent SolarExcel
United States Patent Application 20100243051, uitgifte datum 30 september 2010, de aanvraag stamt al uit mei 2008.

De insteek van SolarExcel is echter weer een geheel andere dan die van Alfasolar® en Saint-Gobain, en ze grijpt net als bij hen niet in op het "cel" niveau. Want ze gaat van bestaande/conventionele, niet gestructureerde glasplaten uit voor de modules (het goedkoopste, in steeds grotere volumes geproduceerde spul), waar SolarExcel vervolgens een ingenieus ontworpen, waarschijnlijk uiteindelijk in bulk relatief goedkoop te maken kunststof folie op plakt. Die aan de naar de hemelkoepel gerichte buitenzijde weliswaar glad is, maar die intern een complexe, driedimensionale structuur kent. Deze interne architectuur optimaliseert de lichtbreking en reflecties op dusdanig slimme wijze, dat zo veel mogelijk licht het PV-module in komt (richting de direct onder de glasplaat in de inbeddingsfolie liggende zonnecellen). En er uiteindelijk zo min mogelijk "kostbaar" licht de ruimte in wordt gereflecteerd. Omdat er met deze aanpak verder niets op het niveau van de zonnecellen zelf hoeft te worden gedaan aan ingewikkelde en met bezwaarlijke chemische ingrepen gepaard gaande processtappen bij het maken van anti-reflectie lagen, zouden deze dure, milieu onvriendelijke en tijdrovende proces-stappen kunnen worden overgeslagen bij de cellen producenten. Dat kan aan die kant van de fysieke productie keten dus ook al forse kostenvoordelen opleveren.

Figuur 3 van de Amerikaanse patent aanvraag van Slager met een afbeelding van de mogelijke vormen van de te produceren kunststof "polygonen" die voor maximale lichtopbrengst (verminderen van zoveel mogelijke reflecties) zorg moeten dragen. Zowel de vorm als de wijze van stapeling van deze polygonen staan niet vast maar zijn door slimme formuleringen in de tekst allemaal in het betreffende patent ondergebracht. >>> © Ben Slager, patent U.S.A. Patent Application 20100243051

De "interne driedimensionale structuur" zal worden gerealiseerd met polygonale elementen gemaakt uit polymere kunststoffen als polycarbonaat, polymethylmethacrylaat, etc., of combinaties daarvan. Deze zullen worden voorzien van UV absorbers en/of licht stabilisatoren. Er wordt geen "vaste" organisatie structuur van deze polygonale elementen gedefinieerd in het door mij bekeken Amerikaanse patent: de keuze uit verschillende theoretische toepasbare architectonische concepten m.b.t. de rangschikking van bedoelde polygonen ligt niet vast. Het patent omvat dus heel slim meerdere topologie mogelijkheden, waardoor zelf in alle rust door SolarExcel de optimale architectuur uitgezocht zal kunnen worden. Ook de te gebruiken kunststof materialen en eventuele hulpstoffen zijn niet vastgelegd, wat de speelruimte binnen het patent zo groot mogelijk maakt. Er is duidelijk veel tijd besteed aan het zo zorgvuldig mogelijk opstellen van de "reikwijdte" van deze patent aanvraag, zodat voor SolarExcel het maximale aan potentie er uit gesleept kan worden. Zonder dat de concurrentie op slinkse wijze kan "inbreken" en er met de palmares vandoor kan gaan. Er wordt in het patent naar de folie gerefereerd als een "cover plate" met een "actief" en een "passief" deel.

Om een "vlakke" folie voor op het PV-module te verkrijgen, moet de "buitenruimte" boven de uit slim gestapelde polygonen bestaande, driedimensionale structuur worden "opgevuld". De bedoeling is dat dit gecombineerd wordt met een tweede functie, namelijk een anti-fogging, anti-fouling, en/of anti-scratch coating. Het "vulmateriaal" zal een complementaire - lage - refractie index krijgen, terwijl die van het materiaal van de polygone structuren een hoge refractie index moet hebben. Daarbij wordt trouwens ook toepassing van silicaat of kwarts glas voor de polygonen niet uitgesloten van het patent. De totale dikte van de folie zou idealiter in de orde van 3 millimeter moeten worden maar kan ook (minder optimaal) dikker worden. Byzonder is, dat voor het maken van deze complexe folies er gebruik gemaakt zal gaan worden van productie processen die bekend zijn uit de kunstwereld. Een heel spectrum aan technieken kan daarbij worden gebruikt, zoals "injection moulding", foto-lithografische methoden, etc. Wellicht heeft de technisch begaafde heer Slager daar wel de inspiratie voor zijn uitvinding opgedaan, een vrij byzondere combinatie van menselijk potentieel, als dat zou kloppen.

Light-tuning door luminescentie
Een laatste in het patent ingesloten mogelijkheid betreft het toepassen van luminescerende stoffen in de "actieve" laag van de folie om de zogenaamde "spectrale respons" van het systeem te optimaliseren. Voor het begrip luminescentie, zie de betreffende Wikipedia pagina. Het gaat in dit specifieke geval om de "deelverzameling" fluorescentie, zie de aparte Wikipedia uitleg. Zowel in het originele SolarExcel als het LIOF persbericht werd dat principe m.i. op een ietwat simplistische wijze verwoord met: "Bijkomend voordeel is dat de folie het invallende licht kan modificeren en zo kan aanpassen naar de kleur waarop het zonnepaneel het beste reageert en dus het beste presteert".

Dat lijkt me iets te simpel gezegd, want het principe luidt als volgt (volgens de door mij bestudeerde, door Slager zelf geschreven Engelstalige patent aanvraag). De moleculen uit deze luminescentie vertonende stoffen absorberen de minder "geschikte" korte golflengtes en emitteren vervolgens licht met langere golflengtes die beter door het te bouwen systeem zijn te behappen. Het is dus niet zo - zoals in de persberichten lijkt te worden gesuggereerd - dat "een foton" fysiek wordt gemodificieerd door het bedoelde proces. Er wordt een foton met een korte golflengte ("hoge energie inhoud") geabsorbeerd, en vervolgens wordt via het "luminescentie procedé" een [ander!] foton met een langere golflengte ("lage energie inhoud") weer afgestaan.

Al is uit een oudere studie bekend dat toepassing van dit soort stoffen in theorie slechts iets van 2% aan rendementsverbetering zou kunnen bijdragen, bleek er in de nieuwe folie architectuur een onverwacht positief synergetisch effect te kunnen worden vastgesteld. Maar ook zijn daar limieten, omdat een teveel aan toevoegingen de folie minder transparant zou maken voor golflengtes van 400 tot 1.200 nanometer. Het blijkt dat door een "slimme" architectuur van de toe te passen kunststof polygonen te kiezen er relatief lage concentraties van deze luminescerende stoffen nodig zijn om toch een optimaal all-in effect te bewerkstelligen. Lage concentraties zijn ook om een andere, mogelijk belangrijkste reden wenselijk: deze stoffen zijn namelijk duur, en dienen dus met prudentie te worden toegepast om het gepatenteerde concept niet uit de markt te prijzen. Want het gaat uiteindelijk natuurlijk om een combinatie van "prijs van het uiteindelijke product" en "te behalen extra rendement in de harde praktijk". Deze luminescentie vertonende substanties kunnen zowel organische als inorganische stoffen zijn, en geprobeerd zal worden om stoffen te selecteren die tevens een UV-beschermende werking hebben voor de folie. Een soort dubbelrol, dus. Dit alles is ook in de patentaanvraag zodanig geformuleerd, dat SolarExcel nog op verschillende wijzes kan experimenteren met de implementatie technieken om de optimale opbrengst te kunnen genereren.

In de patent aanvraag wordt ook nog een serie interessante experimenten opgesomd die duidelijk aangeven dat de prestatie van module concepten zonder enige structurering van de module glasplaat het slechtst uitpakken (meest gereflecteerd licht), die voor glasplaten met pyramidevormige structuren al een stuk beter zijn, maar het best presteren glasplaten met daarop de gepatenteerde folie aangebracht. Met name bij instralingshoeken van 0-15 graden en in het traject van 50-90 graden scoren de laatsten bovengemiddeld goed. Ook werd er gekeken naar daadwerkelijke kortsluit stromen en open klemspanningen in experimentele zonnecel set-ups, waarbij de gepatenteerde folies zeer duidelijk beter bleken te presteren dan zowel de "ongestructureerde" (standaard), als de "pyramidevormig gestructureerde" module concepten.

Onderzoeksresultaten ctd.
De resultaten van deze experimenten waren ronduit opmerkelijk:

• Voor een zonnecel systeem bestaande uit amorf silicium (a-Si) werden bij een golflengte van 500-700 nanometer reflectie verliezen vastgesteld van 20,8% bij een systeem zonder folie, tot slechts 2,0% bij een systeem met folie.
  
  
• Voor een zonnecel systeem bestaande uit een monokristallijne (m-Si) cel met (standaard aangebrachte) anti-reflectie coating op het cel oppervlak werden bij een golflengte van 700-800 nanometer reflectie verliezen vastgesteld van 11,9% (zonder folie) tot slechts 2,3% (met folie).
  
  
• Voor een zonnecel systeem bestaande uit een polykristallijne (p-Si) cel zonder anti-reflectie coating werden bij een golflengte van 700-800 nanometer reflectie verliezen vastgesteld van 20,0% (zonder folie) tot slechts 7,2% (met folie).

De beloofde rendements-verbetering van aldus gemaakte zonnepanelen (met een kunststof folie op de glasplaat van het module) zou volgens de recente (pers)berichten uiteindelijk mogelijk een factor van 5 tot zelfs 25% kunnen gaan worden. Dat is beslist "spectaculair" te noemen voor een waarschijnlijk op termijn relatief goedkoop te produceren kunststof folie. Wel moet daarbij gesteld worden dat de frase in het originele persbericht, "Deze folie elimineert de reflectie van licht op zonnecellen..." ietwat overdreven lijkt te zijn, gezien de hier boven genoemde praktische bevindingen. "Doet de reflecties aanzienlijk verminderen" zou een meer toepasselijke kwalificatie zijn.

Overigens noemt het Financieele Dagblad zelfs een totaal aan negen patenten die namaak van het SolarExel concept zou moeten voorkomen.

Projectontwikkelaars en particulieren "aan de folie"?
Als die door instituten bij Fraunhofer ISE en het vlak over de grens gelegen Institut für Energieforschung - Photovoltaik (IEF-5) in Jülich geteste concepten daadwerkelijk op commerciële basis zouden kunnen worden geproduceerd, zouden mijn antieke, bijna 11 jaar oude Shell Solar ACN2000E modules, met een nominaal STC vermogen van 93 Wattpiek en een mager module rendement van 12,9% voorzien van een "SolarExcel sticker" mogelijk opeens (12,9 + 0,05*12,9 =) 13,5%, of misschien zelfs wel een fors hoger rendement kunnen gaan krijgen. Quelle magique! Mag ik s.v.p. bij dezen voor de twintig modules hier 20 vierkante meter anti-reflex folie bestellen? Ten tweede: het wereldberoemde Amerikaanse Sunpower mag meteen het onder het Solar America Initiative programma van het Department of Energy gekregen geld om een commerciële module met een rendement van meer dan 20% te gaan maken terug gaan storten. Niet meer nodig! Ze hoeven helemaal geen onderzoek meer te doen, want met een SolarExcel sticker zouden ze hun beste commerciële modules, hun SPR-318E black beauties met een paneelrendement van nu al 19,5% in een klap tot power mongers met een efficiëntie van 20,5 of zelfs (veel) hoger kunnen gaan omtoveren. Dat zou pas solar revolution zijn, of, zoals de heer Slager gesteld blijkt te hebben, "een revolutionaire vernieuwing". Nu maar hopen dat de dure gestructureerde celoppervlaktes van SunPower's hoog renderende monokristallijne back-contact cellen inderdaad niet fysisch "in de war" gaan raken van de ook al module rendement verhogende folies van SolarExcel...

Potentie en mogelijke risico's
Even alle gekheid op een stokje: hartstikke mooi allemaal, en fantastisch dat dit allemaal mogelijk lijkt te zijn. Het patent ziet er zeer goed doordacht en intelligent uit. Maar Polder PV is een geboren en getogen scepticus en heeft al heel wat veelbelovende "revolutionaire" (technologische en ook financieel-economische) initiatieven met vergelijkbare ronkende verhalen zien stranden - of er na wat luid tromgeroffel in de opstart fase niets meer van vernomen. Zo hoop ik dat de bedoelde en te gebruiken luminescentie vertonende stoffen ("dyes") een lange levensduur zullen hebben, anders zou hun positieve effect na verloop van tijd verloren kunnen gaan. Ook zou het natuurlijk het mooist zijn dat de volgens mij noodzakelijke hechtstof (de "lijm" waarmee de folie op de glasplaat van de modules wordt geplakt) makkelijk verwijderbaar zal worden. Want het is maar de vraag hoe lang zo'n folie het onder de extreem belastende omstandigheden in de bikkelharde praktijk uit zal houden. Zelfs al worden er UV-remmende stoffen ingebouwd.

Als de levensduur tegen zou vallen, zou bij massale inzet van dit soort folies direct aan een recycling infrastructuur moeten worden gedacht. Niet alleen voor het terugwinnen van de gebruikte polymere kunststoffen. Maar vooral, als dat al mogelijk zou zijn, voor de terugwinning van de dure luminescentie vertonende "hulpstoffen". In de patent aanvraag wordt namelijk gewag gemaakt van: "The concentration of the luminescent dye preferably lies between 0.001 and 50 gram dye per m² cover plate surface and per mm cover plate thickness". Zeker als zal blijken dat de "hogere" waarden toegepast zullen moeten worden voor maximaal effect, is het absoluut noodzakelijk dat bij grootschalige toepassing van dit soort folies, die kostbare grondstoffen terug gewonnen zullen gaan worden "na einde levensduur". In de hoop natuurlijk, dat niet na een tiental jaar dit soort folies al door de verwoestende elementen in duizenden stukjes versplinterd, en door de wind over de wijde omgeving zullen zijn verspreid...

Potentie
Het gaat in de zonnestroom markt namelijk nu al om absurd grote volumes, en dus "module oppervlak". Zelfs met een zeer dunne folie van 3 mm kan het dan al gauw "in de papieren" gaan lopen met de toe te passen volumes van dit innovatieve product. Alleen al in Duitsland zou in 2010 volgens diverse bronnen zo'n 8 GWp aan nieuwe capaciteit afgezet kunnen zijn. Volgens Photon was vorig jaar februari de gemiddelde grootte in hun enorme, bijna 28.000 types tellende module databank al 200 Wp per zonnepaneel (publicatie in modules special in Photon 2/2010). Als we iets lager inschatten, en van een 190 Wp module uitgaan, zien we bij een grote fabrikant als Suntech (STP 190S - 24Ad+, datasheet) een module oppervlakte van 1,36 vierkante meter. Trekken we de niet relevante frame rand (1,1 cm.) van het "te beplakken" glasoppervlak daar van af, houd je ruim 1,30 m² over. 8 GWp aan 190 Wp modules met zo'n "beplakbare" oppervlakte zou neerkomen op:

(8.000.000.000 [Wp] / 190 [Wp]) * 1,30 [m²] = 54.736.842 m²

Dat is bijna 55 vierkante kilometer aan afzetpotentieel voor zonnepaneel "anti-reflectie plakfolie" voor alleen de Duitse groeimarkt in een jaar tijd. En dan hebben we het nog niet over de andere grote markten gehad (Italië, U.S.A., Japan, ...), en al helemaal nog niet over het al lang bestaande potentieel aan modules wat nog minimaal 15 tot 25 jaar mee zal gaan. En in theorie met dit soort folie qua energieproductie "gepimpt" zou kunnen gaan worden. Ergo: een "zeer interessante business case" voor SolarExcel. Als het allemaal gaat zoals gewild door het bedrijf.

Ik hoop natuurlijk beslist dat SolarExcel wel degelijk "een gouden greep" heeft gedaan, maar ik wil daar wel graag harde praktijk resultaten van zien. Meestal gaat de wetenschappelijke vooruitgang met kleine stapjes, die met veel moeite tot stand komen. Als "wereldschokkend" gepresenteerde zaken blijken in veel gevallen al in de vercommercialisering ervan zwaar tegen te vallen, of slecht of zelfs helemaal niet (op grotere schaal) technisch te realiseren (gedenk de vele dunnelaag zonnepaneel start-ups, die in grote problemen verkeren). Ook blijken er achteraf soms grote praktijk problemen gepaard te gaan met de invoering van nieuwe concepten. Ik hoop dat SolarExcel in ieder geval die cruciale commercialiserings-fase met de vingers in de neus zal kunnen nemen, en dat het product ook op lange termijn zowel prestatie-verhogend, als fysiek structureel "klimaatbestendig" zal blijken te zijn. Het professioneel verwoorde en in elkaar gestoken, hier besproken patent verdient dat beslist. En volgens LIOF is de uitvinding nadat het prototype bewezen werkend is verklaard, inmiddels productierijp.

Op de video die via de subsidie verstrekker NV Industriebank LIOF (Nota Bene: nog steeds voor 94,4% aandeel in handen van het Ministerie van EL&I/Staat der Nederlanden, al zou daar verandering in moeten komen) is in te zien enkele interessant uitziende proefmonsters van de besproken anti-reflectie folie. Het ziet er uit als een gekleurde, ietwat korrelige film, maar verder is er niets byzonders aan te zien op het gepresenteerde materiaal.

^^^ Screendump van de video over SolarExcel op WijLimburg.nl, met proefplaatjes met de anti-reflectie folie monsters. © WijLimburg.nl (this weblink)

SolarExcel in bullets:

• 5 miljoen Euro kostende proef fabriek van plm. 1.000 m² in Noord-Limburg, werk voor 15-20 mensen (lokatie wordt een van de komende weken bekend).
  
  
• Over plm. 2 jaar commerciële opschaling in fabriek in Zuid-Limburg (vermoedelijk: Avantis terrein), met werk voor plm. 80-100 medewerkers (Slager zelf in de video: "enkele tientallen"). Potentieel "meerdere miljoenen vierkante meters productie per jaar".
  
  
• Kunststof anti-reflectie folie (in de persberichten "lichtmanagement folie" genoemd) voor op de glasplaat van zonnepanelen, met belofte rendement van het PV-module 5-25% te kunnen verbeteren (getest op laboratoriumschaal en onafhankelijk geverifieerd).
  
  
• De folie kan zowel op nieuwe, als op bestaande PV-modules worden aangebracht.
  
  
• Uitvinding gedaan door Ben Slager, Bart Kranz en Ko Hermans. De heer Slager is bekend van zijn eerdere activiteiten bij het door hem opgerichte Nedcard/Wijchen (onderdelen voor bankpassen en SIM-kaarten), en later bij Novameer/Veghel (kogelwerende stoffen).
  
  
• Investeringen: plm. 8% in aandelen kapitaal van SolarExcel door NV Industriebank LIOF; plm. 2,5% vanuit het innovatiefonds van de Provincie Limburg, plus "achtergestelde lening" van de provincie (hoogte onbekend). Volgens CDA (ex-Tweede Kamer lid) gedeputeerde Jos Hessels van de provincie, die ook "positief staat tegenover kernenergie" [p. 16 in dit document] zou het wat het aandeel in SolarExcel betreft, in totaal om een bedrag van minder dan 1 miljoen Euro gaan (citaat in het FD artikel van 4 februari 2011). LIOF/Provincie Limburg was het "snelst met handelen". Vandaar dat SolarExcel met LIOF, met als grootaandeelhouder het Ministerie van EL&I, wat alweer onder de "bezielende" leiding van een over-ambitieus kernsplijter minnend CDA politicus de SDE subsidieregeling voor zonnestroom in eigen land feitelijk, en bij vol bewustzijn, dood heeft verklaard, in zee is gegaan.
  
  
• Verder zijn er nog enkele onbekende particuliere investeerders.
  
  
• Potentiële afnemers: in eerste instantie grote, internationaal opererende module fabrikanten uit Amerika, Duitsland en Frankrijk (vooralsnog niet het "kleine, provinciale grut" als Scheuten Solar en Solland Solar), die het spul moeten gaan testen op hun respectievelijke PV-module "platforms". Maar ook wordt gesproken over exploitanten van zonnestroom parken. Feitelijk blijft natuurlijk de module producent het eerste "aanspreekpunt", want het moet op hun producten worden "geplakt" (daar zitten zowel potentiële voordelen als ook mogelijke nadelen aan, vooral als er iets "mis"zou kunnen gaan met het product). Maar grote PV exploitanten als zonnestroom fondsmanagers, zijn gebaat bij maximale output, en zouden aan leveranciers kunnen eisen dat die met het reflecties reducerende folie van SolarExcel gaan werken voor optimaal financieel rendement.
  
  
• In een later stadium worden kleinere module producenten benaderd voor afzet (Scheuten Solar en Solland Solar [pas "module" producent als hun langverwachte SunWeb® panelen commercieel verkocht gaan worden] worden expliciet, na aandringen van de interviewer op WijLimburg.nl, benoemd). Uiteindelijk zouden zelfs winkels het mogelijk tegen die tijd felbegeerde spul aan particuleren kunnen gaan verkopen. Die, zo lijkt het idee, hun oude modules zouden kunnen gaan beplakken met de veelbelovende folie...

Betekenis voor de globale markt
Het meest interessante aan het "totaalconcept" van SolarExcel is dat het compleet buiten de "greep" van de grote cellen fabrikanten, en van de vele honderden module fabrikanten om volstrekt autonoom ontwikkeld kan worden. Het is een "extra" wat later kan worden toegevoegd aan bestaande modules, naar verkiezing. Er is geen obligate één-op-één binding met een cel- of module leverancier nodig voor de productontwikkeling, wat vrijheid van handelen mogelijk maakt. Dat is goed voor de business, want hoe meer autonome spelers met unieke concepten er zullen zijn, of nog gaan komen, hoe groter de "dynamiek" op de markt zal kunnen worden. De zonnestroom markt is beslist niet gebaat bij extreme concentratie van marktmacht, die zo karakteristiek is (geworden) voor de grondstof stromen monopoliserende mega-tyconen van de fossiel-nucleaire energie industrie. Juist nu op het gebied van zowel modules als zonnecellen in Azië de fysieke productie in hoge mate geconcentreerd raakt (feitelijk ook weer een dreigend "duurzaam energie monopolie"), is dit soort ontwikkelingen een goede zaak. De PV-business heeft de potentie in zich om zeer groot te worden, omdat de eindgebruikers van hun producten gebruik maken van een gratis, voor alle wereldburgers naar eigen verkiezing te oogsten, niet door energiebaronnen, politici en/of ambtenaren monopoliseerbare energiebron, zonlicht. Daarmee kunnen vele honderden, wellicht (tien)duizenden bedrijven met talloze specialisaties aan het werk gaan, all over the globe. Verder gaande dynamiek in de hardware leverende PV-industrie is prima voor het verscherpen van de concurrentie, en voor het almaar naar beneden krijgen van de uiteindelijke - voor afzet markten doorslaggevende - systeemprijzen. En dat is, mits op intelligente wijze georganiseerd, en zoveel mogelijk verschillende marktspelers ten goede komend, goed nieuws voor zowel de industrie, als voor de eindgebruikers: u en ik.

Het zonnige bruggetje Den Haag - Limburg. Typisch Nederland?
Dat SolarExcel zich in Limburg gaat vestigen - zei het in eerste instantie in het noorden van die provincie - zou je niet als "toeval" kunnen bestempelen. Met het Avantis terrein (nog steeds erg leeg), de te koop staande zonnecel fabrikant Solland Solar**, Scheuten Solar als dragende kracht in Venlo, Solar Modules Nederland van ex Ubbink Solar Modules van Laarhoven in Kerkrade, IBC Solar in Amstenrade, Energiebau in Maastricht, de helaas toch weer even vertraagde plannen*** van Gosse Boxhoorn's The Silicon Mine op het Chemelot terrein van DSM in Geleen, zijn nieuwste plannen voor een zonnecel fabriek genaamd Alinement naast Solland Solar op het Avantis terrein, etc., bevindt SolarExcel zich in die provincie immers in goed en zonnig gezelschap.

En dat Verhagen vlak nadat hij de SDE voor de marktontwikkeling van zonnestroom in ons land van het achterbakse nekschot voorzag, opeens uitkraamde dat Nederland een "topland" zou moeten gaan worden op het gebied van duurzame technologie waaronder zonnepanelen (NRC Handelsblad van 21 december 2010) mag gerust als een nooit eerder vertoonde, doch des CDA's eigen 180 graden "persoonlijke beleidsdraai" gezien worden, waar een draaikont tureluurs van zou worden. Al mag u het beslist ook Regenteske Hypocrisie van de aller bovenste plank noemen. Ach, dat nieuws volgde dan ook zeer kort nadat provincie Noord-Brabant (op 10 december 2010) aankondigde dat ze maar liefst bijna 49 miljoen Euro zouden gaan uittrekken om "het zwaartepunt" van de zonne-energie research in Nederland te gaan worden. Volgens mij is Verhagen zich, na zijn "historische vergissing" de SDE af te schieten voor zonnestroom (waar hij en zijn opdrachtgevers eigenlijk voor op het publieke schavot zouden moeten boeten), de pleuris geschrokken van zoveel voortvarendheid bij een "lagere overheid". En besloot hij wellicht zijn thuisfront in Limburg hardhandig wakker te schudden om tegengas te geven. Dat Jos Hessels, trouw en loyaal CDA partijgenoot, en het nog steeds onder Verhagen's eigen EL&I Ministerie vallende Limburgse LIOF het voortouw hebben genomen bij de participatie van de hem wel bekende (en zeer gunstig gezinde) provincie in het nu nog in Gelderland gevestigde SolarExcel zullen we dan maar als "louter toeval" kwalificeren. En dat de broer van EL&I Minister Maxime Verhagen, Jérôme Verhagen, nog niet zo lang geleden directeur van de hightech campus in Noord-Brabant, sinds 2006 directeur van het onder zijn ministerie vallende LIOF in Limburg is, is natuurlijk uitsluitend door God beschikt, en mag in dezen helemaal geen rol spelen. Daar kunnen alleen rechtse media kwaad van spreken...

In ieder geval wordt SolarExcel dan "bij toeval" en misschien wel ongewild de "politieke brug" tussen de torenhoge zonnestroom ambities van zowel de provincie Limburg als het aanpalende, minstens even ambitieuze, echter vooral op Eindhoven gefocuste Noord-Brabant. Ook al een eeuwenoud CDA bolwerk, trouwens...

* Het gaat gezien de patentaanvraag beslist om "folies voor op zonnepanelen", dus voor op de glasplaat. Bij kristallijne modules zitten de cellen zelf volledig ingebed in een doorzichtige matrix vaak bestaand uit EVA folie (of een moderne vervanger). Die pas in het eindstadium van de module productie wordt ingezet, vlak voordat het module in een laminator gaat waarbij de 2 lagen EVA folie aan weerszijden van de cellen bij verhoogde temperatuur uitvloeien - en later uitharden - tot een continue matrix die de dan al lang definitieve vorm en structuur hebbende zonnecellen volledig lucht- en waterdicht isoleren van de veeleisende buitenwereld.

** Tijdens Intersolution in Gent kreeg ik te horen dat de eerste door het collectief Solland Solar/Schott Solar te produceren Sunweb® modules van de zomer uitgeleverd zouden moeten gaan worden. Ik heb daar van zelfs 2 leveranciers al een officieel datasheet van die modules te pakken gekregen, waarop trouwens nog wel het felbegeerde IEC certificaat als "pending" ("komt er aan") wordt bestempeld...

*** Ondanks verregaande toezeggingen van de Al Manhal International Group uit Abu Dhabi (bericht 11 oktober 2010) blijkt volgens een apart kader in het artikel in het Financieele Dagblad van 4 februari 2011 er toch weer een kink in de kabel te zijn gekomen en is er nog steeds geen definitief akkoord voor The Silicon Mine van Gosse Boxhoorn. Deze, zo wordt gesteld, zou inmiddels ook op zoek zijn naar andere potentiële financiers.

Bronnen:

Jongh, H. de (2011). Limburg weet een nieuwe start-up uit de solarsector aan te trekken. - Financieel Dagblad nr. 29/4 feb. 2011: p. 12.

http://www.liof.nl/nl/nieuws/nieuw-zonne-energie-bedrijf-naar-limburg.aspx (3 feb. 2011; persbericht met aankondiging van financiële steun voor SolarExcel, door zowel LIOF als door de Provincie Zuid-Limburg)
http://www.solarexcel.nl/img/persbericht_3-2-2011.pdf (originele persbericht op de nog verder niet uitgewerkte website van SolarExcel)
http://tinyurl.com/4g34efx (video van 4:14, over SolarExcel/interessant interview met Ben Slager op WijLimburg.nl)

http://www.freepatentsonline.com/y2010/0243051.html (waarschijnlijk het - zeer uitgebreide en gedetailleerde - patent op basis waarvan de heer Slager zijn uitvinding wil gaan ontwikkelen; er wordt van talloze varianten gesproken die onder hetzelfde patent vallen.)

Voor een interessante grafiek m.b.t. reflecties bij zonnepanelen, zie ook de bijdrage van Zwerius Kriegsman. Maar zie ook de daar op volgende kritische bijdrage van Siderea.nl over reflectie verliezen!

11 februari 2011: Grafiek update Polder PV. Ik heb ze nog niet allemaal, maar wel al een behoorlijk aantal, waarvan de meest smaakmakende grafieken, die van de energie verbruiken en de opwekcijfers voor het hele jaar 2010. Geen spectaculair jaar, wat ook nog eens extra werd "verziekt" door de dak renovatie in oktober. Wat gelukkig een eenmalige zaak is geweest: het was voor het eerst sind onze start in maart 2000 (met de eerste vier Shell Solar paneeltjes) dat we bijna een maand lang helemaal niets "konden" opwekken. En ik kan u verzekeren: na tien jaar chronisch verslaafd zonnestroom opwekken "van eigen huurdak" was dat best heftig afkicken geblazen. Cold Turkey noemen ze dat ook wel...

Afijn, alle gekheid weer even op de kippenstok gespiest: de grafieken waar u misschien wel een tijdje op hoopte. Ik heb deze polderiaanse exemplaren voor u in de aanbieding (updates per 1 januari 2011 resp. 1 februari 2011):

	Enkele belangrijke productie gegevens:
	Jaaropbrengsten (reëel resp. genormeerd met/zonder verlies filtering)
	Inverter kWh meterstanden voor alle jaren
	Inverter kWh meterstanden per maand (interactieve grafieken)
	Inverter kWh meterstanden per groep vanaf begin metingen
	Dagopbrengsten vanaf begin metingen in diverse formats
	Energie verbruiks-statistieken:
	Elektra verbruik, opwek, en "groenheid" per maand & per jaar
	Kookgas verbruik per maand & per jaar
	Verbruik van stadswarmte per maand & per jaar
	Drinkwater- en regenwater verbruik per maand & per jaar
	Meterstanden en effect PV productie op salderende Ferrarismeter:
	Meterstanden en saldering analoge ferrarismeter (enkel tarief)
	Elektriciteits verbruik- en zonnestroom productie balans per maand
	Zelfvoorzieningsfactor op elektrisch vlak

Voorbeeldje in verkleinde uitgave:

(zie jaaropbrengsten pagina voor uitleg)

Andere grafieken zullen volgen wanneer ik de tijd daar voor heb. Dat is altijd veel werk, en er is veel concentratie voor nodig. Het al in tien jaar duidelijk geworden "beeld" bij Polder PV zal feitelijk gewoon worden gecontinueerd. M.a.w., voor trends kunt u alle al jaren op de website bijgehouden grafieken gewoon in de betreffende sectie blijven kijken.

Tot slot nog even laten zien wat voor gevolg de dakrenovatie in oktober heeft gehad op de systeem opbrengst van een van de deelsystemen in onze installatie:

Bruin is het jaar 2010, en de vertikale as geeft de voor deze deelgroep bereikte eindwaarde van de productie op 31 december van het jaar aan in kWh. Deze lag natuurlijk beduidend onder die van de redelijk dicht bij elkaar in de buurt liggende jaren 2002 en 2004-2009 (cluster). Alleen het extreem zonrijke jaar 2003, waarbij de OK4 omvormers ook nog eens ongeschonden onder de modules natuurlijk geventileerd hingen te wezen, hadden we een exceptioneel hoge record productie van maar liefst 692 kWh met een kleine PV-set van maar 648 Wp. Anders gezegd: de specifieke jaaropbrengst bedroeg in dat jaar een spectaculaire 1.068 kWh/kWp. Dat is 26% meer dan de door "de autoriteiten" gebruikte volslagen bezopen maximering van 850 kWh/kWp.jaar in de Middeleeuwsche SDE regeling. Zelfs voor het met "productie problemen" geplaagde jaar 2010 kwam nog steeds op een genormeerde waarde van 846 kWh/kWp uit. Met zo'n beetje een maand "niet gerealiseerde" productie. Dus ook voor dit tegenvallende jaar hadden we bij een 12 maanden functionerend systeem gegarandeerd fors boven die "SDE-cap" uitgekomen.

11 februari 2011: Links tegenover Rechts: Antwerpen wil nu ook vet scoren met zonnestroom. Jaloezie wil nogal wat losmaken. Antwerpen zal het echter vast in alle toonaarden ontkennen. Maar het persbericht van het Gemeentelijk Havenbedrijf van Antwerpen, gedateerd 7 februari 2011 kan beslist in dat licht worden gezien. Want sinds eind 2009 kijken de Antwerpse havenbaronnen stinkend jaloers naar dat onder het Katoen Natie project vallende monster genaamd Loghidden City aan de overzijde ("West Bank", in havenjargon "Linker Oever") van de Schelde. Die niet op Antwerps grondgebied ligt. Maar op dat van de provincie Oost Vlaanderen. En dat is mogelijk niet zonder redenen. Want er lopen daar een paar leuke, vette hoogspanningsleidingen. U weet wel, op slechts een paar kilometers afstand staat immers aan een van de invoedingspunten van die dikke hoogspanningskabels een grote atoomsplijter met de prozaïsche what's-in-a-name "Doel". Bijna met de voetjes in het bitter noodzakelijke, doch ruimschoots aanwezige koelwater. Wat na nucleaire opwarming vervolgens in de Nederlandse Westerschelde wordt gedumpt of in de vorm van condensatiepluimen in de lucht wordt geblazen - met de overheersend zuidwestelijke winden alweer over Nederland.

^^^ Detail van een foto op de Google Maps pagina van het havengebied westelijk van de Schelde, op het grondgebied van Oostelijk Vlaanderen. Waarschijnlijk genomen vanaf de restanten/lokatie van Fort de Perel aan de gelijknamige weg direct aan de Schelde westoever liggend. De foto is richting NNW genomen, met op slechts 8 km. afstand een van de 2 koeltorens van 2.839 MW kernsplijter Doel (dicht bij de grens met Zeeuws Vlaanderen, Nederland liggend) op de achtergrond, achter een woud van hoogspanningsmasten en -kabels. Het is natuurlijk niet voor niks dat in deze met kersverse atoomstroom "gezegende", hoogspanningsleidingen rijke, en van stroom vretende bedrijven vergeven Vlaamse haven regio het grootste zonnestroom project van de Benelux kon worden gerealiseerd. Door Katoen Natie, waarvan op de voorgrond diverse opslag loodsen van het gigantische Loghidden City complex zijn te zien. De blauwige zweem op de bovenzijde van de daken is echter niet aan de inmiddels aangebrachte Trina Solar zonnepanelen te wijten. Deze oude foto toont wel de vele lichtkoepels cq. dakopbouwen op de toen nog onbezette platte daken, waar de vele zonnepanelen later op kunstzinnige wijze, in strakke patronen door installatie bedrjf Invictus omheen zijn gegroepeerd (zie ook Google Earth foto van een zo'n dak). © 2007 Francesco de Crescenzo via Panoramio.com

Polder PV is al vanaf het begin van de paar berichten over Katoen Natie (eind 2009) geïnteresseerd geweest in de voortgang van dat monster project, en heeft nauwkeurig de progressie van de aanmeldingen - tot nu toe 28 deelprojecten - gemonitord. Een special over Katoen Natie staat op de marktcijfers pagina voor België. Loghidden City is met momenteel 27,51 MWp aan registraties (22 deelsystemen) bij marktwaakhond VREG met afstand ongeslagen kampioen "zonnepanelen capaciteit op een lokatie" (vlak bij elkaar op een terrein staande gigantische opslag loodsen) in de Benelux.

"Dat willen wij ook!"
Havenbaronnen zijn een apart slag. Het zijn vaak "groot" denkers, sommigen zouden ze zelfs absurd megalomaan en "vertegenwoordigers van het Vleesch Geworden Grootkapitaal" kunnen noemen. Blijkbaar stak het "die andere" havenbaronnen van de "oost-bank" (jargon: "Rechter Oever") van de Schelde (grondgebied Antwerpen) dat ze moesten uitkijken over zoveel (bakken aan groencertificaten geld binnen harkend) zonnestroom moois bij de concurrerende conculegae van Katoen Natie. En dus werd er gelobby'd. Gezien het persbericht van de haven autoriteiten met succes.

Want er werd op het eigen "Rechter Oever" grondgebied veel te weinig capaciteit toegelaten volgens de klagers, en dat zou kunnen kloppen. Als ik naar de VREG lijst met installaties >10 kWp kijk (laatste versie van 31 januari 2011), dan staat er onder het netgebied van het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen (GHA, dus op de "Rechter Oever" van de Schelde) een klein groepje van 6 installaties met een gezamenlijk vermogen van slechts 963,80 kWp. De grootste 2 daar: een 270 kWp resp. een 210 kWp installatie van PVZG_DP World Breakbulk NV (van de logistieke gigant DP World) op 2 loodsen aan de Muisbroeklaan aan het Churchilldok. Dat vermogen van minder dan 1 MWp steekt natuurlijk nogal iel af tegenover het in het netgebied van Intergem [gemeente Beveren] liggende* 27,5 MWp grote Katoen Natie gedoe aan de "overzijde". Tja, het was nu eenmaal zo dat regionale netbeheerders de groencertificaten voor de lokale duurzame stroom producenten moeten uitbetalen, en de financiële mogelijkheden van Intergem (met reeds 45,8 MWp aan zonnestroom vermogen in de VREG lijst) waren dan ook veel groter dan die van het zeer kleine GHA.

Het Havenbedrijf heeft echter inmiddels haar netbeheerder - verantwoordelijk voor laagspanningsniveau's tot 30 kilovolt - na een beslissing van de Raad van Bestuur verkocht aan een veel grotere netbeheerder (verklaard als "uitstap uit de elektriciteitsdistributie"). De koper is het onder de intercommunale Iveg vallende Infrax. Hierdoor zou voor het Havenbedrijf de "toelatingsruimte" voor grote zonnestroom (e.a.) projecten flink kunnen worden vergroot. En wel tot een maximale, verder niet toegelichte (en enigszins bevreemdende) projectgrootte van 5 MWp. Energeia berichtte op 22 december vorig jaar over de verkoop van het netbedrijf, waarbij er al twee "nijpende" problemen werden gesignaleerd die de situatie voor het Gemeentelijk Havenbedrijf onhoudbaar maakte: (1) het havenbedrijf heeft flinke plannen voor zoveel mogelijk eigen duurzame energie productie. Die op de geliberaliseerde Vlaamse markt echter net als die op de Nederlandse "op gespannen voet" zou staan met het gelijktijdig eigenaar zijn van een netbedrijf. En (2) vanwege het geringe aantal afnemers, en het feit dat bij forse eigen productie van duurzame stroom de "omslag" op alle eindverbruikers aanzienlijk zou kunnen oplopen, zou het Havenbedrijf zichzelf in de oude situatie "uit de markt" prijzen door haar eigen klanten (bedrijven actief in het gebied) met hogere energiekosten op te zadelen. De door de lokale netbeheerder uit te betalen groencertificaten voor hernieuwbare energie, in dit geval zonnestroom, moesten namelijk in de beginjaren in de distributie tarieven worden doorberekend. Per netbeheerder waar wordt ingevoed... Vandaar dat er lange tijd een zeer beperkte toelating voor o.a. zonnestroom projecten heeft gegolden in Antwerpen (eigenlijk pas toekenningen per juni 2009). En dat wordt in het persbericht ook expliciet als "reden" genoemd dat het nog niet erg opschoot op de Rechter Oever**. En dat ondanks de zeer grote "belangstelling" van de Havenbaronnen daar, die dat in een enquête begin 2010 ook uitdrukkelijk lieten weten. Volgens het persbericht: "aanzienlijke interesse van de concessiehouders" om zonnepanelen te gaan plaatsen***.

Dat laatste probleem is echter al in een eerdere aanpassing van het "Decreet tot wijziging van het decreet van 17 juli 2000 houdende de organisatie van de elektriciteitsmarkt" op 8 mei 2009 aangepast door de Vlaamse Regering (zie mededeling Staatsblad). Zo meldt VREG op hun toelichting op relevante wetgeving voor zonnestroom opwekkers:

In Nederland noemen we dat ook wel "gesocialiseerd": de kosten van de groencertificaten voor heel Vlaanderen worden nu - met de genoemde beperking - over alle Vlamingen uitgesmeerd. En niet alleen de mensen die toevallig in of dichtbij grote hoeveelheden genererende productie installaties wonen toegerekend. Daarbij is de cap het relatieve aandeel wat de betreffende netbeheerder heeft in het totaal aan verplichtingen van alle netbeheerders in Vlaanderen, vermeerderd met 5%. M.a.w.: de Haven autoriteiten konden feitelijk al het bezwaar dat ze een "kleine netbeheerder" waren vanaf 2010 negeren. Tenzij ze echt grootschalig willen gaan uitpakken, wat door die "cap" bij de financiële mogelijkheden van de toepasselijke netbeheerder alsnog zou worden belemmerd.

Die grootschalige plannen zijn met het "concurrerende" Katoen Natie naast de deur ook niet vreemd. Volgens Energeia (bericht 22 december 2010) zou namelijk op de Rechter Oever een potentieel aan "Loghidden City achtig" met zonnepanelen te vullen dakruimte van maar liefst 545 hectare aanwezig zijn. Grotendeels vergelijkbare loodsen met een enorm onbeschaduwd dakpotentieel. Katoen Natie claimde voor hun eind 2009 "gerealiseerde" 40 MWp project (4 lokaties) een dakruimte van 800.000 vierkante meter (80 hectare of "160 voetbalvelden") te hebben opgeofferd aan de Goden Der Duurzaamheid. Dat zou een pakkingsgraad van een halve MWp per hectare zijn. Bij een gelijkwaardig soort oplossing voor de genoemde 545 hectare loods daken bomvol zonnepanelen zou er dus volgens deze logica ruimte zijn voor maar liefst 272,5 MWp aan PV-installaties op de Rechter Oever. Misschien zelfs meer, als de betreffende loodsen niet van die irritante grote lichtkoepels cq. dakopbouwen zouden hebben zoals veel van de Katoen Natie magazijnen (zie video still). Dat zou al meer volume zijn dan volgens het laatste jaar rapport van VREG in heel 2009 in Vlaanderen als geheel zou zijn gerealiseerd (245 MWp). Als dat allemaal zou gaan lukken (Why not? - de zonnepanelen blijven maar zakken in prijs...), kunnen de "Rechter" Havenbaronnen eindelijk hun tong terug uitsteken naar die apentrotse meneer Fernand Huts van Katoen Natie op de "Linker" Oever.

Het zijn net kleine kinderen daar, in het Antwerpse Zeehaven gebied...

"Wij" ook?
... en wanneer gaat "ons" Rotterdam nou eens aan de bak? Stedin is daar netbeheerder. En dat is na die beruchte rechterlijke anti-Splitsings-uitspraak van 22 juni 2010 nog steeds onderdeel van het op groen gebied ambitieuze Eneco. Maar ja, die heeft volgens de in mijn administratie aanwezige beschikkingenlijst "SDE 2010 groot" maar een treurige 7 beschikkingen via hun van het Econcern faillissement geredde investeringsmaatschappij Ecostream Investments BV verkregen. En met die maximaal door onze Staat te subsidiëren 700 kWp aan zonnestroom projectjes kun je geen noodzakelijke "Megawattpieken" maken. Laat staan vele tientallen of een paar honderd. Als ze d'r al "trek" in zouden hebben, in het door fossielen vergiftigde Rotterdamse havengebied...

* Intergem besteedt echter, net als 6 andere distributie netbeheerders, de "exploitatietaken" op hun grondgebied uit aan Eandis DNB, zie deze webpagina van Eandis.

** Katoen Natie heeft zelfs als mega tycoon voor hun (geplande?) loodsen op de Rechter Oever geen poot aan de grond gekregen vanwege die reden - en "vluchtte" dus met een giga zonnestroom project naar in eigen beheer verkregen grond op de Linker Oever in de vorm van de 27,51 MWp op Loghidden City...

*** Dit alles zou mooi in het "Energieactieplan" van het Havenbedijf passen, waarin uiteraard ook windenergie en biomassa een belangrijke extra rol zullen krijgen toebedeeld (de heer Huts van Katoen Natie had het trouwens ook al over eigen windturbines, in dat inverview van eind 2009...). Het Havenbedrijf is trouwens per 1 januari 2011 volledig overgeschakeld op verder niet gekwalificeerde "groene stroom". Onduidelijk is of dat alleen het kantoor betreft of ook het elektriciteitsverbruik gerelateerd aan andere "activiteiten" van het Havenbedrijf.

http://www.havenvanantwerpen.be/portal/pls/portal/!PORTAL.wwpob_page.show?_docname=1372045.PDF (persbericht van Port of Antwerp van 7 februari 2011)

http://www.express.be/sectors/nl/energy/meer-zonnepanelen-mogelijk-in-antwerps-havengebied/140270.htm (het bericht werd al snel door persagentschappen overgenomen, vrijwel zonder inhoudelijk commentaar...)

11 februari 2011: Copy and paste italienischer Art, maar wel van een hele leuke:

Even de drukfout vergeten (whch i.p.v. which). Hier staat dus officieel in enigszins krom, doch begrijpelijk Engels door de duurzame energie marktwaakhond GSE nogmaals letterlijk afgedrukt wat mogelijk in de komende Photon nog eens "dunnetjes" (lees: in groot detail) uit de doeken gedaan gaat worden. En wat Polder PV recent al uitgebreid heeft besproken:

Italië "gooide" er in het Jaar Des Heeren 2010 dus inderdaad - volgens overheids-instantie GSE - minstens zo'n 7.000 minus 1.142 = 5.858 MWp aan nieuw zonnestroom spul bij. Het kan niet anders gelezen of geïnterpreteerd worden. Al is in dit bericht "slechts" een nog niet nader omschreven deel ("not yet all", wat toch beslist anders klinkt als "many not yet"...) reeds aan het net gekoppeld, en het andere nog onbekende deel "nog niet".

Of ... was het wellicht toch nog veel meer???

^^^ Deel van de GSE pdf die Photon ook publiceerde ("hoek rechtsonder"), met in de rode kolom het aantal installaties wat nog niet aan het net is gekoppeld in 2010, in de onderste regel het "totaal" van de erboven weergegeven afzonderlijke provincie subtotalen. Dat kwam neer op 54.106 installaties, met een totaal vermogen van 3.770.579 kWp (3,77 GWp, blauw) en een gemiddelde installatie grootte van 70 kWp (groen). Puglia (plm. 2e regel van boven) was met 4.083 installaties nog aan het net te koppelen met 798.047 kWp (0,8 GWp) de provincie met de grootste volumes in de wachtkamer, als vanouds. © GSE

Nog meer geplaatst?
Maar gelukkig is daar Photon nog die een byzonder interessante pdf opdook waarin het aantal nog in de wachtlijn staande projecten staat vermeld per provincie, met het geaccumuleerde vermogen, die op tijd hebben aangemeld dat hun werkzaamheden in 2010 zijn afgerond. Volgens de pdf die Photon linkte (zie oorspronkelijke GSE link) blijken er 54.106 projecten met een gezamenlijke capaciteit van maar liefst 3,771 GWp nog on hold te staan. De bekende provincie Puglia in de laars "hak" van Italië (waar het Nederlandse Scheuten Solar ook leuke projecten uitvoert) is record houder met nog 798 MWp in de pijplijn. Er zouden volgens de rapportages nog zo'n 4.500 aanmeldingen (met röntgenstralen) doorgelicht moeten worden door GSE, 3.000 ervan kwamen per e-mail binnen.

Als je die 3,77 GWp "nog niet aan het net gekoppeld" nu optelt bij de eind januari 2011 reeds aangemelde, in orde bevonden en wel reeds eind december 2010 "bekend" aan het net gekoppelde 2,903 GWp PV-installaties (144.832 stuks, zie pdf op website GSE), kom je voor heel 2010 al op 6,7 GWp (43% wel al aan het net aangesloten). Waarschijnlijk vanwege die nog niet geaccepteerde registraties, maar ook vanwege het feit dat er nog tot en met eind deze maand februari ingetekend kan worden voor installaties die in 2010 al zouden zijn opgeleverd, volgt, tot slot, de meest verpletterende van al. Namelijk de titel van het korte stukje van Photon:

Als een van deze drie prognoses (5,9, 6,7, of zelfs 7,7 GWp) uit gaat komen, kan het betekenen dat Italië in een jaartje tijd Weltmeister Duitsland dicht in de nek is gevlogen of, als het voor hen "mee" zit, misschien zelfs wel iets voorbij zal zijn gestreefd (als Duitsland er slechts iets van 1 à anderhalve GWp in december 2010 zal hebben bijgezet). Hopen dan maar dat de Duitsers in de laatste maand van 2010 hun stinkende best hebben gedaan om er nog eens 2 Gieg bij te rammen, om nog "enigszins comfortabel" op afstand te blijven (zie recente november 2010 update). En de Duitsers hebben het voordeel dat alles wat bij Bundesnetzagentur is aangemeld in ieder geval "officieel technisch aan het net zal zijn aangesloten". En dus in ieder geval voor de invoedings-tarieven voor de periode 1 oktober tm. 31 december 2010 voor 20 jaar in de boeken zullen komen te staan. En er ook op "afgerekend" zullen gaan worden.

Laat onverlet dat het een fenomenale prestatie is van de Italianen, wat voor scenario er ook uit zal blijken te komen. En natuurlijk de krachtpatsers van zowel binnenlandse (vaak kleinere), als buitenlandse (vaak grote tot zeer grote) investeerders die daar gigantisch veel geld in hebben gestoken. Berlusconi wil misschien nog wel een bedankbriefje sturen aan al die geldverschaffers voordat 'ie zijn biezen moet gaan pakken...

Waar gaat dat allemaal straks heen?
De ultieme vraag is nu natuurlijk: en waar gaat dit jaar, 2011, "dat volume" van 5.858 tot wellicht 7.700 MWp (Italia 2010) plus mogelijk zo'n 8.000 (Duitsland 2010???) = 13,9 tot zo'n 15,7 GWp dan afgezet worden als Italië ("vol" volgens de wetgeving tm. 2020) of Duitsland (politiek gekrakeel) "het" niet meer gaat/kan plaatsen??? Want reken maar dat hetzelfde volume (en nog veel meer) dit jaar uit de Aziatische, Amerikaanse, en Europese zonnepaneel fabrieken afgescheden zal gaan worden. En dat mot allemaal ergens naar toe, anders gaat "het" goed fout... Zullen we alvast wat oceaanstomers af gaan huren? Rotterdam heeft nogal wat los- en laadruimte...

Het gaat weer een gezwellig zonnestroom jaartje worden...

http://www.gse.it/GSE%20Informa/pagine/rafdan.aspx (9 februari 2011, bericht van GSE in het Italiaans, met gekoppelde pdf documenten)
http://www.gse.it/Eng/Communications/pagine/PHOT7000MWFORES2010.aspx (25 januari 2011, kort doch tale-telling bericht van GSE in het Engels)
http://www.gse.it/GSE%20Informa/Documents/Impianti-in-esercizio-al-31-dicembre-2010.pdf (reeds aan het net gekoppelde PV-installaties eind 2010 volgens GSE)
http://www.gse.it/GSE%20Informa/Documents/Impiati-che-hanno-comunicato-la-fine-lavori.pdf (byzonder intrigerende tabel van GSE met de "nog niet aan het net aangesloten", maar wel aangemelde installaties van 2010)
http://www.gse.it/GSE%20Informa/Documents/Impanti-in-esercizio-a-fine-anno.pdf (Italiaanse PV-installaties gerangschikt per provincie uit eerdere vier jaren: 2006 tm. 2009)

10 februari 2011: "Tegenvallend" november 2010, doch Beieren al > 2 GWp... Wat heet "tegenvallen". Je zou het ook "stilte voor de storm" (december 2010) kunnen noemen. De november resultaten voor 2010 zijn bekend gemaakt door het Bundesnetzagentur in Duitsland. En ook al liggen de bijbouw cijfers voor die maand fors onder die van november van het voorgaande jaar (nov. 2009: 22.355 nieuwe PV-installaties, 503,5 MWp; nov. 2010: 12.459 nieuwe installaties, 359,9 MWp), het blijven verbazingwekkende "getallen" die door de oosterburen elke keer weer worden uitgepoept. En u moet niet vergeten: Beieren is inmiddels in 11 maanden tijd (registraties BNA, jan. - nov. 2010) door de 2 GWp aan nieuw geplaatste installatie capaciteit heen geschoten. Daar kunnen we alleen maar van dromen (we krijgen eerder nachtmerries als we over "marktrealisatie" in Nederland denken).

De grootste nieuwe aanmelding was een leuk systeempje in het noord-oosten van de aan Polen grenzende oost-Duitse deelstaat Mecklenburg-Vorpommern, genaamd "Tutow". Die naast een reeds in 2009 door het wereldberoemde juwi opgeleverde dunnelaag installatie (First Solar, selbstverständlich...) van 6,8 MWp werd neergezet. Op een oud militair vliegveld. Het schattige systeempje wat bij het Bundesnetzagentur is aangemeld op 23 november 2010, is ... 25.462,25 kWp groot*...

Duitsland zat met de nieuwste bijbouw cijfers eind november 2010 al op een geaccumuleerd jaarvolume van een spectaculaire 6.072.844,808 kWp. Lees: ruim 6 Gigawattpiek (met 219.413 nieuw aangemelde PV-systemen). In 11 maandjes tijd. Voorlopige accumulatie aan alle PV-systemen in de Bondsrepubliek van Atommeiler verlängerung minnende Angela Merkel: 15,9 GWp...

De verwachting is uiteraard dat voor de intrede van de bikkelharde nieuwste degressie van 13% per 1 januari 2011 de Duitse installateurs het "nogal" druk gehad zullen hebben in december afgelopen jaar. Midden in ijzige en sneeuwbedekte dak landschappen en op Siberië lijkende toendra's die nog even voor het eind van het jaar gevuld moesten worden met onafzienbare rijen zonnepanelen. Ergo: december 2010 moet nog komen, en mijn inschatting is dat die BNA spreadsheet weer een lekker zwaar exemplaar zal gaan worden. Zeg maar: om het "november 2010 leed" wat te helpen verzachten...

Hier onder een van de vele grafieken die Polder PV weer als vanouds als unieke service in Nederland (en mogelijk: de wereld) voor een ieder die dat wil zien heeft ververst, en ter beschikking heeft gesteld. Op basis van de blijvend fascinerende (nog steeds: voorlopige) cijfers van het Duitse Bundesnetzagentur...

Voor alle grafieken en veel smakelijke getallen, zie:

Uw duurzame dienaar,

Peter Segaar/www.polderpv.nl

* Daar kunnen 2 en een halve "Wijwillenzon" actie in, in dat ene systeempje...

8 februari 2011: Mini-drama op een glorious day - Zonnedraaimolen herstel. Al een tijd lang staat ons in elkaar geprutste zonnedraaiertje stil. Hij staat met wat andere zonnestroom gadgets al jaren in het raam van de erker aan de zuidzijde, en het geinige draaiding werd getoond aan het begin van het interview met de webmaster van Polder PV door New-Energy.TV (al op 30 maart 2008, bijna drie jaar geleden, vlak voordat de eerste SDE regeling van start ging: zie inleiding en filmpje zelf). Het "apparaatje" heeft lange tijd zijn ambtenarij schuwende rondjes gedraaid ondanks een nogal krakkemikkige "systeem opzet", en ondanks de forse "ballast" die aan het draaiertje was gehangen om een draaimolen effect te simuleren. Wel bij volle zon, want met deze voor de echte zonnestroom die-hards dramatisch slechte "bedrijfsopstelling" (achter dubbel vensterglas, met nog eens melktroebel perspex voor de zonnecel, met absurd dunne snoertjes, met telkens weg glijdend zonnecel fragment als driver, met regelmatig vette beschaduwing door de bomen in de tuin, met een motortje wat provisorisch vastgeklemd zit op een plankje, en zo voorts, was het natuurlijk alleen op top momenten dat het belachelijk slecht ontworpen DHZ "systeempje" zich in beweging wilde zetten. Het molentje had vaak even een "duwtje" nodig, waarna hij in de zon onverdroten rondjes ging draaien. Totdat de combinatie van slechte factoren en randcondities net even onder de kritische drempel zakte, en het ding weer stil stond.

Maar daar is het natuurlijk ook een gadget voor, spielerei. Anders had dat gebroken stuk zonnecel, afkomstig van onze enige "commerciële" zonnecel boer Solland Solar (die alweer een tijd in de verkoop staat), waarschijnlijk ergens in een la liggen te verstoffen. Of had het wellicht naar de Sunicon AG recycle fabriek van SolarWorld in het Duitse Freiberg gestuurd geweest, tezamen met nog een hoop andere kapotte zonnecellen, om een tweede leven in de "solar grade silicon" business te beginnen...

Zon en knagend gevoel...
Het was vanochtend weer zo spektakulair zonnig, en de webmaster van Polder PV had even een "verloren momentje" (dat gebeurt niet vaak meer, helaas), dus moest er nu maar even wat aan worden gedaan. Eerst natuurlijk de vraag zien te beantwoorden: waarom was het leuke ding überhaupt niet meer in beweging te krijgen? Mijn vermoeden ging richting de amateuristische constructie van het "zonnepaneeltje", wat ik met de gebruiksaanwijzing van het centrum voor burger initiatieven hier (leuke doe het zelf setjes voor het maken van zo'n zonnedraaier) zo in elkaar had geflanst, jaren geleden. En ja hoor, de aap kwam al snel uit de mouw. Ik had het "paneeltje", bestaande uit een klein hout plaatje, daarop het zonnecel fragment, aan weerszijden van de zonnecel twee super-simpele "elektrodes" in de vorm van dubbelgevouwen stukjes aluminiumfolie, een stukje melkwit perspex, en de boel verder zonder enige vorm van "randbescherming" met twee kleine schroefjes met moertjes aan elkaar vastgeklemd uit elkaar gehaald:

^^^ Onderdelen van het mini-"zonnepaneeltje": linksonder het plankje (zeg maar "de backfoil" van "het paneeltje"), rechts melkachtig doorzichtig stukje perspex (zeg maar "de glasplaat" aan de voorzijde), en deels op het plankje liggend het - gebroken - fragment van een multikristallijne zonnecel, een beetje vies geworden door alle stof van jaren, met los daar op de onregelmatig gevormde "front-elektrode", een dubbelgevouwen stukje alu-folie (het uitstekende stukje links wordt een knijpertje op gezet met een draadje richting het DC elektromotortje).

Het resultaat overtrof mijn stoutste "verwachtingen", en de oorzaak van de malheur bevond zich duidelijk aan de achterzijde van de zonnecel...

^^^ Na het uit elkaar peuteren van het "zonnepaneeltje", met links een multimeter die geen productie aangaf bij het in de zon houden van de cel. De cel ligt hier omgekeerd en toont de achterzijde, de reden dat er niks meer aan elektra uit kwam, zie detail hier onder...

^^^ Het - verwoestende - resultaat van drie jaar in de goed geïsoleerde huiskamer achter dubbel-glas gestaan te hebben, met een primitieve aluminium folie "elektrode" voor het contact aan de achterzijde. Dat was een zelfde soort strip zoals het ding aan de voorzijde, die hier links is te zien ter referentie (donkergrijs glimmende, schuin los op de achterzijde van de cel liggende strip). Alleen was er van een groot deel van de elektrode aan de achterzijde niet veel meer over. Dat is hier niet de brede witte streep: dat is de standaard back-contact strip waarmee dit soort cellen in machinale productie op verbindende metalen geleiders wordt gesoldeerd in wat een "stringer" wordt genoemd (het apparaat wat volautomatisch zonnecellen in serie aan elkaar zet in een zonnepaneel fabriek). Het restant van mijn "onderste elektrode" kunt U aan de rechterkant van de cel zien in de vorm van een duidelijke, brede streep (parallel aan de witte band, en halverwege de rechter helft van deze gebroken cel, de "afdruk" van het alu bandje), en nog een fysiek restantje ervan in de vorm van een donker rechthoekje "in reliëf". De aan weerszijden uitstekende restanten aluminiumfolie heb ik hier al weggehaald. Het hele middenstuk was compleet weg gerot, en bovendien is een groot deel van de achterzijde van de cel, en dus ook een deel van de elektrische isolatie, zwaar gecorrodeerd en aangetast. Een combinatie van slecht contact tussen het alu-stripje en de achterkant van de cel, en vooral ophopend vocht/condens uit de lucht in de kamer, die verwoestende gevolgen heeft gehad op de integriteit van deze cel. Terwijl er aan de voorzijde ervan niets van dit mini-rampje is te zien. Het mag dan ook duidelijk zijn dat het extreem belangrijk is dat hoogwaardige PV-modules verschrikkelijk goed geseald worden: er mag geen molecule lucht en/of waterdamp in contact komen met de zonnecellen, want dat zal gegarandeerd de levensduur en het rendement ervan in ernstige mate inperken!

Ik was behoorlijk geschrokken van de vernietigende werking van "huiskamer lucht" op de achterzijde van de cel, wat van buitenaf ook helemaal niet was te zien. Het was ook niet vreemd dat er geen spanning meer uit de cel kwam en dat het motortje cq. zonnedraaiertje al tijden stilstond. Ik was wel benieuwd of er nog iets aan te doen zou zijn. Ik peuterde de alu-restanten van de achterzijde weg, en heb heel voorzichtig met fijn schuurpapier de corrosie rommel van de achterzijde van de cel weg geschuurd totdat het er weer "enigszins toonbaar" uit zag. Ook alle vastgekoekte geoxideerde rommel van het plankje meteen helemaal weg geschuurd. Nieuw stukje aluminium folie gevouwen als "achter elektrode". Boel weer in elkaar zetten, moertjes licht aandraaien zodat de contacten aan zowel voor- als achterzijde zo goed mogelijk gerealiseerd konden worden (zo'n stukje hout en perspex is natuurlijk ook niet perfect vlak, dus contacten zullen nooit optimaal zijn), en effekes het multimetertje aangesloten met zonnecel in de vandaag weer heerlijk "knallende" zon gedraaid. Bingo!

^^^ Het mini"paneeltje" met ernstig gecorrodeerde, en weer opgelapte zonnecel vol in de zon, geeft hier een leuke 25 milli-Ampère (mA) aan gratis zonnestroom aan. Voldoende voor het in het zonnedraaiertje zittende kleine DC motortje. Aansluiten geblazen, dus maar!

Tot mijn niet geringe verbazing (na het zien van de corrosie verwoesting aan de achterzijde van de cel), bleek het paneeltje het gewoon weer te doen na mijn "corrigerende" ingreep met schuurpapier en een nieuwe "back-elektrode". Aansluiten dus maar weer het spul, en van een verse, iets aangepaste tekst voorzien (met tussen de regels door een sneer richting Den Haag) weer in de vensterbank terug geplaatst:

Het apparaat draait inmiddels weer op onbureaucratische wijze met hap-snap ingrepen van een a-technische bioloog met twee linkerhanden als een hartstochtelijke, zon minnende tierelier.

Wat was het weer een geweldige, "glorious day"!

7 februari 2011: Vlaanderen PV-update met nieuwe grafieken. Polder PV is in de "gelukkige" omstandigheid dat hij al een lange tijd de progressie in de Vlaamse zonnestroom markt bijhoudt. Althans, gebaseerd op de gegevens die de "officiële" marktwaakhond, VREG publiceert. Dat er achterstanden in de administratie zijn is evident, maar hoe "erg" die zijn is nog steeds niet duidelijk. Als we naar de progressie van de registraties van het "particuliere marktsegment" kijken, lijkt dat redelijk goed te worden bijgehouden.

In ieder geval is er nu wat verlichting van het bijhouden van het cijfermateriaal gekomen. Want tot en met 1 januari 2011 moest ik voor de > 10 kWp categorie elke keer weer een gigantische lijst (pdf) met installaties er op navlooien om te kijken wat er voor nieuwe installaties waren bijgeschreven in die (zeer interessante!) categorie. Dat werd in de loop van de tijd een nogal heftige klus, het laatste exemplaar was al 140 pagina's dik. Gelukkig lijkt daar nu een eind aan te zijn gekomen. De lijst is voor het eerst als een Excel spreadsheet beschikbaar, wat het bijwerken een stuk doet opschieten.

Ook nieuw is dat er enkele interessante nieuwe data zijn bijgekomen. Dat zijn de datum waarop de eerste groencertificaten voor de betreffende projecten zijn uitgegeven, en het netgebied waarop de hoeveelheid zonnestroom wordt ingevoed. Ik kon dus weer enkele nieuwe grafieken maken, die ik in twee specials heb opgenomen. Een ervan ziet u hier onder, onderdeel van de herziene special "Katoen Natie".

Andere specials die ik heb toegevoegd op basis van reeds bestaande, of de nieuwe informatie zijn:

• Big Players in Flanders (overzicht met grote spelers in de Vlaamse markt)
• First date of green certificates awarded for projects >10 kWp
• > 10 kWp projects per net manager region

De rest vindt u allemaal op de weer volledig ververste Vlaanderen special pagina, onderaan gelinkt. Die pagina is bijna geheel opgemaakt in het Engels, omdat er in het buitenland grote interesse is in deze "byzondere Europese markt".

Voor uitleg bij deze grafiek, zie de special op de markt-analyse pagina voor België op PPV

En voor ik het vergeet: in het maandrapport gedateerd 31 januari 2011 blijken er slechts 8 installaties >10 kWp te zijn bijgekomen. Gelukkig was er ook nog het "particuliere" marktsegment tm. 10 kWp die het gezicht in deze wintermaand redde. In totaal kwam er namelijk een volume van 2.950 installaties bij, met een gezamenlijke nieuwe PV capaciteit van "slechts" 15,892 MWp. Een "all-time low". Die hoogstwaarschijnlijk een periode van lagere groei in de Vlaamse markt zal gaan inluiden. De totale geaccumuleerde, volledig gecertificeerde en geregistreerde PV capaciteit is daarmee bij de VREG op 670,244 MWp gekomen, met een respectabele hoeveelheid van in totaal 93.712 installaties (gemiddelde installatie grootte: 7,15 kWp). Bijna 60% van die hoeveelheid (NB: capaciteit) zijn installaties van max. 10 kWp. Nog steeds niet slecht voor dat kleine Vlaanderen, met een bevolking die 2,7 maal zo klein is dan het slechts zo'n 75 MWp [CBS + CertiQ tm. jan. 2011] hebbende Nederland.

Energeia berichtte op 31 januari jl. dat er eind vorig jaar een klein spurtje bij de aanvragen voor kleinere installaties is geweest, zo'n 6.000 aanvragen in december in vergelijking met 2.500 gemiddeld per maand in het eerste half jaar, en ongeveer 3.500 gemiddeld per maand in september tm. november 2010.

Het hierboven genoemde volume nieuwbouw in januari 2011 is natuurlijk nog steeds meer dan Nederland er in een jaar tijd bij zette aan gecertificeerde (SDE) installaties. Dat dan weer wel...

In een gelijksoortig bericht van Express.be/Belga Nieuwstelex werd gewag gemaakt van een fysieke productie van 430 GWh aan zonnestroom in 2010. Volgens de certificaten administratie van VREG was er in de update van 31 januari 2011 echter zelfs al een totale hoeveelheid Garanties Van Oorsprong (GVO's) uitgegeven van 459.518 stuks voor dat jaar (gelijk aan plm. 460 GWh). Met nog een backlog van bijna 120.000 groencertificaten, het gros daarvan toe te kennen voor het jaar 2010. De fysieke zonnestroom productie is dus veel groter geweest dan genoemde 430 GWh. Ook werd gesteld dat dit volume 15% van het totaal aan geproduceerde duurzame elektriciteit zou zijn geweest. Als we alleen naar de reeds uitgegeven Garanties Van Oorsprong kijken, was dat aandeel zonnestroom in de "groene mix" zelfs al 15,5% volgens de cijfers uit het rapport van 31 januari 2011.

Met de 430 GWh wordt geclaimd dat dit reeds 1% van het totale Vlaamse elektriciteitsverbruik zou zijn. Het lijkt er dus op dat het al meer is geworden vorig jaar. Duitsland deed er sinds de introductie van Hermann Scheer's EEG beduidend langer over om die 1% te halen, al is zo'n vergelijking met een zwaar geïndustrialiseerd land als de Bondsrepubliek natuurlijk niet helemaal eerlijk...

http://www.express.be/ ... /zonnepanelen-vertegenwoordigen-15-procent-duurzame-elektriciteit/139745.htm (bericht van 31 januari 2011 met enkele cijfers over zonnestroom in Vlaanderen)

6 februari 2011: Heeft u nog ergens 6 GWp extra liggen? Prognose wereldmarkt 2011 toppie, erna tijdelijk even slikken... Het zat er natuurlijk aan te komen. Na hun ogenschijnlijk zeer goed gelukte prognose van 1.900 MWp spectaculaire groei van de PV-markt in Italië in 2010 (volgens marktwaakhond GSE aldaar mogelijk iets van 1.850 MWp wordend), is "de rest van de wereld" aan de beurt. De marktspecialisten van iSuppli (tegenwoordig vallend onder het beursgenoteerde IHS Inc.) hebben hun prognose voor de ontwikkeling op de wereldmarkt van zonnestroom voor de komende jaren klaar. Dat gaat meestal vergezeld van een voor particulieren en veel bedrijven onbetaalbaar, dik rapport. Maar gelukkig is daar dan ook nog een leesbaar abstract. En dat is leuk - en informatief - genoeg...

Volgens iSuppli groeit de wereldmarkt van - momenteel geschat - 16,0 GWp in 2010* (volgens het bureau t.o.v. 2009 gegroeid met 120,5%) met zo'n 39,3% tot 22,2 GWp (iets afwijkend percentage, waarschijnlijk door afrondingsverschil) in 2011. De grote nieuwe markt drivers zullen volgens iSuppli Italië en U.S.A. worden. Met 22 GWp nieuwbouw zou er, bij een conservatieve aanname van een gemiddelde globale specifieke productie van 900 kWh/kWp.jaar** gemiddeld op jaarbasis bijna 20 Terawattuur extra aan zonnestroom geproduceerd kunnen gaan worden ("volle mep" te beginnen in het kalenderjaar 2012 vanwege asynchrone plaatsing en netkoppeling door het hele jaar 2011 heen). Een hoeveelheid die vergelijkbaar is aan de maximale jaar productie van alweer vijf Borssele kernsplijters. In een jaar tijd. Bovenop de fysieke productie van de reeds gerealiseerde mondiale capaciteit. Wat dat laatste betreft, volgens EPIA: in 2010 grofweg zo'n 40 GWp nominaal opgesteld STC vermogen bedragend. Met de voorspelde marktgroei voor 2011 door iSuppli zou het totale mondiale volume dan in een jaar tijd boven de 60 GWp uit gaan komen.

Met name Italië zal opmerkelijke groeicijfers laten zien volgens de analisten, door de hoge verwachte financiële opbrengsten van PV-projecten ("internal rate of return"), ondanks de (continue) verlaging van de invoedings-tarieven in dat zonnige land (en een steeds gecompliceerder wordende tarieven structuur). iSuppli verwacht wederom een verdubbeling van de markt daar, van 1,95 GWp nieuw in 2010 tot 3,9 GWp in 2011 (groei 100%). U moet niet vreemd staan te kijken dat het nog (veel) erger gaat worden, want dat is alleen al zo'n beetje de hoeveelheid pijplijn projecten die nog aangesloten moet worden maar al wel lijkt te zijn toegekend/gerealiseerd volgens GSE. Tenzij er door de Italiaanse politici een harde cap in die markt gegooid zou worden, lijkt er vooralsnog geen enkele reden te zijn om met de almaar in elkaar stortende module prijzen nu dan maar even een jaar te gaan zitten wachten op nog onzekerder condities daar (naast - nu nog - Duitsland een van de echt harde groeitijgers die er nog over zijn in Europa). En zou er best nog veel meer bij kunnen gaan komen. Die 3,9 GWp voor 2011 in Italië lijkt dus slechts de "base-line" te zijn...

Duitsland dan? Doet u mij maar een gieg of negen...
Voor wereldkampioen Duitsland voorspelt iSuppli nogmaals een bestendiging van die al vele jaren terecht verworven status. Maar die zou snel ernstig bedreigd kunnen gaan worden, zeer sterk afhankelijk van de politieke reactie op door hen niet gewilde "sterke" groeicijfers. En die gaan er beslist blijven komen, als het aan iSuppli ligt. Want al wordt er door hen gerekend met een "laag" groei percentage van slechts 19,8% van 2010 naar 2011. Het betekent wel dat volgens iSuppli er dit jaar, 2011, in de BRD een spectaculaire hoeveelheid van 9,4 GWp bij zou kunnen gaan komen. Alweer fors meer dan de "slechts" zo'n 7,85 GWp die er volgens die cijfers dan in 2010 bij zou moeten zijn gekomen. Wat de Duitse autoriteiten van alweer zo'n spectaculaire bijbouw zouden gaan vinden wordt er niet bij verteld. Wat ook wel logisch is, want zowel het milieuministerie BMU, als de branche organisatie BSW zijn het - uit bittere noodzaak en ietwat verlaat politiek inzicht bij BSW - met elkaar "eens" geworden dat 3,5 GWp eigenlijk wel het maximaal haalbare dan wel "gewenste politieke volume" zou moeten zijn (lees: "gewenste bijbouw per jaar"). U begrijpt: hier gaan zaken gegarandeerd zeer fors in de soep lopen. Duitsland gaat met de door iSuppli gesuggereerde groeicijfers voor dit jaar, bij feitelijke realisatie, een reeds met steeds harder wordend oorlogsgeweld in de media begeleide, aanzienlijke liability worden.

Yankee growth expected!
iSuppli voorspelt dat de feitelijk nog steeds behoorlijk slapende reus U.S.A. "het" dan toch eindelijk eens zou moeten gaan maken in 2011. Er wordt een respectabele hoeveelheid nieuwe capaciteit aan afzet verwacht van 2,1 GWp. Wat aan de andere kant ook weer niet eens zo spectaculair is, gezien de byzonder interessante markt condities daar, met zeer veel zon, absurd hoog elektriciteitsverbruik, en een toenemend aantal lokale incentives. En natuurlijk: Alleen al een beroemd bedrijf als First Solar heeft voor vele honderden Megawattpieken aan projecten in "portfolio", dus laten ze die eerst maar eens snel gaan bouwen. Ik ben benieuwd wat het daadwerkelijke volume zal gaan worden daar. Het is ze van harte gegund dat het ver over die 2,1 GWp zou kunnen gaan worden. Aangezien het Amerikaanse Congres helaas een meer conservatieve kleur gaat krijgen wordt verwacht dat niet een zeer onzeker geworden federale ondersteuning een rol zal gaan spelen. Maar beslist in grote mate incentives vanuit de verschillende staten in U.S.A. de doorslag zullen gaan geven. Uiteraard in combinatie met ook daar almaar goedkoper wordende PV-modules.

Wolken nemen - tijdelijk - licht weg in 2012-2013
Bij al dit positieve geronk past uiteraard ook een domper, want ook wordt voorspeld dat de komende twee jaar het zeer spannend zal gaan worden. Met voor het eerst in lange tijd mogelijk een stabilisatie van de afzet markt in 2012, en zelfs een lichte daling in 2013. Dat heeft alles te maken met de extreme onzekerheden in dominante markten als die van Duitsland. Die jarenlang tot wel de helft van alle op de wereld verkochte PV-modules zoop als een Beierse Tempelier. Bij parlementaire goedkeuring van extra degressie stappen halverwege het jaar voorspelt iSuppli i.p.v. de geprognosticeerde 9,4 GWp nog "slechts" 7 GWp voor 2011 (een kwart afzet minder), nog steeds een moeilijk te verteren (te hoog) markt resultaat voor de conservatief-neoliberale regering in de Bondsrepubliek.

Maar ook de recente schandalig harde, zwaar politiek gemotiveerde ingrepen in markten als de Spaanse (de facto dood verklaard door de regering, en financieel uitgekleed door 30% kortingen op de uitkering van de zonnestroom invoeding door bestaande projecten) hebben op de verwachtingen een hoge impact. Ook in Tsjechië gingen alle duimen abrupt naar beneden door absurde belasting op inkomsten uit invoedings-tarieven op pas gebouwde grote PV-parken en het niet meer accepteren van grote vrije veld installaties onder het incentive regime. iSuppli verwacht daar een dramatische markt instorting (sterk aan de Spaanse 2008 >> 2009 crash denkend) van 1,3 GWp afzet in 2010 tot slechts 350 MWp in 2011 (vier maal zo kleine markt). Volgens het hoofd van de Tsjechische PV branche organisatie zou de met terugwerkende kracht op bestaande grote vrijeveld installaties te heffen 26-28% belasting, een soort van achterstallige "PV-feed-in-tax" (document ondertekend door de beroemde Vaclav Havel, en inmiddels Wet) kunnen betekenen dat de helft van die in recente jaren gebouwde systemen failliet zouden kunnen gaan... Lees: investeerders zullen de korte boom markt Tsjechië massaal de rug toekeren, precies zoals ze in een eerder stadium in grote getale het (politiek) onbetrouwbare Spanje hebben laten vallen als een baksteen.

Tot slot, recent, Frankrijk, waar op absurde wijze de uitbetaling van invoedings-tarieven aan bestaande "rechthebbenden" gewoon tijdelijk werd stopgezet en de markt voor grotere installaties feitelijk even op (nucleair) ijs is gezet. Waar de sector snel is gegroeid kan die door politiek (wan)beleid ook rap weer hard worden afgeremd. Ook dat lijkt nu alweer een "vaste waarde" in de marktverwachtingen voor politieke schokgolven veroorzakende technologieën als PV. Ach, in Nederland zijn we niet anders gewend. Daar is elke (dreigende) marktprogressie op het gebied van zonnestroom snel zeer effectief al in de kiem gesmoord door continu onbetrouwbare, chronisch energiebelasting-verslaafde politieke kastes, of die nu van (vermeend) "linkse", "conservatieve", dan wel "rechtse" signatuur waren of zijn...

Al die trends bij elkaar, tezamen met steeds meer ingrepen in de incentive regimes in bestaande of nog relatief jonge groeimarkten (Vlaanderen als recent voorbeeld), maken dat de groei er tussen 2012 en 2013 nauwelijks in zit. Waarbij iSuppli vooral voor het voor de muziek uitlopende Europa een flinke domper voorspelt. Wat beslist niet betekent dat er geen afzet zal zijn, maar dat er hoogstwaarschijnlijk flink in de sector zal moeten worden geconsolideerd, om de noodzakelijke kostenreducties bij de systeemprijzen verder te kunnen faciliteren. En de marktgroei weer van een schop onder de kont te kunnen voorzien. De ontwikkeling die iSuppli voorspelt spreekt wat dat betreft boekdelen:

^^^ PV wereldmarkt verwachtingen volgens iSuppli in de komende jaren. Forse groei in 2011, markt stabilisatie in 2012-2013 (met lichte teruggang mogelijk in het tweede jaar), daarna weer groeien als een komeet... De vertikale as is in MWp per jaar, dus: verwachte nieuwbouw/jaar. De op basis van deze gepubliceerde grafiek verwachte mondiale groeicijfers voor 2014-2015 zouden in de grootte orde van een respectabele 28 tot ruim 34 GWp per jaar kunnen komen te liggen (interpolatie Polder PV op basis van import grafiek in Excel en overlay van doorzichtige eigen grafiek - iSuppli geeft waarschijnlijk uit strategische, marketing-technische overwegingen geen schaalstreepjes of rasterlijnen in de door hen gepubliceerde grafiek...). © iSuppli/IHS januari 2011 (this webpage)

PC doet ook een duit in het zakje
Ook Photon Consulting verwacht over een jaar zware tijden, en heeft er weer een smakelijke studie aan gewijd, met de tale-telling titel "Surviving The Crash of 2012 - Ten Key Tactics for Downturn Defensibility" (link onderaan). De analisten van dat onafhankelijke, doch aan de "Photon holding" gelieerde PV markt research bureau verwachten een zogenaamde "excess supply-driven price crash across the global PV supply chain" als gevolg van de rappe stijging van forse (politieke) ingrepen in te lucratief geworden, feitelijk "de markt volgende" feed-in systemen. Eigenlijk een soort actie = reactie spelletje tussen de "markt" en "de politiek". Immers, "natuurlijke", uit markt ontwikkelingen voortgekomen verlaging van all-in systeemprijzen leidt tot verlaging van (nieuwe) invoedingsbedragen voor zonnestroom. Zeker als het markten zoals de Duitse betreft, waar al zeer forse volumes worden afgezet door vele internationaal opererende bedrijven (naast de op de eigen markt opererende, fel beconcurreerde Duitse bedrijven natuurlijk). Dit leidt vervolgens weer tot hogere afzetmogelijkheden en verdere schaalvergrotingen om de door de politiek veroorzaakte extra prijsdruk te kunnen voorblijven (zeker in de periode vlak voordat het nieuwe incentive systeem ingaat, wat vaak tot forse "nu of nooit" stormlopen leidt). Wat weer een nieuwe, heftiger golf van (extra) degressies in gang zet, etcetera. Het gevolg van die zichzelf versterkende ontwikkeling is dat de effecten aan beide kanten van het "=" teken steeds groter worden. En dat door de enorme aanbod-gepushte prijsdruk, de ingrepen in de (nieuwe) invoedingstarieven ook steeds groter en frequenter zullen worden. Er gaat op een gegeven moment natuurlijk ergens iets "knappen" in zo'n forse fluctuaties veroorzakend "actie = steeds heftiger reactie" systeem. Vandaar die "crash" formuleringen bij PC ...

Na het nogmaals "tegenvallende" jaar 2013 (grofweg 22 GWp nieuwbouw voorspeld) zou volgens iSuppli de lijn van gezonde marktgroei dan weer opgepikt moeten kunnen worden. En gaat de PV branche alsnog een gouden toekomst tegemoet met fantastische afzet volumes van zo'n 28 (2014) tot ruim 34 GWp (2015) per jaar. Als het aan de toekomst voorspellende kunde van hoofd analist Henning Wicht van iSuppli ligt. Want zonlicht is en blijft gratis ("die Sonne schickt keine Rechnung"). Daar kan niemand aankomen, ook al zouden "ze"*** het nog zo graag willen... De toekomst is dan ook van ons: eenmaal een hoop PV-panelen op het dak gemonteerd is het achterover leunen en dagelijks genieten van de opbrengsten...

* Fors hoger (ruim 17%) dan de - bewust conservatieve? - 13,625 GWp voorspelling door EPIA/Greenpeace in Solar Generation 6...

** In de belangrijkste groeimarkten, Italië en U.S.A., ligt dat veel hoger. Voor Italië gelden specifieke opbrengsten tussen de 1.000 en 1.350 kWh/kWp.jaar, op Sonnenertrag is het gemiddelde van de daar aangemelde installaties 1.200 kWh/kWp voor 2010 (zie vorige artikel).

*** De markt manipulatoren en verziekers bij de steeds groter en ongrijpbaarder wordende energie (mega) holdings die afzetkanalen van fossielen en nukes willen en beslist kunnen monopoliseren. En vooral niet te vergeten de nauw met die doodzieke marktspelers verbonden politieke kastes, nationale regeringen, en netbeheerders eigenaren. Die monumentale volumes aan "afroom gelden" op alle verkochte stroom e.a. gemonopoliseerde energie modi (regeringen: energiebelastingen, BTW, omzetbelastingen, etc.) dan wel absurde, almaar stijgende en nooit door gedrag te beïnvloeden "transport vastrecht pyramides" (netbeheerders) dagelijks naar binnen (laten) harken voor de bodemloze schatkisten en/of kassen van de provinciale en gemeentelijke aandeelhouders...

http://www.isuppli.com/Photovoltaics/Pages/PV-in-2011-Prepares-for-22-Gigawatts.aspx?MWX (iSuppli's "PV in 2011 Prepares for 22 Gigawatts" rapport - overzicht inhoud)
http://www.photonconsulting.com/announcements/view.php?ID=50 (abstract van nieuwste Photon Consulting studie met de veelzeggende titel "Surviving The Crash of 2012 - Ten Key Tactics for Downturn Defensibility")

5 februari 2011: Moduleprijzen door alle bodems heen... Hoezo, "speciale Wijwillenzon acties" nodig? Een beetje goede installateur kan shoppen wat 'ie wil. En het gaat steeds leuker worden. Solarbuzz heeft hun (wereld-)beroemde moduleprijs grafiek aangepast en in een nieuw jasje gestoken. Ze mogen hem echter binnenkort, of eigenlijk nu al, weer gaan aanpassen. Want "Europe" is al door de lang verwachte "3 Euro/Wp" bodem gedoken (NB: single module purchase, let op uitleg op de betreffende web pagina). En "U.S.A." gaat wat de dollar/Wp grens betreft zeer rap volgen. De module prijzen zijn al tijden in een duikvlucht. Het begint steeds meer op een sprong in de afgrond te lijken. Goed nieuws voor de steeds williger klanten. Slecht nieuws voor de PV-sector. Laat dat duidelijk wezen.

^^^ De mogelijk beroemdste aller grafieken op zonnestroom gebied: de module prijsgrafiek van Solarbuzz, is in een nieuw jasje gestoken. En: hij moet opnieuw worden aangepast. De Y-as voldoet niet meer. Europa is al door de bodem heen, Amerika zal spoedig op dollarkoers volgen. Wie weet waar de bodem is? Die mag een Nobelprijs! Bron: © Solarbuzz (this webpage).

Wie hier nog een "geruststellend" toekomstperspectief uit kan halen is een knappe jongen. Want met deze duikvlucht gaat een potentieel gevaarlijke "shake-out" in de PV-branche een steeds waarschijnlijker scenario worden. En dat zal schokgolven door de sector heen veroorzaken, die nog steeds op alle fronten een ongekende dynamiek kent. En of dat voor u en mij, uw kinderen en de samenleving op termijn een "ghoede saeck" zal zijn, zal nog moeten blijken. Want overal wordt met schurkachtige streken, en met inzet van discutabele middelen de zeer succesvolle, gevestigde belangen (inclusief politieke) ernstig bedreigende zonnestroom sector te vuur en te zwaard bestreden. We zullen gezamenlijk moeten optreden om het hoofd te bieden tegen rabiate leugens, valse informatie, en eenzijdige "kosten" discussies. Die in essentie geen discussies zijn, maar "baten" het graf in zwijgende volksmenners praatjes.

Het gaan spannende tijden worden, en de dynamiek in de sector is nu al onpeilbaar groot. Een goed, gezond, zonnestroom rijk jaar, en een sterke, met koel hoofd gezegende PV-sector gewenst. Voor en met u allen!

http://www.solarbuzz.com/facts-and-figures/retail-price-environment/module-prices

4 februari 2011: CertiQ maandrapport update en 2010 jaarcijfers. Polder PV heeft weer diep in het Excel borrelglaasje gekeken en voor u een volledige update gedaan. Het januari 2011 rapport van CertiQ is uitgekomen, en tegelijkertijd ook het eerste grafische jaaroverzicht voor 2010 met een zeer interessante, op mijn verzoek "meegenomen" tabel met uitsplitsing per categorie zonnestroom installaties. Een unicum, waarvan er hopelijk meer mogen volgen.

Januari 2011 bracht weer niet erg bijster veel nieuw zonnestroom spul in de CertiQ records: 172 nieuwe PV-installaties met een gezamenlijk vermogen van een magere 1,546 MWp. Dat moet beter kunnen. Gaat Wijwillenzon.nl echt "het grote verschil" maken in Nederland? We gaan het zien, maar feit is dat waarschijnlijk geen enkele nieuwe PV-installatie die als gevolg van die nieuwste actie zal ontstaan ooit de CertiQ burelen van binnen zal gaan zien. Spreekwoordelijk dan: in administratieve zin. Of de eigenaar moet het zeeeeeer snode plan hebben opgevat om vet van de WWZ actie te gaan profiteren, terwijl deze ook nog eens een gewilde SDE beschikking op zak blijkt te hebben. U mag in die gevallen zelf de "terugverdientijd" gaan berekenen...

Polder PV maakte o.a. deze grafiek (en nog meer) uit de nieuwste CertiQ gegevens op (X-as: installatie categorie in kWp klasses).

Kijk op de betreffende pagina's voor uitleg en voorbehoud bij deze grafiek(en) en ander besproken materiaal. Voor u heeft Polder PV de volgende data in de aanbieding:

en:

Met vriendelijke groet, uw duurzame dienaar van Polder PV.

3 februari 2011: Maandopbrengsten Polder PV. Er is al een lange tijd geen totale grafiek update op Polder PV verschenen. Dat is een behoorlijk omvangrijke operatie hier, en zaken als een forse dakrenovatie met uitgeschakeld systeem (11-30 oktober 2010) maken het bijhouden en/of interpoleren van productie data er bepaald niet makkelijk op. Bovendien is al jaren de trend bij Polder PV kristalhelder en al uitentreuren vastgelegd in een lange serie productie gegevens. Daarbovenop is het stinkend druk hier met talloze zaken die bijgehouden worden, een continu overstromende mailbox met de gekste verzoeken, telefoontjes en wat al niet meer. U raadt het al: het is woekeren geblazen met de beperkte tijd, en het is continu keuzes maken.

Dat alles laat onverlet dat waar de kans er is, er beslist grafieken worden gemaakt, al zullen updates daarvan op de website veel minder frequent komen dan u in het verleden gewend was. Sonnenertrag houd ik wel trouw bij (maandopbrengsten), al moet ik daar nog even de problematische periode tijdens de dakrenovatie (oktober 2010, daar aan voorafgaand vakantie maand) "in het gareel" zien te krijgen. Komt tijd, komt raad. Januari staat daar in ieder geval nu ingevoerd, dus we kunnen weer met het nieuwe jaar vol aan de bak daar, onder het bekende systeem nummer 777/flachlander.

Drie zaken actueel in deze grafiek, waarvan alleen de maandelijkse productie van het langjarig aanwezige 1,02 kWp deelsysteem (10 modules, twee types Shell Solar panelen) goed vergelijkbaar is tussen de jaren onderling. Vóór 12 oktober 2001 waren er slechts 4 modules in het systeem aanwezig (0,372 kWp totaal), en dus qua productie niet vergelijkbaar met de later uitgebreide installatie (onderste twee curves).

(1) De periode september (deels vakantie) tot en met oktober 2010 is afwijkend. In de laatstgenoemde maand viel namelijk het grootste deel van de [effecten van de] dakrenovatie, met het complete systeem afgekoppeld van het net. Zie de stippellijnen en het rood gemarkeerde symbool om aan te geven dat er iets "byzonders" aan de hand was in die periode. Voor deze twee maanden is met grote dank gebruik gemaakt van de zeer nauwkeurige prognoses van de "te verwachten" dagopbrengsten van Polder PV door Siderea.nl. Waarbij de maandresultaten voor PPV door mij zijn terug gerekend naar de waarden die de OK4 omvormers gegeven zouden hebben. Dit middels een door Siderea.nl vastgestelde correctiefactor voor een gemiddeld verschil van 3% tussen de langjarig vastgestelde OK4 resultaten van Polder PV en de autonome prognoses (gemodelleerde berekeningen) van Siderea in de maanden september en oktober voor ons systeem. Ook kon berekend worden dat er in oktober in totaal (hele systeem) zo'n 48 kilowattuur niet gerealiseerde productie zou kunnen zijn geweest. Veroorzaakt natuurlijk vooral door de afkoppeling van het net van de complete PV-installatie, halverwege 11 oktober tot en met halverwege 30 oktober. En daarbij ook nog eens extra beschaduwing door steigerpalen en vooral de daarop gemonteerde doeken in de eerste week van oktober. En, na hernieuwde netkoppeling eind oktober ook nog de eerste twee weken van november, voordat de steiger en doeken definitief werden weggehaald (doeken in eerste week, laatste steigerpalen die aan de zuidzijde boven de dakrand uitstaken - en dus schaduw hebben kunnen werpen - op 16 november). Resulterend in een "all-time low" voor de november opbrengst sinds het 1,02 kWp deelsysteem als zodanig in functie is per oktober 2001: 19,62 kWh, bij een langjarig gemiddelde van 25,09 kWh (bijna 22% lager dan het gemiddelde).

48 kWh "gemiste" opbrengst komt met ons voor het tweede half jaar van 2010 geldende Greenchoice kWh tarief (all-in: levering plus energiebelasting plus BTW over het eindresultaat) van 21,27 Eurocent neer op een verliespost van EUR 10,21. Ach. Na dik tien jaar vrijwel zonder grote problemen zonnestroom produceren verwaarloosbaar t.o.v. alle vreugde die onze decentrale productie unit van donkergroene stroom hier heeft gegeven. Toch?

(2) Overall een tegenvallend jaar als je de trend van 2010 (bruine lijn/curve) t.o.v. het gemiddelde over alle jaren tot nu toe bekijkt (dikke zwarte lijn/curve), ook buiten de dakrenovatie tijd om. Alleen april en juni (en net aan: juli) 2010 staken boven de middelmaat uit, de rest lag er onder. Zoals bekend was ook december waardeloos, omdat het een onverwacht zeer sneeuwrijke maand was, met zoals overal elder in ons land dramatisch slechte opbrengsten. Alleen 2006 was nog slechter, mogelijk is het feit dat ik de zonnepanelen op de prachtig zonnige 20e december helemaal vrij heb geborsteld daar mede debet aan geweest dat december 2010 geen "dieptepunt" is geworden.

Het KNMI had voor de Bilt (hartje Nederland, ruim 50 kilometer oostwaarts van mijn woonplaats Leiden) trouwens 2010 als een bovenmatig presterend jaar opgevoerd als je naar de totale zonneschijn duur kijkt: 1.772 tegen "normaal" (langjarig gemiddeld) 1.550 uur. Dat is een behoorlijke afwijking van 14,3% boven het gemiddelde. Maar alleen zonneschijn "duur" (in de Bilt) hoeft nog niet zoveel te zeggen over de daadwerkelijke harde instraling op het module vlak in het ver daarvan verwijderde Leiden. Dus hier is nog niet zoveel over te zeggen, wellicht dat Siderea.nl daar meer uitsluitsel over kan geven.

(3) Januari 2011 is inmiddels ook toegevoegd. De detail-monitoorders in ons land wisten het al: een wederom grotendeels sombere maand met maar enkele leuke uitschieters. Toch eindigde januari 2011 bij ons nog op de 5e plaats (metingen voor die maand voor dit 1,02 kWp deelsysteem vanaf januari 2002), en liet het vier eerdere jaren achter zich.

Al met al, de omstandigheden in aanmerking nemend, en ondanks de dakrenovatie voor het complete PV-systeem (1,336 kWp) toch nog een specifieke opbrengst van 841 kWh/kWp* scorend in het kalenderjaar 2010. De 2 pal zuid georiënteerde 108 Wp modules echter ondanks bijna een maand "niet netgekoppeld" te zijn geweest kwamen op een specifieke opbrengst van zelfs 893 kWh/kWp, 43 kWh/kWp boven de beruchte SDE-cap. U hoort de webmaster van Polder PV dan ook nog steeds niet klagen over de opbrengsten van zijn deels bijna 11 jaar oude olieboer PV-modules. Die was in totaal namelijk ondanks de (effecten van de) dakrenovatie een byzonder aardige 1.123 kWh voor het 1,336 kWp systeem. Met daarbij de aantekening* dat de laatste aanwinst, de 2 stuks in serie op 1 OK4 omvormer geschakelde 50 Wp Kyocera modules, pas op 19 april 2010 in het systeem zijn opgenomen. Die zijn dus nog geen vol kalenderjaar in werking, en de daarvoor geconstateerde opbrengst van 70,6 kWh (19 april tm. 31 december 2010), genormeerd 706 kWh/kWp, kan natuurlijk niet als "representatief" voor een heel kalenderjaar worden gezien.

Met het huidige Greenchoice tarief zou dit alles op jaarbasis toch weer een vermeden inkoop post van 237 Euro hebben betekend, met de in 2010 geldende twee halfjaarlijkse tarieven even voor het gemak gemiddeld kom ik op een iets hogere "gerealiseerde" opbrengst uit van 239 Euro (feitelijk: niet gerealiseerde "inkoop" door eigen - 100 procent gesaldeerde - opwek). En dat kostbare geld kunnen we dan weer aan zinniger zaken besteden dan aan via certificaten "vergroende" fossiele Nederlandse stroom. Momenteel (avond) waarschijnlijk in onze regio vooral afkomstig van gasgestookte WKK's in het Westland. Of uit de gasgestookte STEG van E.ON aan de rand van het Leidse centrum, die als "rest"product ook duur verkochte warmte in het stadswarmte net pompt i.p.v. het zoals vroegâh in de Herensingel te dumpen...

Bronnen:

• meetdata OK485 interface door Polder PV (bijna volcontinu vanaf maart 2000)
• meting van productie twee separate deelsystemen tijdens wisseling sep/okt 2010 door een buurman - aflezing van aparte draaischijfmeters per groep (basis voor schatting verhouding van de afzonderlijke maandproducties)
• dagelijkse opbrengst prognoses voor Polder PV door Siderea.nl (september en oktober 2010)

2 februari 2011: Ere wie ere toekomt: Solar Generation 6/2011 uit. Het is weer een dikke pil van 100 bladzijden geworden bomvol grafieken, ontwikkelingen, marktanalyses, prognoses, en impact studies. En, heel verfrissend: veel aandacht voor inpassing in "de bestaande energie systemen", dan wel de "uitdaging daarvan". Netinpassing studies, concepten, alternatieven, benodigde beleidswijzigingen. Europese en mondiale ontwikkelingen, deelmarkt studies, technologische innovaties, kosten en baten analyses, systeem kwaliteiten, recycling mogelijkheden en perspectieven, prijsontwikkelingen, en ga zo maar door.

Tja, ik ga natuurlijk niet eventjes uit de doeken doen wat daar allemaal in staat, want dat kost teveel tijd en [elektronisch] papier, en ik heb hier nog stapels leesvoer liggen (die regelmatig harder aangroeien dan ze krimpen). Beschouw het maar als een naslagwerk op uw computer. Iets in de trant van: "Wat had EPIA/Greenpeace ook alweer gedacht over de ontwikkelingen van dit of dat op PV-gebied?" Of: wat is globaal zo'n beetje de stand van zaken bij de technologische ontwikkeling?" Dat soort vragen zijn snel beantwoord met dit waardevolle rapport. "Alles" staat er in, en het is gratis voor u en mij te downloaden...

En ook al is het deels van de Europese branche organisatie EPIA (altijd een "potje zout bij zetten"), en deels van de in neoliberale tijden volslagen onterecht in een "linkse hobby hoek" gezette milieuorganisatie Greenpeace. Van mij mogen ze die claim over het eigen werk gewoon in de vlaggenmast blijven hangen:

Het document staat in ieder geval bomvol verpletterende getallen die je al snel naar het hoofd stijgen. Potentie, dat zal velen onder u met hen en mij eens zijn, is er ruim voldoende. Die potentie daadwerkelijk benutten zal de echte taak voor de industrie en de investeerders gaan worden. Het pad daar naar toe is, zoveel is ook duidelijk geworden, bomvol valkuilen en wegpiraten, slingert als een gek, en het zal alle ondernemerskwaliteiten en strategisch denken kosten om van dat kronkelige pad een duurzame (?) snelweg te gaan maken. De eerste tekenen zijn gunstig. Hoe meer mensen er mee gaan doen, hoe geloofwaardiger zelfs het meest positieve van de drie EPIA scenario's zal gaan worden, de "paradigm shift".

OK, Polder PV kon zich natuurlijk niet bedwingen, en maakte in ieder geval twee leuke grafiekjes. Die zelfs bij de branche-organisatie met de beste mensen laat zien dat hun prognoses voor de mondiale marktontwikkeling bijna structureel onderschat zijn, al sinds het eerste rapport uit 2001. Laten we hopen dat ook hun verpletterende prognose voor 2010 (13,625 MWp afzet in een jaar tijd) alweer te laag zal blijken te zijn. Dat horen we later vast wel weer...

^^^ Dit plaatje laat zien wat de in de sinds 2001 gepubliceerde 6 Solar Generation rapporten verschenen prognoses voor de jaarlijkse afzet zijn geweest (verloop lichtblauw tot donkerblauw, zie de legenda). Met als laatste kolom per jaar (geel) de daadwerkelijk (volgens EPIA/Greenpeace) gerealiseerde afzet in dat jaar (met cijfer boven kolom). Duidelijk is dat vrijwel elke prognose te laag blijkt te zijn geweest, behalve die voor de jaren 2006-2007 (in SG III rapport 2006) toen er mondiaal tijdelijk een solar grade silicium productie tekort was. Wat later rap en massaal werd "rechtgebreid" door de chemische reuzen die dat spul kunnen maken. Vanaf 2008 groeide de reële markt nog harder dan zelfs de specialisten hebben gedacht. De SG 6 prognose voor het jaar 2010 is alweer een mooie 13,625 GWp, en u moet niet verbaasd zijn dat het alweer een onderschatting van de gerealiseerde afzet zal blijken te zijn. En dat de marktafzet t.o.v. (vorig record jaar) 2009 ook globaal zal blijken te zijn verdubbeld.

^^^ Daadwerkelijke door EPIA/Greenpeace in SG 6 vastgestelde jaarlijkse marktgroei (gele kolommen, data linker Y-as), en de daaruit door mij afgeleide jaarlijkse markgroei in procent voor de globale marktontwikkeling (paarse kolommen, data rechter Y-as). Duidelijk is dat in 2004 (toen Duitsland echt goed doorstartte door een geoptimaliseerde versie van het EEG van Hermann Scheer) de groei fenomenaal is geweest t.o.v. 2003, en er daarna door silicium tekorten tijdelijk 2 jaar lang slechts "lage" groeipercentages werden gerealiseerd. Nadat die bottleneck was "gerepareerd" ging de groei onverminderd hard door, met jaarlijkse volume toenames van 63% in 2007 (t.o.v. 2006), en zelfs 155% in 2008, met een tijdelijke "rustpauze" in crisis jaar 2009 met "maar" 18% groei. SG 6 voorspelt echter voor 2010 een globale marktaanwas van 13,625 GWp, wat zou resulteren in een groei van weer een spectaculaire 89% (gearceerde kolom). Mogelijk gaat het nog meer worden...

EPIA rekent in de "executive summary" met "15.000 MWp" daadwerkelijke groei in 2010 (boven de prognose van 12 GWp), en komt dan, grof rekenend op een totaal geïnstalleerd volume van zo'n 40 GWp worldwide (prognose was 35 GWp). Er zou in 2010 een spectaculair bedrag van 50 miljard Euro zijn geïnvesteerd in louter zonnestroom installaties. Ook interessant het geclaimde aantal PV-systeem eigenaren: nu al bijna 2 miljoen, waarvan de webmaster van Polder PV er eentje is, en in Duitsland volgens BSW de 840.000 installaties zo'n 42% van het totaal uit zouden maken.

Ook een leuke: de totale stroom productie van die grote hoeveelheid zeer decentraal over de aardkloot verspreide installaties zou al de helft van het totale elektra verbruik van een land als Griekenland kunnen dekken* (of "het verbruik van tien [met name genoemde] Afrikaanse landen"). Europa is driver van de wereldmarkt, met een aandeel van 70%.

In 5 jaar tijd zijn de systeemkosten tot een derde gereduceerd. De gemiddelde productiekosten van zonnestroom zouden nu rond de 15 Eurocent/kWh liggen (let wel: dat is dus de "globale mix", in onze streken een stuk ongunstiger liggend door minder, doch beslist in ruime mate aanwezig zonlicht). Een aandeel van 20 procent van de globale stroomvraag in 2050 wordt als haalbaar geacht op basis van bestudering van diverse prognoses over markt- en consumptie ontwikkeling. In 2030 zou het al op zo'n 9% kunnen liggen. In Europa zou het in 2020 al rond de 12% kunnen zijn. Een "moderate" politiek ondersteund scenario zou kunnen resulteren in 345 GWp in 2020 en 1.081 GWp in 2030. Bij een "accelerated" scenario worden die cijfers 688 GWp voor 2020 en 1.845 GWp in 2030.

Meer dan 1.000 bedrijven zijn betrokken bij de productie van de hardware, meer dan 30 zijn actief in dunnelaag technologie (die echter felle concurrentie blijft houden van de almaar in prijs dalende kristallijne zusjes, die ook nog eens stapsgewijs in rendement verbeteren).

De meest geavanceerde technologie platforms hebben al een energetische terugverdientijd van 6 maanden (afhankelijk van toepassing regio/instraling), voor de meeste andere modules gelden EPBT (energy payback times) van 1-3 jaar (idem).

Nederland komt in het hele rapport maar een keer voor. In een side-note op pagina 14:

Werd die vergelijking maar voor een fractie realiteit, in ieder geval op alle daken... (de decimale punt hier te beschouwen als de "Europese komma", dus 0,34%). België wordt meermalen als interessante "vreemde eend in de bijt" genoemd, als serieus ontwikkelde markt.

Afijn: het stikt in het rapport van veel meer feiten, getallen, grafieken en prognoses, die u zelf mag navlooien. Veel lees- en kijkplezier gewenst!

* Stroom consumptie Griekenland in 2010: 58,3 TWh volgens deze link.

http://www.epia.org/fileadmin/EPIA_docs/documents/Solar_Generation_6__2011_Full_report_Final.pdf (full report, 8,9 MB, 100 pagina's)

2 februari 2011: Italiaanse ambtenaren kunnen het niet bijhouden: PV-doel 8 GWp bijna bereikt? Een wederom verbijsterend stel berichten van de GSE, de onder het strenge Ministero dell'Economia e delle Finanze vallende marktwaakhond voor duurzame energie, waar Polder PV al vaker over berichtte. N.a.v. een kort artikel op de website van Duurzameenergiethuis (met een blunder bij de "gedachte bijbouw vanaf 2020", zie mijn commentaar - het moest zijn "accumulatie" van PV-installaties, beslist niet "nieuwbouw"...) ben ik weer even naar de oorspronkelijke site van die Gestore dei Servizi Energetici gesurfd. En ontdekte verpletterend nieuws.

Ten eerste natuurlijk de "geregistreerde" PV-systemen teller op de homepage van de marktwaakhond. Die liet wederom een zeer gezonde groei zien, zoals al uit veel web publicaties is gebleken. Italië is na Duitsland de absolute topmarkt van de laatste jaren. Hier een screendump van die "teller":

^^^ De beroemde "PV-installatie teller" van de GSE (download 2 februari 2011). De over twee wetgevingsperiodes verdeelde systeem accumulaties komen hier gezamenlijk alweer op 147.680 stuks met een totale capaciteit van 2.964.819 kWp = 2,96 GWp. En daar valt nog gigantisch veel zonnestroom opwekkend spul in de wachtkamer buiten, zie verder. De vorige "teller" die ik liet zien stamde van 20 juni 2010 en liet toen nog "maar" een totale geregistreerde capaciteit zien van 1,30 GWp en bijna 83.000 installaties. Stijging in ruim 7 maanden tijd van zo'n 1,66 GWp (grofweg gemiddeld zo'n 235 MWp/maand) aan bijschrijvingen... Volgens een persbericht van 25 januari 2011 stond deze teller bij GSE eind 2010 op 2.800 MWp en 140.000 installaties. Met nog de nodige voor eind 2010 te dateren toevoegingen zou volgens GSE de uiteindelijke eindstand voor dat jaar op zo'n 3.000 MWp en 150.000 installaties kunnen komen (wat al aangeeft dat die teller beslist niet de "actuele definitieve" eindstand weergeeft, maar verder een goede indicator is van de razendsnelle groei in Italië.

Die counter blijkt echter nog maar een "schijntje" van de werkelijkheid weer te geven. Want mijn oog viel tegelijkertijd op een verwijzing naar een zeer kort, doch tale-telling bericht en later een persbericht van 25 januari 2011 (links onderaan). Waarin gewag wordt gemaakt van getallen die tijdens een informele bijeenkomst van de X Commissione Senato (senaatscommissie) bekend werden gemaakt.

Ga even zitten...
GSE verwacht eind 2010 uiteindelijk "formeel in dat jaar gedateerd" uit te zullen komen op zo'n 3.000 MWp en 150.000 installaties in accumulatie (gemiddelde installatie grootte 20 kWp). Met nog gigantisch meer in de pijplijn die al lang bekend is bij GSE, en die mits voldaan te hebben aan alle criteria eind 2010 (doch toen nog niet netgekoppeld), nog voor de oude, zeer lucratieve tarieven kunnen opteren (Conto Energia onder wet 129/2010).

Daarmee zou de "officiële" marktgroei volgens GSE in 2010 op zo'n 1.850 MWp gaan uitkomen. In 2009 was dat volgens GSE 711 MWp, alweer fors hoger bijgesteld dan begin 2010 geprognosticeerd door deze organisatie, toen de berekende bijbouw nog op 483 MWp uitkwam (begin 2010). Het eindresultaat voor 2009 ligt dus alweer 47% hoger... In 2008 was de marktgroei (netgekoppeld) volgens EurObserv'ER nog slechts 338 MWp. De groei is in 2010 dus blijkbaar met een factor 2,6 maal zo groot geworden dan in het prima jaar 2009. Wat alweer 2,1 maal zo goed scoorde als het voorgaande jaar.

Noot: Photon Consulting verwachtte in het februari nummer van Photon International in 2010 voor de Italiaanse markt een groei van slechts 1.500 MWp, en torende daarmee ver boven de prognoses van andere analisten bureaus uit. Hun vaststelling voor de marktgroei in 2009 was destijds 650 MWp. GSE stelt nu dat zelfs het "altijd optimistische" PI er 19% resp. 8,6% naast gezeten heeft/zou kunnen hebben. Te laag...

Blijf nog even zitten...
Wat ook duidelijk werd uit die senatoren bijeenkomst is dat dit nog lang niet alles is. Want Italië zou eind vorig jaar al een geaccumuleerde fotovoltaïsche capaciteit kunnen hebben gerealiseerd van ... 7.000 MWp verspreid over circa 200.000 installaties, waarbij eind 2009 er nog maar 1.142 MWp* zou zijn geaccumuleerd volgens hetzelfde bericht (formeel zou er dan 1.142 + 1.850 = 2.992 MWp eind 2010 geaccumuleerd kunnen komen te staan als nieuw officieel accumulatie cijfer). Als deze nieuwe, schokkende cijfers zouden kloppen zou er in 2010 in Italië een verbijsterende nieuwe fysieke capaciteit van 5.858 MWp bij zijn gekomen, en zouden daarvan mogelijk nog zo'n 4 GWp "erkend" in de pijplijn zitten voor "officiële aansluiting en registratie" in 2011! Waarmee ze gegarandeerd nummer twee in de wereld zullen zijn geworden, al veel dichter op de hielen van Duitsland dan ze daar voor mogelijk zullen hebben gehouden (niet vergeten dat er veel Duitse bedrijven actief zijn in Italië...). Het is maar wat je als "opgeleverd systeem" beschouwt om de werkelijke verhoudingen te kunnen begrijpen: 1,85 GWp formele, "geregistreerde" marktgroei, maar daadwerkelijk "geplaatst" (doch nog lang niet allemaal aangesloten op het net) 5,9 GWp.

Die benodigde netaansluiting voor al die wachtkamer installaties zal zeker geen jaren gaan duren voordat dat gerealiseerd zal moeten zijn. Anders zou er voor kapitalen aan reeds betaalde zonnepanelen tijden lang niets staan te doen, en dat kan de politiek natuurlijk niet "verkopen" aan de zakken vol geld geïnvesteerd hebbende partijen. Het gaat hier gezien de formulering, "impianti installati", dus beslist niet om allerlei nog niet gerealiseerde "plannen" voor PV-centrales. Het gaat blijkbaar om reeds gebouwde systemen, die hoogstens nog aan het net moeten worden aangesloten en daarvoor op toestemming zouden wachten.

Als deze cijfers van de marktwaakhond op waarheid berusten (en waarom zouden ze zelfs bij zeer grove benadering niet "waar" zijn???), lijkt het er op dat de analisten van iSuppli goed werk hebben gedaan (bericht van 16 januari 2011): zij berekenden ongeveer 1.900 MWp voor heel 2010, niet ver van de "verwachte officiële" 1.850 MWp van GSE zelf.

Nog even op de stoel blijven...
Om uw mond nog even wat verder open te krikken: GSE verwacht bovendien dit jaar (A.D. 2011) al dat de 8.000 MWp accumulatie, die voor het jaar 2020 werd nagestreefd door de Italiaanse regering (met de vingers in de neus) bereikt zal zijn/worden. Dus ietwat voorbarig 9 jaartjes te vroeg. Iemand nog een overtollige poederkolen centrale in de aanbieding? Wat er vervolgens zal gaan gebeuren met de "doelstellingen", de tarieven, het inmiddels politiek afgetikte (in werking getreden) "derde Conto Energia" (met een waanzinnig ingewikkelde tarieven- en degressie structuur**), en het politieke beleid m.b.t. duurzame energie in het algemeen, en zonnestroom in het byzonder staat nu nog in de sterren geschreven. Ook ben ik erg benieuwd of de zwaar onder vuur liggende Berlusconi met deze "nationale prestatie van formaat" nog politiek zal gaan kunnen scoren om het vege lijf te redden...

Nuchtere sommetjes
Gaan we uit van een "reële" benadering van de werkelijkheid. Dan vergelijken we de resultaten van de hierboven weergegeven "contatore fotovoltaico" (alleen reeds aangesloten en geregistreerde cq. door GSE officieel goedgekeurde installaties) met de nieuwe gegevens. En dan kom ik tot de volgende conclusies.

Het verschil in accumulatie "voorlopig eind 2010 bekend" minus "geregistreerd op 2 februari 2011" is 4.035 MWp met zo'n 52.320 installaties die nog allemaal door de ambtelijke molen moeten bij de GSE. Wel "geplaatst", maar nog niet aangesloten/werkend. Die volumes komen neer op een gemiddelde installatie grootte van 77 kWp. En reken maar dat daar de nodige joekels bij zullen zitten. Zoals de 70 MWp centrale van SunEdison bij Rovigo in de Po-vlakte. De dik 5,9 GWp die in 2020 zou zijn aangemeld komt neer op een nieuw vermogen van een factor 586 maal dat van de paar containers aan Chinese modules die Wijwillenzon naar Nederland gaat halen. In een jaar tijd. Installatie lijsten zoals die waarvan ik een fragment heb getoond bij het artikel over enkele leuke PV-centrales die het Nederlandse Scheuten Solar in de zuidelijke Italiaanse provincie Puglia heeft neergevleid zullen mogelijk uw computer laten crashen tijdens een poging om die te downloaden...

What next?
Zoals Paul Gipe in zijn analyse al stelt: in Italië kan er gerekend worden op zo'n 1.000 tot wellicht wel zo'n 1.350 kWh/kWp.jaar (de op 2 feb. 2011 bij Sonnenertrag ingeschreven 287 - meestal particuliere - Italiaanse installaties kwamen in de "bereinigte" data bij de Landen vergelijking functie voor 2010 op een specifieke opbrengst van gemiddeld 1.207 kWh/kWp). Als die 5,9 GWp daadwerkelijk wordt aangesloten op het net kan die op jaarbasis dus tussen de 5,9 en 8 TWh [Terawattuur, tien tot de macht 12, of 1 miljard kWh] per jaar EXTRA aan zonnestroom gaan produceren. Voor de oude, hoge tarieven... Weer anderhalf tot 2 Borssele kernsplijters (op maximale prestatie) aan fysieke donkergroene stroomproductie erbij. Voor Italië: in een jaar tijd 1,8 tot zelfs 2,5% van de totale elektriciteit consumptie (315 TWh in 2010 volgens deze site) in de vorm van zonnestroom erbij. Tellen we alle installaties van mogelijk eind 2011 aangesloten minstens 7 GWp op, en rekenen we conservatief met een specifieke opbrengst van 1.000 kWh/kWp.jaar, zou vanaf 2012 er in Italië zonder meer 7 TWh aan zonnestroom kunnen worden geproduceerd, dik 2% al van de nationale stroomconsumptie. Und noch keine Ende, aber nur der Beginn...

Ik denk dat ze zelfs bij Photon een beetje zullen schrikken van de aantallen. Het was dan ook niet voor niets dat in een preview op het februari nummer van het vakblad er (achterin het januari nummer) verwezen werd naar de Italiaanse collega's met de tale-telling zinsnede: "Drei Gigawatt, wir zählen noch"...

... en de Italiaanse zonnestroom branche had nog zo graag gewild dat er geen "oververhitting" van de eigen markt zou komen. Je kunt ook zeggen: ze hebben gigantisch gefaald of hebben het willige investeerders-tij niet kunnen keren. Ik ben erg benieuwd naar de "reactie uit Rome", en eventuele (desastreuze) ingrepen die zouden kunnen volgen. Spanje, Tsjechië, en nu ook weer de recente verschrikking in Frankrijk (schandalige tijdelijke bevriezing van uitbetalingen van wettelijk vastgestelde invoedingstarieven voor zonnestroom!) zijn omineuze tekens aan de wand dat het ook weer heel rap ernstig mis kan gaan met de politieke ondersteuning. Ook of zelfs in het zonnige Italië...

* De voorlopige schatting van EurObserv'ER was voor eind 2009 in Italië slechts 1.019 MWp on-grid en 1.032,4 MWp totaal. Die zat er met de "on-grid" schatting dus blijkbaar ook alweer 10,7% naast [te laag] volgens deze info van GSE).

** Eleuteri, S. (2010). Ende der Hängepartie. In Italien herrscht endlich Sicherheit über die Solarstromförderung ab 2011. - Photon 9/2010: 20-21. (derde Conto Energia op 24 augustus 2010 gepubliceerd, zeer ingewikkelde tarievenstructuur voor 6 verschillende installatie groottes en 3 verschillende "typen" installaties, 5 degressie stappen tm. 1 jan. 2013)

http://www.gse.it/GSE%20Informa/pagine/FOTOVOLTAICO,AFINE2010,PREVISTI7000MW.aspx (kort bericht op GSE site van 25 januari 2011)
http://www.gse.it/media/ComunicatiStampa/Comunicati%20Stampa/Comunicato%20Stampa_aud25%20_2_.pdf (25 jan. 2011: eind 2010 zou volgens GSE er 2,8 GWp en/of 140.000 PV-installaties "formeel" zijn geaccepteerd)
http://www.renewableenergyfocus.com/view/15420/feedin-tariffs-drive-nearly-2-gw-of-solar-pv-in-italy/ (26 januari 2011, het bericht waar door DET naar werd gerefereerd, van de beroemde Paul Gipe)

1 februari 2011: En nog een halve maand intekenen mogelijk bij WWZ. Polder PV verbaast niets meer, maar bij de waarschijnlijk meest bekende "zonnepanelen actie" (?) in Nederland, die van Wij Willen Zon van Urgenda, is de website een zeer dynamisch, veranderlijk medium gebleken. Was aanvankelijk de bedoeling om op 6 december 2010 tussen de 8.000 en 10.000 "pakketten" (met als zeer uitdrukkelijke insteek: particulieren) aan bestellingen binnen te hebben, bleek dat al snel een illusie, gezien de traag voortkruipende "pakketten teller". En werd die "teller" al rap (26 november 2010) van de website gehaald, mogelijk omdat werd ontdekt dat ik de stand bijhield.

Verder lezen op de speciale pagina op Polder PV.