PV-systeem

<<< recenter

actueel 110-101 100-91 90-81 80-71 70-61 60-51 50-41>>> highlights

ouder >>>

---

14 maart 2013. Klopjacht naar "de Gieg" geopend: 750 MW McCoy project aangekondigd California. Zoals u al heeft kunnen merken aan de nodige berichten worden de zonnestroom centrales almaar groter. De tientallen megawatten vliegen je om de oren, terwijl het nog niet zo lang geleden was dat Shell Solar / GEOSOL's Leipziger Land project bij Espenhain "4,99 MWp" in oost-Duitsland "de wereldkampioen" was (opening september 2004). Daar lachen de specialisten zich nu van in het rond. "Peanuts"! zul je ze horen vertellen. Je telt tegenwoordig niet meer mee als je niet minstens twintig dikke omvormerstations van elk 1 MVA laat zien, ergens op een lokatie wat kort daarvoor nog een verlaten akker, Koude Oorlog airstrip, of smerig bruinkolenmijn depot is geweest.

Dat de "strijd voor de grootste" echter al lang niet meer in Duitsland plaatsvindt is ook al een tijd duidelijk. Ook al deed de projectontwikkelaar van de 145 MWp grote Neuhardenberg installatie nog een laatste vertwijfelde poging in de herfst van 2012. Een leuke poging, maar het was de aankondiging van het definitieve afscheid.

Neen, de echt grote knapen gaat u vinden in landen die zeëen van ruimte hebben in meestal met zonlicht overgoten gebieden. De strijd zal daarbij vooral (maar niet exclusief!) worden gestreden tussen China, India, en U.S.A. Met de aankondiging van goedkeuring van een portfolio van drie reuzenprojecten met een gezamenlijk vermogen van 1.100 MW "renewables" door Ken Salazar van het Ministerie van Binnenlandse Zaken in U.S.A., lijkt nu een van de grootste PV-projecten ooit gepland onder een gunstig gesternte te worden geboren. Dit geschiedt onder het hernieuwbare energie programma van herkozen president Obama, die met man en macht probeert om de "domestic" productie van eigen bronnen grootschalig uit de Amerikaanse bodem te trekken. Alleen al dit net geopenbaarde 1,1 GW programma zou voldoende moeten zijn om "340.000 huizen" van energie te voorzien. Waarmee zeer waarschijnlijk uitsluitend de stroomconsumptie wordt bedoeld.*

* (nagekomen) Natuurlijk is dat slechts "overdrachtelijk" gesproken, om leken een "houvast" te geven wat daar nu voor hoeveelheid aan stroom uit komt, uit zo'n reuzencentrale. Uiteraard gaat bij projecten van deze schaalgrootte de elektriciteit direct het hoogspanningsnet in. Verdwijnt de opwek "in de stroommix" in dat net (die vaak nog diep fossiel, gitzwart is gekleurd). En kunnen hoogstens bewoners in de omgeving een beetje het "gevoel" krijgen dat een klein deel van hun stroomafname "vergroend" zal zijn in fysieke zin. Al is het uitsluitend overdag, want ook de grootste reuzencentrale zal niks opwekken in de nacht (tenzij er van enorme opslag faciliteiten gebruik wordt gemaakt). Echter, omdat dit soort reuzenprojecten vaak juist in onbewoonde streken wordt gepland, waar nog zat ruimte is, gaat ook die vlieger vaak niet eens op. Het hangt er maar van af welke kant de hoogspanningsleiding in die onafzienbare lege landschappen op gaat, en wie er aan de andere kant van die leiding zit, die echt "een substantieel deel groene stroom" in de mix mag verwachten. Het kan bijvoorbeeld ook een fenomeen als Las Vegas zijn, wat monumentale hoeveelheden elektriciteit aan bizarre gok faciteiten verslingert, midden in de woestijn (ook overdag). Niet een van de meest duurzame bestemmingen die ik me kan voorstellen...

Het hele programma zou tot nu toe 5 gigawatt aan HE projecten op federaal land in California hebben opgeleverd vanaf 2009 (wind, zonne-energie, geothermie, en hoogspanningsleidingen). En op alle lokaties incl. niet federaal land zou de planning en uitvoering van zelfs al meer dan 15 gigawatt aan HE projecten in een stroomversnelling zijn gebracht, aldus het persbericht. Een belangrijke taak van het Bureau of Land Management is, om de geopperde projecten te stroomlijnen, en, vooral, om de impact op milieu en flora en fauna te minimaliseren. Daartoe doet het BLM expliciet dwingende voorstellen.

Over de gehele U.S.A. bezien zou het Ministerie van Binnenlandse Zaken 37 HE projecten hebben toegekend, waarvan 20 "utility-scale" zonne-energie projecten (PV, CSP), 8 windparken en 9 geothermische centrales, met de er bij horende hoogspannings-infrastructuur. Het gaat daarbij om 11,5 GW vermogen, elektriciteit productie equivalent aan het verbruik van 3,8 miljoen huishoudens, en de creatie van zo'n 13.500 bouw- en operationele jobs.

Voor dit jaar staan nog eens 23 HE projecten ter goedkeuring klaar, waarvan 14 zonne-energie centrales, 6 windparken, en 3 geothermische centrales. Daarbij wordt samengewerkt met zuster organisaties zoals het Bureau of Indian Affairs, U.S. Fish and Wildlife Service, en National Park Service.

De kleintjes
De twee "kleine" projecten die net zijn goedgekeurd zijn een 150 MW PV-centrale gepland door de hernieuwbare energie tak van het Franse atoom-staatsbedrijf EDF (6 mijl noordelijk van Desert Center, California), en een 200 MW groot windenergie project bij Searchlight, Nevada (60 mijl ZO van de beroemde woestijnstad Las Vegas).

^^^ Lokatie van de geplande, 750 MW grote reuzen PV-centrale (gele ster) op de oostflank van de McCoy Mountains, noordwestelijk van Blythe, in de zuidoostelijke regionen van California (CA), dicht bij Arizona (AZ). De hoogspanningsleiding zou via de ZO. uitlopers van de bergketen, en westelijk van Blythe Airport, omgeleid worden naar een substation (richting: rode pijl) bezuiden de interstate highway nr. 10. Foto © Google Earth (coordinaten hier).

De grote knaap
Van een ietwat ander kaliber is het McCoy Solar Energy Project in Riverside County, California. Deze centrale die ongeveer 13 mijl NW van Blythe gebouwd moet gaan worden, slaat alle voorgaande proporties. Het door McCoy Solar, LLC (dochter van het in Florida zetel hebbende NextEra Energy Resources, LLC) voorgestelde mammoet project moet een grootte krijgen van 750 MW en zou oorspronkelijk een oppervlakte van 7.700 acres van door het Bureau of Land Management (BLM) beheerde (federale) land plus 477 acres grond in private handen moeten gaan krijgen. Doordat het BLM samenwerkte met de ontwikkelaar kon de totale "footprint" gereduceerd worden tot een oppervlakte van "nog maar" 4.394 acres = 1.778 hectare = 1.600 voetbalvelden formaat FIFA (van 75 x 120 m.) moeten gaan krijgen. Met McCoy Solar is overeengekomen dat zij als compensatie een gebied met een oppervlakte van 4.500 acres aankopen om de habitat te beschermen van de Desert Tortoise (woestijn schildpad, geslacht Gopherus), Burrowing Owl (uilen-soort, Athene cunicularia), en de in zandduinen levende Mojave Fringe-toed Lizard (een hagedissen-soort, Uma scoparia).

Tijdens de piek van de installatie werkzaamheden van onmetelijke grote hoeveelheden PV-modules zouden er 503 constructie arbeiders continu bezig zijn op de lokatie, en er zouden 34 permanente banen komen om de operationele activiteiten te monitoren, en te "servicen" indien nodig. De output van de centrale zou het equivalent zijn van de (stroom?)behoefte van 225.000 huishoudens in zuid Californië. Per jaar zou met de productie 630.000 "metric tons" CO2 emissie worden vermeden ("displaced"). Een typisch Amerikaanse wijze van uitdrukken: het equivalent van het "van de straat halen" van zo'n 130.000 auto's.

De centrale zou met een 12,5 mijl (ruim 20 km.) lange kabel worden aangesloten op het Colorado River substation van energie maatschappij Southern California Edison.

Hoeveel modules gaan er in 750 MW?
Nog compleet onduidelijk (natuurlijk) is welke PV-modules hier toegepast zouden gaan worden. Als het kristallijne technologie betreft, zeg een modern, standaard 250 Wp paneel, zou het moeten gaan om 3 miljoen modules. Wordt er echter een dunnelaag paneel toegepast, wat gezien de warme condities op deze lokatie beslist zou kunnen, en we gaan uit van een regulier First Solar paneel van 87,5 Wp (module rendement 12,2%, zie pdf), zou het voor zo'n centrale neerkomen op een gigantische hoeveelheid van zelfs 8,57 miljoen dunnelaag CdTe panelen met afmetingen van 1,2 bij 0,6 meter. Het bedrijf heeft een publicatie in Photovoltaics International gekregen waar uit zou blijken dat hun modules byzonder goed in hete omstandigheden zouden presteren, in vergelijking met kristallijne exemplaren (pdf).

In ieder geval worden de piketpalen met dit enorme project weer een forse stap verder verzet. Wie gaat er (serieus!) voor de "1 Gieg" op een lokatie? Dat kan niet lang meer duren denk ik. Hier staan er al een paar genoemd (nog veel groter zelfs dan "1 Gieg"). Of ze "serieus" zijn zullen we vast wel komen te weten...

Persbericht Bureau of Land Management (13 maart 2013)
Fact-sheet McCoy Solar Energy Project
McCoy Solar Energy Project planningskaart

---

13 maart 2013. Opinie over NL PV-markt uit Duitsland. Van een fysicus van de Carl von Ossietzky University in het Duitse Oldenburg, die enkele interessante toevoegingen stuurde over het "nagekomen PVSAT kindje", kreeg ik ook nog leuk commentaar op de bizarre situatie op de Nederlandse zonnestroom markt. Van de heer Betcke:

"Het lijkt wel of niemand in Nederland (behalve jij) beseft dat door de saldering de feitelijke Nederlandse terugleververgoeding een stuk boven de Duitse EEG-vergoeding ligt, en dat je dus ook zonder BTW verlaging, gemeentelijke subsidies en gezamelijke inkoopacties een heel behoorlijk rendement op je PV installatie kunt maken. Eigenlijk raar dat met zulke luxe vergoedingen er nog steeds zo weinig PV in Nederland op de daken ligt. Zal wel veel met verschillen in mentaliteit, cultuur en kennisniveau te maken hebben." Jethro Betcke (uit e-mail aan Polder PV, 13 maart 2013)

Polder PV is het geheel eens met die conclusie aan het eind. Ik heb al vaker gesteld dat economisch, sociaal en psychologisch bezien, Duitsland en Nederland op twee compleet verschillende planeten lijken te liggen.

De harde cijfers "zeggen het"
Over die riante saldering van zonnestroom in Nederland: momenteel is de "standaard grijze continu tarief prijs bij variabel, direct opzegbaar contract" bij Vattenfall/NUON 22,89 Eurocent/kWh. Waarvan er zo'n 70 procent linea recta naar de Staat toe gaat in de vorm van energiebelasting, SDE-heffing, en 21% BTW. Dat bedrag (de volle €ct 22,89) saldeer je helemaal weg volgens artikel 31-c in de Elektriciteitswet als je een PV-systeem op je dak hebt liggen. Zeg maar, de "marktwaarde" (tot en met 30 juni 2013) van je zelf opgewekte zonnestroom kilowattuurtjes in die periode, als je zo'n contract zou hebben bij Vattenfall/NUON.

In Duitsland krijg je bij netinvoeding voor een per 1 maart 2013 aan het net gekoppelde nieuwe installatie nog maar 16,28 Eurocent/kWh voor een "klein" PV-systeem van max. 10 kWp. Wel twintig jaar lang (en restant tot en met eind van 2013). Maar dat bedrag ligt dus al 29% onder het "momentaan bij Vattenfall" gesaldeerde bedrag in Nederland. Vanaf 1 april wordt die vergoeding zelfs nog maar 15,92 Eurocent/kWh voor dan gebouwde/netgekoppelde nieuwe PV-installaties in Duitsland.

In ons land is tegenwoordig bij acties die niet van provinciale of gemeentelijke subsidies gebruik maken naast die zeer lucratieve salderingsregeling OOK nog eens een "triple-whammy" coctail incentive van (max. 650 Euro) aanschafsubsidie, 6% BTW op arbeidskosten, EN inkoopactie korting te halen.

Ergo: Nederland heeft zichzelf voor de zoveelste maal in een volslagen krankzinnige, zwaar overgesubsidieerde situatie gegooid...

---

13 maart 2013. We gaan weer hoge vermogens halen. Natuurlijk niet bij Polder PV, met zijn houtjes-touwtjes prehistorische installatie, maar ook hier deden de Shell paneeltjes en de max. 94% omzettingsrendement hebbende* OK4E-100 omvormertjes het best. We hadden met onze 1,336 kWp "kleine" PV-installatie bij koude lucht-temperatuur, en hagelwitte reflecterende randen van de voorbij schuivende schapewolkjes om 13h27 alweer een heftig AC (!) vermogen van 1.110 watt op de teller staan. En sommige antieke OK4 omvormertjes haalden weer eens een respektabel momentaan vermogen van 91 tot zelfs 92 watt (geschakeld op 108 Wp modules, de exemplaren op de minder krachtige 93 Wp exemplaren haalden maximaal 79 watt AC vermogen).

* Volgens omvormer specificaties datasheet. Er wordt echter geclaimd dat de productie exemplaren van begin deze eeuw waarschijnlijk nooit veel hoger dan 91-92% hebben kunnen halen (de apparaten worden behoorlijk heet bij hoge instraling, dat is allemaal verloren energie).

KLIK op plaatje voor uitvergroting

Twee omvormers lieten bij Polder PV individueel 91 watt AC output zien op dit tijdstip met felle reflecties op wolkenranden. En twee zelfs 92 watt. Die zijn "gestapeld" in de op een na laatste kolom zichtbaar (dat zijn de 2 van een vertrokken buurvrouw overgenomen 108 Wp modules die apart op pal zuid staan gericht, totale AC-output van die 2 dus 184 watt). Dit is meestal van korte duur, slechts een paar seconden lang. Als de zonnepanelen opwarmen als de wolken langdurig afwezig zijn bij deze felle zon in koude lucht, valt het vermogen op de 108 Wp panelen terug naar zo'n 75-80 watt, wat langer "continu" kan aanhouden, een kwartier is mogelijk (totdat een volgende wolk passeert, dan weer even een flinke dip). Bij de oudste 93 Wp modules (vier linker kolommen) valt dat "continu vermogen onder deze condities" met dezelfde typen OK4E-100 module omvormers terug naar zo'n 60-70 watt.

De totale AC-output op dit tijdstip was 1.110 watt, en zo'n hoog vermogen ver boven de kilowatt zie ik niet vaak op onze installatie. Het "geziene" record werd op 4 mei 2010 door mij vastgelegd: 1.147 watt AC-output met dezelfde systeem configuratie. Het kan best zijn dat een nog beter moment in de historie van onze installatie mij is "ontglipt". Ik monitor niet continu, en de logger schrijft per 5 minuten een reeks cijfers weg. Ook die kan dus zo'n moment "hebben gemist", als dat kort durende "output record" niet op het moment van wegschrijven is voorgekomen.

In ieder geval zullen zeker heel veel mensen met nieuwe installaties deze dag bij vergelijkbaar weer ongetwijfeld AC vermogens hebben zien pieken die (ver) boven het STC vermogen van hun zonnepanelen kan komen zijn te liggen. Collega Blauwe Hoek in Spijkenisse, die een wat ongunstiger, relatief "steile" schuin dak installatie heeft die oost van zuid is gericht, piekte ondanks die "beperkende" systeem kenmerken met zijn geoptimaliseerde SolarWorld/Steca 3600 proto omvormer installatie wederom boven de STC waarde van zijn panelen (iets wat bij Polder PV's systeemconfiguratie gewoon nooit kan geschieden). Ton Peters haalde daar een stuk vroeger vandaag, om 12h10 maar liefst 2.813 watt AC uit een nominaal generator vermogen van 2,7 kWp. Een verhouding van 1,04 : 1. Zijn record ligt op zelfs 3.137 watt, een verhouding van maar liefst 1,16 : 1. Derhalve blijf ik erbij dat "Wattpiek" (voor de DC-generator) nooit kan staan voor "maximaal vermogen".

Als u byzondere records heeft in de verhouding AC-output : DC generator vermogen, meldt die dan s.v.p. bij Polder PV. Die zal ik dan onder dit artikel toevoegen. Dank!

Inzending:

---

11 maart 2013. Nieuwe prognose wereldmarkt PV Solarbuzz: lichte groei > 31 GW. Nadat in een eerdere studie door het onder NPD Group vallende Amerikaanse analisten bureau Solarbuzz een tegenvaller werd gemeld voor 2012, nu licht inspirerend nieuws. Volgens hen zou de afzet van PV-capaciteit op de wereldmarkt dit jaar licht gaan groeien tot een nieuw record volume, 31 GW. Midden in een van de grootste crises die de sector tot nu toe heeft meegemaakt.

In een vorig rapport moest Solarbuzz de hooggespannen verwachtingen voor het crisisjaar 2012 nog wat naar beneden bijstellen: Volgens hen zou er in dat jaar namelijk op basis van hun omvangrijke research "slechts" grofweg 29,0 GW aan nieuwe capaciteit zijn bij gekomen, nog geen 5% groei t.o.v. de 27,7 GW nieuwbouw in 2011 (samenvatting Marketbuzz 2012, 21 feb. 2013). Veel analisten bureau's hadden een groei van minstens 30 GW verwacht in 2012. Solarbuzz blijkt het meestal bij het rechte eind te hebben, of in ieder geval het dichtst bij de "waarheid". Uiteraard zijn die getallen ook nog eens zeer voorlopig - zo zijn de resultaten voor Nederland niet eens bekend. En zullen ze mogelijk weer chronisch onderschat gaan worden door CBS. Mijn leverancierslijst, waarvan een derde exemplaar vorige week is verstuurd, is nog steeds hard aan het groeien... Gezien de nog steeds relatief kleine nationale markt zullen die getallen verder echter vrijwel geen enkele invloed hebben bij Solarbuzz, zelfs niet bij de cijfers voor alleen Europa...

Het goede nieuws is, dat volgens Solarbuzz er in 2013 ondanks alle rampverhalen uit de sector, en de ronduit dramatische ingrepen in incentive regimes in steeds meer belangrijke deelmarkten, verhevigd door een verpletterende hoeveelheid "crisis" berichten overal uit de samenleving, er zelfs weer een lichte groei zou kunnen gaan komen. Want op basis van hun prognoses zou het in 2013 wel eens 31 gigawatt aan nieuwe mondiale afzet kunnen gaan worden. Een groei van "maar liefst" bijna 7% t.o.v. het nieuwbouw volume in 2012 (volgens hun cijfers).

Verschuiving
Wel is er een zeer aanzienlijke verschuiving in de grootste markten. Volgens Solarbuzz zullen de verhoudingen in marktaandeel tussen de grootste deelmarkten er globaal als volgt uit komen te zien, in 2013.

© NPD Solarbuzz March 2013

In deze grafiek, waarbij 83% van de afzetmarkt door de eerste tien markten wordt geclaimd, is voor het eerst China een grotere capaciteit toebedeeld dan langjarig, voormalig wereldkampioen Duitsland. Die, op de 2e plaats staand, al aardig in de nek wordt geademd door het ook zeer snel groeiende aandeel van Noord Amerika (waar U.S.A. uiteraard het leeuwendeel van zal uitmaken). Het aandeel van deze eerste drie is al ruim de helft van de globale afzet - volgens Solarbuzz, in 2013. Volgens EPIA* zou het aandeel in 2012 (BRD, China, U.S.A. en Canada) ongeveer 48% zijn geweest (14,5 GWp op globaal 30 GWp). Japan is #post-Fukushima een goede vierde. Waarna ongeveer even grote stukken van de globale taart naar achtereenvolgens Italië, India, Australië, Frankrijk, crisis-ridden Griekenland (wat er in januari 2013 "eventjes" 300 MWp bij gooide, meer dan in Duitsland...), en het regelmatig met "natte condities" geconfronteerde, doch hard gegroeide Verenigde Koninkrijk. Ergens in dat overblijvende segment van 17% "All Other" zou de marginale bijdrage van ons land verstopt moeten zijn, of nog gaan worden...

Europa's marktaandeel zou fors terugvallen van 16,48 GW in 2012 (cf. Solarbuzz) naar 12 GW in 2013 - 26% minder (mogelijk afrondingsverschillen, ik kom met die getallen op 27%).

Goed nieuws is ook dat steeds meer landen intreden als "PV-afzet markt", en soms al flinke progressie kennen. Zuid Amerika en Zuid-Oost Azië beginnen "los" te komen, het Caribische gebied is een interessante markt, Zuid-Afrika laat grote PV-parken bouwen, het Middellandse Zee gebied kan niet meer om de blauwe platen heen. En zelfs de olie- en gas staten in het Midden-Oosten kunnen het spul op waarde schatten (en aldus hun fossiele producten extra duur en langer blijven verkopen).

Interessant is ook de claim van Solarbuzz, dat 45% van de afzet naar vrijeveld installaties zou gaan op globaal niveau, sterk gedreven door "utility-scale" projecten waar je tegenwoordig mee wordt doodgegooid (zie een recent lijstje van 22 okt. 2012; er is alweer veel meer gerapporteerd sindsdien, zie ook Wikipedia overzicht). En die massale volumes zonnepanelen weg zetten (recent voorbeeld: 400 MW project San Antonio met Duitse Kaco omvormers in California). "Gelukkig" blijft er nog zo'n 20% over voor puur residentiële PV, die vooral wordt gedragen door vooruitstrevende landen als Duitsland, Japan, Australië, Italië, en, verrassende nieuwkomer de laatste 2 jaar, het Verenigd Koninkrijk.

Azië taking the lead
De overall afzet van PV-capaciteit in Azië gaat hard omhoog, bij de drie grote landen China, Japan en India, zou dat met de helft toenemen tot meer dan 11 GW (NB: in een eerdere kwartaal rapportage van Solarbuzz was dat voor genoemde APAC regio nog 13,5 GW, onduidelijk waar het verschil aan ligt). Terwijl heel Azië in 2012 8,69 GW zou hebben afgezet. China gobbelde al in het vierde kwartaal van 2012 een derde van de totale mondiale afzet op (heel erg veel geproduceerd in eigen land, misschien wel bijna alles). En blijft doorscheuren. Het land had eind 2011 nog maar 3,1 GW aan capaciteit staan, en eind 2012 volgens de laatste berichten 6,5 GW. Maar het is van plan om reusachtige volumes te gaan afzetten op eigen bodem. Waarschijnlijk om - een belangrijk deel van - de Chinese PV productie-industrie veilig te stellen, en tegelijkertijd het nodige te gaan doen aan de enorme uitstoot van de talloze kolencentrales, en aan de gigantische luchtvervuiling (hoofdstad Beijng included).

Grootse PV plannen China
In 2015 wilde het land aanvankelijk al 21 GW aan zonne-energie centrales hebben staan, waarvan het grootste deel, 20 GW aan PV (uitgebreide details in het Reuters artikel van 9 januari 2013). Echter, de inkt van die berichten was nog niet droog, of Bloomberg kwam na telefonische consultatie met de voorzitter van de Chinese Renewable Energy Society met het bericht dat het doel voor 2015 alweer zou zijn opgeschroefd naar 35 GW, 67% meer (artikel 30 jan. 2013). Dat betekent dat ze gemiddeld per jaar in 2013-2015 tegen de 10 GW/jaar (!!) zouden moeten gaan bijplaatsen, 32% meer dan het maximum wat Duitsland er in 2012 volgens de laatste cijfers bij heeft "gekregen". Maar het kan ook best wel meer gaan worden. Als ze eenmaal genoeg technische mensen en kundige installateurs hebben rondlopen, en willige Europeaanse systeemplanners kunnen overhalen, om daar Hele Grote projecten te gaan ontwerpen (als ze het al niet zelf gaan doen), kan het heel hard gaan. Het grootste deel van die projecten zal toch in de vorm van gigantische PV-centrales van tientallen tot honderden MWp groot gerealiseerd gaan worden. Daar heb je gespecialiseerde teams voor nodig die monumentale volumes kunnen gaan wegzetten in een paar maanden tijd op een lokatie. Wat je normaal gesproken op daken met extreem veel meer mensen kwijt zou zijn, en tegen veel hogere kosten.

PV productie capaciteit is er in ieder geval meer dan genoeg, en als de EU het waagt importheffingen te gaan invoeren (met terugwerkende kracht vanaf 6 maart 2013, onderzoek gaande), kunnen ze in eigen land flink wat gaan afzetten.

Duidelijk is uit dit alles, onafhankelijk van wat groeitijgers India en Japan gaan doen (accumulaties eind januari 2013 India 1,24 GW netgekoppeld, volgens EPIA* eind 2012 zelfs al 1,46 GW incl. autonoom; Japan eind 2012 vlg. EPIA* al 6,91 GW), dat China de grootste wereldmarkt gaat worden, al dit jaar. Groter nog dan het onder continu politiek vuur liggende Duitsland, dat met de 7,6 GWp toevoeging in 2012 (voorlopig cijfer) wel de hoogste piketpaal tot nog toe heeft neergezet (met een bevolking die 16,5 maal zo klein is als die van China volgens PRB). Maar die in 2013 flink zal terug gaan zakken naar enkele GWp-en, na 2 decennia jaar lang de wereld te hebben geleid op het pad van de globale zonnestroom revolutie.

* Market Report 2012, EPIA (februari 2013, niet openbaar). Dat wordt in mei verder uitgewerkt in het wel publiekelijk toegankelijke "Global Market Outlook for Photovoltaics 2013-2017". Geaccumuleerde mondiale capaciteit volgens die voorlopige resultaten van EPIA: 101,3 GWp, eind 2012. En een jaargroei van fysiek aan het net gekoppelde nieuwe installaties (let op formulering) van 30 GWp in dat jaar..

Fysieke PV-productie in 2013
Het laatste bericht van Bloomberg (8 maart 2013), die claimen 7 analisten te hebben geraadpleegd, rept alweer van een spectaculair volume van 34,1 GW aan nieuw te produceren en hopelijk af te zetten (!!) zonnestroom capaciteit. Waarmee de groei in 2012 nog zou kunnen worden overstegen, als er niet teveel van die productie tijdelijk in magazijnen gaat verdwijnen. Uitgaande van de "conservatieve 29 GW" van Solarbuzz voor dat jaar, zou dat volume, indien daadwerkelijk afgezet op de wereldmarkt, een groei van 17 en een half procent kunnen gaan veroorzaken (Bloomberg, die van een hoger gerealiseerd nieuw volume in 2012 uitging, sprak van slechts 14%). Maar of dat zal gaan uitkomen moeten we gaan zien. Solarbuzz heeft in ieder geval bij de fysieke afzetcijfers een "reputatie" hoog te houden. Voorspellen in de extreem dynamische PV-wereld is extreem moeilijk, en blijft u daarom bij al die cijfers "in de toekomst", of zelfs "voor dit jaar" regelmatig een snuf zout er naast leggen.

Slecht nieuws natuurlijk ook
In hetzelfde Bloomberg artikel wordt, naast de vaststelling dat de "afzet elasticiteit" elke keer weer groter blijkt te zijn dan de analisten van tevoren hebben gedacht, dat het de industrie allemaal geen goed zal doen. Er is gewoon veel te veel capaciteit, en er moet voor zeer kleine marges afgezet worden om je niet uit de markt te prijzen. Door analist Chase van Bloomberg New Energy Finance wordt zelfs gesuggereerd dat alleen "mass capacity shutdowns" voldoende zouden kunnen zijn om meer lucht in de mondiale markt te krijgen en "normalere" verhoudingen. Maar voor de investeerders, die goud geld hebben betaald, om al die dure (vaak Europese!) productie apparatuur te kunnen (laten) kopen, vaak ook nog eens met geleend geld, zal dat niet als een erg fijn bericht aankomen, is mijn inschatting.

Bij sommige bedrijven aan het eind van de lange productieketen werden de lage PV-module kosten in 2012 natuurlijk vooralsnog verwelkomd: Het Amerikaanse SunPower en Solarcity die veel aan eindverbruikers afzetten (Solarcity zelfs in lease-constructies en als succesvol "full service provider"), zouden floreren (109 resp. 38% groei).

Tot slot
Het gaat om "big numbers" in de PV-industrie. En dat moet ook. Want de tijd van oeverloos ouwehoeren is nu echt voorbij. Er moet hardware worden geproduceerd, en die apparatuur wat overal ter wereld gratis zonlicht kan vangen en omzetten moet massaal worden geplaatst op liefst miljoenen lokaties wereldwijd. En dat moet allemaal zo spoedig mogelijk on-line. Want de nieuwste hockeystick laat zien dat we een nachtmerrie-achtig scenario zijn ingetreden bij de human-activity-based klimaatverandering.

Aan de bak dus, allemaal! It's time to act!

Wat is 31 GW aan PV?
Om een indruk te geven van wat 31 GW aan zonnestroom vermogen "voorstelt", als we er van uitgaan dat het DC-capaciteit (GWp, onder standaard test condities bepaald generator vermogen) zou betreffen:

Inleiding tot Marketbuzz 2013 rapport NPD Research / Solarbuzz (11 maart 2013)

---

9 maart 2013. CertiQ maandrapport februari - ogenschijnlijk doorsnee, toch "records". Ook het februari rapport 2013 bij CertiQ geeft niet veel opzienbarends te zien voor de bij dat bureau geregistreerde zonnestroom capaciteit (MEP en vooral: SDE installaties). Er kwamen slechts 106 nieuwe PV-systemen bij ("record" maand bijschrijving was tot nu toe 412 stuks in mei 2011).

Aantallen trend: onder de maat blijvend.

Opvallender was het totale nieuwe vermogen wat werd bijgeschreven, nl. 2,986 MWp in een maand tijd (bij 28 dagen gemiddeld 107 kWp/dag), al was dat geen "absoluut" record. Maart 2012 gaf namelijk 3,086 MWp nieuw ingevoerde capaciteit te zien. Rekenen we echter dat volume terug "per dag", komen we voor die "absolute recordmaand" op bijna 100 kWp/dag uit.

Nieuw bijgeschreven vermogen in februari 2013 hoog, maar net geen [absoluut] record.

Ergo: februari 2013 heeft inmiddels "een record nieuw vermogen gemiddeld per dag" te pakken. Dit vertaalt zich nog explicieter in het gemiddelde systeem vermogen bij de nieuw bij CertiQ geregistreerde installaties in die maand. Want zoveel nieuwe systemen waren er niet gemeld. Met de 106 exemplaren komt in die maand het systeemgemiddelde op een absoluut record volume bij de bij CertiQ aangemelde installaties (een ondergeschikt gedeelte van het totale volume in Nederland). En wel: 28,2 kWp/installatie! Voor Nederland een "zeldzaam hoog gemiddelde", neerkomend op zo'n 113 PV-modules van elk 250 Wp. Een oppervlakte van zo'n 180 vierkante meter (uitgaand van plm. 1,6 m² voor een goed 250 Wp exemplaar, bijv. ZEN Renewables 250 Wp multi).

Meest opvallend: absoluut record "nieuw gemiddeld systeemvermogen in een
maand" bij CertiQ. Voor februari 2013 neerkomend op gemiddeld 28,2 kWp
per nieuwe installatie. Daar moeten haast wel 1 of meer forse exemplaren bij
hebben gezeten om dat gemiddelde zo omhoog te drukken.

Het is ook een teken, dat particuliere "realisaties" (en dus: aanmeldingen bij CertiQ) steeds meer opdrogen, en dat het residentiële aandeel in de CertiQ registraties al vrijwel niets meer voorstelt. Want met heel veel kleine installaties van 2-3 kWp zou dat systeemgemiddelde bij CertiQ natuurlijk zwaar onder druk komen te staan. Dat dit niet gebeurt, wijst op het feit dat een relatief mager aantal grotere boerderij daken e.d. de CertiQ registraties zijn gaan domineren. En dat het systeemgemiddelde dus gemiddeld genomen hoger zal gaan worden.

Maar dat zegt verder natuurlijk helemaal niets over "de rest van de markt". Die blijft nu nog gedomineerd worden door kleine residentiële systeempjes, waarvan er vooral heel veel door, via, of met extra (deels onnodige) hulp van de nationale cadeautjes regeling van Staatswege gerealiseerd worden. Die volgens AgNL in de eerste regeling zo'n 105 MWp had moeten opleveren, waarvan echter weer onduidelijk is hoeveel daarvan in 2012 zal zijn gerealiseerd. Of, als er niet gestapeld mag worden vanwege een te combineren subsidie van een "bestuursorgaan" (denk aan Prov. Overijssel, Limburg), eventueel gecombineerd met een nationale of regionale inkoopactie. Of zonder zo'n combinatie. Hoeveel dat allemaal bij elkaar allemaal oplevert is en blijft extreem giswerk. Niemand houdt het bij. Of nattevingert er lustig op los.

Totaal resultaat
In totaal staat er bij CertiQ nu 74,8 MWp aan PV-vermogen "geregistreerd" vermeld. Dat is slechts iets meer dan de helft van het voor eind 2011 (vooralsnog) gemelde geaccumuleerde vermogen volgens CBS (145 MWp, dat is incl. autonoom, CertiQ registreert uitsluitend netgekoppeld vermogen). En in 2012 (en in de eerste 2 maanden van 2013) is er nog extreem veel bij gekomen, meer dan menigeen bevroedt. Wat grotendeels ook niet bekend is (geworden) bij CertiQ.

Eind februari stonden er 10.773 PV-systemen geregistreerd in de databank van TenneT dochter CertiQ, waarvan waarschijnlijk slechts 10.219 stuks onder de SDE regeling vallen (rest: oude "MEP" PV-systemen). Uiteraard staat er in Nederland een veelvoud aan PV-installaties. Niemand die weet hoeveel. Ik herhaal, ondanks claims van harde cijfers die recent de publieke ruimte in werden geslingerd (en die veelvuldig schaamteloos en volkomen kritiekloos werden gekopieerd als een kennelijke "waarheid"): niemand weet het exacte of zelfs een decent en verantwoord afgeschat aantal. Die aantallen zijn door niemand bijgehouden. Omdat er (bijna) niks is gereguleerd.

PV-markt Nederland in grafieken: CertiQ update februari 2013

---

7 maart 2013. Kiwa-soap deel 5. Originele "Mr. Sunshine" persbericht uit internet zoekmachine caches. M.b.t. tot de "post-#junctionboxfail-kiwa" affaire heb ik al heel wat verteld, dat ga ik hier niet overdoen. Mag u zelf nalezen in onderstaande berichten. Wel was er nog het knagende gevoel dat het "echte" originele persbericht van Mr. Sunshine nog niet door mij was gevonden. Wel screenshots van downloads van enkele verwijderde Kiwa pagina's.

Nu kreeg ik twee oorspronkelijke screenshots van iemand toegestuurd (bekend bij Polder PV) die wat edel "cache-zoekwerk" had gedaan. De afzender stuurde een exemplaar van zowel het oorspronkelijke "Mr. Sunshine bericht, als de kop van het op de Kiwa site verschenen "gewraakte" (na modificatie door Kiwa, die drie woorden voor de titel plakte), en later door Kiwa weer verwijderde artikel naar me toe.

Die van Mr. Sunshine heeft natuurlijk extra cachet, omdat er een leuke winkelwagen met een (Kiwa-gecertificeerd?) monokristallijn zonnepaneel bij staat, die ik nog niet eerder had gezien. Detail van die pagina (voor het complete artikel, zie link onderaan):

^^^
Stukje van het oorspronkelijke persbericht op 13 februari 2012, op de website van Mr. Sunshine.
Het bericht is tijdens de later ontstane "commotie" weggehaald, maar de link bestaat nog
(verwijzend naar een lege pagina op de site van Mr. Sunshine).

Voor de originelen die ik kreeg toegestuurd (iets minder hoge resolutie), zie links onderaan.

De afzender kon het niet laten, en memoreerde het feit dat Kiwa vroeger in de WC-potten en stortbakken business actief was. De ouders van de afzender hadden vroeger een stortbak met "royal kiwa" er op. De parallel naar "Wij van WC-eend adviseren..." vond de afzender wel een leuke...

Er zijn nog wat plaatjes van oude Royal Kiwa stortbakken op het internet te vinden, in ieder geval (Google).

De "oorspronkelijke" persberichten uit internet caches, met dank aan de verzender:

Mr. Sunshine website dd. 13 februari 2013 (6 dagen voor de commotie echt begon), cache gevonden op dezelfde dag als oorspronkelijke publicatie van het gewraakte persbericht)

Kiwa website dd. 1 maart 2013 (dat was nadat Kiwa de eerste 3 woorden aan de titel had toegevoegd, voor het eerste exemplaar op de Kiwa site, zie mijn download van 19 februari 2013)

Overigens stond onderaan een op 26 november 2012 in De Betere Wereld.nl gepubliceerd artikel een banner van de commerciële website van Mr. Sunshine (de Zonwijzer), onder een aan hem gewijd stukje. Wat Kiwa ook had kunnen zien.

Historie:
Kiwa-soap deel 4: Vroege voorjaars-schoonmaak bij Kiwa (1 maart 2013)
Kiwa-soap deel 3: Brandjes blussen, puinruimen en afval dumpen (27 februari 2013)
Kiwa-soap deel 2: Nou breekt mijn klomp: alweer curieuze reactie Kiwa! (27 februari 2013)
Kiwa-soap deel 1: De "missing link" tussen de klant en Kiwa (22 februari 2013)
Kiwa-soap in the making: Nog een leuke Scheuten / Kiwa nabrander (20 februari 2013)
Kiwa-soap prequel: Het probleem "junction box Multisol® modules" geleverd door Scheuten Solar Systems B.V. (19-22 februari 2013, met talloze referenties waar voor het eerst ook Kiwa in opduikt)

---

7 maart 2013. Tweet van de week. Geen openbare, maar een "directe", persoonlijke. Dit Nederlandse pareltje, wat ik in "het persoonlijke digitale universum" vond, wilde ik u toch niet onthouden. Bron bekend bij Polder PV. Voor wat basis voedsel om dit bericht goed te begrijpen, eerst dit heftige artikel "tot u nemen" s.v.p.:

"Er staat nog heeeeel veel in de haven wat al ingeklaard is te koop - ietsje duurder maar we kunnen ter overbrugging door met de handel..." Gevonden in e-mail inbox bij Polder PV (afzender bekend)

Ik kreeg ook nog een hele mooie link door naar de compleet waanzinnige berekeningen rond de "inkomsten" en de "afdrachten" binnen de Europese Unie, n.a.v. het hoofdstuk "douane inkomsten". Vanwege de gigantische goederenstromen via de Rotterdamse haven, en via Schiphol, moet driekwart van die inkomsten naar Europa. Omdat NL relatief bezien veel meer uit die route ontvangt dan andere EU landen (alle landen niet aan zee grenzend krijgen natuurlijk niets aan container transport douane heffingen toebedeeld). Het restant, een "slordige 25 procent" mag NL echter houden. Dat wordt, gaat u even zitten, "perceptiekostenvergoeding" genoemd in Europese ambtelijke blablataal.

Ik denk dat dit voor Nederland zeer lucratieve concept vast wel vroeg in zijn opleiding tot minister van Economische Zaken aan de heer Henk Kamp, neoliberaal VVD-er, is uitgelegd door zijn beleidsambtenaren.

Ik begin nu ook een beetje beter te begrijpen waarom de heer Kamp, die voor "normale" internationale marktverhoudingen zou moeten zijn, tegen die door de Europese Commissie overwogen importheffingen voor Chinese zonnepanelen hardware is. Want er kwam in 2011 voor een waarde van 25 miljard dollar aan dat lucratieve spul de EU binnen. Een aanzienlijk volume daarvan zal via de Rotterdamse haven zijn geïmporteerd. En Nederland mocht een kwart van de douane-heffingen op die import behouden...

Vandaar dat "perceptiekostenvergoeding" vanaf vandaag op mijn lijstje "wâzeggu?" prijkt... Wie weet hangt 'ie ook wel in een gouden lijstje op Kamp's kamer bij EZ... Of is mijn "perceptie" in dezen verkeerd? Ik krijg er in ieder geval nog steeds niks voor betaald... Geen "perceptiekostenvergoeding" voor Polder PV, dus...

http://eubegroting.nl/huidige-begroting-3.php

---

7 maart 2013. Jan Vos (PvdA) door Kamp afgeserveerd in brief zonnepanelen - m.b.t. Eneco enquête. N.a.v. een zoveelste marktonderzoek onder de solar-lustige (?) Nederlandse bevolking werd door onderzoeksbureau Ipsos in opdracht van Eneco in december vorig jaar uit 1.005 on-line interviews "vastgesteld" dat de zonnepanelen koorts in Nederland ongekende hoogten zou hebben bereikt. Wat gezien de rapportages over onze marktontwikkeling op Polder PV niet hoeft te verbazen. Die blauwe (of zwarte) "silicium-flaporen" zijn razend populair. En ze worden als warme broodjes over de vele toonbanken verkocht.

Desondanks zouden 44% van onze medelanders volgens diezelfde enquête nooit de meterkast bezoeken - in ieder geval zouden ze hun meterstanden niet bijhouden. Afgezien van dat ronduit schokkende getal (trek alle energiebewustwordings-campagnes nu dus maar direct door de plee: zinloos geweest, kennelijk, voor een groot deel van de bevolking), gaat het bij de zonnepaneeltjes de goede kant op. Aldus de enquête. "Al" bijna de helft van de ondervraagden blijkt te denken dat er (ruim) voldoende of "precies genoeg" zonlicht op ons land valt om "alle elektriciteit op te wekken die nodig is". NB: stroomverbruik vorig jaar volgens CBS StatLine: 122,1 terawattuur (TWh). De door CBS met achterhaalde kengetallen geschatte zonnestroom productie zou eind 2011 slechts 100 GWh (0,1 TWh) hebben bedragen, een zeer magere 8 promille van het geconsumeerde nationale volume in dat jaar (inclusief verbruik particulieren, instellingen, bedrijven, industrie). Maar dat staat er verder niet bij in die enquête. Het antwoord op een merkwaardige vraag over "meer productie in uur zomer dan in winter" kon u al vele jaren op de website van Polder PV terugvinden (hier).

Winter laag ja, maar "nauwelijks" productie nee
In de winter zou volgens 69% van de ondervraagden de gesuggereerde claim "nauwelijks stroomproductie" niet waar zijn. De grafiek die dat antwoord illustreert staat ook al jaren op de site van Polder PV. En wel hier: gemiddelde maand aandelen dec. - jan. - feb. respectievelijk 1,9%, 2,6% en 4,4%, bij elkaar een "redelijk respectvolle" (dus niet "nauwelijks") 8,9% van het jaartotaal bij zuid-oriëntatie in die drie winterse maanden. Wel is het zo dat bij grauw, zwaar bewolkt winters weer de dagproductie minimaal - tot zelfs onmeetbaar - kan zijn, en dat bij sneeuwbedekking er soms zilch uit uw mooie PV-systeem komt. Dat weer ter relativering en om de feiten even op een rijtje te zetten. Maar ja, dat is kennelijk te moeilijk om dat in een enquête vraag voor Henk en Ingrid te gaan stoppen. Die moeten zo simpel mogelijk zijn, die vragen. En dat levert ook vaak dubieuze antwoord resultaten op. Ruimte voor nuance is er vaak niet.

Een antwoord op het rendabeler zijn van zonnepanelen dan de spaarrekening werd merkwaardigerwijs slechts door minder dan de helft van de ondervraagden beantwoord. Althans: 16% gaf "neen" aan, 32% "ja". Wat de andere 52% dacht wordt niet duidelijk, en dat lijkt me een nogal relevant deel van de ondervraagde medelanders. Overigens gaat dat verhaal natuurlijk alleen maar op als saldering achter de meter zoals dat nu opportuun is onaangetast blijft, en dat is gezien sluwe wetswijzigings-voorstellen en ranzige gedachten bij sommige machtige spelers beslist geen "gelopen race"...

De uitgelichte vraag
En dan komen we op de hier relevante vraag (er zijn er veel meer, die mag u zelf gaan nakijken, link onderaan): "Het zou verplicht moeten worden om bij nieuwbouw van woningen en andere gebouwen zonnepanelen op het dak te plaatsen." Daarop was het antwoord: 56% (zeer) mee eens, 15% (zeer) mee oneens (hier wederom een "missende" populatie van maar liefst 29% van de ondervraagden). En daar ging de vraag van de heer Jan Vos van de PvdA, Diederik Samsom's opvolger en energie "zegsman", met partijgenoot Jacques Monasch aan Henk Kamp van Economische Zaken over. Met verwijzing naar een zeer kort abstract van de Eneco enquête in een artikeltje in Nu.nl (13 feb. 2013). Over het resultaat van een andere vraag op diezelfde pagina van de oorspronkelijke Ipsos enquête resultaten repten Vos en Monasch echter met geen woord: "Het is verstandig om te wachten met de aanschaf van zonnepanelen, omdat ze in de toekomst veel beter en goedkoper zullen worden". Op die vraag antwoordde maar liefst 40% bevestigend en slechts 19% ontkennend!!! Even om dit soort enquêtes in perspectief te plaatsen. Je kunt er alle kanten mee op...

Desalniettemin vonden Vos en Monasch het kennelijk nodig om "vragen" aan de Minister te stellen, waarbij ze aan hem vroegen om n.a.v. het enthousiasme van Henk en Ingrid voor "verplichting zonnepanelen op nieuwbouw" ... "in gesprek te gaan met de energie- en bouwsector" ... en om op dit gebied "stevige stappen te maken".

Kort antwoord met staartje
Het antwoord van de heer Kamp, op 5 maart 2013, was zoals te verwachten, kort en krachtig. Waarin hij stelt dat de markt toch al snel groeit (sterker nog: CBS stelde hun oude afzetcijfers voor 2011 nog eens met 36% naar boven bij op basis van mijn informatie, ruim 11 en een halve maand nadat dat jaar was verstreken...). En hij (dus) geen reden ziet om "extra activiteiten te ondernemen".

Grappig is dat hij daarbij refereert aan de aanschaf subsidieregeling voortvloeiend uit het Lente-akkoord (nog steeds doorlopend tm. 28 dec. 2013 tenzij budget eerder op is). Daarvan erkent hij dat de "branche" (lees: Holland Solar) die "onnodige subsidie" helemaal niet bliefde en deze als zeer marktverstorend heeft ervaren. Kamp stelt dat hij ook op een dergelijke manier de markt zou kunnen gaan "verstoren" als hij de door PvdA gewilde "afspraken zou gaan maken met de bouwsector en eventueel maatregelen te nemen" (mijn cursivering) om zonnepanelen bij nieuwbouw te gaan verplichten. En dat hij dat dus niet gaat doen. Kamp serveert de beide vraag indieners vervolgens af met de bewering "de markt functioneert op dit moment juist heel goed", en dat hij (dus) geen reden ziet om "in te grijpen". En geeft hij daarbij impliciet aan dat er kan worden overgegaan tot de orde van de dag. Zand erover.

Merkwaardige conclusie brief Kamp
Graag wil ik hier de gelegenheid aangrijpen op de kordate wijze waarop Kamp deze vragen van PvdA heeft afgeserveerd, en daarbij kort ingaan op het fragenswürdige einde van zijn korte briefje. Want "die markt" is in Nederland vergiftigd met cowboys, er wordt regelmatig dubieus werk opgeleverd, er zijn zeer kort geleden op twee verschillende plaatsen in noord Nederland weer een dode en een gewonde gevallen bij ongezekerde dakwerkzaamheden. Er is een noodzakelijk onderzoek naar de dump praktijken van Chinese bedrijven bezig door de Europese Commissie. Noodzakelijk om de marktcondities juist te gaan "normaliseren". Maar waar Kamp echter juist tegen blijkt te zijn, wat niet consistent is met zijn "de markt zou moeten werken" standpunt. Zeker als hij er net als de EC vanuit zou gaan dat het (hoogst waarschijnlijk) beslist geen "normale markt" betreft. Wat betekent dat die "bemoeienis" dus zeer gewenst zou zijn vanuit het standpunt van een (VVD) minister van Economische Zaken die de neoliberale "wereldhandel vrij van ALLE verstorende subsidies en overheidsbemoeienis" zou moeten omarmen. Het lijkt er op dat Kamp ook in deze kwestie met dubbele tong spreekt. Maar dat zijn we wel gewend van ministers van Economische Zaken.

Heel vreemd
Het meest merkwaardige aan de conclusie van Kamp is, dat hij compleet vergeet om te melden dat er net een wederom zeer "marktverstorende" overheids-maatregel in die markt is gepleurd. Namelijk de per 1 maart geldende "6% BTW op arbeidsloon", ook van toepassing op het installatiewerk bij het aanbrengen van PV-systemen. Een zoveelste maatregel die een ondernemer in PV-zaken al op Twitter deed verzuchten dat het "volledig nutteloos" was, en dat hij alweer "alle software moest gaan aanpassen". Maar misschien is het wel omdat Kamp's VVD collega Staatssecretaris mr. drs. F.H.H. Weekers die verordening heeft uitgeschreven. En die werkt bij het Ministerie van Financiën. Dus dat is, kennelijk, "niet het pakkie an" van VVD-er Kamp van het Ministerie van Economische Zaken. Maar marktverstoring blijft het. Ten allen tijden!

Beantwoording Kamervragen over zonnepanelen bij nieuwbouw (5 mrt. 2013, Min. EZ)
Abstract van Eneco/Ipsos enquête op Nu.nl (13 feb. 2013)
Oorspronkelijke persbericht op website Eneco (13 feb. 2013)
Enquête resultaat Ipsos op website Eneco (18 jan. 2013, "De Eneco Energie Monitor: Opinieonderzoek over (duurzame) energie en energiegebruik")

---

6 maart 2013. Wederom gewonde bij valpartij bij installatie zonnepanelen. En kort na de op mijn recente waarschuwing volgende dodelijke valpartij in Delfzijl (21 feb. 2013) is er weer iemand "door het dak gezakt" (zoals het in de berichten staat), tijdens installatie werkzaamheden aan een PV-systeem. Het betreft ditmaal een 68-jarige (!) man uit het Groningse Grijpskerk. Door nog onopgehelderde oorzaak zou deze "door het dak" van een koestal zijn gezakt, al is op de foto's in een van de artikelen op het daar afgebeelde dak (met een ogenschijnlijke complete PV-installatie met 60 modules) geen duidelijk gat te zien. Mogelijk betreft het een ander dak op dezelfde gefotografeerde lokatie.

Het betreft een boerderij in "de Oost" (L.C.) van Buitenpost in Noord-oost Friesland. Gelegen aan de provinciale weg N355 (halverwege tussen Leeuwarden en Groningen). De man zou een val van 5 meter hebben gemaakt, en is na interventie door een trauma helikopter team, wat naast de boerderij is geland, per ambulance naar het ziekenhuis vervoerd met onbekende verwondingen.

Over de toestand van de man was vanavond nog niets bekend (ik heb nog telefonisch bij Westerkwartier nagevraagd, maar men had daar nog geen verdere info). Uiteraard is ook hier weer de Arbeidsinspectie betrokken om te achterhalen wat er fout is gegaan. Deze ressorteert tegenwoordig onder Inspectie SZW van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Incident / verwijzing is opgenomen onder een gelijksoortig bericht op de "blooper" pagina van Polder PV.

Het Westerkwartier (6 maart 2013)
Leeuwarder Courant (6 maart 2013)
112Marum.nl (6 maart 2013, met lokatie foto's van Jan Beets)

---

6 maart 2013. Agentschap NL: stapelen mag... In mijn mailbox vond ik gisteren een e-mail van een bedrijf wat bij Agentschap NL had nagevraagd of de "aanschafsubsidie vanwege de nationale regeling uit het Lente-akkoord" gecombineerd kon worden met de nieuwe, per 1 maart in werking getreden "regeling" dat er voor de pure arbeidskosten bij werkzaamheden aan o.a. installatie van zonnepanelen een laag BTW tarief (6%) zou gaan gelden.

Ik was daar sceptisch over, gezien mijn bijdrage van 28 februari jl. Maar die scepsis lijkt terzijde geschoven door het antwoord wat ik doorgestuurd kreeg (naam geanonimiseerd door PPV, mijn vetdruk):

Goedemorgen heer, De BTW-verlaging heeft geen invloed op subsidie voor zonnepanelen. Het verlaagde BTW-tarief is alleen van toepassing op arbeidskosten bij renovatie- en herstelwerkzaamheden in en aan woningen. De subsidieregeling zonnepanelen geeft geen subsidie op arbeids- en verbouwingskosten; alleen materiaalkosten komen in aanmerking voor subsidie en daarvan blijft de BTW 21%. In het vertrouwen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Met vriendelijke groet, ### (geanonimiseerd door Polder PV) projectleider ................................................................................. Agentschap NL NL Energie en Klimaat Hanzelaan 310 Zwolle Postbus 10073 | 8000 GB Zwolle Bron: e-mail doorgestuurd aan Polder PV dd. 5 maart 2013

Dan is er nog een punt: Bedoelt Agentschap NL hier wellicht te zeggen dat de BTW regeling niet "van toepassing zou zijn" bij de installatie van zonnepanelen? Daar zou ik beslist niet van uitgaan. In Engeland wordt het aanbrengen van zonnepanelen op bestaande woningen gewoon als "retrofit" gezien, en dus zeker als "een renovatie" (van het gebouw/de woning). In Duitsland bestaat al heel lang het concept "energetische renovatie van de bestaande bouw". Het aanbrengen van zonnepanelen hoort daar gewoon bij. En dus is "de BTW regeling" in Nederland (tot 1 maart 2014) gewoon van toepassing op het aanbrengen van zonnepanelen op de bestaande bebouwing (zie ook mijn artikel over de regeling, waaruit blijkt dat het gewoon in de voorwaarden staat).

Ergo: we gaan alweer, voor de zoveelste maal in de Nederlandse geschiedenis, met dit antwoord van Agentschap NL in de hand, een periode van minimaal een jaar in waarin een zoveelste krankzinnige stapeling van incentives kan worden bereikt voor de slimme Henken en Ingrids in ons land. Deze zoveelste verwoestende vorm van marktverstoring kan bij de inkoopacties die verder niet van "subsidies van overheden" gebruik maken (en dat zijn er nog steeds heel wat) gaan leiden tot een stapeling van:

---

5-6 maart 2013. Anti-dumping heffing onderzoek EU <> China in versnelling: Per 6 maart registratie import + nagekomen. Op 5 maart 2013 verscheen het lang verwachte artikel in het Publicatieblad van de Europese Unie. De daarin aangekondigde voorlopige maatregelen (verplichte registratie), die er niet om liegen (ik had niet anders verwacht), gaan als "verordening" in op de dag na bekendmaking. Dus: per 6 maart 2013. Vandaag.

Lezen!
Voor mensen die nog dachten dat het allemaal wel mee zou vallen, raad ik met klem om die publicatie aandachtig te gaan lezen. Want wat daarin wordt opgesomd is geen kattenurine. En het geeft nu al een huiveringwekkende blik in de gigantische stapeling van incentives die de Chinese zonnepanelen boeren hebben gehad of hebben kunnen genieten, grotendeels van Staatswege, of van lagere autoriteiten als de provincies. En waarmee ze de Europese industrie hebben plat gewalsd. Het onderzoek naar de ernst en de totale impact van de geschetste "praktijken" is nog steeds gaande, om precies te kunnen achterhalen hoe "erg" de "vermeende" dumping en "oneigenlijke subsidies" zijn geweest. De Europese Commissie (EC) concludeert in ieder geval dat er meer dan genoeg bewijsmateriaal is verzameld. Waarmee een gedetailleerd en grondig "onderzoek" onafwendbaar en zelfs noodzakelijk is geworden.

Vooral als je de paragrafen 8-13 in deze stevige publicatie goed leest kun je niet anders concluderen, dan dat er een compleet verziekte "marktverhouding" lijkt te zijn gecreëerd door de enorme hoeveelheid voordelen die de Chinese producenten hebben kunnen genieten. En waarmee ze vooral in de periode 2009-2011 een absurde groei van hun marktafzet in Europa hebben kunnen doordrukken. Doordat er een enorme overcapaciteit in China is opgetuigd, waarvan de uiteindelijk resulterende productie natuurlijk "ergens" heen moest. Waarbij zowel in absolute aantallen gezien enorme volumes aan met name zonnepanelen spotgoedkoop de Europese markten op werden gedrukt. En waarbij tegelijkertijd het marktaandeel van de Chinese producenten in de totale afzet werd vergroot.

Iedereen die domweg, zonder inhoudelijke argumentatie of kennis van zaken in deze materie "plat tegen" dit onderzoek (want dat is de status nog steeds) is, kan er niet onderuit om dit document te lezen. Want dan komt er wellicht beter begrip voor de (positie van de) klacht indieners van EU ProSun, die hier ook expliciet wordt genoemd als de partij die dit onderzoek heeft gevraagd aan de Europese Commissie. En waarom de gevreesde "registratiedatum" in dat onderzoek essentieel is.

Inhoud
De officiële publicatie van deze verordening (nummer 182/2013 van de Europese Commissie), ondertekend door voorzitter José Manuel Barroso) is als volgt opgebouwd:

Reactie van AFASE op Solarserver (5 maart 2013, suggestie wordt gewekt dat het "met terugwerkende kracht principe" wat mogelijk uitgeoefend zou kunnen gaan worden "tegen het Europese recht" zou zijn)

Kort bericht op website van AFASE (5 maart 2013. AFASE is de uit 190 bedrijven en organisaties bestaande lobby die fel tegen importheffingen EU is. Er staan maar liefst 27 [!] Nederlandse bedrijven van divers pluimage op de ledenlijst, waaronder ... de groenten- en fruit groothandelsonderneming the Greenery ... )

Eerdere artikelen over importheffingen op Polder PV
Kamp en Digitimes over importheffingen EU 27 februari 2013
EU heffingen in cruciale fase 21 februari 2013
International Trade Commission bevestigt rechtsgeldigheid heffingen U.S.A. 8 november 2012
Chinese Handelsministerie MOFCON in de tegenaanval 6 november 2012
Chamber of Commerce herbevestigt importheffingen U.S.A. 12 oktober 2012
Aankondiging dump onderzoek EU 14 september 2012
Eerste officiële document EU aankondiging dumping onderzoek (externe link) 6 september 2012

Uitstekend overzicht over talloze diepgravene aspecten m.b.t. heffingen problematiek (DUITS):
http://www.pv-magazine.de/themen/importzolle

Nagekomen berichten
PV-Tech (5 maart 2013; Innotech Solar ziet als gevolg van dreigende heffingen groeiende vraag naar hun Europe-made modules. Bijna een advertorial)
Bloomberg (5 maart 2013; 2004 nog vrijwel geen Chinese import in EU, "solar goods" aandeel gegroeid tot 80%, volgens EU ProSun)
Reuters (5 maart 2013: "... investigation is by far the largest the Commission has ever launched.")
Radio1.nl (6 maart 2013: interview in delen met Peter Desmet, CEO van groothandel SolarClarity. Stukken terug te luisteren tussen 3'29"-8'12", 21'51"-26'22", 37'38"-43'12", 53'53"-59'20". Desmet: eventuele prijsverhogingen Chinese modules zouden wegvallen tegen verlaagde BTW tarief arbeidskosten 21>>6%, en denkt dat de heffingen er niet zomaar zullen komen wegens vermeende andere belangen van Duitsland. Verwart Duitse Einspeise Vergütung met een "subsidie", wat natuurlijk niet zo is [want FIT buiten Rijksbegroting!], maar juist in NL meer daar op lijkt omdat er 16 cent van de stroomprijs bij salderen niet aan de Staat wordt afgedragen, waar hij niet op in gaat. Suggereert dat importheffing "onbezonnen" zou zijn. Het gedeelte met Leegte/VVD mag u verder overslaan. Daar wordt u alleen maar heel erg depressief van...)
e21.info (13 maart 2013: beroemde Duitse Fraunhofer ISE zonneprof Eicke Weber betwijfelt "bewuste dumping" van Chinese module producenten)
Customs Knowledge (15 maart 2013: zeer interessant document van enkele douane specialisten van de nooks and crannies waar importeurs en douane-expediteurs mee te maken krijgen in dit soort complexe zaken. Diverse interessante overwegingen over de "technische" achtergronden die spelen)
EnergieExpert (3 april 2013: Interessante samenvatting en soms heftige reacties. Zowel bij de "pro" als bij de "con" partijen deels fragenswürdige stellingnames. Op die site nog enkele stukken, waar soms vraagtekens bij kunnen worden gezet...)
Energieenwater.net (22 april 2013: signaleert dat douane alvast borgstellingen zou eisen bij importeurs van Chinese zonnepanelen, en suggereert dat dit een directief van de Belastingdienst zou zijn om de progressie in de implementatie van PV in NL te frustreren...)
Tweakers.net (24 april 2013: prijzen Chinese modules stijgen weer in maart, vervolgens wordt "de discussie geopend". Reacties pro en con heffingen, uiteraard)
Energeia (3 mei 2013: "Douane ontkent eis borgstelling bij import Chinese zonnepanelen")
IMS Research (15 mei 2013: analyse van mogelijke gevolgen anti-dumpheffingen Chinese modules voor marktspelers door beroemd analisten bureau)
PV-magazin.com (15 mei 2013, interessant interview met Henning Wicht van IHS Solar. "I believe that China will likely rethink its global business strategy, because they have overcapacity.", en "we do not see a major change in the business model of small private investors". Met laatste als uitgangspunt, en 86% markt NL residentieel 2011 cf. CBS lijkt Nederland geen hele grote klap te hoeven krijgen bij invoering importheffingen)
E21.info (16 mei 2013: IHS vreest sterk negatieve gevolgen voor Duitse installatiebranche en projectontwikkelaars als heffingen er komen, en als side-effect mogelijk vlucht naar goedkopere omvormers uit Azië, wat Duitse omvormer branche zou benadelen. Vraag is of die voorspellingen uitkomen, zoals bij alle speculaties over de "mogelijke" gevolgen)
PVMagazine.de (16 mei 2013: zitting Anti-Dumping-Comite EU nog niet tot resultaten leidend. Visies kunnen iets later worden ingediend door landen. Waarschijnlijk zal voorlopige heffing juni niet erg overeenkomen met wat er in december uit zal rollen gezien politieke gehakketak. Terugwerkende kracht optie is geen "gelopen race" - kan ook geschrapt worden, maar wel voor vijf jaar heffing vanaf eind 2013. Chinese MinPres zal Merkel bezoeken om uitweg uit loopgravenoorlog te vinden). Engelstalige versie van 17 mei in PV-Magazine.com.
China Daily (16 mei 2013: China stelt anti-dumping maatregelen m.b.t. import polysilicon [grondstof voor de PV-industrie] uit USA, Korea, en Europa, uit in afwachting van maatregelen Europa m.b.t. dumping Chinese modules, cellen en wafers)
Duurzaambedrijfsleven.nl (16 mei 2013: soms felle reacties op PwC rapport dat het wel "mee zou vallen" bij impact werknemers PV-branche na heffingen EU op Chinese zonnepanelen, zie lezersreacties, en het vervolg - reactie van Afase op het PwC rapport)
Omroepgelderland.nl (17 mei 2013: "Importheffing verdeelt zonnesector", met korte video opinie voorzitter Siertsema van branche-organisatie UNETO-VNI, en reacties)
Holland Solar (6 mei 2013 schets situatie; 16 mei 2013 procedure besluitvorming EU door voorziter van Amerongen; 17 mei 2013 enquête mogelijke effecten op brance NL onder leden Holland Solar)
NewYorkTimes (20 mei 2013: trilateraal overleg EU, USA en China zou handelsoorlog kunnen voorkomen en oplossing conflict kunnen geven, maar zal maanden duren, waarmee voorlopige EU-heffingen niet zijn tegen te houden)
VNO-NCW (21 mei 2013, de vleesgeworde lobby organisatie van de industrie die NOOIT wat heeft gedaan voor de promotie of positieve ontwikkeling van zonnestroom, bemoeit zich er ook tegenaan en doet een hypocriet plasje in de overvolle vijver)
PV-tech.org (21 mei 2013, USA regering zou willen bemiddelen in conflict EU / China. Reacties aan overzijde Atlantische Oceaan zijn, laten we het netjes zeggen ... gemengd ...)
Bloomberg.com (22 mei 2013, stand van zaken, pessimistisch beeld wordt geschetst. "This really is too late to have a positive impact on manufacturing in Europe” volgens Sharma)
Trade.ec.europa.eu (27 mei 2013, uitspraken van EC zegsman John Clancy n.a.v. gesprek Chinese Vice-minister van handel Zhong Shan met EC commissaris de Gucht over het handelsconflict. "It is the role of the European Commission to remain independent, to resist any external pressure and to see the 'big picture' for the benefit of Europe, its companies and workers based upon the evidence alone.")
Reuters.com (27 mei 2013, na enquêtes van de EU landen stelt Reuters dat een meerderheid zich tegen EU heffingen op Chinese import modules begint af te tekenen. De EC commissie kan die stemming naast zich neerleggen en voorlopige heffingen invoeren. Hoe dat later met evt. definitieve heffingen zal gaan is nog in de sterren geschreven).
DeStentor (27 mei 2013, minister Kamp van Min. EZ, op bezoek bij Tempress, heeft kennelijk niet het document van de EU gelezen waarin keihard wordt vermeld wat er allemaal mis was met de Chinese subsidies/dumping, en vindt dumping heffing (onterecht) "ingrijpen in de markt". En dat terwijl die "markt" onmogelijk had geweest door grootschalig ingrijpen van de Chinese staats-organen die de mede door China en Nederland ondertekende GATT akkoorden met voeten leken te treden...)
De Financiële Telegraaf (27 mei 2013, gelegenheids-enquête onder lezers, "meerderheid van 36%" van ruim 900 deelnemers zou vinden dat consumenten "de dupe" zouden worden van heffingen. Vergeten wordt, dat hele volksstammen wel van aanzienlijke dumping gecombineerd met absurde stapelingen van incentives hebben geprofiteerd - kennelijk een situatie die gecontinueerd zou moeten worden? ...)

---

Display voor ongeveer de helft van de PV-installatie (688 Wp), die op 4 maart 2013 3,1 kWh opbracht tijdens een magnifieke, frisse, zonnige "meteorologische" lentedag. Totale opbrengst vandaag was 6,2 kWh. Veel meer dan wat we op een (willekeurige) dag gebruiken. Dat ging via onze Ferrarismeter het net op en werd direct weer door de buren gebruikt, die er gewoon energiebelasting, BTW, en ... SDE heffing over betalen aan de Staat der Nederlanden...

Ik heb ook even uit mijn enorme basis spreadsheet productiegegevens voor het langjarige 1,02 kWp deelsysteem gehaald, en van de eerste week van maart de maximale dagproductie in die week per jaar op een rijtje gezet:

Per jaar heb ik voor de eerste week in maart de hoogste specifieke dagopbrengst (kWh/kWp.dag) uit de spreadsheet gehaald en hier weergegeven. Het gemiddelde van die maxima in de jaren 2002-2004 en 2006-2012 lag op 3,86 kWh/kWp.dag. 2005 tel ik niet mee omdat 4 dagen in die eerste week er nog (deels) sneeuw op de modules lag (zie sneeuw reportage). De specifieke dagproductie van vandaag lag beduidend hoger voor deze groep, 4,59 kWh/kWp.dag i.p.v. genoemd gemiddelde van 3,86, 19% hoger. Maar u ziet aan de tabel ook dat er zelfs nog hogere opbrengsten in de eerste maart week zijn gescoord. Vooral 7 maart 2011 was opvallend, met een specifieke dagopbrengst van 5,14 kWh/kWp.

Maar dat is natuurlijk helemaal niet erg. Polder PV is in zijn nopjes met zijn opbrengst van vandaag. Als ik naar de Kyocera paneeltjes kijk (die iets west van zuid staan gericht, deden die het vandaag met 5,04 kWh/kWp.dag ook weer opperbest. En dan mag Blauwe Hoek in Spijkenisse best die 5,316 kWh/kWp op zijn conto bijschrijven. Helemaal niet erg...

---

4 maart 2013. Bijna een vermogens-record in Duitsland - komt vast nog wel + nagekomen (onderaan). Met het magnifieke koude zonnige weer van vandaag werd het nog even spannend wat Duitsland zou gaan doen bij de output van de pak hem beet 1,3 miljoen zonnestroom installaties.

De hoogspanningsnetbeheerders hadden al een voorspelling klaar staan vanmorgen, en die kwam voor 12 uur 's middags (uurgemiddelde AC vermogen) op een prognose van 14.663,9 megawatt uit. Al snel bleek echter dat het toch een stuk zonniger dan wel kouder was dan gedacht. De meeste panelen zijn van kristallijn silicium, bij koude celtemperatuur doen ze het beter dan bij de "standaard test temperatuur" van 25 graden C*. Ik dacht de hele ochtend dat het oude record van 26 mei 2012 nu mogelijk al gebroken zou kunnen gaan worden. De gegevens op de ÜNB website worden namelijk met nogal wat vertraging geupload, met enkele uren achterstand. Op genoemde 26e mei 2012 was het wereldrecord van 21,9 gigawatt gevestigd (figuur hier onder), en de vermogenstoename per uur van vandaag leek een tijdje op dat record te gaan af stevenen.

* "Negatieve temperatuur coëfficiënt". Mijn oudste vier Shell Solar modules hebben bijvoorbeeld volgens het antieke datasheet een temperatuurcoëfficiënt van -0,4%/°C. De meeste kristallijne wafer-derived modules zitten op een vergelijkbaar niveau (elke graad hoger dan de 25 graden celtemperatuur bij STC wordt het "nominale" module vermogen 4/10e procent minder).

KLIK op plaatje voor uitvergroting

Afbeelding © Transparency.eex.com (deze pagina; zoeken op datum)

Op die memorabele 26e mei 2012 bereikte de AC output van zonnestroom in Duitsland al een spectaculaire 21,9 gigawatt (uur gemiddelde om 12h00 midden op de dag). En dat zal dit jaar, 2013, al beslist heel snel gebroken gaan worden. Waarom? Omdat er in 2012 7,6 GWp (NB: een volume van ongeveer 30,4 miljoen (!!!) nieuwe modules van elk 250 Wp) aan nieuw vermogen is bijgeplaatst, waarvan een groot deel, dik 5 GWp, na mei 2012. En in januari kwam er ook alweer 275 MWp bij... Dat aanstaande record kunnen we gewoon niet omheen, dat gaat er komen, en wel heel erg rap...

Vandaag was het echter nog net niet zo ver, zoals deze grafieken laten zien:

KLIK op plaatje voor uitvergroting

Afbeelding © Transparency.eex.com (deze pagina)

Goed is te zien dat het uurgemiddelde van 12 uur 's middags weliswaar zeer hoog is gekomen, op 20,4 gigawatt AC vermogen, maar dat het nog niet het hierboven genoemde record heeft gehaald. Om 1 uur 's middags was het vermogen over de top heen. Ik heb de deelwaarden voor de vier hoogspanningsnetbeheerders er in blauw bij gezet (en de totalen voor de andere tijdstippen). Als de zon hoger aan de hemel gaat komen deze maand, zal gegarandeerd het vorige record aan flarden worden gereten. Dat kunt u van mij op een briefje krijgen.

NB: 20,4 gigawatt is 20,4 miljard watt. Daar kun je een aardige berg 50 watt lampjes op laten branden, of broodroosters brood van laten roosteren, of wasmachines kleren van laten wassen, of elektrische ovens zonnige appeltaarten op laten bakken, of elektrische auto's mee laten opladen, of .... (vult u zelf in).

Kennelijk hadden de ÜNB's toch een beetje mis gegokt, zoals de laatste grafiek laat zien:

KLIK op plaatje voor uitvergroting

Afbeelding © Transparency.eex.com (deze pagina)

Aan bovenstaande figuur is te zien dat op het hoogtepunt van vandaag de ÜNB's oorspronkelijk 14.663,9 MWac vermogen hadden voorspeld voor 12 uur (rechter diagram, waarde is te zien als je op de genoemde webpagina met de muis over de balk beweegt, over het "solar" gedeelte). Maar het werd uiteindelijk vandaag aanzienlijk hoger, getoond in het linker diagram (idem). Waaruit bleek dat er zelfs een vermogen van gemiddeld 20.446,8 MWac was geleverd in dat uur. Dat is een forse 39% meer dan gedacht. De prognose tool van SMA heeft rond 13h00 vandaag zelfs een vermogen van 21,7 gigawatt AC power aangegeven, maar dat, zoals al aangegeven, is een voorspelling geweest op basis van de (bekende) productie van de eigen SMA omvormers (met extrapolatie naar heel Duitsland).

Kennelijk is het net bij de oosterburen van al dat zonnestroom gedoe (en een beetje windpower) niet ontploft en is alles goed, en op tijd "weg geregeld". Dat is o.a. te zien aan de flink ingekorte grijze kolommen met "conventional power": die "moesten" terug naar een gezamenlijke gemiddelde output van 54,4 GW rond 12 uur 's middags. En in het uur ervoor zelfs nog iets minder (53,6 GW). Want stroom van hernieuwbare bronnen heeft altijd voorrang onder de (huidige) EEG condities, bij de oosterburen. En dus moeten de conventionele jongens dimmen. En gaat de rentabiliteit van hun klassieke gas-, of - helaas gezien de merit order en de spotgoedkope steenkolen in tweede instantie - de kolengestookte centrales gierend hard achteruit. En daarom zijn de Big Boys zo pissig daar. Het is oorlog in Duitsland.

^^^
Retweet van bericht 11h update Polder PV door Japanse Professional
Engineer in Biotechnology & Bioengineering, Nakamura...

Kennelijk waren mijn heftig getwitterde kakelverse Duitse cijfers vandaag zo interessant, dat er zelfs een "Worldwide Breaking News" melding werd gemaakt op de site Right Now I/O...

We krijgen ongetwijfeld zéér binnenkort een echt nieuw wereldrecord zonnestroom productie te zien bij de oosterburen. Spannend...

Nagekomen
De hele grafiek werd pas laat "afgemaakt" met een laatste entry voor 5 uur 's middags, met de laatst bekende data. Ik heb hem bijgewerkt, met de laatst bekende detailwaarden voor de vier ÜNB's voor het "max" tijdstip, 12 uur 's middags:

Totaal gemiddeld AC vermogen zonnestroom rond 12 uur 's middags: 20,456 gigawatt. Waarvan het grootste deel (42%) ingevoed werd in het netgebied van de Duitse dochter van het onder het Nederlandse Ministerie van Financiën vallende TenneT (8,6 GW).

Rechts geplande productie, links feitelijk vastgestelde productie, grafiek update tm. 18h00. Er is fors meer zonnestroom (geel) opgewekt dan de hoogspanninsgnetbeheerders vanochtend hadden geprognosticeerd: 14,6639 GW prognose om 12h00, maar 20,456 GW feitelijk gemeten. Een overshoot van maar liefst 39,5%! Maar kennelijk kunnen de Duitsers dat afvangen: de conventionele centrales worden steeds vaker, steeds langer, en over een steeds groter deel van de dag (deels) terug geregeld. Vanwege de opwek van zonnestroom uit gratis zonlicht: grondstofkosten nihil.

Spotprijs ultralow overdag

© European Energy Exchange AG (deze pagina)

Vanwege de merit-order wordt zonnestroom (en windstroom, weinig op deze kalme dag) met voorrang verkocht op de Leipziger Strombörse. Hier het in Duitsland al "normaal" wordende effect, dat de uur-spotprijs overdag omlaag duikelt vanwege de enorme hoeveelheden zonnestroom die worden "verhandeld". Resultante: twee "zijpieken" in de ochtend en in de avond, waar mogelijk nog wat geld kan worden verdiend door slimme handelaren...

http://www.transparency.eex.com

---

4 maart 2013. E-mail van de week. Kort is lekker... Van naamgenoot Peter Scheffers uit Limburg kreeg ik een hele leuke korte, maar veelzeggende e-mail.

Best Peter. Ik lees nu veel over zonnestroompanelen, en ze noemen (die) oude meter de Ferrari onder de meters. Ik zou zeggen: het is een DAF 33 want hij kan bij mij net zo hard vooruit als achteruit. Groetjes, naamgenoot Peter Scheffers.

© Peter Scheffers

Verder lezen:

http://en.wikipedia.org/wiki/DAF_33
http://dafownersclub.weebly.com/daf-33.html

De salderende Ferrarismeter bij Polder PV

---

1 maart 2013. Polder PV duikt weer op in twee persberichten. Na een hectisch jaar waarin de website van Polder PV steeds meer op fora, in artikelen, berichten, columns en, niet te vergeten, op Twitter (...) begint door te sijpelen wil ik even, met uw permissie, twee recente exemplaren noemen. Ik heb er hard genoeg voor gebuffeld, al die jaren, dus fijn dat al dat geploeg en gezweet zonder loonstrookje ook eens in de vorm van "publieke waardering" terug komt.

Eneco nieuwsbrief
Ten eerste worden wat data van mijn site genoemd in nota bene het februari nummer van de nieuwsbrief Prospect van de derde energieleverancier in ons land, Eneco. Al is de bronvermelding daar wel wat dunnetjes. De daar genoemde "200 miljoen Euro derving energiebelasting in 2020" is bijvoorbeeld niet - ondanks de suggestie - van mij, maar van de rekenmeesters van ECN in een studie van het Plan Bureau voor de Leefomgeving (rapport juni 2012). En die hadden het zelfs over mogelijk 220 miljoen Euro derving in 2020 (dus: per jaar...), met alleen nog maar salderen achter de aansluiting (particulieren en vrijgestelde VvE's). En dus nog zonder zelflevering "modellen" voor de meter... Bron: Elzenga, H. & S. Kruitwagen (2012), Ex-ante evaluatie van Green Deals Energie, Den Haag: Planbureau voor de Leefomgeving.

Trouwens hier alvast goed om te melden dat er inmiddels een ronduit uitmuntende detail analyse van "potentieel gedorven belasting-inkomsten" is gedaan door whizz-kid Henri Bontenbal, in zijn blog van 27 februari 2013. Die knaap mag wat mij betreft een mooie Prijs voor Duurzaam Activisme krijgen voor dat schitterende stuk werk (hoop ik nog op terug te komen).

Een ander opvallend aspect aan het genoemde bericht is, dat Eneco wel vermeld dat CBS (afgerond) 58 MW opgeeft als (veronderstelde) marktgroei voor 2011, maar daarbij "vergeet" dat het een half jaar voor die opgave nog slechts (afgerond) 43 MW(p) was bij datzelfde statistiek instituut. En dat het aan de leverancierslijsten van de elders in hetzelfde Eneco artikel genoemde Polder PV heeft gelegen dat die, wat mij betreft voorlopige, 36% hogere uitkomst (pas eind 2012 geopenbaard door CBS!) werd gepubliceerd...

Grote groei zonnestroom door kostprijs en saldering (feb. 2013, Relatiemagazine Prospect van Eneco)

ANP persbericht WISE
Ook kwam Polder PV terug in een ANP persbericht van de bekende kernenergie bestrijdende organisatie WISE over de uit de hand lopende toestanden rond de enorme import van Garanties van Oorsprong in ons ogenschijnlijk "groene" polderlandje. Die komen voornamelijk van al lang bestaande waterkracht centrales in Noorwegen om de vieze, van kolen en gas aan elkaar hangende stroommix in Nederland met papiertjes "te vergroenen". Omdat ik daar al uitgebreid en in detail aandacht aan had besteed, en WISE via hun al jaren durende actie portal groenestroomjagraag.nl de laatste tijd met die actie in de versnelling is gegaan, hebben ze in dat ANP persbericht een link opgenomen naar mijn eerste publicatie daarover (8 februari 2013). In het persbericht wordt naar de "expertblog Polderpv.nl" verwezen die een calculatie maakte met een vergelijking tussen de import van een immense, record hoeveelheid GvO's en de (jaarlijkse) stroomproductie van kernsplijter Borssele.

Iets later heeft Polder PV trouwens wederom op de excessieve, geëxplodeerde import van GvO's in Nederland in 2012 gewezen, en op de net ingerichte CBS pagina voor dat jaar een detail grafiek (gegevens 2002-2012) laten zien hoe "erg" het wel is gesteld met die import van "groene papiertjes" (26 februari 2013).

ANP persbericht WISE (1 maart 2013)
http://groenestroomjagraag.nl/node/import-sjoemelstroom-naar-ongekende-hoogte (1 maart 2013)

---

1 maart 2013. Kiwa-soap deel 4. Vroege voorjaars-schoonmaak bij Kiwa. N.a.v. een twitterbericht met een opmerking over de Kiwa "affaire" ben ik weer op de Kiwa site beland. En daar blijkt - niet zo heel erg verbazingwekkend - dat de door mij in de laatste bijdrage (eergisteren) aangekondigde zeer vroege voorjaars-schoonmaak in een versneld tempo verder is gegaan bij deze internationale certificatie instelling.

Want het originele "Mr. Sunshine persbericht", wat zoveel stof heeft doen opwaaien in Nederland, blijkt uit de nieuwsberichten reeks te zijn verwijderd en is niet meer op de Kiwa site terug te vinden:

© Kiwa (nieuwsberichten overzicht dd. 1-3-2013)

Het bericht van 19 februari, oorspronkelijke getiteld "2013-02-19 Duizenden huishoudens benadeeld", en later, na start van de maatschappelijke commotie, schielijk door Kiwa gewijzigd (toevoeging 3 woorden in titel) in "2013-02-19 Bericht Mr. Sunshine - Duizenden huishoudens benadeeld", is spoorloos verdwenen. Zoals o.a. uit bovenstaande screendump blijkt van de nieuwsberichten overzicht pagina. De rode pijlkoppen en vraagtekens heb ik toegevoegd: het gewraakte bericht stond oorspronkelijk tussen de berichten van 15 en 27 februari 2013 in, en is kennelijk gisteravond of vanochtend verwijderd.

Als je nu op de site van Kiwa gaat zoeken naar "sunshine" krijg je dit resultaat:

Daar volgen uitsluitend de twee berichten die werden geplaatst NA dat Kiwa een brandblus- en damage control operatie startte, en die ik eergisteren heb besproken (de berichten zijn van 27 februari 2013). Waarbij Kiwa informeel afstand van zowel de vroegere uitlatingen leek te nemen (al stond gisteren het gewraakte persbericht met zowel Mr. Sunshine's als Kiwa's contactgegevens gewoon nog pontificaal op de Kiwa site!). Als van Mr. Sunshine zelf. Want die werd ook genadeloos uit de FAQ-sectie verwijderd, zoals ik heb gedocumenteerd. In die FAQ sectie is Mr. Sunshine sinds 27 februari al niks meer terug te vinden.

Mooi, opgeruimd staat netjes, zo'n vroege voorjaars-schoonmaak, zal Kiwa wellicht denken. Arme Mr. Sunshine, die is kennelijk de schuld van alle opwinding...

Staartje
Maar er is uiteraard nog een staartje. Het oorspronkelijke bericht, waarvan een "geneutraliseerde" versie op de AD site staat, en wat op 19 februari 2013 is gepubliceerd, blijkt al van OUDER datum te zijn! Ik kreeg het origineel na wat discussie toegestuurd van een derde partij. U vindt alle links naar de documenten onderaan, zie ook de screendump die ik van het document maakte hier onder. Op de "informatie website" van Mr. Sunshine is al langer geleden het kennelijk "gevoelige" persbericht verwijderd. Maar de link zelf bestaat nog (zie link inhoud), en verwijst daarbij naar een lege pagina...

^^^ KLIK op plaatje voor uitvergroting Oorspronkelijk persbericht zoals AD dat heeft ontvangen en een derde partij doorgestuurd kreeg, gedateerd 13 februari 2013. Onderaan stonden zowel de bekende contactgegevens van Mr. Sunshine (links) en de gegevens van de woordvoerder van Kiwa (rechts), die ik hier heb weggehaald (zie cursief geplaatste tekst van mijn hand). Maar die identiek zijn aan het later op de website van Kiwa geplaatste bericht (met datum 19 februari 2013). Zie ook gelinkte doc onderaan dit bericht.

Die link op de website van Mr. Sunshine bevat ook een datum, en die blijkt dus al van 13 februari 2013 te zijn. De auteur die het bericht schreef, wees het bekende VARA programma Kassa op dat bericht (Tweet), kennelijk werd er niets mee gedaan, en 6 dagen later maakte AD het kennelijk wereldkundig, op 19 februari 2013. Met de bekende gevolgen en de start van een smakelijke Kiwa-soap...

---

28 februari 2013. Iets bovengemiddelde februari bij Polder PV. Dat vond het KNMI voor Utrecht ook min of meer. Wat stelde dat landelijk gemiddeld bezien februari - wat een beduidend koude maand was - qua zoninstraling gemiddeld uitpakte. Hoewel het westen wel zonniger zou zijn geweest. In de bewoordingen van KNMI:

"De hoeveelheid zonneschijn was normaal en komt landelijk gemiddeld uit op circa 85 uur, het langjarig gemiddelde bedraagt ook 85 uur.
In het westen van het land scheen de zon op veel plekken meer dan 100 uur. Het zonnigste KNMI station was Schiphol met circa 105 uur zon. In het oosten en noorden van het land scheen de zon lokaal niet meer dan circa 65 uur. De Bilt telde in februari circa 75 uur zonuren tegen 86 uur normaal."

Dat zie ik in onze resultaten niet echt terug. En dat kan te maken hebben gehad met het feit dat bij de zeer zonnige dagen die we met name in de eerste helft van februari hebben mogen meemaken (en waar de maandopbrengst het natuurlijk vooral van "gehad" moet hebben), er schaduw op 4 van de 14 modules valt in deze maand (dat is half maart wel zo'n beetje over, en dan begint het seizoen ook pas "echt").

Desondanks geen slechte resultaten, februari 2013 kwam voor ons langjarige 1,02 kWp deelsysteem (ruim 11 jaar oud) iets bovengemiddeld uit. Mij hoor je nog steeds niet klagen:

Grafiek met alle maandopbrengsten sinds de start van de eerste 4 panelen (maart 2000) tot en met februari 2013 (10 modules vanaf okt. 2001). Voor uitgelicht jaar 2013 t.o.v. het langjarige gemiddelde van uitsluitend de 1,02 kWp deelgroep (continu 10 panelen in resultaten):

Het resultaat voor deze 1,02 kWp deelgroep lag in februari (olijfkleurige datalijn) net iets boven het langjarige gemiddelde (zwarte lijn), nadat januari er zelfs behoorlijk boven lag. Een goede start, met deze eerste 2 maanden. Maar veel belangrijker worden uiteraard de maanden april tot en met september. Als die goed zijn, of in ieder geval een paar maanden in die reeks, kan het jaar niet meer stuk. Zie ook de tabel met alle maandresultaten voor deze groep op de highlights pagina.

In cijfers voor ALLE modules en -reeksen als volgt.

Sonnenertrag
Tot slot ook maar weer eens even een grafiek uit de Sonnenertrag database waarvoor ik de data voor het 1,02 kWp deelsysteem weer heb ingevoerd (nick: "flachlander"):

KLIK op plaatje voor uitvergroting

In deze lijngrafiek blijkt het systeem van Polder PV (oranje) het als vanouds in de wintermaanden t.o.v. de bij S.E. bekende, reeds ingevoerde systemen in Zuid Holland (paars), en al helemaal t.o.v. het "gemiddelde van de daar bekende NL installaties" (blauw, momenteel bij SE 690 stuks) "erg goed" te doen. Ondanks het feit dat in de wintermaanden 4 van die modules partieel / tijdelijk worden beschaduwd bij laagstaande, felle zon... Belangrijker is natuurlijk de zomerperiode, waarin we hier door oververhitte OK4 omvormers wat steken moeten laten vallen. Maar dan nog: de verschillen - met vaak ultramoderne PV-installaties - zijn niet heel erg groot. En het gaat hier wel om een PV-systeem waarvan de oudste vier modules al bijna 13 jaar oud zijn, hoog-geachte piepels! Overigens: zonder Kiwa "keur". Ouwe bagger, dus (plagerig hier ook wel eens Shell-meuk gedoopt, de humor moet immers hoogtij vieren). Moest verboden worden...

http://www.sonnenertrag.eu/de/leiden/flachlander/777/1937.html

---

28 februari 2013. Ook "solar-glass" import Chinese fabrikanten in EU onder de loep. Na de reeds in gang gezette onderzoekingen naar al dan niet vermeende "dumping" van PV-modules (en evt. cellen, wafers) in de EU door China is de volgende officiële procedure gestart. De Europese Commissie kondigde vandaag aan dat ze onderzoek gaan doen naar aantijgingen - door EU ProSun off-shoot EU ProSun Glass - dat Chinese bedrijven vlakglas bedoeld voor inbouw in zonnepanelen onder kostprijs zouden dumpen.

Dat gaat weer een gezellig jaar worden. Kamp is tegen anti-dump heffingen, zo zei hij recent tijdens een vragenuurtje met tegenover zich Liesbeth van Tongeren van GroenLinks. Voor de zonnepanelen / cellen / wafer case hebben de Chinezen inmiddels van de Europese Commissie uit monde Handelscommissaris Karel De Gucht tijd gekregen om voor 7 juni een reëel schikkingsvoorstel te doen. Aldus een bericht van Reuters van gisteren. Dit n.a.v. de wens van de Chinezen om het conflict "uit te onderhandelen" met de EU. Als ze niet voor 7 juni een concreet voorstel hebben gedaan is er grote kans dat met terugwerkende kracht (datum nog niet bekend gemaakt, soms wordt gesproken van begin maart) in ieder geval op China-made PV-modules heffingen zullen worden ingevoerd.

Of het ook gaat gebeuren wordt door vele factoren bepaald, en ook de politiek en de lobby's zullen daar een stevig woordje in mee blijven praten.

http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-153_en.htm (28 feb. 2013: Onderzoek import "solar-glass" officieel gestart, EU)
Reuters (27 feb. 2013: Chinezen moeten uiterlijk 6 juni schikkingsvoorstel klaar hebben liggen m.b.t de vermeende "zonnepanelen/cellen-dump", anders waarschijnlijk "straf". Parallel loopt een mogelijk nog omvangrijker onderzoek naar vermeende dump praktijken rond mobiele netwerken...)
PV-Magazine (4 mrt. 2013: "The solar aspect of EU-US trade talks", met inventarisatie potentiële handelsoorlog dossiers...)

---

28 februari 2013. Maar weer een extra incentive in de markt gooien. Het is immers crisis. Veel verwarring over een "BTW maatregel" die vanwege algehele malaise in Nederland (en elders) in o.a. de bouwwereld in het leven zou worden geroepen. Het zou gaan om "lagere BTW op arbeidskosten bij renovatie en herstel van woningen". Dat was op 13 februari jl. besloten door het huidige kabinet samen met D66, ChristenUnie, en de SGP.

Die regeling werd vandaag officieel bekend gemaakt op de website van het Ministerie van Financiën (link onderaan).

En ja hoor, zonnepanelen (en thermische collectoren) staan er bij. Eerst even uitleggen wat de "maatregelen" in het 11 pagina's tellende document zoal behelzen:

---

28 februari 2013. Duitsland weet van geen ophouden: 275 MWp nieuwe PV-aanmeldingen in wintermaand januari 2013. De heren Rößler (FDP, "liberalen") en Altmaier (CDU, "conservatieven") zullen in Duitsland inmiddels wel het schuim op de lippen hebben. Ondanks alle oorlogsgeweld en wapengekletter die het EEG aan gruzelementen moeten schieten, zijn de Duitsers onverstoorbaar verder gegaan bij uitbouw van PV-capaciteit. Bundesnetzagentur publiceerde de nieuwe resultaten voor januari. U weet wel, die ijzig koude maand. Kennelijk geen probleem voor de Duitse installatie bedrijven. Die weten van wanten. En gooiden er weer, volgens mijn korte analyse van de nieuwe spreadsheet, alweer 9.325 nieuwe installaties bij.

Ik heb even snel, tussen alle drukke werkzaamheden door, een korte inventarisatie van de markt segmentatie gemaakt:

Data: © Bundesnetzagentur
Samenstelling tabel: © Peter J. Segaar / www.polderpv.nl

Hieraan is duidelijk te zien dat er nog steeds behoorlijk wat particuliere installaties in het segment tm 5 kWp worden gebouwd (1.425 stuks), en dat het grootste deel in het volgende traject, >5 tm. 15 kWp zit (veel bij boeren en grotere particuliere of gemeenschappelijke daken, of bij organisaties e.d.), 5.795 stuks. De volgende categorie heb ik afgebakend volgens de nieuwe "richtlijn" in het EEG, tm. 40 kWp, wat 1.389 nieuwe installaties omvat.

Dan gaat het met de aantallen natuurlijk hard achteruit. Maar we moeten vaststellen dat het met de capaciteitsuitbouw "dus" nog steeds bij de grotere projecten behoorlijk hard lijkt te gaan. 28,5 MWp in het traject >40-100 kWp, 47,9 MWp van >100-500 kWp, 17,8 MWp van >500-1.000 kWp (beetje tegenvallend deel), een volumineuze 68,8 MWp voor installaties groter dan 1.000 tm. 5.000 kWp. En tenslotte, toch verrassend, gezien het zeer lage Einspeise tarief van 11,78 Eurocent/kWh, 22,1 MWp voor installaties >5 MWp.

De grootste vier aangemelde installaties in januari waren:

In totaal telt dit op tot 274,7 MWp nieuwbouw in een maand tijd, waar Nederland zo'n twintig jaar over heeft gedaan...

Wel vreemd is dat mijn optelling van de BNA tabel leidt tot 9.325 installaties. BNA claimt zelf in de spreadsheet 9.299 stuks (heb het paar keer gecheckt, kom ik niet op). Misschien stuur ik nog een e-mail die kant op.

In totaal zou er volgens Bundesnetzagentur eind januari 2013 een vermogen van 32.663 MWp zijn geaccumuleerd aan PV-installaties die onder het EEG van incentives (buiten de Staatsbegroting om...) worden voorzien. Als ze zo doorgaan, is binnen no-time de 33 GWp al gehaald. Geen enkel ander land ter wereld komt ook maar in de buurt van dat reusachtige volume. Petje af!

Pakken we de oude statistieken erbij komen we voor de (ongunstige!) wintermaand januari tot de volgende cijfers:

Conclusie: ja, er is aanzienlijk minder bijgeplaatst in Duitsland. Zowel wat aantallen als wat MWp-en betreft, t.o.v. het recordjaar 2012. Maar nog steeds zijn de volumes op een zeer hoog niveau in vergelijking met voorgaande "hoogtij jaren". En gaat de politieke veldslag rond Hermann Scheer's EEG bij de oosterburen ongetwijfeld een fase in waarbij nog nadrukkelijker met alarmvlaggen zal worden gezwaaid...

Ondertussen heeft EuPD Research een nieuwe schatting gedaan wat er volgens hen in 2013 in Duitsland aan nieuwe PV-capaciteit zou kunnen bijkomen. Ze schatten: 3,9 GWp dit jaar. Nog zo'n 3.625 MWp te gaan, dus. Al zullen zowel Rößler als Altmaier er waarschijnlijk ernstig maagzuur van krijgen...

Statistiek pagina Bundesnetzagentur

---

27 februari 2013. Kiwa-soap 3. Brandjes blussen, puinruimen en afval dumpen. Na enkele Twitterberichten van Jurgen Sweegers van Energieenwater.net, met opmerkingen over kennelijk nieuwe uitlatingen van Kiwa over "de Kiwa-soap" (eerste hier), heb ik de website van onze certificatie instantie prompt weer bezocht, en ja hoor. Daar staat een nieuw persbericht. Duidelijk bedoeld om puin te ruimen, en dat is een goede zaak. Want er lag nogal wat rommel bij de voordeur van het bedrijf, en dat staat niet zo netjes voor het bezoek. Wat blijkbaar, gezien de nieuwe uitlatingen van Kiwa, in drommen klaar staat om het in oktober 2012 ingerichte portal voor de certificatie keuringen voor zonne-energie hardware, te gaan vullen met hun enorme hoeveelheid producten. Uiteraard pas na de grote, vroege voorjaars-schoonmaak, vandaar het nieuwe bericht.

Eerst worden er wat zoete broodjes gebakken dat het natuurlijk in de bedoeling ligt dat zonnestroom "een" bijdrage aan CO2 uitstoot levert. Dat wisten we al, het Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie geeft daar al jaren lang de rekenkundige handvatten voor: 608 gram per kWh vieze stroommix "niet afgeleverd aan de eindverbruiker", wat al dat decentrale PV-gedoe oplevert. Oh ja, en zonnestroom kan (let op: "kan"!) "financieel voordeel" opleveren. Ook dat wist ik al sinds ik met die blauwe platen op het huurdak begon, in maart 2000 (uitgebreide berekeningen en grafieken). Daar hebben we Kiwa verder helemaal niet voor nodig...

Kiwa database/register
Kiwa wijst ook op het toegenomen bezoek aan de website, maar dat is sowieso al logisch vanwege de "affaire" waarmee ze zich ernstig in de vingers hebben gesneden. Ik ben benieuwd hoeveel "twitter-ramptoeristen" daartussen kunnen hebben gezeten. Of de ongelukkige communicatie- en marketing pogingen van Kiwa ook daadwerkelijk een te verwachten storm van module, omvormer, en andere PV-hardware fabrikanten zal gaan opleveren moeten we nog gaan zien. Er staan inmiddels beslist méér producten in de lijst, maar nog steeds is van het zeer bescheiden geheel erg veel onbekend spul (o.a. Oostblok), en materialen van insolvente of failliet gegane ondernemingen, zoals ik in mijn overzicht al lang had genoemd. Een enorme waslijst van het in het Duitse Erfurt zetelende Asola staat per onderdeel genoemd, de module tak van het moederbedrijf is met een insolventie procedure bezig waarvan de uitkomst nog onbekend is.

Opmerkingen over register inhoud
Onduidelijk is waarom de krachtiger modellen van ZEN Power niet, en de lager vermogens hebbende modules wel in het Kiwa register staan. Iets dergelijks geldt ook voor de module lijn van het Koreaanse bedrijf Hanwha (wat het Duitse Q-Cells overnam), waarvoor slechts modules van 230-255 Wp zijn opgevoerd. Hanwha heeft een veel grotere portfolio dan die paar modules in de Kiwa register. Waarom zo selectief? Omdat ze wat papieren van een klant aangeleverd hebben gekregen? Opvallend ook dat er een boel Jiangsu Sunlink modules in het register zijn opgenomen, wat een op en top Chinees bedrijf is, en wat meteen de notie "Chinees spul deugt niet" overboord lijkt te zetten. Want anders had het vast niet in dit register terecht kunnen komen (dit is dus een positief punt). Ze zouden volgens eigen zeggen een capaciteit (lees: niet gelijk aan productie) hebben van 100 MW zonnecellen en 200 MW modules voor 2012, recentere gegevens ontbreken. Dat is een "relatief kleine middenmoter" in China. Kinve Solar (ook nieuw in register) had ik nog nooit van gehoord, volgens hun website zouden ze al 300 MW capaciteit hebben in 2012 en - in een overcapaciteit markt met dreigende heffingen in EU - door willen groeien naar 800 MW in 2013... De "papieren" blijken echter volgens Kiwa controles op orde te zijn.

Hoogst curieus is dat van wereldkampioen "kwaliteit" omvormers, SMA, slechts 4 middelkleine inverters staan vermeld. Wat lijkt te suggereren dat de enorme hoeveelheid andere types (toegang via deze pagina) "niet OK" zouden zijn, wat natuurlijk klinkklare onzin is. Kiwa heeft de papierwaren gewoon nog niet gekregen, vandaar dat ernstige gemis...

Afijn. Er staan momenteel zo'n 45 "merken" PV-modules in de database van Kiwa, velen daarvan in NL volstrekt onbekend (en derhalve waarschijnlijk ook: nog vrijwel nergens geïnstalleerd). En deels ook nog eens met een niet volledige weergave van alle types. Er zijn er uiteraard gigantisch veel meer. Photon database meldt zo'n 1.200 merken, met een totaal van zo'n 47.000 "actuele" modules... Ook op omvormer gebied nog een hoop te doen: in Kiwa database slechts 9 fabrikanten (deels fors onvolledig). Photon database: bijna 400 merken met zo'n 6.600 types...

Tweede deel persbericht
Kiwa werpt vervolgens de "schuld" van alle commotie in de schoenen van de niet meer zo mysterieuze Mr. Sunshine, die nog steeds in "het gewraakte persbericht op de website van Kiwa" staat te floreren. Maar, tale-telling in dit opzicht is, dat de uitgebreide verwijzing naar Mr. Sunshine als "Consumenten Ombudsman voor Zonne energie", in vraag/antwoord 5 van de FAQ sectie m.b.t. het register op dezelfde site genadeloos een koppie kleiner is gemaakt. Dit wordt kristalhelder door een vergelijking van screendumps gemaakt van de FAQ pagina van 21 resp. 27 februari 2013:

^^^
Screendump van FAQ pagina gemaakt op 21 februari 2013

---

^^^
Screendump van FAQ pagina gemaakt op 27 februari 2013:
Compleet herschreven, Mr. Sunshine: exit!

Een nogal twijfelachtige methode om afscheid te nemen van de "Nationale Ombudsman voor Zonne-energie Zaken", waar Kiwa kort geleden nog zo'n blind vertrouwen in zei te hebben...

Kiwa probeert ook in het nieuwe bericht een persuiting van Mr. Sunshine in het Algemene Dagblad als de zondebok op te voeren, maar blijft tegelijkertijd naar hem verwijzen (incusief alle gegevens) op de oorspronkelijke webpagina (verrijkt met drie woordjes in de titel, Kiwa-soap deel 2...). Kiwa stelt nu dat het bericht in het AD "te dik zou zijn aangezet", dat er wel "problemen" (ook door andere marktpartijen) worden gesignaleerd, maar dat het ANP bericht op de website van AD een "genuanceerder beeld" zou geven van de "kennelijk geuite claims door Kiwa".

Kiwa wist van niks
De internationale hardware certificeerder Kiwa geeft vervolgens ook nog toe dat ze "niet wisten" dat Mr. Sunshine "ook leverancier" is. Wat ik met wat eenvoudig zoekwerk en hulp van derden boven tafel heb weten te krijgen (maar waar Kiwa weer niet naar verwijst, wat vanuit hun positie bezien eigenlijk best "handig" had geweest...). Als gevolg van deze "ontdekking", beraadt Kiwa zich nu op de kennelijke wat afgekoelde "relatie met deze organisatie". Wat bij mijn weten nog steeds geen omvangrijke "organisatie" is, maar wat uit een persoon bestaat, met goede contacten met installatie bedrijven. En die drie websites voert. Een niet werkend exemplaar waar de Kamer van Koophandel naar verwijst. Een "informatie-site", die ook door Kiwa wordt gelinkt ("Mr Sunshine"). En de derde: de nu kennelijk door Kiwa met stijgende verbazing (??) bezochte commerciële "leveranciers-site", De Zonwijzer.

Wederom blijft de certificeerder vervolgens doorverwijzen naar het eigen register, wat gewoon met expliciet commerciële bedoelingen in het leven is geroepen. En dat maakt deze Kiwa-soap er natuurlijk niet minder treurig van.

Tot slot gaat Kiwa in dit persbericht ook nog in op de gewraakte "niet beschikbaarheid" van documentatie op basis waarvan zij beoordelen dat "50% van de producten en dossiers die [door] Kiwa zijn beoordeeld niet aantoonbaar en herleidbaar voldoet aan de eisen". Zelfs al zou dat allemaal waar zijn (en dat kan best zo zijn): wederom moet worden vastgesteld, dat de externe communicatie van Kiwa een zooitje is. En dat ene Mr. Sunshine van alle commotie en de er uit volgende schoonmaak werkzaamheden bij Kiwa, daar nu het slachtoffer van lijkt te zijn geworden.

Heel erg jammer allemaal.

Tot slot - "een goed gesprek"
Intussen blijken na mijn Twitter oproep om elkaar maar eens te gaan opzoeken de verhoudingen tussen Holland Solar en Kiwa te zijn "genormaliseerd". Kiwa deed namelijk nog een separaat persbericht de deur uit waarin de kou uit de lucht zou worden genomen tussen de twee "kemphanen".

Holland Solar was volgens de berichtgeving in AD en Telegraaf ("een kwart tot zelfs de helft van zonnepanelen zouden voorgespiegelde rendement niet halen") verontwaardigd, en dus togen twee heren van het bestuur naar Kiwa om dat uit te praten. Kiwa wijt alle commotie aan de media, terwijl zij alleen maar beweerd zouden hebben dat in veel gevallen de "kwaliteit van zonnepanelen niet goed en verifieerbaar aangetoond zou zijn". Dat lijkt me een nogal te makkelijke "wij zijn hieraan niet schuldig" route. Er ligt wel degelijk "communicatie-schuld" bij Kiwa. Nog steeds, want het eerste gewraakte persbericht staat nog steeds op hun eigen site, en dat had überhaupt niet mogen geschieden...

Er volgt nog wat geneuzel over kwaliteits-certificatie wat in NL niet wettelijk verplicht zou zijn, maar dat doet verder niet af aan de kern van deze zaak: zeer foute communicatie intensief verweven met overduidelijke commerciële belangen. Dat is de crux, en dat kan niet meer achteraf met mooie woorden worden gerepareerd.

Holland Solar verwijst voor kwaliteits-issues terecht naar de leverancier en/of installateur cq. de groothandel die de hardware levert. DIE moeten hun zaakjes op orde hebben. En of dat dan vervolgens afgetikt moet worden bij Kiwa of een andere instantie, daar heeft de EINDverbruiker helemaal niks aan. Want zij moeten blind op de vakkennis en kunde van de leverancier van de hardware kunnen varen. Niet met een onbegrijpelijke instantie als Kiwa. Daar moet de sector op toezien, anders is ze haar eigen markt "onwaardig".

Uiteraard verwijst Holland Solar voor de "certificatie toestanden" door naar installateurs die hun Zonnekeur traject hebben doorlopen. Ook een commerciële interesse, maar echt in het algemeen belang. Al werd die site rijkelijk laat op de Scheuten Solar / junctionboxfail rampdag 19 februari 2013 pas actueel met een eerste persbericht...

Kiwa en Holland Solar hebben nu besloten om "kennis te gaan delen" (ik dacht dat die al lang beschikbaar was bij de branche-organisatie). H.S. gaat "de behoefte aan een dergelijk register nader analyseren", en kijken hoe de bevindingen dan "naar buiten zullen worden gebracht". Kiwa heeft zelfs te kennen gegeven dat het door hen gestarte nog zeer magere register overgedragen zou kunnen worden aan een "onafhankelijke organisatie". Welke organisatie dat dan zou moeten zijn wordt niet duidelijk.

De twee kemphanen blijven volgens dit tweede persbericht "met elkaar in gesprek". Ook "om toekomstige misverstanden te [helpen] voorkomen".

Persbericht Kiwa (27 februari 2013, over de kennelijke "exit" van Mr. Sunshine)
Persbericht Kiwa (27 februari 2013, gesprek met Holland Solar ook weer achter de rug. Het bericht is ook bij Holland Solar zelf gepubliceerd: hier)

Nagekomen

Er zijn ook bedrijven blij met Kiwa hoor. Laten we daar even duidelijk over wezen:

https://twitter.com/Lennart81/status/306848207617536000 (27 feb. 2013)

---

27 februari 2013. Kiwa-soap 2. Nou breekt mijn klomp: alweer curieuze reactie Kiwa! Wie door de afgelopen gebeurtenissen rond de #Scheuten Solar #junctionboxfail #Kiwa-soap affaire dacht het ergste nu wel gehad te hebben zal weer even stevig op de stoel moeten gaan zitten. Vanochtend bereikte mij een Tweet met een artikel uit het Dagblad van het Noorden, waar op de "Kiwa affaire" wordt ingegaan.

Het meest bizarre stukje in dat hoogst interessante artikel is als de woordvoerder van het bedrijf (Kiwa), George Mentjox wordt geciteerd, die zich nu lijkt te "distantiëren" van "een persverklaring die twee weken geleden werd uitgebracht". En waarbij de suggestie wordt gewekt dat dat bericht "verstuurd" zou zijn door de door mij uitgelichte "Mr. Sunshine", "een bedrijf dat zich presenteert als 'onafhankelijke wegwijzer in zonne-energie'." Verder wordt er - hoogst merkwaardig - niet op die uitermate bizarre suggestie in gegaan.

^^^
Om deze "onafhankelijke" wegwijzer gaat het.
Tweet bericht van die beruchte 19e februari 2013.
https://twitter.com/mrsunshinenet/status/303827843756998656

Met andere woorden: de heer Mentjox lijkt hier te willen suggereren dat een "derde" partij waar ze ogenschijnlijk niets mee te maken zouden hebben (???), eigenhandig een of ander mistig persbericht de deur uit doet. Daar naast zijn eigen doopceel (schuilnaam, echte naam, telefoon nummer, mailadres en website van niet als zodanig bij KVK bekende "Mr. Sunshine" initiatief), er óók nog eens (boven zijn eigen gegevens) de "naam" onder zet van het hoog-gerespecteerde, internationaal bekende certificatie instituut Kiwa. NB: ingeleid met de frase "Neem voor meer informatie contact op met Kiwa", met naam Leendert van der Marel, zijn zakelijke Kiwa mail adres, telefoon nummer, twee Kiwa site links en de bekende link naar het door het bedrijf ingestelde (door anderen "gewraakte") "zonne-energie register". En bij dat alles het op de een of andere miraculeuze wijze voor elkaar heeft weten te krijgen dat dit niet door Kiwa geschreven bericht (???) wel op HUN website terecht is gekomen?

Is dat de suggestie van de woordvoerder van Kiwa? Zo ja: waarom staat dat "niet van hen afkomstige bericht" dan nog steeds op de website van Kiwa? Ditmaal op deze plek? Heeft iemand extern toegang tot die website van het onafhankelijk opererende certificatiebedrijf Kiwa, en zet deze persoon geheel zelfstandig het gewraakte persbericht daar wellicht op?

Na zorgvuldig checken van de originele versie en het "huidige" exemplaar van dat hele persbericht, blijkt er nu slechts één stukje te zijn veranderd: In de titel is voor "Duizenden huishoudens benadeeld" de frase "Bericht Mr. Sunshine" toegevoegd...

^^^
Screendump van kop oorspronkelijke persbericht gepubliceerd op 19 februari 2013
op de website van Kiwa

^^^
Screendump van kop licht gemodificeerde persbericht zoals ik dat aantrof op
27 februari 2013 op de website van Kiwa. Zoek het verschil...

De rest van het sowieso al uitermate merkwaardige persbericht op de website van Kiwa is echter overeind gebleven en identiek aan het origineel...

Kiwa heeft volgens mij steeds meer uit te leggen, want zowel deze "lichte modificatie" (suggestie wellicht: "hebben wij niet beweerd"???), als, met name, de reactie van de woordvoerder - mits correct geciteerd - in DVHN slaan gewoon nergens op...

Wordt vast vervolgd. Want in het DVHN bericht wordt ook mevrouw van Tongeren van GroenLinks geciteerd die n.a.v. de bizarre wending van de "Scheuten-junctionboxfail" affaire aankondigt "vragen" te gaan stellen aan Ministere Kamp van EZ, of dit bedrijf (Kiwa) "nog wel vertrouwd kan worden"...

https://twitter.com/HarmenSlump/status/306692536372695040

---

27 februari 2013. Het kan verkeren bij EZ: Kamp is tegen heffingen op Chinese cellen/zonnepanelen & meer "heffingenstrijd" nieuws. Lachen weer. Jarenlang zijn alle trukendozen bij het ministerie van EZ (tijdelijk "EL&I" onder Verhagen) open getrokken om vooral geen decentrale zonnestroom revolutie over dit land te laten komen. Maar gezien de ronduit deplorabele situatie met de progressie in groene stroom in Nederland (van wat voor "kaliber" dan ook; laatste stand van zaken net grafisch uitgewerkt), en de dreigingen van straffen vanuit Brussel wegens het niet nakomen van duurzame verplichtingen, is het kennelijk tijd voor "ander nieuws uit Den Haag".

En dus ging de VVD minister Henk Kamp enigszins mee met de suggestie van Liesbeth van Tongeren van aartsvijand GroenLinks (jawel, dezelfde die tegen de zin van de zonne-energie branche in een aanschafsubsidie voor zonnepanelen in de markt gooide à raison van bijna 50,9 miljoen in anderhalf jaar tijd op te souperen Euri). Dat het toch "onbestaanbaar" (mijn invulling) zou zijn als hun en mijn bloedeigen EU het in haar onzalige hoofd zouden gaan halen om heffingen van wel 85% (pure speculatie, nergens officieel bevestigd) te gaan invoeren op Chinese zonnepanelen. Kamp vond dat kennelijk ook geen goed idee, antwoordde hij tijdens een onschuldig vragenuurtje waar hij niet hard op afgerekend zal gaan worden. Hij durfde zelfs keihard te beweren dat dumping niet aangetoond zou zijn. Iets wat hij even bij zijn collegae van het oppermachtige Department of Commerce aan de andere kant van de Atlantische plas toch liever zou moeten gaan checken (berichten 12 okt. 2012 en 8 nov. 2012).

Echte "dump" prijzen
Of anders wil ik hem wel mijn map "PV-aanbiedingen" laten zien waarin prijzen voor Chinese PV-modules af te halen in Nederlandse, Belgische, Engelse, Duitse en Italiaanse havens worden genoemd die zeker in 2012 vaak fors onder de kostprijzen zijn aangeboden. Want vertikaal geïntegreerde, "best-in-class" Chinese module makers zouden in het Dumpjaar 2012 al voor 59 dollarcent/Wp all-in zonnepanelen hebben moeten kunnen maken, wat neerkomt op 45 Eurocent/Wp. En in 2013 zou dat al voor 48 dollarcent/Wp (37 Erocent/Wp) moeten hebben kunnen geschieden. Hoe verklaart onze Minister van Economische Zaken dan dat aan de andere kant van de wereld modules van kleinere (veel inefficiënter werkende) producenten deels nog steeds voor 33-37 Eurocent/Wp door een tussenhandelaar worden aangeboden in Hamburg (mail 22 februari 2013)? Dacht de heer Kamp dat de Chinezen het transport overzee er gratis bij kregen en de hardware ook nog eens "om niet" de deur uit zouden doen? En dat genoemde handelaar er ook nog eens geen droog brood aan zou verdienen, aan die "windhandel"??? Dat is geen "dumping", geachte heer Kamp? Laat ik het zo zeggen: de Europese Commissie in de vorm van uw collega de heer van De Gucht in Brussel zou er anders over kunnen denken...

Kamp stelde ook (zo'n geluid hebben we lang niet van het fossiele EZ gehoord!), dat we de sterk toegenomen installatie-activiteiten in de PV-sector in Nederland, en dus de nieuwe werkgelegenheid zouden moeten vasthouden. Hij stelde zelfs: "is goed voor het milieu" (!). "Wij verzetten ons tegen deze heffing", zo stelt Kamp het zelfs ferm, en hij suggereert dat de EU i.p.v. met "heffingen" te komen "in overleg gaat treden" met de Chinezen. Kamp vreest een "handelsoorlog", die de Chinezen feitelijk zelf over zich hebben afgeroepen.

Let in die 2'47" durende video bij NOS trouwens op de intro van mevrouw van Tongeren, die beweerde dat ook "verontruste eigenaren van zonnepanelen haar mailbox hadden laten ontploffen". Waarvan ik me echter afvraag wat die in hemelsnaam te vrezen zouden hebben, want die hebben die (Chinese?) dingen kennelijk al lang op hun dak, die apparaten zijn al lang betaald en afgerekend (?), en daar gaat de Europese Commissie echt geen "straf met terugwerkende kracht" op zetten. Zou het echt zo zijn geweest, in de bomvolle mailbox van mevrouw van Tongeren? En de claim dat de zonne-energie sector een "jonge sector is die in opkomst is"??? Hmmm. Haar vorige werkgever Greenpeace had al in 1998 de eerste voorbereidingen voor de eerste grote "inkoop actie" (Solaris) in hun magazine staan. Dat is 15 jaar geleden geachte mevrouw van Tongeren. Er zijn nogal wat pioniers (o.a. van ODE) die al langer PV-systemen op hun daken hadden liggen, en ook toen al waren er PV-installatie bedrijven...

Digitimes is een stuk spannender dan NOS...
Een heel wat boeiender aspect over de dreigende handelsoorlog rond (o.a.) zonnepanelen uit China vinden we in de Digitimes. Daar wordt gerept van slinkse wegen die Chinese module producenten zouden kunnen vinden om onder heffings-constructies uit te proberen te komen.

De producenten zouden namelijk al in het buitenland zonnecellen kopen, deze in China assembleren in modules, en deze verschepen naar U.S.A. als "niet onder de anti-dump heffingen vallende" zonnepanelen, aldus Digitimes. Ook zou, volgens diverse primaire producenten, er vooral op het niveau van zonnecellen een heffing verwacht worden, ook met eventuele komende maatregelen in Europa. Omdat, zo denken deze producenten, bij heffingen op de cellen-voorlopers, de wafers, waar China volgens het bericht maar liefst 90% van de wereldmarkt van zou maken (?), er een wereldwijde druk op de prijzen van die essentiële basisproducten zou komen. Wat zou kunnen leiden tot ernstige tekorten aan die wafers voor de (overgebleven) Europese cellen- en module producenten.

De gedachtengang is, dat er toch al een hoop cellen producenten in Europa insolvent of zelfs failliet zijn gegaan. En dat, als EU alleen cellen met een heffing zou voorzien, dat dan de effecten op de eigen industrie minimaal zouden zijn.

Uitwijk gedrag
Europese, maar ook Chinese (!) bedrijven kunnen echter bij heffingen op "zonnecellen geproduceerd in China", makkelijk uitwijken naar andere markten waar zonnecellen (zullen) worden gemaakt. Pikant in dit opzicht is het voorbeeld van de productie-apparatuur van de beroemde gefailleerde Belgische zonnecellen fabrikant Photovoltech, die voor 63 miljoen dollar naar Mexico verscheept gaat worden door de in Irapuato gevestigde Mexicaanse producent Solartec. Iedereen kan daar straks "Mexico-made solar cells" bestellen. Ook Chinezen die in U.S.A. of Europa verder modules willen gaan uitventen: anti-dumping heffingen op zonnecellen slim via een ogenschijnlijk onverdachte route "gebypassed". Eerder al kondigde het bekende China Sunergy aan dat ze in Turkije een zonnecellen- en module productie faciliteit zouden gaan vestigen, de eerste 150 MW (!) lijn zou in januari al hebben gedraaid. "Made in Europe" [sensu lato], en waarschijnlijk voor productiekosten waar menig verkoop-manager van de overgebleven Europese bedrijven zich van in de koffie zal gaan verslikken...

Als zonnecellen- en/of modules uit China met heffingen zullen worden geconfronteerd in Europa, dan is de gedachte van de Digitimes auteurs dat er een aanbod tekort gaat optreden en hogere prijzen voor PV-modules die de markt op komen. Geen enkel ander land kan immers op tegen zowel de productiecapaciteit als de kosten van de Chinese PV superstars.

Taiwan al in de startblokken
Als gevolg van de "dreigingen" vanwege de importheffingen in U.S.A. (geïmplementeerd) en EU (mogelijk straks ingevoerd), is in de sterk op zonnecellen productie gefocuste branche in Taiwan, volgend op snelle dumping van Chinese modules in Europa tijdelijk een significante prijsval ontstaan (3e kwartaal 2012). En hebben diverse producenten hun output derhalve uit kosten/baten overwegingen flink geknepen. Die capaciteit staat daar nu grotendeels werkeloos te staan. Gaat EU echter heffingen op Chinese cellen invoeren, dan kan Taiwan meteen aan de slag. Want EU erkent weliswaar Taiwan niet als "onafhankelijke staat". Maar onderhoudt wel degelijk economische handelsrelaties met die "vierde" handelsmarkt (bericht). Dus als EU die "route" niet in hun komende mogelijke heffingen gaat aftimmeren, staat hier al een levensgroot sluiptraject klaar voor de Chinezen. Inkoppertje voor open doel.

Ook Korea zou al "klaar staan" om een eventueel "productiegat" in China te gaan helpen afvangen.

De heer van der Gucht van de Europese Commissie zal zijn Brusselse ambtenaren tot ongekende prestaties moeten opzwepen om te voorkomen dat eventuele ingrepen in de import van zonnecellen en/of modules made in China niet binnen de kortste keren via "andere kanalen" alsnog omzeild zullen gaan worden...

Toch veel interessanter dan dat NOS geneuzel, toch?

http://nos.nl/video/478472-kamp-tegen-euheffing-zonnepanelen-china.html (26 feb. 2013)
Windvogel laat zich ook niet onbetuigd (fel tegen importheffingen, maar niet ingaand op de achterliggende problematiek, en natuurlijk ook met een eigen, tot eind 2013 verlengde zonnepanelen inkoopactie ... 23 februari 2013)
http://www.digitimes.com/news/a20130226PD200.html (26 feb. 2013)

Nagekomen

---