Jaaroverzichten

Genormeerde weekopbrengsten (gecorrigeerd voor inverter defecten)

5. Genormeerde weekopbrengsten per groep per jaar (groepen paarsgewijs)
2000 2001 2002 2003 (rollover image) 2004 (rollover image) 2005  (rollover image) 2006 2007 2008 2009 ministring alle jaren
6. Verzamelgrafieken genormeerde weekopbrengsten (alle jaren in 1 grafiek)
93 Wp 108 Wp actueel (update datum)
7. Genormeerde weekopbrengsten per subgroep per jaar (incl. schaduweffecten)
2000 2001 2002 2003 (rollover image) 2004 (rollover image) 2005 (rollover image) 2006 2007 2008 2009 ministring alle jaren uitleg
8. Verschillen tussen genormeerde weekopbrengsten 93 resp. 108 Wp AC modules (trends)

zie ook: gerealiseerde weekopbrengsten, gemiddelde weekopbrengsten
en verder: genormeerde dagopbrengsten, genormeerde maandopbrengsten

Net als voor de dagopbrengsten worden de weekopbrengsten genormeerd door de werkelijke opbrengsten te delen door het in de betreffende (sub-)groep opgestelde nominale (Wattpiek) vermogen. Op deze wijze kunnen de weekopbrengsten van dicht bij elkaar staande PV-systemen met verschillende Wattpiek vermogens (of verschillende paneeltypes binnen 1 PV-installatie) goed met elkaar vergeleken worden (bij gelijke hellingshoek en azimuth). Als men met deze gegevens opbrengsten van ver uit elkaar gelegen systemen gaat bekijken, zal echter ook het verschil in lokale zoninstraling in de berekeningen meegenomen moeten worden. Voor uitleg bij de grafieken zie ook de inleiding op de pagina met gerealiseerde weekopbrengsten.

In paragraaf 5 worden eerst de genormeerde weekopbrengsten van de 93 Wp groep (lichtblauw), en de 108 Wp groep (paars) AC modules paarsgewijs naast elkaar in de jaargrafieken weergegeven. Voor de grafieken worden, i.t.t. die voor de gerealiseerde en de gemiddelde weekopbrengsten, de resultaten van defecte inverters niet meegenomen om een objectieve vergelijking met (goed functionerende) andere PV-systemen goed mogelijk te maken. Is er bijvoorbeeld een van de inverters in de 93 Wp groep een maand lang uit de roulatie (kapot, vervanging duurt vaak een tijdje), dan wordt de normopbrengst van de groep voor die periode gebaseerd op het resultaat van de overige, goed functionerende exemplaren (hiervoor worden in Excel aparte berekeningen gemaakt). Incidentele storingen (inverter valt een dagdeel uit) worden hierbij ook als "defecte inverters" beschouwd en uitgesloten van de normberekeningen. Alle "incidenten" zijn in de spreadsheets met kleurcodes aangegeven. Doordat ik ons PV-systeem dagelijks monitor kunnen vrijwel alle incidenten getraceerd worden door de dagopbrengsten van identiek opgestelde AC modules binnen dezelfde groep met elkaar te vergelijken.

In paragraaf 6 worden grafieken getoond waarin per groep AC modules voor elk verstreken jaar de resultaten van de tot nu toe verkregen genormeerde weekopbrengsten als lijncurves zijn uitgezet met een afwijkende kleurstelling. Hiermee is een goede en eenvoudige onderlinge vergelijking van de jaren te maken en eventuele langjarige trends in de wekelijkse productie te volgen.

Tenslotte worden de genormeerde weekopbrengsten van de drie in het PV-systeem onderscheiden subgroepen weergegeven, waardoor o.a. de 2 types AC modules goed zijn te vergelijken, maar bijvoorbeeld ook schaduweffecten in de winterperiode zeer goed zichtbaar gemaakt kunnen worden (paragraaf 7).

5. Genormeerde weekopbrengsten per groep per jaar (groepen paarsgewijs)

Voor de genormeerde groepsopbrengsten worden de uit de primaire inverter meterstanden bepaalde weekopbrengsten van alle gemeten (niet defecte) AC modules per groep opgeteld en de uitkomst gedeeld door het totale gemonitorde Wattpiek vermogen van de goed functionerende AC modules. De resultaten van de tot nu toe gemeten jaarreeksen voor de genormeerde weekopbrengsten van beide groepen zonnepanelen (metingen van 372 Wp vanaf 28 maart 2000; 1020 Wp vanaf 12 oktober 2001) zijn hieronder in miniatuur weergegeven. De gele lijn (2005) geeft de datum van systeemrenovatie weer (30-31 mei 2005, alle omvormers van zonnepanelen gehaald en naar binnen verplaatst, 25 meter DC-bekabeling). U kunt verder scrollen om de jaargrafieken in detail te bekijken of u kunt in het plaatje hieronder op de betreffende sectie klikken om de grafiek van het gewenste jaar te zien. De Y-as eenheid is Wattuur per Wattpiek (Wh/Wp).

Zie ook jaarstring voor genormeerde maandopbrengsten.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- (93 Wp) en maandoverzichten. 4 93 Wp zonnepanelen met OK4 inverters aangesloten op electriciteitsnet op 13 maart 2000, metingen gestart op 28 maart. Doordat in week 19 (8-14 mei) de eerste 3 dagen niet gemeten kon worden door vakantie en de rest van de week uitzonderlijk mooi weer gaf te zien, is het voor deze week geëxtrapoleerde "resultaat" erg hoog. Waarschijnlijk ligt de reëele genormeerde opbrengst een stuk lager als het begin van de week enkele (meer) bewolkte dagen gehad blijkt te hebben. Daarom dient men een pot zout te zetten naast de grijze kolommen en deze niet ter vergelijking met resultaten van het eigen PV-systeem gebruiken!

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- (93 Wp, 108 Wp) en maandoverzichten. 6 108 Wp zonnepanelen bijgeplaatst op 12 oktober 2001, direct uitgelezen en normopbrengsten bepaald. In week 19 (7-13 mei) werd een tot nog toe ongebroken record normopbrengst voor de 93 Wp groep gemeten/berekend van 40,2 Wh/Wp. Dit jaar geeft een vrij "spitse" genormeerde curve te zien, met hoge opbrengsten midden in de zomer, relatief lage opbrengsten aan begin- en eind van het jaar en een regelmatige toename resp. afname in de tussenliggende periodes. De genormeerde weekopbrengsten van de 108 Wp groep blijven in de wintermaanden achter bij die voor de 93 Wp groep vanwege schaduweffecten op 4 van de 6 panelen op een behoorlijk aantal zonnige dagen.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- (93 Wp, 108 Wp) en maandoverzichten. Eerste volledige jaar met 10 AC modules en een wat onregelmatiger verloop van de genormeerde weekopbrengsten. In ieder geval is de "top" van beide curves (93 resp. 108 Wp AC modules) een stuk breder dan in 2001. Afgezien van de wintermaanden (door schaduweffecten achterblijvende normopbrengsten) liggen de genormeerde weekopbrengsten voor de 108 Wp groep continu een stuk hoger dan die voor de 93 Wp AC modules, met name in de zonrijke zomermaanden. De eerste weken van het jaar waren opvallend zonnig, waardoor vooral de genormeerde opbrengst van de geheel onbeschaduwde 93 Wp groep opvallend hoog was (10,6 Wh/Wp in week 1). Week 27 (1-7 juli) was gemiddeld een zeer sombere zomerweek, met veel regen.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
<ROLLOVER image> Zie ook dag- (93 Wp, 108 Wp) en maandoverzichten. Tijdelijke "haperingen" en/of uitval van de inverters doen genormeerde opbrengsten van groepen AC modules soms even afwijken van de trend als hiervoor niet gecorrigeerd wordt. Normaal gesproken ziet u hierboven de gecorrigeerde grafiek zonder inverter defecten. Als u de muis over de grafiek beweegt verschijnt het exemplaar met de niet gecorrigeerde resultaten, met in totaal 4 inverter storingen: week 1-3 defecte inverter op 93 Wp AC module; week 18 en 19 tijdelijke uitval 2 verschillende inverters op 108 Wp modules; week 28 en 29 kortdurende problemen met 2 inverters op beide module types; week 44-45 uitval van omvormer op 108 Wp module. Ondanks de inverter defecten was 2003 een topjaar wat productie betreft. In dit recordjaar wordt, op enkele "tegenvallende" weken na, de hoge productie door een hoge, brede "top" veroorzaakt, evenals hoge genormeerde weekopbrengsten in voor- en naseizoen. In week 22 (26 mei-1 juni) werd voor de 108 Wp groep een tot nu toe ongebroken record normopbrengst van 40,2 Wh/Wp gehaald (in diezelfde week was dat voor de 93 Wp groep "slechts" 37,5 Wh/Wp). Dit is identiek aan het gemeten record voor de 93 Wp groep (zie grafiek 2001).

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
<ROLLOVER image> Zie ook dag- (93 Wp, 108 Wp) en maandoverzichten. Een regelmatig verlopen jaar met, door o.h.a. wisselvallig weer, uitmiddeling van extreme dagopbrengsten in de genormeerde weekgrafieken. Het jaar startte met somber weer, hetgeen in de opvolgende voorjaars- en zomerperiode echter weer goedgemaakt werd (let op de abrupte "sprong" tussen week 7 en 8). In de winter echter weer enkele zeer sombere weken, met de 2 laatste echter weer als opvallend zonnige afsluiter. Dit jaar heeft 53 i.p.v. 52 "officiële" weken wat, bij "on-the-spot" vergelijking met de andere jaargrafieken op deze pagina, tot verspringing van het beeld binnen de grafiek leidt. De grafiek vertoont een heel wat symmetrischer beeld dan die van 2002 en 2003 door de relatief sombere start van het jaar. Bij het vergelijken van de voor omvormer defecten gecorrigeerde met de ongecorrigeerde versie van deze grafiek (muiswijzer naast resp. op het plaatje) vallen de volgende significante verschillen op (periodes met omvormer defecten): grote problemen met omvormers op zowel 93 als 108 Wp AC modules in het voorjaar, week nrs. 10-19. 1 van de 4 "getroffen" exemplaren op een 93 Wp module startte na 2½ week weer op, maar begaf het alsnog na maandenlang goed gewerkt te hebben in de 2 laatste, zeer zonnige weken van het jaar; de andere inverters zijn echter vrij snel door nieuwe exemplaren vervangen. Geen wekelijkse recordopbrengsten dit jaar, wel een mooie hoge normopbrengst voor beide typen AC modules in de voorjaarsweek 21 (17-23 mei).

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
<ROLLOVER image> Zie ook dag- (93 Wp, 108 Wp) en maandoverzichten. Een defecte omvormer op een 93 Wp paneel zorgt voor tegenvallend normresultaat in de eerste 3 weken van het jaar, met name in de zonnige week 2 (veel verlies). Het verschil is wederom te zien door de muis te bewegen van een positie naast de grafiek (normresultaat gebaseerd op goed werkende omvormers) naar een positie op de figuur (gerealiseerde normproductie, met duidelijk zichtbaar de inverter defecten). Zo ook voor de periode van week 12-22 toen 1 van de omvormers op een 108 Wp paneel langdurig uitgevallen was, hetgeen tot een fors systeemverlies heeft geleid (vorm van de paarse kolommenrij wordt in die periode fors beïnvloed). Op 30-31 mei werd het systeem gerenoveerd, kapotte omvormers vervangen en alle exemplaren in huis geplaatst. De rest van het jaar bleven de omvormers (incl. 5 nieuwe) goed functioneren, op week nummer 30 na (omvormer aangesloten op een 93 Wp paneel tijdelijk uitgevallen) resp. week 40 (na vervanging van de oude door nieuwe wartels door Energierent bleek een van de 108 Wp panelen verkeerd aangesloten te zijn, ik heb dit zelf binnen een paar dagen kunnen herstellen zodat de "schade" binnen de perken bleef...). Opvallend is dat dit jaar nauwelijks zeer slechte, continu sombere weken zijn geweest (uitzondering: week 47). De relatief slechte "prestatie" van week 9 werd veroorzaakt door een onverwachte en langdurige sneeuwbedekking van de zonnepanelen (historische sneeuwval op 2 maart, bij aanhoudende vorst).

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- (93 Wp, 108 Wp) en maandoverzichten. Genormeerde productie in een sterk wisselvallig jaar. Een curieus hoge normopbrengst in week 4 (let op hogere norm voor onbeschaduwde 93 Wp groep t.o.v. de in deze winterperiode nog partieel beschaduwde 108 Wp groep...). Uiteraard de hoge zomer opbrengst van recordmaand juli, het diepe dal van verregend augustus en het weer aantrekken in september, waarna de kaars langzaam uitgaat door zeer stabiel, o.h.a. fors bewolkt weer in de laatste maanden van het jaar met weinig echt zonnige dagen.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- (93 Wp, 108 Wp) en maandoverzichten. Genormeerde productie in een iets tegenvallend jaar. Niet vanwege de gigantische productie in de extreem zonrijke aprilmaand (en in mindere mate in mei), of de nog redelijk mooie oktober maand en in december nog wat extra zon. Vooral de zwaar tegenvallende opbrengsten in "jaaropbrengst topmaanden" juni en juli hebben het resultaat voor 2007 flink onder druk gezet. Jammer, maar helaas. Dat is de prijs die voor een lichtafhankelijk elektriciteit productie systeem betaald moet worden. Ach. Het is allemaal gratis zonlicht, dus tel uw zegeningen. Vanaf week 33 zijn ook de resultaten van de 2 nieuwe pal zuid georiënteerde 108 Wp modules apart in een groen gekleurde kolom opgenomen in de productiegrafieken.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- (93 Wp, 108 Wp) en maandoverzichten. Genormeerde productie in een regelmatig verlopend jaar zonder extremen. Weeknummers 17 en 27 springen er bovenuit, week nummers 3 en 51 waren zeer somber. De 2 laatst bijgeplaatste, pal zuid georiënteerde 108 Wp modules (groene kolommen) presteren zeer goed.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- (93 Wp, 108 Wp) en maandoverzichten. Mooi zonnestroomjaar dor zomerse top productie. Let op de twee behoorlijk hoge piekjes in de eerste weken van het jaar.

6. Verzameling normgrafieken van beide groepen AC modules (alle genormeerde weekopbrengsten in 1 jaargrafiek)

In deze grafieken worden de jaarcurves van de genormeerde weekopbrengsten per groep AC modules over elkaar heen geprojecteerd weergegeven. Hiervoor worden de genormeerde dagopbrengsten van alle goed functionerende inverters per groep per week opgeteld. Gekozen is voor een grafiek type waarbij de genormeerde weekopbrengsten als punten zijn weergegeven die met gekleurde lijnen zijn verbonden, zodat de onderlinge jaren goed met elkaar vergeleken kunnen worden. Elk jaar heeft daarbij zijn eigen kleur. Geëxtrapoleerde weekopbrengsten (grijs in de detail jaaroverzichten) zijn in deze grafieken niet anders gekleurd weergegeven. Met deze genormeerde grafieken kunnen in 1 oogopslag voor 2 types AC modules de genormeerde weekopbrengsten met die voor vergelijkbare exemplaren in andere PV-systemen in de regio vergeleken worden en worden trends tussen de jaren onderling zichtbaar. Een variant (voor alle AC modules) met gekleurde achtergrond vindt u linksboven op het beeldscherm in de "banner" (TOP).

In onderstaande figuren worden de genormeerde weekopbrengst verzamelcurves gepresenteerd voor de 2 groepen AC modules met daarin de berekende genormeerde resultaten sinds de aansluiting van de betreffende groep zonnepanelen tot en met de update datum voor de grafieken, en met uitsluiting van (periodes met) inverter defecten. De grafieken lijken erg veel op elkaar, wat te maken heeft met de identieke opstelling van beide groepen AC modules. Als we goed kijken zien we echter 2 subtiele verschillen, namelijk:

(1) iets hogere normopbrengsten voor de 93 Wp modules in de winterperiodes (linker- en rechterkant van de desbetreffende grafieken), hetgeen te maken heeft met de gedeeltelijke beschaduwing van 4 van de 6 108 Wp AC modules op zonnige dagen in de winter.

(2) voor de rest van het jaar continu hogere normopbrengsten voor de 108 Wp AC modules t.o.v. die voor de 93 Wp exemplaren door de betere "match" tussen nominaal vermogen van het zonnepaneel en het vermogen van de OK4 inverters (het zonnepaneel is iets "overgedimensioneerd" t.o.v. de inverter). Deze verschillen zijn echter kleiner geworden na de systeemrenovatie van 30-31 mei 2005, waarschijnlijk omdat de kabelverliezen bij de 108 Wp modules iets groter zijn dan bij de 93 Wp modules. Ook speelt een mogelijke rol de heterogeniteit van de aanwezige "populatie" van OK4 omvormers, die van verschillende herkomst, fabricagejaar, en jaar van installatie zijn. Hierdoor is de variatie tussen de omvormers groter dan toen het systeem nog uitsluitend nieuw geïnstalleerde (onder de modules bevestigde) exemplaren had.

update datum grafieken: 1 maart 2010 = week 8

Door op de betreffende grafiek in bovenstaand plaatje te klikken krijgt u een detailweergave te zien. U kunt ook verder scrollen.

Lijndiagram 93 Wp groep met gemiddeldes ("average") over volledig gemeten periodes

Zie ook lijngrafiek voor maandopbrengsten.

Verzamelgrafiek voor genormeerde weekopbrengsten van de 93 Wp groep sinds begin van de metingen (week 14 in 2000). Naast de forse fluctuaties in (genormeerde) opbrengst valt op dat in 2002 en 2003 de hoogste productie in de eerste helft van het jaar lijkt te vallen (het "zwaartepunt" van de productie lijkt in de linkerhelft van de grafiek te liggen). Dit is nagerekend en blijkt inderdaad te kloppen: het eerste half jaar is er meer productie dan in het tweede half jaar. Dit effect blijkt ook nog op te treden als van de werkelijke (astronomische) seizoenen uitgegaan wordt, al is dat in minder sterke mate. Zie de uitgebreide grafieksectie op de pagina Seizoenen door de jaren heen. In 2001 echter (rose curve) bleef door het zeer natte voorjaar de half jaar productie redelijk in evenwicht. 2004 (lichtblauwe curve) kwam in vergelijking met de andere jaren zeer traag op gang door het sombere weer, maakte het in de zomerperiode weer behoorlijk goed, maar viel in week 47-51 weer erg tegen door bijna continue bewolking. De laatste 2 zonnige weken sloten dat jaar echter toch weer goed af. Doordat dit jaar 53 (officiële) weken telt is de curve niet perfect "passend" met de andere jaarcurves. Een probleem wat niet te vermijden is aangezien jaren niet even lang duren en het begin van de week door de tijd heen verschuift. 2005 gaf een mooie start te zien, een traag op gang komend voorjaar, erg natte julimaand, maar een mooie nazomer. 2006 gaf vooral in de zomermaanden (record juli, verregende augustus, gevolgd door weer een zonnige september) een bizar verloop van de opbrengstgrafieken te zien. Het gemiddelde tot en met de laatst geupdate week (zwart) is met een dikke lijn weergegeven, het gemiddelde voor de rest van het jaar met een dunne lijn (resultaten gemiddeld tot en met het afgelopen, complete jaar). De officiële weeknummering is hiervoor aangehouden.

Lijndiagram 108 Wp groep met gemiddeldes ("average") over volledig gemeten periodes

Zie ook lijngrafiek voor maandopbrengsten.

Verzamelgrafiek voor genormeerde weekopbrengsten van de 108 Wp groep sinds begin van de metingen (week 42 in 2001). Dezelfde trends als in de grafiek voor de 93 Wp groep, met iets lagere normopbrengsten in de wintermaanden (eerste resp. laatste weken van het jaar) door schaduweffecten, en voor de rest van het jaar continu hogere normopbrengsten door het hogere rendement van deze panelen in combinatie met de 100 Watt OK4 inverters. Goed is in deze grafiek ook te zien dat het begin van 2004 (lichtblauwe curve) fors tegenviel, maar dat in de zomer de fluctuatie in dat jaar binnen de perken bleef met niet al te grote negatieve uitschieters. Opvallendste uitschieters voor 2005 waren week 2 (recordproductie van bijna 10 Wh/Wp in de wintermaand januari) en week 9 (langdurige sneeuwbedekking, zeer lage normopbrengst). Let op de relatief hoge "winterpiek" voor week 4 in 2006, ondanks het feit dat 4 van de 6 panelen in deze groep in deze tijd nog gedeeltelijk beschaduwd worden. In de winter kunnen ondanks ongunstige hellingshoek t.o.v. de laagstaande zon op zonnige dagen relatief zeer goede opbrengsten behaald worden doordat de lage temperatuur voor een optimaal zonnecel rendement zorgdraagt. In vergelijking met de zomerperiode blijven de opbrengsten echter aan de bescheiden kant in de winter.

7. Genormeerde weekopbrengsten per subgroep per jaar (subgroepen in 1 grafiek; schaduweffecten)

Net als voor de genormeerde dagopbrengsten kunnen voor de in ons PV-systeem onderscheiden 3 subgroepen de genormeerde weekopbrengsten berekend worden. Weer is hierbij gekozen voor een "lijngrafiek" i.p.v. de meestal gebruikte grafieken met kolommen om het onderscheid tussen de 3 subgroepen zowel m.b.t. de minimale als de maximale dagopbrengsten zichtbaar te kunnen maken zonder dat resultaten "afgeschermd" worden. De resultaten van de tot nu toe gemeten jaarreeksen zijn hieronder in miniatuur weergegeven; de eenheid van de Y-as is Wattuur per Wattpiek (Wh/Wp).

Zie ook jaarstring voor genormeerde dagopbrengsten resp. genormeerde maandopbrengsten.

Voor een goed onderscheid van de 3 subgroepen en om de schaduweffecten in de winterperiode duidelijk zichtbaar te maken, zijn voor de grafieken weer 3 sterk contrasterende kleuren gebruikt i.p.v. de normale door mij gebruikte kleuren voor de 3 subgroepen. Geëxtrapoleerde waarden zijn niet apart gemarkeerd; perioden van tijdelijke afwezigheid (geen metingen) zijn als "gaten" in de grafieken terug te vinden. U kunt verder scrollen om de jaargrafieken in detail te bekijken of u kunt in bovenstaand plaatje op de betreffende sectie klikken om de grafiek van het gewenste jaar te zien. Voor toelichting bij de individuele grafieken zie ook bijschriften bij de figuren in paragraaf 5.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- en maandoverzichten. 4 93 Wp zonnepanelen met OK4 inverters aangesloten op electriciteitsnet op 13 maart 2000, metingen gestart op 28 maart.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- en maandoverzichten. 6 108 Wp zonnepanelen met OK4 inverters aangesloten op electriciteitsnet op 12 oktober 2001. Let op het duidelijk "achterblijven" van de normopbrengst van de 4 met blauwe lijn gemarkeerde achterste (tijdelijk en/of deels beschaduwde) 108 Wp zonnepanelen in de wintermaanden, rechts.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- en maandoverzichten. Duidelijk is in bovenstaande grafiek de efficiëntie verbetering van de combinatie 108 Wp/OK4 inverters t.o.v. de 93 Wp zonnepanelen te zien (gele lijn ligt continu onder de 2 overige lijnen, behalve voor de achterste panelen in de winterperiode). In de winterperiodes (linker en rechterzijde van de grafiek) blijven door de beschaduwing de resultaten van de achterste 108 Wp AC modules achter bij die van de onbeschaduwde panelen, met als gevolg dat de normaal gemaskeerde rode lijn van de 2 voorste 108 Wp zonnepanelen "tevoorschijn komt".

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
<ROLLOVER image> Zie ook dag- en maandoverzichten. Tijdelijke "haperingen" en/of uitval van de inverters doen genormeerde opbrengsten van subgroepen soms even afwijken van de trend als hiervoor niet gecorrigeerd wordt. Normaal gesproken ziet u hierboven de gecorrigeerde grafiek zonder inverter defecten. Als u de muis over de grafiek beweegt verschijnt het exemplaar met de niet gecorrigeerde resultaten, met maar liefst 4 inverter storingen (zie ook toelichting bij de equivalente grafiek met genormeerde dagopbrengsten). Het belang van correctie voor inverter defecten doet zich vooral gelden in week 44-45 waarbij in de ongecorrigeerde versie het lijkt alsof in deze periode de achterste groep 108 Wp modules al fors beschaduwd wordt. Echter, de gecorrigeerde versie laat zien dat de "terugval" in de blauwe curve vrijwel geheel veroorzaakt wordt door een defecte inverter op 1 van de achterste 108 Wp modules. In de gecorrigeerde versie van de grafiek blijken de schaduweffecten (verschil rode en blauwe curves) in genoemde periode weliswaar aanwezig, doch nog zeer gering te zijn. In de relatief zonrijke laatste weken van het jaar is de beschaduwing van de achterste 4 108 Wp modules zeer duidelijk te zien. Ook in deze grafiek is het verschil in normopbrengst tussen de 93 en 108 Wp AC modules (zowel voor als achter) vooral in de zomerperiode zeer duidelijk, met name in zonrijke weken waarin het verschil kan oplopen tot ongeveer 2 Wh/Wp.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
<ROLLOVER image> Zie ook dag- en maandoverzichten. Meer nog dan in de genormeerde grafiek voor 2003, is in de grafiek voor 2004 het effect van correctie van de genormeerde weekopbrengsten op het uitvallen van omvormers zichtbaar. Met name in de voorjaarsperiode, als binnen korte tijd 4 inverters beginnen te "haperen" en achter elkaar uitvallen, gemonteerd op AC modules in alle drie de subgroepen. Bij het heen en weer bewegen van de muis is zeer goed zichtbaar hoe de genormeerde weekopbrengsten door de uitval binnen de diverse subgroepen dramatisch terugvallen in de ongecorrigeerde versie van deze grafiek (muiswijzer op het plaatje), en dat het beeld weer "normaal" is in de gecorrigeerde versie (muiswijzer naast de grafiek). Doordat de vierde omvormer op een 93 Wp module weer na een tijdje opstartte, maar in week 52 weer (definitief?) uitviel, is vanaf week 52 de gele lijn in de ongecorrigeerde versie een stuk lager dan in de gecorrigeerde versie. De schaduweffecten op de 4 achterste 108 Wp modules waren in de relatief sombere januari maand veel minder duidelijk dan in de zonrijke laatste weken van december. Het verschil tussen de 2 108 Wp subgroepen in week 9 kan een niet duidelijk traceerbare hapering van een omvormer in die week weergeven, maar het is waarschijnlijker dat de in de deze week veelvuldig gevallen verse sneeuw dit effect heeft veroorzaakt: er is in die week meermalen sneeuw gevallen, die echter ook weer door felle zon wegsmolt en het kan dus zijn dat de sneeuwbedekking en het afsmelten ervan van de achterste 4 108 Wp modules asynchroon is verlopen t.o.v. die van de voorste 2 108 Wp AC modules, eventueel beïnvloedt door een nog marginaal beschaduwingseffect in deze late februariweek. 2004 heeft 53 i.p.v. de "normale" 52 weken waardoor bij het "on-the-spot" vergelijken van de jaargrafieken een verspringing binnen het grafiek kader is te zien.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
<ROLLOVER image> Zie ook dag- en maandoverzichten. Muis boven het plaatje: niet gecorrigeerd voor inverter defecten; muis naast het plaatje: grafiek gecorrigeerd/inverter defecten uitgefilterd. Dramatische gevolgen van de uitval van een omvormer op een 93 Wp paneel sinds december 2004 (gele curve duikt omlaag; deze defecte omvormer werd door mij door een leenexemplaar vervangen eind januari) en, vooral, de uitval van een omvormer op een in de achterste groep staand zonnepaneel (108 Wp, blauw) wat tot een kwart productieverlies binnen die groep leidt. Renovatie in week 21 (eind mei; donkergroene stippellijn) geeft weer "rust in de tent" met 5 nieuwe omvormers (vervanging defecten) en alle omvormers naar binnen in huis verplaatst. Later nog 2 tijdelijke storingkjes zonder gevolgen (storing week 40 werd veroorzaakt doordat de installateur na vervanging doorvoerwartels op de junction boxen 1 van de 10 panelen niet op de correcte wijze aangesloten bleek te hebben...); de curves voor de 2 subgroepen 108 Wp panelen (rood resp. blauw) lopen vanaf de renovatiedatum iets uit elkaar (zouden, bij identieke prestatie van de omvormers over elkaar moeten liggen zoals in voorgaande jaren) door systematische verschillen tussen de gemiddelde prestaties van de omvormers binnen die groepen (er zit de nodige tolerantie tussen inverters van verschillende leeftijd). Aan het zeer zonnige einde van het jaar treedt binnen de groep in de achterste rij staande panelen weer schaduwwerking op en lopen de curves weer tijdelijk structureel uit elkaar.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- en maandoverzichten. Omdat we vrijwel geen inverter defecten meer hebben gehad (door binnenplaatsing sinds eind mei 2005) geen rollover image. Wel is duidelijk te zien dat er een verschil in gemiddelde (norm-)opbrengst is tussen de 2 OK4tjes op de voorste 2 108 Wp panelen (rood) en de 4 op de achterste 4 (blauw), doordat de rode curve continu iets boven die van de zusterpanelen uitsteekt. Dat is een systematisch artefact, veroorzaakt door de relatief hoge tolerantie in prestatie van OK4 omvormers die bovendien van nogal verschillende "leeftijd" zijn in ons systeem. Eigenlijk zouden de rode en blauwe curves in de onbeschaduwde tijd exact over elkaar heen moeten liggen. Desondanks zien we weer dat in de winter er genoeg zonnige dagen zijn geweest om het (kleine) verschil in opbrengst veroorzaakt door de beschaduwing goed te kunnen zien. Het kleinere verschil tussen de gemiddelde prestatie van de omvormers verbonden met de 108 Wp modules en die geschakeld met de 93 Wp modules (gele curve) is hoogstwaarschijnlijk een vervelend effekt van de aangelegde 25 meter DC-bekabeling waarbij mogelijk de kabelverliezen voor de 108 Wp modules iets groter zijn dan die voor de 93 Wp exemplaren.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- en maandoverzichten. Nog steeds dit jaar redelijk uit elkaar liggende waarden voor de voorste (rood) en achterste (blauw) 108 Wp modules, veroorzaakt doordat er een te grote spreiding zit tussen de prestaties van de individuele OK4 omvormers. Normaal gesproken zouden, bij zeer enge toleranties (ook qua omgevingscondities, zoals de mogelijke selectieve effecten veroorzaakt door de zeer lange DC-bekabeling in ons systeem) de twee curven, zoals in de begintijd (2000-2003) vrijwel over elkaar heen moeten liggen, behalve in de wintermaanden wanneer de achterste 4 modules partieel en tijdelijk door de voorste rij panelen worden beschaduwd. Het verschil tussen de 93 Wp modules (geel) en de andere exemplaren is behoorlijk teruggelopen, vermoedelijk doordat de 108 Wp modules met hogere kabelverliezen te maken krijgen (te krap bemeten koperader diameter?) dan de 93 Wp exemplaren. Schaduweffecten op de achterste 4 108 Wp panelen zijn vooral in de laatste weken van het jaar (zonrijk) goed te zien.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- en maandoverzichten. Ook in 2008 blijft de verdeling van "iets beter" resp. "iets slechter" presterende OK4 omvormers binnen de 108 Wp groep resulteren in een "rode" curve (2 voorste modules) die continu iets boven de "blauwe" curve (4 achterste modules) in deze naar nominaal STC vermogen genormeerde Wh/Wp grafiek. Dit is een artefact. De schaduweffecten in de winterperiode zijn en blijven reëel. Met name in week 49-50 en, vooral, de laatste week (52) van dit jaar goed waarneembaar (rode en blauwe lijnen flink uit elkaar lopend) 2008 was niet echt een "byzonder" jaar, met relatief regelmatig verloop van de productie. Week 7 (11-17 februari) had een opvallend hoge genormeerde productie.

Voor "on-the-spot" vergelijking: 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zie ook dag- en maandoverzichten. Duidelijk is te zien dat de voorste 2 108 Wp modules (rood) stelselmatig iets beter presteren dan de achterste vier (blauw), ook als er geen beschaduwing van die laatsten valt te verwachten (zomerperiode). Dat is waarschijnlijk terug te voeren op iets zwakker presterende OK4 omvormers in de laatste groep. Duidelijk zijn de schaduweffecten in januari en de laatste weken van het jaar. Een groot deel van de zomerse weken waren we niet aanwezig, waardoor geen meetresultaten beschikbaar zijn.

Uitleg

Let bij bovenstaande grafieken voor de subgroepen op de wisselende mate waarin er verschil ontstaat in de normopbrengsten voor de voorste resp. achterste 108 Wp zonnepanelen in de winter. Dit heeft te maken met het aantal zonnige dagen in de betreffende winterperiode: alleen dan treden de schaduweffecten op. Als het (continu) bewolkt is er geen verschil in normopbrengst tussen de voorste en achterste 108 Wp zonnepanelen omdat dan alleen strooilicht in electriciteit wordt omgezet. Als het dus continu somber weer is, zullen de opbrengst"verliezen" een stuk minder groot zijn dan in winters met veel zonnige dagen. Voor meer details m.b.t. de schaduweffecten op de achterste 4 zonnepanelen, zie ook uitleg bij de normcurves voor de dagopbrengsten en, vooral de artikelen over de schaduweffecten op ons systeem.

8. Verschillen tussen genormeerde weekopbrengsten 93 resp. 108 Wp AC modules (trends)

In onderstaande 4 grafieken worden voor beide typen AC modules alleen de trendlijnen weergegeven (periode: 2 weken, dus de trendlijnen zijn 2 weken naar rechts verschoven) voor de genormeerde weekopbrengst grafieken van de jaren 2003-2006, lichtblauw voor de 93 Wp modules en paars voor de 108 Wp modules. De curves zijn gecorrigeerd voor opgetreden inverter defecten en dus goed vergelijkbaar. Duidelijk is te zien dat in de zonnige zomerperiodes de trendlijnen voor de 108 Wp modules altijd hoger liggen dan die voor de 93 Wp exemplaren. Alleen in de wintermaanden, als 4 van de 6 108 Wp modules op zonnige dagen (gedeeltelijk) beschaduwd worden, "duikt" de paarse kort onder de lichtblauwe curve. Afhankelijk van hoeveel zon er in de desbetreffende week heeft geschenen is het verschil tussen de 2 curves groter of kleiner. Op deze wijze kan duidelijk zichtbaar gemaakt worden wanneer er schaduweffecten optreden: slechts een relatief korte periode in het jaar, en bovendien in een periode dat de cumulatieve weekopbrengsten toch al aan de lage kant zijn. "Tale-telling" is het feit dat in de zeer sombere eerste weken van 2004 er nauwelijks tot geen verschil in de 2 trendlijnen te zien is, terwijl met name door de zonrijke 2e week van 2003 er al direct een duidelijk onderscheid tussen die curves is te maken. In 2005 waren zowel het begin als het eind van het jaar zeer zonnig, hetgeen direct te zien is aan het significante verschil tussen de twee curves. 2005 was overigens niet een al te spectaculair jaar, met ietwat tegenvallende (norm-)opbrengsten. Vooral de "zomerdip" in de regenrijke periode juli-augustus heeft dit jaar "genekt". In 2006 werd de recordmaand juli juist weer door een totaal verregende augustus "gecompenseerd", maar was het eindresultaat marginaal beter.

Tenslotte zijn ook de globale verschillen tussen de 4 jaren goed te zien: 2003 met continu hoge opbrengsten, met name ook in het voorjaar en met slechts een paar "dips"; 2004 met een fors tegenvallende start van het jaar, een redelijke zomerperiode en een opvallende korte opleving aan het eind van het jaar; 2005 met een veelbelovende start die geen vervolg kreeg, de "zomerdip" en een mooie nazomer; en 2006 met behoorlijke fluctuaties van de opbrengsten en een record opbrengst tijdens de hittegolven in juli. Vakantieperiodes die niet tot in detail weergegeven konden worden door ontbrekende metingen: 2003-2004 in de najaarsperiode (september), in 2005 juni-juli, mei-juni in 2006, en in 2007 tenslotte van eind augustus tot eind september.